Του Χρήστου Μπονατάκη
Το τελευταίο καλοκαίρι, στο επαγγελματικό όχημα στο οποίο εργάζομαι ως οδηγός, επιβιβάστηκε μία οικογένεια. Όταν κάποια στιγμή ρώτησα τους επιβάτες από πού είναι, εκείνοι μου απήντησαν …«from macedonia»! Εγώ, ξαφνιασμένος (ή μάλλον ενοχλημένος) και μετά από σύντομη -αλλά αρκετή ώστε να προκαλέσει αμηχανία- σιωπή, ενστικτωδώς ξαναρωτάω …«Μacedonia»?? Τότε ένας άντρας και προκειμένου να ‘ξεπαγώσει’ την ‘ατμόσφαιρα’ εντός του αυτοκινήτου, απάντησε …«Yugoslavia»! Παράδοξο… Ονομασία πάντως …«κοινώς αποδεκτή» (αν και άστοχη) βρέθηκε!
Τα τελευταία χρόνια και αφού έχει υποθηκευθεί το μέλλον των παιδιών μας και έχει εκχωρηθεί ικανό μέρος όχι μόνο εθνικής κυριαρχίας, αλλά και αξιοπρέπειας, η πολιτική μας ηγεσία, με την τεράστια ευθύνη των παρελθόντων κυβερνήσεων που μετέθεταν διαρκώς το ζήτημα στο μέλλον (πρακτική βέβαια, ιδιαίτερα προσφιλής στους Έλληνες γενικότερα), δείχνει έτοιμη να προχωρήσει σε κάτι ακόμα που μακάρι οι εξελίξεις να διαψεύσουν: πρόκειται για την εκχώρηση (βλ. ξεπούλημα) του ονόματος «Μακεδονία» σε ένα κρατίδιο, που λίγες δεκαετίες τώρα και προκειμένου να αποκτήσει εθνική υπόσταση, καπηλεύεται-‘ορέγεται’ την ονομασία του τόπου αυτού, την ταυτότητα, τα σύμβολα, τα ευρήματα, όλη του την ιστορία!
Η φημολογούμενη ως …‘οριστική λύση’ η οποία «κυοφορείται», όπως όλα δείχνουν εμπεριέχει τον όρο «Μακεδονία», πιθανώς μία σύνθετη ονομασία (με ή χωρίς προσθήκη γεωγραφικού προσδιορισμού κτλ). Φυσικά, ακόμα και ο πιο αδαής ευκόλως κατανοεί ότι πρακτικά, η οποιαδήποτε χρήση του όρου «Μακεδονία», είναι κάτι που θα μετατρέψει αυτομάτως τα Σκόπια σε …σκέτο «Μακεδονία», τους δε Σκοπιανούς ..σε «Μακεδόνες»! Κάτι ωστόσο, που ήδη έχει σχεδόν επικρατήσει παγκοσμίως ως αναπόδραστο αποτέλεσμα και ‘συντόμευση’ του (ως «Δούρειος Ίππος») όρου «Π.Γ.Δ.Μ.»-«FYROM».
‘Συνοδοιπόροι’ σ’ αυτή τη ‘διαδρομή’, η μνημειώδης τα τελευταία χρόνια ελληνική ηττοπάθεια και δουλοπρέπεια, η α-βουλησία αλλά και η σύγχρονη εθνομηδενιστική ‘έξαρση’!
Ενώ υπάρχει επίσης κι ένα ολιγάριθμο τμήμα της διανόησης, που φαίνεται όμως να εργάζεται συστηματικά στη βάση μίας γενικότερα αποδημητικής αντίληψης της Ιστορίας! Σύμφωνα με την αντίληψη αυτή, όπως εύστοχα αναλύει ο Καθηγητής Παιδαγωγικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ.Αθανάσιος Γκότοβος: «Η παράδοση και η συνέχειά της επινοούνται, είναι εργαλεία πολιτικής για το παρόν και το μέλλον, κι όχι αντικειμενικές ιστορικές καταστάσεις. Έτσι οι Μακεδόνες της ΦΥΡΟΜ έχουν εξίσου δικαίωμα …στην επινόηση μιας καταγωγικής συνέχειας από την αρχαία Ελλάδα και τη Μακεδονία, όπως και οι Έλληνες»! (Βέβαια, αποθρασύνθηκαν τόσο, που σε «αλυτρωτική» εκδήλωση Σκοπιανών στον Καναδά, ο χάρτης της «Μεγάλης Μακεδονίας» που παρουσίασαν φτάνει μέχρι …και τη Λάρισα!!) …..«Αν κάποια από τις αφηγήσεις αυτές σκοντάφτει στα ιστορικά δεδομένα, στην ιστορική πραγματικότητα, αυτό δεν μας απασχολεί. Όλες οι αφηγήσεις είναι εντέλει προϊόντα βουλήσεως»!! Ο νυν πρωθυπουργός των Σκοπίων κ.Ζάεφ μάλιστα, προσφάτως μας έκανε …και τη ‘χάρη’ υποστηρίζοντας πως δεν θεωρεί ότι η χώρα του είναι …«ο μοναδικός κληρονόμος του Μ.Αλεξάνδρου»! «…Πιθανόν[!] (πρόσθεσε) ένα κομμάτι αυτής της ιστορίας ανήκει επίσης στην Ελλάδα»!
Αν μη τι άλλο οι αποφάσεις σε τέτοια εθνικά ζητήματα και προκειμένου να μην δημιουργούν προβλήματα στις επόμενες γενιές (και των δύο χωρών), οφείλουν να καλύπτουν μία μακροπρόθεσμη όντως προοπτική και να εξετάζουν κάθε ενδεχόμενη παράμετρο. Δεδομένου ότι ο ψευδομακεδονισμός συνυπήρχε πάντα με ‘φόντο’ επεκτατικές εδαφικές διεκδικήσεις, οι ‘παρελκόμενες’ παγίδες και διακυβεύματα γεωπολιτικά (εν προκειμένω στα Βαλκάνια που εμφωλεύουν κι άλλοι «αλυτρωτισμοί»), είναι παράμετροι τις οποίες οφείλει κανείς να μην αντιπαρέρχεται! Η μειοδοτική λοιπόν στάση εν προκειμένω, εκφραζόμενη από Έλληνες πολιτικούς και άλλους εγχώριους παράγοντες, συνιστά προσέγγιση όχι απλά προβληματική αλλά δυνητικά και επικίνδυνη, η οποία δύναται να ‘κληροδοτήσει’ πολλαπλάσια προβλήματα, απ’ όσα διατείνεται ότι θα λύσει στο παρόν!
Η αντιμετώπιση του εν λόγω ‘κατασκευάσματος’ πάντως, του υπό εξωτερικών μεθοδεύσεων υποδαυλισθέντος ‘ψευδοαλυτρωτισμού’ των Σκοπίων, παρά την όποια συστηματική (ομολογουμένως πετυχημένη) προπαγάνδα, λογικά, για την εξωτερική πολιτική οποιασδήποτε άλλης χώρας θα ήταν μάλλον …‘περίπατος’ και οι φαιδρές διεκδικήσεις των γειτόνων θα έπεφταν στο απόλυτο κενό! (όπως και το ‘test’ προπαγάνδας των Σκοπιανών επιβατών μου)
Στην περίπτωσή μας όμως ο ‘περίπατος’ τείνει να εξελιχθεί …σε ‘ναρκοπέδιο’ ή αλλιώς, διαφαίνεται πλέον στον ‘ορίζοντα’ ένα εθνικό και ιστορικό διπλωματικό ‘ναυάγιο’! Κάτι, που δεν θα οφείλεται φυσικά σε κάποια …’τεράστια κύματα’ που σκέπασαν το πλοίο αλλά αρχικά, σε απλές εξωτερικές ‘ρωγμές’ πάνω στις οποίες όμως οι ίδιοι οι ναύτες -θεωρώντας ως ματαιοπονία ίσως την επισκευή τους- άνοιξαν (από μέσα) …μεγαλύτερες τρύπες, θριαμβολογώντας ταυτόχρονα μεταξύ τους για …την «οριστική λύση» του ζητήματος!
Δαρδανία, Βαρδάσκα, Σλαβική Δημοκρατία των Σκοπίων, γεωγραφικός προσδιορισμός ή άλλα παράγωγα των όρων Σερβία, Σλαβία, Σκόπια κτλ. είναι λίγα απ’ τα ονόματα που δύνανται να εκφράσουν την ιστορία και την ταυτότητα των Σκοπιανών, ενώ κάποια εξ’ αυτών (τα 2 πρώτα), έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί για χιλιάδες χρόνια αναφορικά με την περιοχή αυτή και τους κατοίκους της. Το να εξέλθουν άλλωστε οι κατά τ’ άλλα αγαπητοί μας και πολύπαθοι γείτονες από τις ιστορικοϊδεολογικές ‘αγκυλώσεις’ και φαντασιώσεις στις οποίες τους ‘εγκλωβίζουν’ δεκαετίες τώρα, είναι κάτι που συμφέρει και τους ιδίους!
Οι Μακεδόνες για χιλιάδες χρόνια (3000;) θεωρούνταν σαφώς Έλληνες. Στην δε, του Μ. Αλεξάνδρου κατά των Περσών εκστρατεία, συμμετείχαν ως γνωστό μονάχα «οι Έλληνες, πλην Λακεδαιμονίων», έπειτα από τη συνθήκη του 335π.Χ, η οποία και μνημονευόταν ως «τα κοινά των Ελλήνων δόγματα»! Ενώ όπως επισημαίνει ο Δρ. ιστορικός κ.Πέτρος Γεωργαντζής σε ανοιχτή επιστολή προς τον Πρωθυπουργό και το ελληνικό κοινοβούλιο το 2010, η περιοχή των Σκοπίων: «καθ΄ όλη τη ρωμαϊκή και τη βυζαντινή εποχή όχι μόνον δεν ελογίζετο ως Μακεδονία αλλ΄ ούτε ως τμήμα αυτής» …….«αλλ΄ ως εντελώς ιδιαίτερη χώρα που έφερε την ονομασία ΔΑΡΔΑΝΙΑ».
Το οξύμωρο πάντως είναι ότι το περί «μακεδονισμού αφήγημα» ‘ξεφουσκώνει’ ακόμα και εντός των Σκοπίων! Και αυτό διότι πολύ απλά πρόκειται για κάτι που σαφώς δεν ανταποκρίνεται στη σλαβική τους (και κατά 30% αλβανική) συνείδηση και ταυτότητα• αλήθεια για την οποία βεβαίωνε κι ο αποθανών πρόεδρος των Σκοπίων κ.Γκλιγκόροφ, που σε συνέντευξη το 1992 έλεγε: «Εμείς (οι Σκοπιανοί) είμαστε Σλάβοι. Δεν έχουμε καμία σύνδεση με τον Μέγα Αλέξανδρο! Ήρθαμε στην περιοχή τον 6ο αιώνα». («Οι Σκοπιανοί είναι Σλάβοι» – Στα Σκόπια έπαιξε η απαγορευμένη δήλωση Γκλιγκόροφ )
Πολλοί εν κατακλείδι υποστηρίζουν ότι εάν η πολιτική μας ηγεσία επιθυμεί να κινηθεί πέρα από κάθε κοινή λογική, σε α-νόητη και πλήρη αντίθεση με τη συνείδηση των Ελλήνων (ειδικά των Μακεδόνων) αλλά και με την απόφαση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών (πλην ΚΚΕ) του 1992, η οποία απόφαση απέκλειε την ‘παραχώρηση’ του όρου «Μακεδονία» σε οποιαδήποτε εκδοχή, τότε τουλάχιστο, με βάση το Σύνταγμα αρθ.44,2 που «για κρίσιμα εθνικά ζητήματα» προβλέπει προκήρυξη δημοψηφίσματος, οφείλει να θέσει …τις ‘επιθυμίες’ αυτές στη διάθεση της λαϊκής ετυμηγορίας των Ελλήνων. Την ίδια στιγμή όμως, άλλοι επισημαίνουν ότι έτσι (δηλ.με δημοψήφισμα) «δημιουργείται ένα τραγικό προηγούμενο για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, ασχέτως αποτελέσματος. Γινόμαστε αυτομάτως ένας λαός ο οποίος δέχεται να ψηφίζει αν θα χάσει ή αν θα κρατήσει τα αυτονόητα…». ( Σταύρος Καλεντερίδης, Πολιτικός επιστήμονας, Διεθνολόγος-επικοινωνιολόγος)
Σε κάθε περίπτωση πάντως, στις παλλαϊκές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας του 1992, σύσσωμοι οι Έλληνες βροντοφώναζαν, αυτά ακριβώς τα αυτονόητα:
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ …ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΛΛΑΔΑ