Απόφαση-σταθμός από το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της Γερμανίας (BGH) προβλέπει ότι οι γονείς ευθύνονται και πρέπει να καταβάλλουν αποζημίωση για το παράνομο downloading των τέκνων. Τι γίνεται όμως όταν τα παιδιά είναι ενήλικα;
Η γερμανική νομοθεσία είναι ιδιαίτερα αυστηρή όσον αφορά την προστασία πνευματικών δικαιωμάτων και περιεχομένου στο Ίντερνετ. Αυτός είναι και ο λόγος που, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, πολλά εστιατόρια, καφέ και άλλοι χώροι με μεγάλη επισκεψιμότητα στη Γερμανία πολλές φορές δεν παρέχουν ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο: οι επιχειρηματίες φοβούνται ότι, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, μπορεί να θεωρηθούν υπεύθυνοι για το παράνομο downloading ταινιών ή τραγουδιών από τους πελάτες και να αντιμετωπίσουν αγωγές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Ωστόσο, πολλά ζητήματα που αφορούν τον καταλογισμό της νομικής ευθύνης θεωρούνται ακόμη «γκρίζες ζώνες» και απομένει να ρυθμιστούν με δικαστικές αποφάσεις.
Μία τέτοια απόφαση-σταθμό εξέδωσε την Πέμπτη το Ανώτατο Ομοσπονδιακό Ακυρωτικό Δικαστήριο της Γερμανίας (BGH) στην Καρλσρούη. Οι δικαστές έκριναν ότι οι γονείς ευθύνονται για το παράνομο downloading των τέκνων τους και κατά συνέπεια καλούνται να πληρώσουν τον λογαριασμό, σε περίπτωση που οι θιγόμενοι ασκήσουν αγωγή. Βεβαίως και τα ίδια τα παιδιά έχουν ευθύνη, όταν είναι ενήλικα. Αλλά σε αυτήν την περίπτωση, και εάν όλη η οικογένεια χρησιμοποιεί την ίδια ηλεκτρονική διεύθυνση, οι γονείς θα πρέπει να ονοματίσουν το παιδί (για την ακρίβεια, τον ενήλικο) που παρανόμησε, αν θέλουν να απαλλαγούν από τη δική τους νομική ευθύνη.
3.500 ευρώ για το νέο άλμπουμ της Ριάνα;
Το περιστατικό που οδήγησε στην απόφαση της Καρλσρούης ήταν το εξής: Το 2011 κάποιοι άρχισαν να ανεβάζουν το επιτυχημένο άλμπουμ της Ριάνα με τίτλο «Loud» σε ιστότοπους που μοιράζονται αρχεία (filesharing). Λίγο αργότερα μία οικογένεια στο Μόναχο εντοπίστηκε ως «υπεύθυνη» για παράνομη ανταλλαγή και «κατέβασμα» της Ριάνα από το διαδίκτυο. Ο εντοπισμός ήταν εύκολος μέσω της διεύθυνσης ΙΡ που διατηρούσε η πενταμελής οικογένεια. Η θιγόμενη δισκογραφική εταιρία άσκησε αγωγή στους γονείς, ζητώντας 3.500 ευρώ ως αποζημίωση και νομικά έξοδα. Εκείνοι είπαν ότι το βράδυ που έγινε το downloading είχαν επισκέψεις μέχρι αργά, τα παιδιά είχαν αποσυρθεί στα δωμάτιά τους και από εκεί, με δικές τους συσκευές, μπήκαν στο Ίντερνετ.
Ασφαλώς οι ίδιοι γνώριζαν ποιό από τα τρία ενήλικα παιδιά ήταν υπεύθυνο για το downloading της Ριάνα, αλλά δεν ήθελαν να δώσουν το όνομά του στις αρχές. Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο αποφάσισε ότι, σε αυτήν την περίπτωση, οι γονείς θα έπρεπε να πληρώσουν οι ίδιοι τα 3.500 ευρώ που ζητούσε η δισκογραφική εταιρεία. Ασφαλώς δεν υπάρχει νομική υποχρέωση για τους γονείς να «καταδώσουν» το παιδί τους, επισημαίνει το δικαστήριο, πλην όμως, σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει εκείνοι να καλύψουν τη ζημία που υφίστανται οι θιγόμενοι. Διότι αν ούτε εκείνοι την καλύψουν, ούτε τους υπεύθυνους ονοματίσουν, προφανώς δεν θα υπάρχει κανείς να λογοδοτήσει για την παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων.
Προβληματισμός για τα όρια της γονικής ευθύνης
Η απόφαση της Καρλσρούης προκαλεί ερωτηματικά για τα όρια της γονικής ευθύνης. Σε παλαιότερες αποφάσεις του το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο είχε επισημάνει ότι οι γονείς οφείλουν να «διαφωτίζουν» τα παιδιά τους για το τί επιτρέπεται και τί απαγορεύεται, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να επιτηρούν συνεχώς τον υπολογιστή τους χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένος λόγος ανησυχίας. Για τα ενήλικα παιδιά μάλιστα, η σχετική νομολογία δεν προβλέπει καν την υποχρέωση των γονέων να «ενημερώνουν» για τους νομικούς κινδύνους της πρόσβασης στο Ίντερνετ, καθώς οι ενήλικοι θεωρούνται πλήρως υπεύθυνοι, άρα και υπόλογοι αν χρειαστεί, για τις πράξεις τους.