«Κινητοποίηση από άλλες περιοχές της Ελλάδες για τις προβοκάτσιες στα Χανιά»
Η λέξη τιμή, σημαίνει καθήκον. Ο Μάρκος Χατζησάββας, μέλος του Φόρουμ Μεταναστών Κρήτης, 2 μήνες μετά την απεργία πείνας των 300 εργατών μεταναστών, μιλά για την τιμή, την αξιοπρέπεια ενός αγώνα που χαρακτήρισε ταξικό – ελλήνων και μεταναστών – και το καθήκον που συνεπάγεται. Σε μία συνέντευξη που θα δημοσιεύσουμε σε δύο μέρη, η συζήτηση δεν περιορίζεται στον νικηφόρο αγώνα των 300 αλλά προχωρά και αναφέρεται και σε ζητήματα της σύγχρονης πραγματικότητας μιας Ελλάδας μέσα στο μνημόνιο, στις αντιστάσεις που αναπτύσσονται και τι πρέπει να συμβεί για να αποκτήσουν ισχύ, πώς πρέπει να οργανωθούν. Επίσης, για τα τεκταινόμενα στα Χανιά, για την αναγκαιότητα η αλληλεγγύη μεταξύ των διάφορων κινημάτων και στην πόλη μας να γίνει πιο ουσιαστική, για τη σύνδεση των αγώνων.
Στο 1ο αυτό μέρος της συνέντευξης αναφέρεται διεξοδικά στο τί πραγματικά πέτυχε αυτός ο αγώνας και πώς συνδέεται με άλλα κινήματα αντίστασης που έχουν αναπτυχθεί αυτή την περίοδο. Απαντά πάνω στο ζήτημα του κατά πόσο έχουν εκπληρωθεί τα αιτήματα του αγώνα των 300 και μιλά για μία ιδιότυπη εκδικητικότητα που υπάρχει από επιχειρηματίες της πόλης μας αναφορικά με τους απεργούς πείνας που δεν επιθυμούν να τους προσλάβουν για εργασία. Εξηγεί τι σηματοδοτεί το ζήτημα της μετανάστευσης για την Ε.Ε. και για το γεγονός πως μέσα στη λογική του «δεν υπάρχουν περιθώρια» όλοι είμαστε μετανάστες. Θέτει το ζήτημα του πώς θα συνδεθούν οι αγώνες με αυτούς που έχουν συμφέρον απ’ αυτούς τους αγώνες, πώς θ’ αποκτήσουν φωνή τα τόσα σημερινά αιτήματα και δίνει την οπτική του για το πώς κατόρθωσε ο αγώνας των 300 να αλλάξει τις διαδικασίες και τους συσχετισμούς και μέσα στο κίνημα αντίστασης που αναπτύσσεται ενάντια στο Μνημόνιο.
Επίσης, αφήνει να εννοηθεί ότι τα γεγονότα με τις εθνικιστικές και φασιστικές εξάρσεις στα Χανιά δεν υπήρξανε τυχαία και πως υπήρχε κινητοποίηση και από άλλες περιοχές της Ελλάδας. Για το Φόρουμ Μεταναστών Κρήτης ανέφερε πως έχει μεγαλώσει πολύ κι αυτό «δημιουργεί περισσότερα καθήκοντα και περισσότερο άγχος» Τέλος, σε αυτό το πρώτο μέρος της συνέντευξής, ο Μάρκος Χατζησάββας είπε: «το ζήτημα είναι πώς θα συνδεθούμε – αυτοί που έχουν ένα συμφέρον να γίνονται οι αντιστάσεις – με τις αντιστάσεις». Πώς, σε καιρούς Μνημονίου, θα κρατήσουμε «ψηλά το κεφάλι».
«Ο αγώνας πέτυχε από τη στιγμή που άρχισε»
Γιάννης Αγγελάκης: Τι γίνετε τώρα; Πριν βρεθούμε είχα ετοιμάσει μια ερώτηση που πήγαινε κάπως έτσι: δύο μήνες μετά την απεργία πείνας των 300 εργατών μεταναστών της Νομικής και του Μεγάρου Υπατίας, τώρα με ένα πιο ήρεμο βλέμμα, τι πιστεύεις πως πέτυχε αυτός ο αγώνας; Αυτό είναι το πρώτο ερώτημα. Αλλά, βλέπουμε τώρα πως κάποιοι θέτουν ζήτημα… πέτυχε αυτός ο αγώνας; Δηλαδή, τι συμβαίνει με την κυβέρνηση; Από τη στιγμή που είχαν πραγματοποιηθεί οι συναντήσεις, και είχαν δημοσιοποιηθεί αυτές οι συναντήσεις, οι αποφάσεις που πάρθηκαν, με την παρουσία πολλών και διάφορων είναι γνωστές… τι συμβαίνει και η κυβέρνηση δε δέχεται να εκπληρώσει αυτά που είχε υποσχεθεί;
Μάρκος Χατζησάββας: Καταρχήν θέλω να πω, μια γενική διαπίστωση είναι ότι ο αγώνας πέτυχε από τη στιγμή που άρχισε, από τη στιγμή που ξεκίνησε. Από μόνος του ήταν μια μεγάλη κατάκτηση των μεταναστών σε ένα πολύ ζοφερό κλίμα, σε μια χώρα που καταρρέει και οι θεσμοί της και η οικονομία της. Και εκεί ο μετανάστης με τη δική του φωνή, έθεσε το δικό του θέμα με τον πιο επιτακτικό τρόπο. Αυτό είναι μια γενική διαπίστωση η οποία ισχύει. Από εκεί και πέρα ο αγώνας αυτός, παρά την έντασή του, έφερε κάποια αποτελέσματα. Και το αξιοπερίεργο ήταν ότι τα αποτελέσματα αυτά δεν αφορούσανε μόνο τους μετανάστες. Οι εξελίξεις που έφερε αφορούνε και το ελληνικό εργατικό κίνημα. Αυτό που πέτυχε ήταν μια κυβέρνηση που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχε καθίσει σε κανένα τραπέζι να μιλήσει με κανένα που διεκδικούσε οτιδήποτε σε αυτή τη χώρα, με ένα πολυμελές κυβερνητικό σχήμα κάθισε και μίλησε με τον Χασάν, με τον Μουσταφά, με τον Ρασίντ, με ανθρώπους δηλαδή που πρόταξαν τη ζωή τους…
Γ. Α.: Της διπλανής πόρτας άνθρωποι…
Μ.Χ.: Ναι. Φαντάζομαι ότι οι υπουργοί αυτοί δεν περίμεναν ποτέ ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί. Από εκεί και πέρα ο αγώνας αυτός κατέκτησε μερικά πράγματα. Κάποια απ’ αυτά έχουν προχωρήσει, κάποια άλλα είναι σε εκκρεμότητα.
Η καταχώρηση των δικαιωμάτων στηρίζεται στη μαζικότητα και τη μαχητικότητα
Γ.Α.: Τι έχει προχωρήσει και τι είναι σε εκκρεμότητα;
Μ.Χ.: Αυτό που έχει προχωρήσει είναι η έκδοση σε όλους αλλά και στις γυναίκες όσων είναι παντρεμένοι, και στα οικογενειακά τους μέλη, και στα παιδιά δηλαδή – αυτό το τονίζω γιατί συνέβη μετά την απεργία, το προβλέπει ο νόμος βεβαίως αλλά χρειάστηκε πίεση… – να αποκτήσουν αναβολή της απομάκρυνσής τους από την Ελλάδα – επ’ αόριστον λέμε εμείς – για 6 μήνες συν 6 μήνες συν εν πάσει περιπτώσει όσα εξάμηνα χρειαστούν, λέει η κυβέρνηση.
Γ.Α.: Αυτό, πώς το καταχωρείς; Στηρίζεσαι στην κυβέρνηση;
Μ.Χ.: Το αντίθετο. Στηρίζομαι στη μαζικότητα και τη μαχητικότητα του ίδιου του μεταναστευτικού κινήματος. Δηλαδή, τι λέει αυτό; Ότι θα πρέπει οι άνθρωποι αυτοί, και όλοι οι συνάδελφοί τους, Έλληνες και μετανάστες, να είναι σε εγρήγορση. Και έτσι αποδείχτηκε τελικά στη χώρα μας , πως θα πρέπει να είναι όλοι. Όλοι μας. Γιατί τις μέρες αυτές που οι άνθρωποι, που οι 300 αυτοί αγωνιστές κέρδιζαν κάποια πράγματα για τη ζωή τους δεκάδες άλλα δικαιώματα χάνονταν για τους εργαζόμενους.
Ποια αιτήματα έχουν εκπληρωθεί και ποια μένουν σε εκκρεμότητα
Γ.Α.: Ποια είναι τα συγκεκριμένα αιτήματα για τα οποία η κυβέρνηση δεν έχει δώσει κάποια απάντηση ενώ θα έπρεπε να είχε δώσει; Διάβασα κάπου σε σχέση με τη δυνατότητα να ταξιδεύουν μία φορά στο εξάμηνο στις χώρες προέλευσής τους πως υπήρξαν επιπλοκές.
Μ.Χ.: Αυτό έχει εγκριθεί. Να τα πάρουμε με τη σειρά. Αυτά που έχουν λυθεί είναι η αναβολή απομάκρυνσης των ανθρώπων αυτών – το οποίο είναι πλέον ένα επίσημο χαρτί, επίσημα καταδεικνύεται ότι ζουν εδώ νόμιμα.
Γ.Α.: Δηλαδή, πήρανε χαρτιά στα χέρια τους;
Μ.Χ.: Πήρανε απόφαση, βέβαια. Απόφαση του Υπουργείο που λέει εκείνο και το άλλο. Και μάλιστα λέει και πότε ήρθανε στην Ελλάδα. Αυτό είναι ένα χαρτί επίσημο, οι ίδιοι άνθρωποι που μέχρι πριν τον αγώνα τους δεν είχανε ούτε απόδειξη περιπτέρου. 2ον, πέτυχαν κατ’ εξαίρεση για τους 300, το δικαίωμα να ταξιδέχουν μία φορά κάθε εξάμηνο στη χώρα τους με απλή γνωστοποίηση στο οικείο αστυνομικό τμήμα ότι φεύγουνε. Να καθίσουνε εκεί όσο θέλουνε και να επιστρέψουνε πίσω πάλι μέσα στα όρια του εξαμήνου. Επίσης, αν χρειαστεί, για προσωπικούς ή οικογενειακούς λόγους να ξαναταξιδέψουνε στο ίδιο εξάμηνο, πάλι έχουν το δικαίωμα να το ζητήσουνε αυτή τη φορά και να περιμένουνε απάντηση – έγκριση. Την πρώτη φορά δεν περιμένουν απάντηση, το γνωστοποιούν και φεύγουνε.
Γ.Α.: Ωραία. Τι επιπλέον;
Μ.Χ.: Το δικαίωμα στην εργασία, μία πάρα πολύ σημαντική κατάκτηση κατ’ εξαίρεση για τους 300. Γιατί οι άνθρωποι που έχουν αναβολή απέλασης δε δικαιούνται να δουλεύουνε στην Ελλάδα. Αυτό κατακτήθηκε μέσα από το μεγαλειώδη αγώνα τους. Όμως, το δικαίωμα αυτό στην εργασία μπέρδεψε τα πράγματα.
«Υπάρχει μια ιδιότυπη εκδικητικότητα και στην πόλη μας»
Γ.Α: Εκεί δημιουργήθηκε το μπέρδεμα, λοιπόν.
Μ.Χ.: Ναι, μπέρδεψαν τα πράγματα. Γιατί; Γιατί δεν υπήρχε το νομικό εργαλείο εκείνο που θα τους έδινε αυτό το δικαίωμα γρήγορα. Και κυρίως αυτό που τους απασχολεί αυτή τη στιγμή είναι το εξής απλό: η δουλειά. Γιατί οι άνθρωποι αυτοί χάσανε ακόμα και τις δουλειές που είχανε σε καθεστώς μαύρης εργασίας. Υπάρχει μία ιδιότυπη εκδικητικότητα και στην πόλη μας από εργοδότες γι’ αυτούς που έφυγαν τότε και πήγαν στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη, αλλά χάνουν και κάθε μέρα που περνά ευκαιρίες εργασίας που τους δίνονται. Που δίνονται σε μετανάστες. Για παράδειγμα να πω ότι η καθαριότητα πλέον της πόλης μας γίνεται μέσω εργολάβου, και οι εργολάβοι αυτοί χρησιμοποιούν κυρίως μεταναστευτικό κόσμο. Πολλοί από τους απεργούς πείνας δούλευαν εκεί. Τώρα πια, βέβαια, μετά από τόση δημοσιότητα και ντόρο, χρειάζεται να τους περνάνε ένσημα κλπ. κι οπότε… Από το Υπουργείο, το κυρίως Υπουργείο που είναι υπεύθυνο γι’ αυτό, το Υπουργείο Εργασίας δόθηκαν προς τα άλλα δύο συναρμόδια υπουργεία – διότι τρεις θα υπογράψουν: είναι το Εσωτερικών, το Εργασίας και το Προστασίας του Πολίτη- τρεις λύσεις προς τα άλλα δύο υπουργεία: τροποποίηση ενός νόμου, προεδρικό διάταγμα ή υπουργική απόφαση. Τελικά επιλέχθηκε – γιατί έχουμε μια επαφή εν πάσει περιπτώσει – από την κυβέρνηση το προεδρικό διάταγμα. Το οποίο ήδη έχει ήδη συνταχθεί και βρίσκεται πλέον στο τελευταίο στάδιο για να συνυπογραφεί. Που όμως, απ’ ότι ξέρουμε όλοι, τα Προεδρικά Διατάγματα είναι χρονοβόρα. Γιατί θα πρέπει να περάσει από το Σ.τ.Ε., να επικυρωθεί κλπ. Αυτό μπορεί να πάρει ακόμα από 20 με 30 ημέρες. Είναι από τα επίδικα. Είναι ένα απ’ αυτά που οι μετανάστες την Παρασκευή, 2 μήνες μετά τη λήξη της απεργίας, ζήτησαν με τη διαδήλωσή τους στα Χανιά να γίνει πάρα πολύ σαφές το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και να μην υπάρξουν καθυστερήσεις.
Και οι Έλληνες θα αντιμετωπίζονται ως μετανάστες στην Ε.Ε.
Γ.Α.: Υπάρχουν εξελίξεις και στην Ευρώπη σε δύο κατευθύνσεις απ’ όσα έχω καταλάβει. Η μία κατεύθυνση μπορεί να χαρακτηριστεί θετική. Είναι του ανοίγματος των συνόρων ώστε αυτοί οι μετανάστες που είναι εγκλωβισμένοι στις νότιες χώρες της Ευρώπης να μπορούν να ταξιδεύουν στις χώρες, κράτη – μέλη προορισμού. Υπάρχει μεγάλη πίεση αναφορικά με το ΔΟΥΒΛΙΝΟ ΙΙ. Η δεύτερη είναι μία άλλη εξέλιξη η οποία σηματοδοτεί μια πιο σκληρή αντιμετώπιση του παράνομου μετανάστη από την Ευρώπη. Αυτά τα δύο μέτρα πώς συμπορπατούν; Γιατί, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες οι οποίοι είναι εγκλωβισμένοι. Κι αυτό είναι καίριο ζήτημα. Και για τους μετανάστες. Για όλους είναι.
Μ.Χ.: Καταρχήν να κατανοήσουμε όλοι ότι τα μεταναστευτικά ρεύματα δε σταματάνε. Και δε σταματάνε στην είσοδο τους στην Ελλάδα, η οποία είναι μια βασική πύλη εισόδου τους στην Ευρώπη, αλλά δε σταματάνε και από την Ελλάδα προς άλλες χώρες. Παρά τις συνθήκες, παρά το ΔΟΥΒΛΙΝΟ ΙΙ, όλα αυτά, δε διακόπτεται η ροή. Παρά την προσπάθεια που γίνεται να υπάρξουν ξανά εθνικά σύνορα.
Γ.Α.: Αυτό είναι η άλλη εξέλιξη η πολύ σημαντική, που μόλις τώρα θέσατε. Πως θέλουν να επιβάλλουν ξανά εθνικά σύνορα. Ότι η μετανάστευση ακόμα και από την Ελλάδα Ελλήνων θα θεωρείται πια πρόβλημα για τον πλούσιο βορρά, όχι μόνο αυτών εκτός Ευρώπης αλλά και εντός!
Μ.Χ.: Ε βέβαια! Και μετά την σχεδόν αποτυχία των εξαγγελιών για τοίχος στον Έβρο και την επίσης αποτυχία, μέσα σε εισαγωγικά, της FRONTEX στο Αιγαίο όπου είδαμε να μειώνονται οι μεταναστευτικές ροές προς την Ελλάδα αλλά επ’ ουδενί να λύνεται ως πρόβλημα – μιλάμε για χιλιάδες πάλι – μάλλον θα πάμε προς μία τέτοια λογική όπου τα υπόλοιπα πλούσια κράτη θα φροντίσουν να διασφαλίσουν τον εαυτό τους αδιαφορώντας για τους υπόλοιπους.
Γ.Α.: Είναι αυτοκαταστροφική η λογική αυτή, μου φαίνεται. Από τη στιγμή που η κρίση επεκτείνεται και φαίνεται να έχει φθάσει πλέον την Ευρώπη, στα νότιά της, αλλά και την Ιρλανδία και το Βέλγιο και αλλού και συνεχίζεται – μην το ξεχνάμε αυτό – πώς μπορείς να απαγορεύσεις, να θέτεις περιορισμούς στους πολίτες που είναι σε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ταξιδεύουν σε άλλες χώρες της; Είναι διάλυση της Ε.Ε.
Μ.Χ.: Ναι. Αυτή τη στιγμή απειλείται και η ίδια η δομή της. Από την άλλη θα πρέπει οι ευρωπαϊκοί λαοί, κατ’ εξοχήν μεταναστευτικοί λαοί, μεταναστεύσανε παντού σε όλη τη γη, οι ίδιοι αποτελούνε ένα μείγμα μεγάλων μεταναστεύσεων από την Ανατολή και το Βορρά – ιστορικά πάντα μιλάω – θα πρέπει οι λαοί αυτοί να κατανοήσουν ότι θα πρέπει να πάρουν θέση και οι κυβερνήσεις τους και οι λαοί ότι δε γίνεται ο μισός πλανήτης να είναι εξαθλιωμένος με πολέμους, πείνα και εξαθλίωση και ο άλλος μισός να ευημερεί. Αυτά είναι παραμύθια πια που τελείωσαν στην εποχή μας.
Ο αγώνας των 300 άλλαξε τους συσχετισμούς στις δυνάμεις αντίστασης ενάντια στο μνημόνιο
Γ.Α.: Πολλοί είχαν πει πως η συγκυρία ήταν κακή και πως ήταν λανθασμένη η επιλογή ενός τέτοιου αγώνα σε μια περίοδο που ο ελληνικός λαός βρίσκεται υπό πίεση. Τονίζανε πως εξαιτίας των συγκυριών τα αιτήματα των μεταναστών δε θα τύχουν ευνοϊκής μεταχείρισης και μάλιστα κάποιοι είχαν πει πως τους οδηγείται στο θάνατο και σας κατηγορούσαν ευθέως ως υποκινητές. Η κριτική αυτή έγινε αρχικά κυρίως από κομμάτια της Αριστεράς αλλά και του αναρχικού χώρου. Σε αυτή τη θέση, φαίνεται να έχει κυρίαρχο ρόλο η έννοια της ανεκτικότητας ως βάση της πολιτική πρακτικής, στη στένευση των ορίων της οποίας, κάθε αγώνας είναι καταδικασμένος. Με έναν παραλογισμό που είχε τα χαρακτηριστικά του κυνικού έλεγαν: Σε μια εποχή μνημονίου, όπου δεν υπάρχουν περιθώρια και η ανεκτικότητα των Ελλήνων στερεύει, δεν υπάρχουν και περιθώρια για τέτοιους αγώνες. Τι απέδειξε αυτός ο αγώνας καθώς και η ευρύτατη αλληλεγγύη όπως εκφράστηκε; Τι έχετε να πείτε σε αυτούς τους ανθρώπους που από μια θέση πιο κοντά στα κινήματα και στην Αριστερά ασκήσανε, πολλές φορές, μια πολύ πιο έντονη και σκληρή κριτική προς αυτό που συνέβαινε; Σας ξάφνιασε αυτό; Γιατί πιστεύεις πως συνέβη;
Μ.Χ.: Πράγματι, πέρα από τις ξενοφοβικές κραυγές των πρώτων ημερών στη Βουλή και στα ΜΜΕ, μας ξάφνιασε όλους, μας πάγωσε όλους η στάση μερίδας των πολιτικών δυνάμεων – εκείνων που μιλάνε για αντίσταση, για εργατικούς αγώνες και πρόοδο σε αυτή τη χώρα – κυρίως τις πρώτες μέρες όταν οι 300 κατεφύγαν στη Νομική. Μας πάγωσε και βέβαια ήταν μια αρνητική έκπληξη. Στην πραγματικότητα τι ήταν αυτό που έλεγαν; Ότι ένας αδιαμεσολάβητος αγώνας, η αλληλεγγύη σε έναν αδιαμεσολάβητο αγώνα πρέπει να έχει ενοχικά χαρακτηριστικά. Πρέπει να μπαίνει στη ζυγαριά μαζί με δεκάδες άλλα πράγματα παρεμφερή ή όχι – όπως το πανεπιστημιακό άσυλο – και να περικόπτεται πάνω στο προκρούστειο τραπέζι των πολιτικών σκοπιμοτήτων. Το ευτυχές γεγονός είναι ότι αυτό ανατράπηκε, κι ανατράπηκε στην πορεία όταν η επιλογή ήταν να προχωρήσει η απεργία με κάθε τρόπο, ακόμα και με αποχώρηση με ψηλά το κεφάλι από τη Νομική και καταφυγή σε ένα ιδιωτικό χώρο στην Υπατία. Αυτό άλλαξε τα πράγματα από μόνο του. Δηλαδή το μέγεθος και η εμβέλεια του αγώνα των 300 άλλαξε τους συσχετισμούς μέσα στις δυνάμεις αντίστασης ενάντια στο μνημόνιο και ενάντια στην κρίση στη χώρα μας. Και πολύ νωρίτερα από την 20η μέρα της απεργίας τους ήταν όλοι κοντά τους.
Γ.Α.: Ναι. Ήταν ουσιαστικά μια αλλαγή σε σχέση με αυτό που αναφέρεται ως εσωστρέφεια πολλές φορές και σε κινήματα και στην Αριστερά αλλά και γενικά σε προοδευτικούς χώρους. Ήταν μια πολύ εξωστρεφή κίνηση. Εκεί που υπήρχε μια εσωστρέφεια και ένας ακραίος υπολογισμός του να δούμε αν υπάρχουν οι συνθήκες για μια τέτοια κίνηση, ξαφνικά υπήρξε μια αντίρροπη κίνηση η οποία έθεσε νέα όρια σε όσους στηρίζανε. Ήταν και μία σύγκρουση δύο διαφορετικών λογικών, αυτό φάνηκε. Και φανερώθηκε τελικά ότι έχει ουσία η διεκδίκηση δικαιωμάτων περισσότερο ίσως από την προάσπιση δικαιωμάτων. Και ειδικότερα στην εποχή που είμαστε, όπως είπες και εσύ, εποχή μνημονίου, στέρησης δικαιωμάτων, οικονομικής ανέχειας, μεγάλης ανεργίας και περικοπών που όλα δικαιολογούνται με τη λογική «δεν υπάρχουν περιθώρια».
Μ.Χ.: Θεωρώ τη στροφή αυτή, του λεγόμενου κινήματος υπέρ της απεργίας, το θεωρώ σα άλλη μια μεγάλη κατάκτηση των 300 οι οποίοι βέβαια, έγκαιρα, από τα σπίτια τους ακόμα, από την προετοιμασία αυτού του αγώνα είχανε θέσει το θέμα με ταξικά χαρακτηριστικά. Το κύριο σύνθημά τους μπαίνοντας στο καράβι για να ανέβουν στην Αθήνα ήταν: «Έλληνες εργάτες αδέλφια μας, ζητάμε αλληλεγγύη». Και η διαδικασία αυτή, η προετοιμασία γι’ αυτό τον αγώνα κράτησε 4 μήνες.
Κινητοποίηση από άλλες περιοχές της Ελλάδας για τις προβοκάτσιες στα Χανιά
Γ.Α.: Προετοιμασία, φαντάζομαι, με συζητήσεις πολλές, με συμμετοχή…
Μ.Χ.: Μαζικότατες συνελεύσεις οι οποίες δεν είχαν χώρο που να μπορούσε να τις στεγάσει. Δεν υπήρχε στην πόλη μας τέτοιος χώρος. Έτσι γινόντουσαν μαζικότατες συνελεύσεις των 400, των 500, των 600 ανθρώπων σε δημόσια πάρκα, σε δημόσιους χώρους. Και μάλιστα κάτω από τα έκπληκτα βλέμματα περαστικών.
Γ.Α.: Σε προσωπικό επίπεδο, αναδείχθηκες ως μία από τις μορφές της αλληλεγγύης προς τους αγώνες των μεταναστών. Γι’ αυτό άλλωστε υπήρξε και η κατηγορία στην αρχή του αγώνα σε κάποιους συγκεκριμένους ανθρώπους για λαθραία διακίνηση ανθρώπων. Μετά υπήρξες θύμα εμπρηστικής επίθεσης. Ποια είναι η εξέλιξη αυτών των υποθέσεων και σε τι πιστεύεις αποσκοπούσαν; Είναι δύο διαφορετικά γεγονότα που συνδέονται;
Μ.Χ.: Υπάρχει μία σύνδεση. Τελικά αποδείχθηκε ότι το μεγαλείο αυτού του αγώνα δεν επέτρεψε καν ούτε στους πιο συντηρητικούς κύκλους του ελληνικού κράτους, ακόμα και της Δικαιοσύνης να μας προσάψουν τις κατηγορίες των λαθροδιακινητών. Όπως ξέρετε αυτή η κατηγορία αποσύρθηκε. Η οποία ήταν και η σοβαρότερη: κακούργημα. Από την άλλη είναι άξια αναφοράς πόσο πολύ πείραξε το κατεστημένο αυτή η μεγάλη νίκη των 300 μεταναστών εργατών και αυτό φάνηκε από τα γεγονότα που συνέβησαν αμέσως μετά την απεργία. Από τις προβοκάτσιες που πολύ μεθοδευμένα ετοίμαζαν ρατσιστικές φασιστοφυλλάδες. Ξέρετε την ιστορία με την παρέλαση στα Χανιά ότι το μουσουλμανικό στοιχείο της πόλης με πρωτεργάτες τους 300 θα παρέμβει και θα χαλάσει την παρέλαση της 25ης Μαρτίου, ο εμπρησμός του αυτοκινήτου μου, και μια σειρά επιθέσεις, πολύ άγριες επιθέσεις σε μεμονωμένους μετανάστες στο δρόμο και τη μεταφορά τους στο νοσοκομείο. Όλα αυτά συνδέονται και έχει να κάνει με το πόσο πολύ πειράχτηκε αυτό το νοσηρό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας όπου βέβαια όπλισε και ενθάρρυνε αυτές τις συμμορίες. Αυτοί καθοδηγήθηκαν να κάνουν κάτι τέτοιο. Εννοείται ότι δε με ήξεραν και προσωπικά. Και δεν είμαι και σίγουρος αν ήταν, ας πούμε ο εμπρησμός του αυτοκινήτου μου, υπόθεση Χανιωτών.
Γ.Α.: Πιστεύεις πως μπορείς να είχαν έρθει από κάποια άλλη περιοχή.
Μ.Χ.: Η κινητοποίηση της 25ης Μαρτίου έδειξε ότι είχαμε επισκέψεις. Και από Αθήνα.
«Έχει μεγαλώσει πολύ το Φόρουμ Μεταναστών Κρήτης»
Γ.Α.: Μια πιο γενική ερώτηση τώρα. Τι είναι το Φόρουμ Μεταναστών, ποιοι το αποτελούνε, πώς προέκυψε, τι διαφορετικό έχει να πει για το μείζον θέμα της εποχής μας που είναι η μετανάστευση και μάλιστα σε αυτή την περίοδο που ζούμε που πολλοί Έλληνες αναγκάζονται από τις συνθήκες να μεταναστεύσουνε. Γίνονται και αυτοί μετανάστες.
Μ.Χ.: Πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι το Φόρουμ Μεταναστών δε γεννήθηκε τυχαία. Το Φόρουμ Μεταναστών Κρήτης ήτανε παιδί μιας σύγκρουσης δύο λογικών. Μια λογική ήτανε η λογική μιας γενικότερης αλληλεγγύης που κυκλοφορούσε μέσα στο ελληνικό κίνημα αλληλεγγύης απέναντι σε ενότητες, σε διαφορετικότητες, σε τέτοια πράγματα όπου φιλοδοξούσε να είναι η φωνή εκείνων που δεν έχουν. Η άλλη λογική, εκείνη του Φόρουμ, ήτανε η ίδια η διασύνδεση του υποκειμένου, και στη συγκεκριμένη περίπτωση του ταξικού υποκειμένου – γιατί για εργάτες μιλάμε – όλοι οι χωρίς χαρτιά – χωρίς νομιμοποίηση σε αυτή τη χώρα, με τους υπόλοιπους: είτε είναι άνεργοι είτε είναι εργάτες, είτε είναι Έλληνες είτε είναι Ευρωπαίοι, είτε είναι από τρίτες χώρες. Αυτοί λοιπόν, εκτός των άλλων έχουν ν’ αντιμετωπίσουν την ίδια τη νομιμοποίηση της ύπαρξής τους. Φαντασθείτε ότι ο αντίστοιχος Έλληνας δεν έχει δίπλωμα αυτοκινήτου και συλλαμβάνεται κάθε τόσο: δεν έχει ασφάλεια. Οι χωρίς χαρτιά λοιπόν είναι μια ιστορία που δεν αφορά μόνο τους μετανάστες και δεν αφορά μόνο τη μετανάστευση. Αφορά τα κατώτερα στρώματα αυτής της κοινωνίας, και πώς μπορούν να αγωνιστούν μαζί. Και το μεγάλο ερώτημα για το Φόρουμ μέσα από τη λογική που είπα παραπάνω ήταν πώς θα διασυνδεθούν οι διάφορες αντιστάσεις σε τούτη εδώ τη χώρα με το ίδιο το ταξικό υποκείμενο στου οποίου το όνομα γίνονται. Η απεργία πείνας ήταν η δικαίωση αυτής της λογικής. Και σήμερα με πολύ χαρά βλέπουμε μεγάλα τμήματα του ελληνικού κινήματος αντίστασης να ασπάζεται αυτή τη λογική και να κάνουν την αυτοκριτική τους για αυτή τη στάση τους στο μεταναστευτικό αλλά και για τον αντιρατσιστικό λόγο και δράση τους στη χώρα. Είναι πάρα πολύ σημαντικό. Εμείς δε βγαίνουμε να πανηγυρίσουμε γι’ αυτό. Μας δημιουργεί περισσότερα καθήκοντα και περισσότερο άγχος.
Γ.Α.: Έχει μεγαλώσει το Φόρουμ Μεταναστών Κρήτης τώρα.
Μ.Χ.: Έχει μεγαλώσει, έχει μεγαλώσει πολύ. Αυτή τη στιγμή έχει μέλη – φίλους σε όλη την Ελλάδα και πάρα πολλές αιτήσεις καθημερινά για μια οριζόντια δικτύωση, για μια συνεννόηση, για ένα καινούργιο υποκείμενο πια που αυτός ο αγώνας που πέρασε πριν δύο μήνες, σηματοδότησε. Και στο σημείο αυτό νοιώθουμε μεγάλο το βάρος στους ώμους μας. Κάπως πρέπει να δώσουμε μια διέξοδο.
Γ.Α.: Υπάρχουνε όλοι, τα μέλη που γίνονται περισσότερα, αλλά χρειάζονται και οι άνθρωποι που θα μπαίνουν μπροστά σε αυτές τις προσπάθειες. Υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι;
Μ.Χ.: Από τη μεριά του μεταναστευτικού κόσμου, ναι. Κι αυτό είναι το καλό σε αυτή την ιστορία γιατί μπορεί εμείς να λέμε στο Φόρουμ Μεταναστών Κρήτων ότι αυτοί που έχουν κοινά συμφέροντα, είτε είναι Έλληνες, είτε είναι μετανάστες να οργανώνονται μαζί γιατί αυτή είναι η πρόταση του Φόρουμ Μεταναστών Κρήτης, παρ’ όλ’ αυτά δεν παραγνωρίζουμε την πρωτοκαθεδρία του ίδιου του ταξικού υποκειμένου, των μεταναστών στην περίπτωσή μας μέσα σε αυτή την οργάνωση. Δηλαδή, οι μετανάστες που είναι στο Φ.Μ.Κ. είτε παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο είτε όχι, έχουν κατανοήσουν ένα απλό πράγμα: ότι η συλλογικότητα αυτή είναι μία μορφή αυτο-οργάνωσης δική τους. Και η συμμετοχή των Ελλήνων είναι υποστηρικτική, συμβουλευτική.
Το ζήτημα είναι πώς θα συνδεθούμε – αυτοί που έχουν ένα συμφέρον να γίνονται οι αντιστάσεις – με τις αντιστάσεις
Γ.Α.: Να μιλήσουμε και για το μνημόνιο και για την πραγματικότητα όπως τη βιώνουμε οι περισσότεροι. Αλλά, για να το κάνουμε αυτό ας γυρίσουμε πίσω στον αγώνα αυτόν που έγινε. Πολλοί πάλι κατέκριναν τον αγώνα αυτό των μεταναστών και την αλληλεγγύη, με το επιχείρημα ότι δε δύναται να προασπίζεσαι τον μετανάστη και να αδιαφορείς για τον Έλληνα. Και αναρωτιόντουσαν γιατί δεν υπήρχαν τέτοιες κινήσεις αντίστοιχες για μια σειρά ζητημάτων που αφορούν λ.χ. τους αγρότες ή τους άνεργους αλλά και συνολικότερα προς ένα κίνημα αντίστασης απέναντι στην πραγματικότητα που διαμορφώνει το Μνημόνιο. Τι έχετε να πείτε γι’ αυτό;
Μ.Χ.: Η ερώτηση είναι μάλλον για μένα, όχι για το Φόρουμ. Γιατί εγώ είμαι ένας Έλληνας, θα μπορούσε να πει κάποιος.
Γ.Α.: Ναι.
Μ.Χ.: Το εξήγησα προηγουμένως. Αντιστάσεις υπάρχουν και θα υπάρχουν πάντα. Τι είδους αντιστάσεις υπάρχουν; Ας τις δούμε λίγο με ψυχρό βλέμμα. Είχαμε την Κερατέα, για παράδειγμα. Πολύμηνη, συλλογική αντίσταση ενός ολόκληρου κόσμου, μιας ολόκληρης περιοχής απέναντι σε ένα μη κεντρικό θέμα: τη δημιουργία ενός ΧΥΤΑ. Έχουμε το 2008. Χαρακτηριστικά εξέγερσης σε όλη τη χώρα επίσης για ένα θέμα – όχι πως δεν ήταν σοβαρό αλλά ήταν μεμονωμένο. Δε σκοτώνονται κάθε μέρα νέοι άνθρωποι 15 χρονών στην Ελλάδα. Αντιθέτως βασανίζονται, σκοτώνονται σε εργατικά ατυχήματα, σε αστυνομικά τμήματα, στις θάλασσες πνίγονται, πρόσφυγες και μετανάστες. Δεν είδαμε καμία εξέγερση. Το κίνημα: ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ. Το κίνημα, σηκώνω τις μπάρες και δεν πληρώνω τα διόδια. Αυτές είναι αντιστάσεις. Αφορούν όμως όλο τον λαό. Αν είναι σηκωμένη η μπάρα δε θα πληρώσω εγώ αλλά δε θα πληρώσει ούτε ο Βαρδινογιάννης. Γιατί η μπάρα είναι σηκωμένη. Και βέβαια δεν υποστηρίζω πως θα είναι εξίσου εις όφελος του Βαρδινογιάννη να μην πληρώσει το διόδιο. Πιθανότατα να μην είναι. Είναι όμως βέβαια εις όφελος το δικό μου. Άρα κι εδώ υπάρχει ένα ταξικό υπόβαθρο. Το είπα και προηγουμένως: πώς θα συνδεθεί το υποκείμενο – που έχει ένα συμφέρον να γίνονται οι αντιστάσεις – με τις αντιστάσεις. Με τον φοιτητή που κάνει αγώνα για το άρθρο 16 πώς θα συνδεθεί, λ.χ.; Αυτό κάνανε οι 300 και το κάνανε με μεγάλη επιτυχία. Γι’ αυτό θα συμβολίζει και θα σηματοδοτεί πολλούς αυριανούς αγώνες, η απεργία των 300. Στέλνανε το μήνυμα δίχως τη φυσική τους παρουσία στην Κερατέα ή στο Κίνημα «Δεν πληρώνω»: μέσα στο Μνημόνιο εμείς θα πάμε για νίκη. Και πρέπει να πάτε κι εσείς για νίκη. Εμείς έχουμε ψηλά το κεφάλι και πρέπει κι εσείς να έχετε ψηλά το κεφάλι. Μιλάγανε στον Έλληνα συνάδελφό τους εκείνη την ώρα: καλώντας την αλληλεγγύη έδιναν αλληλεγγύη.