Του Νίκου Μπογιόπουλου
Όταν μπήκαν οι Αμερικάνοι στην Καμπούλ μπήκαν υπό τους ήχους του «Μαουτχάουζεν» του Μίκη Θεοδωράκη. Ήταν κάτι για το οποίο ο Μίκης Θεοδωράκης δεν είχε καμία ευθύνη.
Για το γεγονός ότι στο συλλαλητήριο στην Αθήνα μετά το τέλος της ομιλίας του κυρίου Θεοδωράκη ακούγονταν οι μελοποιημένοι στίχοι του Γιάννη Ρίτσου και από κάτω χόρευαν ο Μιχαλολιάκος, ο Κασιδιάρης και οι Παναγιώταροι, γι’ αυτό την κύρια, την αποκλειστική, την απόλυτη ευθύνη φέρει ο ίδιος ο κύριος Μίκης Θεοδωράκης.
Πριν από λίγες μέρες στον «Ημεροδρόμο» είχαμε γράψει τα εξής:
«Ο Μίκης Θεοδωράκης σύμφωνα με ανακοινώσεις που έχουν γίνει – και δεν έχουν μέχρι τώρα διαψευστεί από τον ίδιο – θα είναι κεντρικός ομιλητής στο εν λόγω συλλαλητήριο. Πράγμα που ήδη αξιοποιούν πολλοί και διάφοροι για το «ξέπλυμά τους». Εφόσον αυτό συμβεί, δύο κουβέντες. Πρώτη κουβέντα: Κρίμα… Δεύτερη κουβέντα: Ο μουσικοσυνθέτης Θεοδωράκης δεν έχει το αλάθητο. Κι αν αυτό ισχύει για τον παγκόσμιο μουσικοσυνθέτη Θεοδωράκη, πόσω μάλλον για τον «πολιτικό» Θεοδωράκη. Η άποψη που έχει για το «Μακεδονικό» ο Μίκης είναι λαθεμένη. Μεγαλύτερο, όμως, θα είναι το λάθος να υπερασπιστεί αυτή τη λάθος θέση του με το ασύγγνωστο λάθος μιας συμμετοχής του σε ένα συλλαλητήριο με τέτοιους διοργανωτές και με τέτοια συνθήματα. Από εκεί και πέρα τον μουσικοσυνθέτη Θεοδωράκη, αλλά και τους αγώνες του, δεν μπορεί να τους «κοντύνει» κανείς. Ούτε καν ο ίδιος».
Σήμερα αποδείχθηκε ότι υπήρξε κάποιος που επιχείρησε όντως να «κοντύνει» τον μουσικοσυνθέτη Θεοδωράκη. Κι ήταν ο ίδιος. Ο πολιτικός κύριος Μίκης Θεοδωράκης. Που επέτρεψε το έργο του του να γίνει το ηχητικό φόντο σε μια συγκέντρωση που «όσοι συμμετείχαν δεν ήταν όλοι φασίστες», αλλά που όλοι οι φασίστες ήταν εκεί.
Όσο για την ομιλία του; Οι ύμνοι και οι πανηγυρισμοί από εκείνους που πολέμησαν τα τραγούδια του, από εκπροσώπους, από υποστηρικτές και «σπορές» αυτών που τα απαγόρευαν, αποτελούν ασφαλή ένδειξη για το περιεχόμενο της.
Έχει συμβεί όχι λίγες φορές, αλλού να βρίσκεται το έργο μεγάλων δημιουργών και αλλού να πορεύονται οι ίδιοι οι δημιουργοί.
Σε ό,τι μας αφορά θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε αρχές και να πορευόμαστε σύμφωνα με τους στίχους των τραγουδιών που κανένας δεν μπορεί να λερώσει ή να παραφράσει. Αυτοί είναι οι στίχοι. Eλπίδα, φάρος και ξόρκι μαζί:
Όταν σφίγγουν το χέρι
ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο
Όταν χαμογελάνε
ένα μικρό χελιδόνι
φεύγει μέσα απ’ τ’ άγρια γένια τους
Όταν σκοτώνονται, όταν σκοτώνονται
η ζωή τραβάει την ανηφόρα
με σημαίες, με σημαίες
με σημαίες και με ταμπούρλα
Η ζωή τραβάει την ανηφόρα
με σημαίες, με σημαίες
με σημαίες και με ταμπούρλα
Όταν σκοτώνονται, όταν σκοτώνονται
η ζωή τραβάει την ανηφόρα
με σημαίες, με σημαίες
με σημαίες και με ταμπούρλα
(Γιάννης Ρίτσος )