Σε όλη την ελληνική επικράτεια εκτιμάται ότι υπάρχουν 132 εκατομμύρια ελαιόδεντρα τα περισσότερα στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη. Τα τελευταία 10-15 χρόνια, η ελληνική ελαιοκομία αντιμετωπίζει όμως πολλά προβλήματα έναντι των ανταγωνιστικών μεσογειακών χωρών και κινδυνεύει να χάσει την τρίτη θέση στην παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου.
Με αφορμή την “παραγωγικά χαμηλή χρονιά που πέρασε”, ειδικοί επιστήμονες στο χώρο των τροφίμων,πανεπιστημιακοί ερευνητές, φυτωριούχοι και παραγωγοί – μεταποιητές μιλούν στην έρευνα του ΑΠΕ ΜΠΕ για την ελιά και το ελαιόλαδο υγείας επισημαίνοντας θετικά στοιχεία όπως η στροφή νέων και πτυχιούχων στην ελαιοκαλλιέργεια (μ.ο. 3000/έτος) ,στην μεταποίηση, τις μικρές μονάδες τυποποίησης και στις εξαγωγές του extra παρθένου ελαιολάδου που παραμένει ψηλά στην παγκόσμια ζήτηση.
Ο καθηγητής Δημ Γερασόπουλος του τομέα Επιστήμης & Τεχνολογίας Τροφίμων του ΑΠΘ, είναι μεταξύ των ερευνητών που αναζητούν απαντήσεις για τις προοπτικές της ελαιοκομίας,της ελιάς και του ελαιολάδου.
Μαζί με τους φοιτητές του τμήματος έχουν δημιουργήσει στο Πανεπιστημιακό Αγρόκτημα της Θέρμης Θεσσαλονίκης έναν πειραματικό γραμμικό ελαιώνα προκειμένου να πάρουν απαντήσεις σε ποιο βαθμό ευδοκιμεί η γραμμική καλλιέργεια ελιάς στην Ελλάδα αλλά και ποιες είναι οι αποδόσεις από την Γεωργία ακριβείας και τα σύγχρονα τεχνολογικά συστήματα στην ελαιοκομία.
Δείτε το σχετικό βίντεο:
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=LLgMjc4kkSI”]
Μέσα από την έρευνα και μελέτη της καταγραφής ξεπηδά πάντως ο τεράστιος γενετικός και θαυμαστός πλούτος που διαθέτει η Ελλάδα στην πιο μακραίωνη δενδρώδη καλλιέργεια της Μεσογείου.
Ο κ. Κωστελένος έχει καταγράψει έως το 2011 περίπου 80 ποικιλίες ελιάς στην Ελλάδα προσθέτοντας τα τελευταία χρόνια άλλες 40 (ποικιλίες και υποείδη).
Πρόσφατα ωστόσο το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) μέσω του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων-ΕΛΓΟ Δήμητρα κυκλοφόρησε -για πρώτη φορά- ένα Εγχειρίδιο Μορφολογικών Χαρακτηριστικών Ποικιλιών Ελιάς με στοιχεία για 31 ποικιλίες και δεδομένα από μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Ινστιτούτο για πάνω από 20 χρόνια.
Είτε είναι, είτε δεν είναι η περιοχή πρωτοεμφάνισης η καλλιέργεια της ελιάς και η κουλτούρα της έχει βγει έξω από τα όρια της Μεσογείου.
Περιγράφοντας την παγκόσμια αγορά του ελαιόλαδου και της ελαιοκομίας ο γεωπόνος-ερευνητής, πρώην διευθυντής Ινστιτούτου Ελιάς και σήμερα τεχνικός σύμβουλος σε θέματα ελαιοκομίας Κωνσταντίνος Χαρτζουλάκης, επικαλούμενος στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «την 25ετία 1992-2016 η παγκόσμια παραγωγή ελαιόλαδου αυξήθηκε κατά 77,5% και η κατανάλωσή του κατά 76,7% με παράλληλη αύξηση της ζήτησης του extra παρθένου ελαιόλαδου».
Οι ελαιώνες στην Ελλάδα καλύπτουν το 60% του καλλιεργούμενου εδάφους. Ο μεγαλύτερος αριθμός ελαιόδεντρων σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ βρίσκεται στη Μεσσηνία (13,5 εκατομμύρια), στον νομό Ηρακλείου (13,3 εκατομμύρια) και στην Λακωνία (10,9 εκατομμύρια). Στους νομούς Λέσβου, Χανίων, Ηλείας, Φθιώτιδας, Εύβοιας, Μαγνησίας, Αιτωλοακαρνανίας, Κέρκυρας κι Αχαΐας ο συνολικός αριθμός των ελαιόδεντρων είναι 46,4 εκατομμύρια.
Η Ελλάδα είναι πρώτη στην παραγωγή μαύρης ελιάς ενώ η μεγαλύτερη ιδιαιτερότητα της είναι το υψηλό ποσοστό εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου που παράγει και το οποίο προσεγγίζει το 82% της παραγωγής ενώ σε ορισμένες περιοχές ξεπερνάει και το 90%.
Ωστόσο όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ Γεωπονίας και επιστημονικός υπεύθυνος του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης, Γ. Μιχελάκης, «η πτώση της παραγωγής ελαιολάδου ποσοτικά ειδικά στην Κρήτη είναι σαφής τα τελευταία χρόνια» και θα πρέπει να ληφθούν θαρραλέα μέτρα για το υγρό χρυσάφι της Ελλάδας.
ΑΠΕ-ΜΠΕ/ Θ. Τσίγγανας Κάμερα: Γ. Αγγελάκης