Του Σπύρου Δαράκη *
Πάντα επίκαιρος ο ποιητής των καιρών μας, που ήξερε τόσο καλά να ξεσκεπάζει «το παλιό που έρχονταν σε νέο μασκαρεμένο, κουβαλώντας, μαζί του αιχμάλωτο το Νέο μασκαρεμένο σε παλιό». Ο αντάρτης ποιητής της σκηνής και του στίχου ο ανανεωτής της θεατρικής θεωρίας και πράξεις, και ο επικός της πολιτικής πάλης έγραφε στα 1936 «Αν μείνουμε τα πράγματα όπως είναι είμαστε χαμένοι,
φίλος σου είναι η αλλαγή
η αντίφαση είναι σύμμαχος σας.
Από το τίποτα πρέπει κάτι να κάνετε
μα οι δυνατοί
πρέπει να γίνουν τίποτα.
Αυτό που έχετε, απαρνηθείτε το και πάρτε
αυτό που σας αρνούνται .
και συνέχιζε ο Μεγάλος επαναστάτης
στα 1939 στο ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ – ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΠΟΛΕΜΟΥ
ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΠΟΛΕΜΟΥ
ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΨΗΛΑ
θεωρούνε ταπεινό να μιλάς για το φαΐ.
Ο λόγος; έχουνε κι όλας φάει.
Οι ταπεινοί αφήνουνε τον κόσμο
χωρίς να ’χουνε δοκιμάσει κρέας της προκοπής.
Πώς ν’αναρωτηθούν πού’θε έρχονται
και πού πηγαίνουν; Είναι,
τα όμορφα δειλινά,
τόσο αποκαμωμένοι
Το βουνό και την πλατειά τη θάλασσα
δεν τά’χουν ακόμα δει
όταν σημαίνει η ώρα τους.
Αν δεν νοιαστούν οι ταπεινοί
γι’αυτό που είναι ταπεινό
ποτέ δεν θα υψωθούν.
ΤΟ ΗΠΕΡΟΛΟΓΙΟ ΔΕ ΔΕΙΧΝΕΙ ΑΚΟΜΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ.
Όλοι οι μήνες, όλες οι ημέρες
Είναι ανοιχτές. Κάποια απ’ αυτές
θα σφραγιστεί μ’ ένα σταυρό.
ΟΙ ΕΡΓΑΤΕΣ ΦΩΝΑΖΟΥΝ ΓΙΑ ΨΩΜΙ.
Οι έμποροι φωνάζουν γι’αγορές.
Οι άνεργοι πεινούσαν. Τώρα
πεινάνε κι όσοι εργάζονται.
Τα χέρια που ήταν σταυρωμένα, σαλεύουν πάλι:
Φτιάχνουν οβίδες.
ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΑΡΠΑΖΟΥΝ ΤO ΦΑΙ ΑΠ’ ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ
κηρύχνουν τη λιτότητα.
Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσήματα
ζητάνε θυσίες.
Οι χορτάτοι μιλάνε στους πεινασμένους
για τις μεγάλες εποχές που θα’ρθουν.
Αυτοί που τη χώρα σέρνουνε στην άβυσσο
λεν πως η τέχνη να κυβερνάς το λαό
είναι πάρα πολύ δύσκολη για τους ανθρώπους του λαού.
ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΨΗΛΑ ΛΕΝΕ: ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
είναι δυο πράγματα ολότελα διαφορετικά.
Όμως η ειρήνη τους και ο πόλεμός τους
μοιάζουν όπως ο άνεμος κι η θύελλα.
Ο πόλεμος γεννιέται απ’ την ειρήνη τους
καθώς ο γιος από την μάνα.
Έχει τα δικά της απαίσια χαρακτηριστικά.
Ο πόλεμός τους σκοτώνει
ό,τι άφησε όρθιο η ειρήνη τους.
ΟΤΑΝ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΨΗΛΑ ΜΙΛΑΝΕ ΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ
ο απλός λαός ξέρει
πως έρχεται ο πόλεμος.
Όταν αυτοί που είναι ψηλά καταριούνται τον πόλεμο
οι διαταγές για επιστράτευση έχουν υπογραφεί.
ΣΤΟΝ ΤΟΙΧΟ, ΜΕ ΚΙΜΩΛΙΑ ΓΡΑΜΕΝΟ:
“Θέλουνε πόλεμο”.
Αυτός που το΄χε γράψει
έπεσε κι όλας.
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ
δεν είναι ο πρώτος. Πριν απ’ αυτόν
γίνανε κι άλλοι πόλεμοι.
Όταν ετέλειωσε ο τελευταίος,
υπήρχαν νικητές και νικημένοι.
Στους νικημένους, ο φτωχός λαός
πέθαινε απ’ την πείνα. Στους νικητές
ο φτωχός λαός πέθαινε το ίδιο
ΣΑΝ ΕΡΘΕΙ Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ, ΠΟΛΛΟΙ ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΝ
πως επικεφαλής βαδίζει ο εχθρός τους.
Η φωνή που διαταγές τους δίνει
είναι του εχθρού τους η φωνή.
Εκείνος που για τον εχθρό μιλάει
είναι ο ίδιος τους ο εχθρός
ΝΥΧΤΑ
Τ’αντρόγυνα ξαπλώνουν στο κρεβάτι τους
Οι νέες γυναίκες θα γεννήσουν ορφανά.
ΣΤΡΑΤΗΓΕ, ΤΟ ΤΑΝΚ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟ ΜΗΧΑΝΗΜΑ
Θερίζει δάση ολόκληρα κι εκατοντάδες άνδρες αφανίζει.
Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:
Χρειάζεται οδηγό.
Στρατηγέ, το βομβαρδιστικό είναι πολυδύναμο.
Πετάει πιο γρήγορα απ’ τον άνεμο κι απ’ τον ελέφαντα σηκώνει βάρος πιο πολύ
Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:
Χρειάζεται πιλότο.
Στρατηγέ ο άνθρωπος είναι χρήσιμος πολύ
Ξέρει να πετάει, ξέρει και να σκοτώνει.
Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:
Ξέρει να σκέφτεται.
Αυτός ο άνθρωπος που τόσα πρόσφερε στην παγκόσμια σκέψη στα 1955 ένα χρόνο πριν απ’ το θάνατο του χαρακτήρισε επιγραμματικά την προσφορά του. Δεν χρειάζομαι ταφόπετρα εγώ. Αλλά αν εσείς χρειάζεστε για μένα,
θα ήθελα κει πάνω να γραφτεί:
«Έκανε προτάσεις εμείς
πράξη τις κάναμε»
Μια τέτοια επιγραφή θα ήταν τιμή για όλους μας.
Υ.Γ: Στα 2019 63 χρόνια μετά τον θάνατο του, διαβάζοντας τα έργα του διερωτάται κανείς πόσο προσπαθήσαμε για να κάνουμε πράξη τις προτάσεις του.
Χανιά
5/2/2019
* π. Κοινοτάρχης Μαρτυρικής Μαλαθύρου, π. Δήμαρχος Μηθύμνης,
Ιδρυτικό μέλος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών της Ελλάδας Περιόδου 41 – 45 «Ελληνικά Ολοκαυτώματα»