Πώς ξεκίνησαν όλα
Το TEDxChania ξεκίνησε στις αρχές του 2015, και όχι τον Οκτώβριο του 2015 όπως νομίζουν αρκετοί. Η αρχή έγινε σε ένα παιδικό δωμάτιο, ενός κοπελιού που είχε μόλις βγει από τη σχολή και από το στρατό, κι είχε μπει στον υποσχόμενο χώρο της ανεργίας. Μία από τις πιο σκληρές περιόδους που μπορεί να περάσει κανείς, μιας και η απόρριψη γίνεται ο καλύτερός μας φίλος. Ανάμεσα σε job openings και καφέδες με φίλους, ο πρωταγωνιστής αυτής της παραγράφου αντιμετώπιζε, πέραν των προκλήσεων της ανεργίας, μία δυσάρεστη κοινωνική πραγματικότητα. Ήρθε σε επαφή με μία νοοτροπία που θέλει τον άνθρωπο να έχει μικρά όνειρα, ή μάλλον, όνειρα ανεκπλήρωτα. Ο φίλος μας λοιπόν, επειδή δεν ήθελε την ζωή που συζητούσε στους καφέδες, αποφάσισε, παράλληλα με την προσπάθεια εύρεσης εργασίας, να ξεκινήσει κάτι διαφορετικό, που αν πήγαινε καλά θα αποδείκνυε, πρωτίστως στον εαυτό του και δευτερευόντως στο περιβάλλον του, ότι η Zωή μπορεί να είναι εμπνευσμένη.
Μια παρενθεση, χοντρική
Χοντρικά, για να καταλαβαινόμαστε, το TED είναι μία διοργάνωση που στόχο έχει να διαδώσει ιδέες που μπορούν να επιφέρουν αλλαγή κοινωνική, προσωπική, επαγγελματική. Ξεκίνησε πριν 30 χρόνια στον Καναδά, και έκτοτε κάθε χρόνο καλεί τους μεγαλύτερους στοχαστές του κόσμου, οι οποίοι στις ομιλίες τους δείχνουν το δρόμο προς τη δική τους πραγματικότητα, η οποία έχει διαμορφωθεί με τα εμπόδια που αντιμετωπίζουμε κι εμείς, και με την υπέρβασή τους. Το TEDx είναι μία διοργάνωση στα ίδια πλαίσια, μα σε τοπικό επίπεδο, με στόχο να μεταδώσει αυτή την εμπειρία του TED, διαδίδοντας κι αυτό με τη σειρά του ιδέες που μπορούν να επιφέρουν την αλλαγή. Σημειώνεται ότι οι ομιλίες διατίθενται δωρεάν στο κοινό, μέσω internet.
Επιστρέφοντας στην ιστορία μας με τον άνεργο, τον Γενάρη του 2015 έκανε μία αίτηση στο TED για την διοργάνωση του πρώτου TEDxChania, κι έτσι ξεκίνησε ένα ταξίδι που είναι ακόμη εν εξελίξει. Ο λόγος που αποφάσισε κάτι τέτοιο; Δεν έχει και τόση σημασία, αλλά αν πρέπει να ξέρετε, το έκανε επειδή οι ομιλίες που έχουν δοθεί στο TED και στα TEDx ανά τον κόσμο έχουν εμπνεύσει εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Δείχνουν ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε εμείς εδώ, τα έχουν επιτυχώς λύσει σε τόσα άλλα σημεία του κόσμου κι επομένως, η δική μας ζωή μπορεί να γίνει καλύτερη. Πιο εμπνευσμένη, πιο δημιουργική, με περισσότερο πάθος και λιγότερη μίρλα.
Το πρώτο βήμα είχε γίνει. Αλλά ήταν μόνο ένα βήμα. Τώρα έπρεπε να στελεχωθεί μία ομάδα, να βρεθούν άτομα που θα είχαν κοινούς προβληματισμούς και θα μοιραζόντουσαν την ίδια όρεξη. Όμως, πώς πείθεις κάποιον να κάνει κάτι τέτοιο, αμισθί; Στο μυαλό των περισσότερων ο εθελοντισμός είναι συνυφασμένος με το χαμαλίκι ή την εκμετάλλευση. Τελικά, έγινε πολύ απλά. Το παλικάρι μίλησε στους φίλους του, οι φίλοι του στους γνωστούς τους, και κάπως έτσι βρέθηκαν περίπου δεκαπέντε με είκοσι άτομα να συζητάνε για κάτι με το οποίο δεν είχε ασχοληθεί ποτέ κανείς: τη διοργάνωση μιας εκδήλωσης που διέπεται από κανόνες ενός παγκόσμιου event, που στοχεύει στη διάδοση ιδεών. Δεκαπέντε-είκοσι άτομα όμως, είναι υπεραρκετά. Η αρχή είχε γίνει.
Squaring the Circle
Τον Οκτώβριο του 2015, ένας από τους ομιλητές, ο Πολυχρόνης Κουτσάκης, έδωσε μία φανταστική ομιλία. Μας είπε κάτι που σαν διοργανωτές είχαμε αντιληφθεί αρκετούς μήνες νωρίτερα, αλλά το έβαλε σε λέξεις και του έδωσε μορφή: η απόρριψη είναι -απλώς- μία λέξη με 8 γράμματα. Η πρώτη διοργάνωση ήταν γεγονός. Σε μικρή κλίμακα μεν, αλλά με δυσανάλογα μεγάλη επιτυχία. Το κοινό ήταν έτοιμο να ακούσει μία εμπειρία ζωής διαφορετική, να συζητήσει για την αποτυχία, να ακούσει το success story του Τριαντάφυλλου Ξυλούρη με το quizdome χωρίς σκεπτικισμό, να εκπαιδευθεί στην ενσυναίσθηση από τον παγκοσμίως, πλέον, αναγνωρισμένο Βασίλειο Κιοσσέ.
Ήταν μία εξαιρετική πρώτη διοργάνωση, το τέλος της οποίας σηματοδότησε χωρίς δεύτερη σκέψη, τη δεύτερη χρονιά.
Ο Ξένος
Εκδήλωση άλλης κλίμακας. Η ομάδα μεγάλωσε, πολύ. Μα πλέον είχαμε μεγαλώσει μαζί με τη διοργάνωση, μάθαμε, ξέραμε. Θίξαμε απόψεις και ζητήματα στα οποία ο μέσος Χανιώτης δεν εκτίθεται με ευκολία. Η Άννα Κουρουπού, ούσα τρανς, ιδρύτρια του Red Umbrella Athens που αγωνίζεται για τα δικαιώματα των εργαζομένων στο σεξ, τότε Γενική Γραμματέας του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών, άφησε εποχή με την ομιλία της. Η Μαρία Παπαθανασοπούλου διηγήθηκε το χρονικό της υιοθεσίας του Οδυσσέα, όντας η πρώτη γυναίκα στην Ελλάδα που υιοθέτησε παιδί από την Αιθιοπία. Ο Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου συγκλόνισε με την εμπειρία του στη Λέσβο, με τη βοήθεια που ο ίδιος έδωσε στους πρόσφυγες ως εθελοντής.
Το 2016, στον Ξένο, είδαμε τριπλάσια προσέλευση του κόσμου από την πρώτη χρονιά. Όσοι παρακολούθησαν τις ομιλίες, ήρθαν σε επαφή με έναν άλλο κόσμο. Άλλες φορές πιο σκληρό, άλλες πιο συναισθηματικό, μα πάντα ανθρώπινο. Ήταν η χρονιά που συνειδητοποιήσαμε ότι ο σκοπός του TEDxChania, που είναι να αφυπνίσει και να προβληματίσει, εκπληρώνεται.
Ο Μίτος
Η τρίτη χρονιά του TEDxChania μας βρήκε προετοιμασμένους. Γνωρίζαμε πλέον τι θέλαμε από τη διοργάνωση, σχεδόν χειροπιαστά. Θέλαμε πληροφορία, γνώση, συναίσθημα, έμπνευση, βίωμα, όλα σε κάθε ομιλία. Δεκαπέντε ομιλητές που συγκέντρωναν αυτά τα στοιχεία πέρασαν από τη σκηνή ιντριγκάροντας τις αισθήσεις του θεατή. Ο Ιωάννης Οικονόμου, που μιλά 32 γλώσσες, έδωσε μία συναρπαστική ομιλία για την ετυμολογία. Η Kajsa Tylen, σε μία αφοπλιστικά ανθρώπινη ομιλία, μας έδειξε τον τρόπο που ένας άνθρωπος σαν εμένα κι εσένα, μπορεί να σπάσει ένα ρεκόρ γκίνες αν απλώς πάρει την απόφαση! Ο ασύγκριτος Δημήτρης Παπαστεργίου, σε μία ομιλία που απέδειξε ότι η πολιτική είναι για τους πολίτες, διάολε! Η Μαριλένα Καραμολέγκου σε μία συγκλονιστική ομιλία για τον καρκίνο του μαστού αφύπνισε, συγκίνησε, ενδυνάμωσε!
O Homo Universalis
Κάθε χρόνος είναι πρόκληση, κι έτσι η τέταρτη χρονιά μας οδήγησε στον Πάνο Σόμπολο, και την περιεκτική του ομιλία για τα 40 χρόνια αστυνομικού ρεπορτάζ. Στον Ευθύμη Σαββάκη που μας άφησε άφωνους, αφού στο πρώτο μισό γελούσαμε μέχρι δακρύων και στο δεύτερο μισό κρατούσαμε την ανάσα μας με την εμπειρία του με τον καρκίνο. Στον Γιάννη Δημαράκη και στην φανταστική ομιλία του για τις διαπραγματεύσεις, και στην Μαρία Ξανθουδάκη, που μας έβαλε να σκεφτούμε ποιος είναι ο σύγχρονος καθολικός άνθρωπος.
Τελικά, το Noema
Το TEDxChania φέτος γίνεται πέντε χρονών. Η οργανωτική ομάδα είναι στα καλύτερά της. Μεγάλωσαν, εξελίχθηκαν. Δεν είναι πλέον άνεργοι, μα εξακολουθούν να πηγαίνουν σε καφέδες και να συζητούν. Απλώς, συζητούν για τη ζωή που ονειρεύονται, κι όχι για τη ζωή που τους βολεύει.
Στα τέσσερα προηγούμενα χρόνια ακούσαμε 60 ομιλητές και την πορεία τους, είδαμε πώς δημιουργούνται οι επιχειρήσεις, μας είπαν πώς ξεπερνιούνται οι κοινωνικοί περιορισμοί. Μάθαμε για την διαδικασία της υιοθεσίας, είδαμε ένα τοπικό κοσμηματοπωλείο να φιγουράρει στα εξώφυλλα της Vogue με τις δημιουργίες του, συγκλονιστήκαμε με το μέγεθος της σωματεμπορίας γυναικών και τον τρόπο που αντιμετωπίζεται, ταυτιστήκαμε και πήραμε κουράγιο από τις αποτυχίες επιτυχημένων επιχειρηματιών.
Κοντολογίς, μία ιδέα είναι απλώς αυτό: μία ιδέα. Μερικές λέξεις, που αν όμως μπουν σε σωστή σειρά για ‘σένα, ίσως αγγίξουν μέσα σου κάτι σημαντικό. Θα σε κάνουν να μιλήσεις γι’ αυτό που σε ενθουσίασε, θα σε ωθήσουν να το ψάξεις, να γνωρίσεις κόσμο σχετικό, και μέσα από αυτή τη ζύμωση να βγει κάτι που, πριν απ’ όλα αυτά, πίστευες ότι σε ξεπερνάει. Δε θέλει κάτι παραπάνω. Θέλει μόνο κάτι να σε “τρώει”, κάτι να δίνει νόημα στην καθημερινότητά σου, κάτι να ονειρεύεσαι. Δεν είμαστε όλοι επιχειρηματίες, ούτε όλοι καλλιτέχνες. Μα όλοι ονειρευόμαστε μία κοινωνία στην οποία ο καθένας μας ανθίζει.
Λένε, βέβαια, πως είναι στη φύση των ονείρων να μένουν άπιαστα. Απλώς, τα τελευταία τέσσερα χρόνια 60 άνθρωποι προσπαθούν να μας πείσουν για το αντίθετο.
Φέτος, με το Νόημα, έρχονται άλλοι δεκαπέντε. Δε θα τους ακούσεις;
Η Ομάδα του TEDxChania
Προπώληση εισιτηρίων: https://goto.tedxchania.com/2019
Πληροφορίες για το event: https://tedxchania.com/noema