Κάθε φορά, όταν προετοιμάζομαι για την εβδομαδιαία συνάντηση με τις «συμμαθήτριές» μου, γίνομαι άλλος άνθρωπος.
Αναπετά η καρδιά, αποτινάζει στάχτες και σκιές ο νους, γαληνεύει η ψυχή, σαν να μην υπολογίζει θλίψη και μοναξιά, που, χρόνια τώρα, με ζώνουν.
Κάθε φορά που τις αντικρύζω, περνά φευγαλέα η μνήμη από τις εικόνες των ξένοιαστων κοριτσιών, με τις σπίθες στο βλέμμα και το κελαρυστό γέλιο, τον ενθουσιασμό της νιότης…
Ακόμα και όταν τα σκίαζε η μελαγχολία της εφηβείας, που αναζητά λύσεις σε υπαρξιακά προβλήματα, ακόμα και όταν, αυτά τα κοριτσόπουλα, σήκωναν κάποιο βάρος στους τρυφερούς ώμους, δυσανάλογο με τις αντοχές και την ηλικία τους, δεν έχαναν την ελπίδα, την πίστη στα όνειρά τους.
Τώρα, έχουν αλλάξει πολλά σε όλες. Υπάρχουν, όμως, ψήγματα, που χαρακτήριζαν την κάθε μία από ‘μας και, θα έλεγα, πιο ξεκάθαρα, πιο συγκεκριμένα, στην ηλικία μας.
Διανύσαμε παράλληλους δρόμους, χωρίς διασταυρώσεις εκτός, μόνο όπου μας έφεραν κοντά κοινές επιδιώξεις, όμοια προβλήματα και περιστάσεις. Πορευτήκαμε στα ίσια, αποκομίζοντας ωφέλη από τον πλούτο της γνώσης, την ωρίμανση τη σκέψης, τον εξαγνισμό της ψυχής μας, μέσα από συντριβές και ανατάσεις. Αυτές κατάφεραν να την απαλλάξουν από φορτία φθοράς και υποδούλωσης. Σταθήκαμε, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, στο ύψος των περιστάσεων, διαγράφοντας ένα κύκλο ζωής, με δυσκολίες απρόβλεπτες, δοκιμασίες ατέλειωτες και, κάποιες φορές, αξεπέραστες…
Όλα αυτά τα αφήνουμε πίσω. Ό,τι καθόρισε το παρελθόν δεν ισχύει για το μέλλον.
Μπροστά μας, ανοίγεται ο ορίζοντας της αποτίμησης, που μπορεί να βασίζεται σε έργα προσφοράς και αγάπης. Τα προβλήματα, όμως, δεν έχουν λυθεί όλα. Έχουν συσσωρευτεί και άλλα, στο πέρασμα του χρόνου… Με κάποιες από τις συμμαθήτριες, μας ενώνουν κοινά στοιχεία, ενώ άλλες αντιμετωπίζουν το ιδιαίτερο, επίπονο, πρόβλημα τους, καταθέτοντας την ψυχή τους στο ύψιστο χρέος, σχεδόν μόνες. Η Μαρία, η Σταυρίνα και η φίλη –όχι συμμαθήτρια– πιστό μέλος της παρέας και νεώτερη, η Δήμητρα, αξίζουν κάθε έπαινο. Απαρέγκλητα, σε καθημερινή βάση, είναι αναγκαίο, αντιμετωπίζουν και καλύπτουν, με πράξεις αγάπης και αφοσίωσης, τα κενά στη ζωή αγαπημένων, πολύτιμων – γι’ αυτές– προσώπων.
Η Λένα αντιμετωπίζει με θάρρος το πρόβλημά της, γιατί έχει πίστη. Αυτό το πλάσμα, με την ματιά αγγέλου, νοσεί, αλλά πρέπει να φροντίζει, όσο μπορεί, τον εαυτό της. Πιστεύει στον Θεό, πιστεύει στον εαυτό της, πιστεύει στους ανθρώπους. Αγαπά τη ζωή βαθιά και εκείνη την ανταμείβει, προσφέροντας τα καλύτερα, στον καθημερινό αγώνα για επιβίωση.
Η Δημοκρατία ζωηρεύει, όταν δεν μπορεί… να χωνέψει τα «παράξενα». Θυμάμαι, μου έκανε συνέχεια υποδείξεις και με προστάτευε, όταν –για δύο χρόνια– καθόμασταν στο ίδιο θρανίο. Την αποκαλούσα «μαμά». Υπήρξε πολύ ερωτευμένη με τον νέο, που, λίγο αργότερα, έγινε σύζυγός της. Στην συνάντηση – αν μπορεί να λεχθεί έτσι – μετά τον σχολασμό και στην προσπάθεια να διορθώσει την αυστηρή, μαθητική εμφάνιση, είχε τόσο άγχος, που μούσκευε το άσπρο μαντηλάκι από τις παλάμες που ίδρωναν. Άλλοι καιροί!…
Παιδική φίλη, από το δημοτικό σχολείο, είναι η Άννα. Έχουμε όμορφες αναμνήσεις από τα τρυφερά μας χρόνια και αυτό δεν αλλάζει. Έχει περίεργο χιούμορ, αλλά εγώ, γνωρίζοντάς την πολύ καλά, δεν παρεξηγώ. Με συγκινεί, όταν αναφέρεται με σεβασμό, στα καλά στοιχεία των γονιών μου.
Γενικά, η Άννα θυμάται!
Σε μια κατηγορία κοριτσιών που δεν θορυβούσαν, φανερά και δεν επεδίωκαν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αστρολογιές και εκδηλώσεις, ανήκουν η Τζοάν, κατά κόσμον Γιαννούλα, με την παροιμιώδη υπομονή, η Βαγγελιώ, η Βενετία – προσωποποίηση ευγένειας- και η Υβόνη με τον ευγενικό ρεαλισμό της. Είναι μία ομάδα που ξέρει να συζητά και ακούγοντας.
Η Αθηνά είναι το δελφινάκι μας. Αθλήτρια παντός καιρού, αλλά με θάλασσα καθαρή. Δεν την βρίσκει κάποιος, όταν την αναζητά, αλλά μπορεί και να την συναντήσει οπουδήποτε.
Η Δανάη διαθέτει αυτοπεποίθηση, οργανωτικό πνεύμα και συσπειρωτική διάθεση. Επάξια, κατέχει τον τίτλο «τελετάρχη» και του εκπροσώπου της παρέας. Αναγνωρίζεται η ικανότητά της να μας συντονίζει.
Η Μάρω σημαίνει πολλά για μένα, από συναισθηματική άποψη. Εγνώριζε τον άνθρωπό μου. Ο σύζυγός της υποδυόταν τον ρόλο του αδελφού που δεν είχα. Την ημέρα του γάμου μου, τον ευχαρίστησε η μητέρα μου, ακριβώς γι’ αυτό. Είναι αισιόδοξος άνθρωπος, βλέπει τα πράγματα με θετική ματιά και της βγαίνει σε καλό.
Η Ευδοξία είναι η πιο πρόσφατη προσχώρηση στην συντροφιά και σε σύγκριση με τις υπόλοιπες, είναι η πιο αθόρυβη. Αναγκάζεται κάποιος να την προσέξει αυτή την «αρσακειάδα», για την φιλικότητα και την ευγένεια που διαθέτει.
Η Ιωάννα, η «υψηλοτάτη» της παρέας, κατοικεί στην Θεσσαλονίκη. Την χαιρόμαστε στις διακοπές, δυό-τρεις φορές το χρόνο. Προσπαθεί να «καμουφλάρει» τα εμφανή σημεία, που την χαρακτηρίζουν, προβάλλοντας ιδιαίτερα τον καλό της χαρακτήρα, αλλά η φινέτσα δεν κρύβεται…
Δεν κρύβεται ούτε η αυθεντικότητα της Χρύσας και το συναισθηματικό της βάθος, ούτε η δωρική, λιτή εκφραστικότητα της Αγγελικής στον λόγο. Έλεγχε πάντα και την θηλυκότητά της.
Η Μάρω της στρατιωτικής υπηρεσίας, δεν μας τιμά συχνά. Όταν έρχεται στην παρέα, εξαντλούνται ιατρικά θέματα όλων των ειδικοτήτων – στο πηγαδάκι της – και όχι μόνο! Είναι η πιο χειμαρρώδης στην διατύπωση – όσων θέλει να πει – γιατί είναι πολλά αυτά που την απασχολούν. Ε, είναι και η στρατιωτική επιβολή!
Η Μαρίτσα… Είναι η περίπτωση ανθρώπου με διαστάσεις γεωμετρικές – τις τρεις γνωστές – σε μεγάλο βαθμό. Δεν θα ξεχάσω, τι έκανα για ‘μένα, χωρίς να περιμένει κάτι από ‘μένα. Θυσίαζε τα διαλείμματα και έκλεβε ώρα από μάθημα, για να μεταφράσει στα αγγλικά δύσκολες εργασίες που της παρέδιδα, στα ελληνικά. Χρησιμοποιούσε ένα λεξικάκι τσέπης για κάποιες λέξεις μόνο, γιατί τότε, καμία δεν χειριζόταν ξένη γλώσσα, όπως εκείνη. Η Μαρίτσα, για μένα, είναι ξεχωριστή σε πολλά επίπεδα.
Δρόμο ξενόγλωσσης παιδείας ακολούθησε και η Πόπη. Ανήκει στις γυναίκες που διατηρούν νεανικά στοιχεία στο πνεύμα και στο σώμα. Είναι ειλικρινής, αξιόπιστη και όχι, πια, απόλυτη όπως στα νιάτα της.
Η Βάννα είναι ηθοποιός. Πραγματοποίησε το μοναδικό της όνειρο, που είχε από παιδί, τιμώντας το με αγάπη και απόλυτη αφοσίωση. Δεν είχαν την τύχη να την γνωρίζουν πλατιές μάζες του κόσμου, όμως, την αξία της αναγνώρισαν θεατράνθρωποι όπως ο Μινωτής, ο Ποταμίτης, η Δανδουλάκη και όσοι συνεργάστηκαν μαζί της. Η Βάννα υπήρξε ηθοποιός κουλτούρας θεατρικής, με πολλές κορυφαίες στιγμές στην καριέρα της, όπως εκείνη του ρόλου του Ισαάκ (θυσία του Αβραάμ». Ο μεγάλος Μινωτής, είπε, τότε, πως τον ρόλο τον είχε στο τσεπάκι της. Τσαλακώθηκε με αριστοφανικούς ρόλους, χωρίς να νοιάζεται αν είναι μεγάλοι ή μικρότεροι και το ταλέντο της την ταξίδεψε, με το Εθνικό, απ’ όπου έλαβε το χρίσμα, μέχρι την Κίνα και άλλες μακρινές χώρες. Η χαρακτηριστική φωνή, η κίνηση ελεύθερη αλλά χωρίς υπερβολές, δυναμική, παραστατική απέδιδε, ιδανικά, την γλώσσα του σώματος. Ακόμη θυμάμαι, πόσο καθηλωτικές ήταν οι απαγγελίες της στις σχολικές παραστάσεις…
Χαιρόμαστε που βρίσκεται, στη συντροφιά μας τώρα, πριν από τη δύση του ήλιου. Αυτή τη στιγμή, έχουμε απαρτία.
Σαρώσαμε τη ζωή, κουβαλώντας μύρια αρώματα, χρώματα, αναμνήσεις που συντηρούν ψυχικές δυνάμεις και άλλες, που μας προξενούν πικρίες πολλές και βαθύ πόνο. Φτάσαμε να αντικρύζουμε ό,τι πιο μαγευτικό θέαμα προσφέρει η φύση, πάνω σε ξάστερο ουρανό. Σαν τον δικό μας ουρανό, στο τελείωμα της δικής μας δύσης. Διανύουμε και ‘μεις την πιο σημαντική στιγμή της ζωής μας παραδίνοντας πολύτιμα «στρωσίδια», σε όσους «έπονται»…
Κεντημένα από τις χαρές, της λύπες, τα λάθη, την αγάπη, το γέλιο, τον θρήνο μας, μέσα σε αγώνες ζωής και της όποιας δημιουργίας. Έχουν φιλοτεχνηθεί στο χάραμα, το μεσουράνημα, το δειλινό της πορείας μας και έχει μία αντιστοιχία με εκείνο της ηλιακής πορείας. Δώρο της Αυγής το αχνογάλαζο της αθωότητας, με τα πρώτα δειλά φιλιά του Ήλιου. Στις στιγμές πάθους, προσφέρει, γενναιόδωρα το εκτυφλωτικό χρυσαφί φως και μάτια δεν μπορούν να το αντικρύσουν. Όταν καταλαγιάσει αυτό το πάθος, σπάζοντας το ολόχρυσο χρώμα σε τριανταφυλλί, αναγνωρίζουμε σε αυτό πολλά. Πού οδήγησε το διάστημα της δημιουργικής ζέσης, οι έρωτες, οι επιλογές, η προσφορά μας.
Η έκρηξη των χρωμάτων, σε μία ιδιαίτερα τιμητική αποχώρηση, τι προκάλεσε, σε ποιους! Στον απόηχό της, περιμένει το μαβί του σούρουπου και καθώς είναι μελαγχολικό, αν και βελούδινο, δεν γίνεται αποδεκτό. Η γαλήνη, όμως, είναι, η φυσική ακολουθία, στα στάδια της ζωής των τυχερών, αλλά και στην πορεία της ημέρας, πριν παραδοθεί στο βαθύ ύπνο της νύχτας. Φοβόμαστε το σκοτάδι, το κενό λήθης, που πιστεύομε πως θα έρθει μετά τη δική μας αποχώρηση. Γιατί, όμως; Δεν μπορεί να συμβεί αυτό. Σπείραμε – όσο μπορούσαμε – αγάπη και αυτή εκάρπισε. Αφήνουμε πίσω μας όσους μάς απέρριψαν, μας αγάπησαν, μας πίστεψαν. Ίσως, όσοι λοιδορούν τώρα και καταδικάζουν, να αποτινάξουν πάχνες και κρούστες από τα αισθήματά τους και να επιτρέψουν στη συνείδηση, να κρίνει… Μη σας νοιάζει! Όποια και αν είναι η αλήθεια, έχει σημασία που είμαστε μαζί! Θέλω, να σας αποκαλύψω, πως σας αγαπώ βαθιά, σας χρειάζομαι και εσείς μου χαρίζετε την ελπίδα πως, ως τη δική μου δύση, δεν θα είμαι μόνη!
Σας ευχαριστώ!…
Δική σας
Νεφέλη