Το ελληνικό ελαιόλαδο «σπάει» όλα τα κοντέρ. Οι τιμές παραγωγού καταγράφουν ρεκόρ δεκαετιών, οι δε εξαγωγές εμφανίζουν εκρηκτική άνοδο, με το ελαιόλαδο δικαίως να γνωρίζει ημέρες δόξας εντός και εκτός ελληνικών τειχών.
Oντας ένα από τα πιο περιζήτητα ελληνικά προϊόντα στις ξένες αγορές, το ελαιόλαδο για μια ακόμη χρονιά δημιουργεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους Ελληνες παραγωγούς να αποσπάσουν μερίδιο αγοράς από τους βασικούς ανταγωνιστές σε παγκόσμιο επίπεδο, την Ισπανία και την Ιταλία.
Στην Πελοπόννησο οι τιμές παραγωγού έχουν σκαρφαλώσει σε πρωτοφανή επίπεδα με το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο να σπάει το φράγμα των 4,5 ευρώ το κιλό, ενώ προ ημερών στη Ζάκρο της Κρήτης η τιμή άγγιξε τα 4€.
Οι βροχές
Η συγκομιδή του ελαιοκάρπου που άρχισε σποραδικά από τα μέσα Οκτωβρίου σε κάποιες περιοχές της χώρας μας όπως και στην Ιταλία, και την Ισπανία, ξεκίνησε μετά τις βροχοπτώσεις που έπεσαν στα τέλη Οκτωβρίου σε διάφορες περιοχές στην Κρήτη, ενώ μετά τις 20 Νοεμβρίου γενικεύθηκε σε όλες τις ελαιοκομικές περιοχές της Ελλάδας.
Πολύ σημαντικές ήταν οι βροχές που έπεσαν στην Κρήτη με αποτέλεσμα τη βελτίωση του ελαιοκάρπου τον Οκτώβριο – Νοέμβριο, ιδίως στους ξερικούς ελαιώνες του νησιού.
Οι βροχές αυτές -όπως μας λέει ο γεωπόνος Κάσσανδρος Γάτσιος- είναι πολύ σημαντικές αν τις συνδυάσουμε με το πρόβλημα της ανομβρίας της Ισπανίας που σε μερικές περιοχές είναι πολύ έντονο. Η ανομβρία αυτή θα επηρεάσει την ισπανική παραγωγή σε όφελος της ιταλικής και ελληνικής ελαιοπαραγωγής όπου οι τιμές διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με προβλέψεις επαγγελματικών κύκλων που ασχολούνται με την εμπορία του ελαιολάδου, η μείωση της ισπανικής παραγωγής μπορεί να φθάσει ακόμη και το 15% σε σχέση με την περσινή παραγωγή. Η ξηρασία επιδρά σημαντικά και στην απόδοση του ελαιοκάρπου σε ελαιόλαδο.
Στην Ισπανία στις αρχές Νοεμβρίου, στην αρχή δηλαδή της φετινής περιόδου συγκομιδής, οι τιμές για νέα έξτρα παρθένα ελαιόλαδα κυμάνθηκαν από 3,40 ? 3,55 ευρώ ανά κιλό, ενώ και τα έλαια των αποθεμάτων των προηγούμενων ετών παρουσίασαν αυξητική τάση και την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών του Συνεταιρισμού Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης, κυμάνθηκαν από 3,05-3,60 ευρώ το κιλό.
Οι τιμές του ελαιολάδου στη χώρα μας κινούνται τις τελευταίες βδομάδες σε πολύ καλά επίπεδα όπως φαίνονται από τα στοιχεία που έρχονται από διάφορες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδος.
Η Eνωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου αναφέρει ότι η τιμή με την οποία θα αγοράζει το κιλό για ελαιόλαδο με οξύτητα μέχρι τρεις γραμμές, θα είναι 3,5 ευρώ συν 13% ΦΠΑ. Η τιμή αυτή βέβαια θα πέφτει κατά τρία λεπτά για κάθε γραμμή οξύτητας που θα ξεπερνά την οξύτητα αυτή.
Η υψηλή αυτή τιμή βρίσκεται στα επίπεδα αυτά λόγω της μειωμένης φετινής παραγωγής του ελαιοκάρπου στη χώρα μας που προήλθε εξαιτίας της παρατεταμένης ξηρασίας που επικράτησε σε πολλές ελαιοκομικές περιοχές, αλλά και της προσβολής των ελαιοδέντρων από τον δάκο και άλλες ασθένειες.
200.000 τόνοι
Και από άλλες ελαιοκομικές περιοχές της χώρας μας τα στοιχεία που έρχονται είναι πολύ ενθαρρυντικά. Στη Μεσσηνία ο Συνεταιρισμός Βάλτας αγοράζει από τους παραγωγούς το ελαιόλαδο σε τιμή 3,5 ευρώ το κιλό.
Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες φάνηκε από τα μέσα Οκτωβρίου ότι οι τιμές είχαν τάση ανοδική, εκεί όπου το ελαιόλαδο πωλείται με τη μέθοδο των δημοπρασιών, οι τιμές έφθασαν και μέχρι 4,1 ευρώ λόγω πρωιμότητας.
Σε ό,τι αφορά τη συνολική ελληνική παραγωγή ελαιολάδου, εκτιμάται ότι θα κυμανθεί σε 190.000-200.000 τόνους. Οι αποδόσεις σε ελαιόλαδο καλής ποιότητας των ελαιοτριβείων είναι ικανοποιητικές όταν ο ελαιόκαρπος που επεξεργάζονται έχει το κατάλληλο επίπεδο ωρίμανσης. Αντίθετα δεν είναι ικανοποιητικές όταν οι ελαιοπαραγωγοί βιάζονται και συγκομίζουν τον ελαιόκαρπο σε στάδιο πρώιμο όταν ακόμη δεν έχει ωριμάσει σε ικανοποιητικό επίπεδο, επειδή οι τιμές είναι σε υψηλά επίπεδα, ή λόγω της οικονομικής κρίσης, βιάζονται να πωλήσουν την παραγωγή τους και να εξασφαλίσουν ένα καλό εισόδημα.
Πρωταθλητής των ελληνικών εξαγωγών
Η ευρωπαϊκή ελαιοκομία ζει μια χρονιά υψηλών τιμών όπου οι καλές ποιότητες των έξτρα παρθένων σταδιοδρομούν στη μεν Ιταλία με 5,50 ευρώ/κιλό, στη δε Ισπανία με 3,70 ευρώ/κιλό. Σε αυτό το κλίμα οι τιμές στην Ελλάδα κινούνται σε επίπεδα που θεωρούνται ικανοποιητικά για τους παραγωγούς.
Η γνωστή ποικιλία της αθηνοελιάς (Νότια Λακωνία), που γίνεται ανάρπαστη κάθε χρόνο από την Ιταλία γιατί είναι πρώιμη και γιατί μπορεί να βελτιώνει προβληματικά ελαιόλαδα, άρχισε φέτος με τιμή παραγωγού τα 4,40 ευρώ/κιλό, έπεσε προσωρινά στα 4,0 και επανήλθε στα αρχικά επίπεδα. Σε αυτή την τιμή θα πρέπει να προστεθούν περίπου 0,20 ευρώ/κιλό για τιμή CIF παράδοση Ιταλία.
Από άλλες περιοχές τα καλά έξτρα (κορωνέικης) με οξύτητα μικρότερη των 0,4 ενώ ξεκίνησαν από 3,20 ευρώ/κιλό τιμή παραγωγού, τώρα σκαρφάλωσαν στα 3,60 ευρώ/κιλό, και ανάλογη προσαύξηση για τιμή βυτίου ex-factory και επιπλέον για παράδοση CIF Ιταλία.
Στην Ελλάδα, 500.000 οικογένειες είναι ελαιοπαραγωγοί, μερικής ή και πλήρους απασχόλησης επειδή πολλοί από αυτούς κατοικούν σε αστικά κέντρα, έχουν εξωγεωργική απασχόληση και καλλιεργούν ελαιόδεντρα στις ελαιοπαραγωγικές περιοχές. Η ελιά είναι την ίδια ώρα μια καλλιέργεια που βοηθάει να παραμείνει ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού στην περιφέρεια και να ζήσει με το εισόδημα από αυτήν.
Το ελαιόλαδο είναι ένα προϊόν που έχει μεγάλη σημασία για την εθνική μας οικονομία. Επίσης είναι συνυφασμένο με τη μεσογειακή διατροφή.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών για την προώθηση του ελαιολάδου το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας, που εδρεύει στη Μαδρίτη, και λειτουργεί στο πλαίσιο του ΟΗΕ, κάνει διαφημιστικές καμπάνιες για εξεύρεση νέων αγορών, όπως είναι η αγορά της Ιαπωνίας, όπου γίνεται μεγάλη προσπάθεια τον τελευταίο καιρό. Αντίστοιχα, ο ΣΕΒΙΤΕΛ κάνει καμπάνιες σε αγορές όπως της Αμερικής, της Αυστραλίας, της Κίνας, της Ρωσίας, της Βραζιλίας.
Ομως, υπάρχουν δυσκολίες εκεί, καθώς από τη μία πλευρά χώρες όπως η Βραζιλία αντιμετωπίζουν μεγάλη οικονομική ύφεση, ενώ από την άλλη είναι δύσκολο να εισχωρήσει το ελληνικό ελαιόλαδο στις αγορές αυτές επειδή εκεί κυριαρχούν η Ισπανία και η Ιταλία.
Πλεονέκτημα
Το μεγάλο πλεονέκτημα του ελληνικού ελαιολάδου είναι ότι υπερέχει ποιοτικά και για αυτό κυρίως οι Ιταλοί το αγοράζουν, κάνουν προσμίξεις και στη συνέχεια το πωλούν σαν δικής τους παραγωγής.
Θα πρέπει απαραιτήτως να επεκταθεί η τυποποίηση του ελληνικού ελαιολάδου ώστε να πωλείται στις διεθνείς αγορές επώνυμο ελληνικό ελαιόλαδο και μάλιστα ΠΟΠ και ΠΓΕ. Την ίδια ώρα άλλωστε, συνεχίζει να αναδεικνύεται πρωταθλητής των ελληνικών εξαγωγών, σαρώνοντας τις ξένες αγορές.
Με τη ζήτηση να υπερβαίνει την προσφορά σε παγκόσμιο επίπεδο, το ελληνικό ελαιόλαδο είναι ο αναμφισβήτητος πρωταγωνιστής καταγράφοντας εκρηκτική άνοδο σε επίπεδο εξαγωγών, την ίδια ώρα που οι τιμές παραγωγού σκορπούν χαμόγελα στους ελαιοπαραγωγούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων, θεαματική άνοδο της τάξης του +70,1% κατέγραψαν οι επιδόσεις του ελαιολάδου τον Οκτώβριο.