Σύμφωνοι, η άμυνα της χώρας είναι ένα σημαντικότατο θέμα, όμως και η υγεία των πολιτών και η τήρηση των κανόνων για την προστασία του περιβάλλοντος είναι ένα άλλο σημαντικό θέμα.
Με αφορμή τη σημερινή βολή πυραύλων Hawk, Stinger και Asrad, ας θέσουμε ξανά κάποια ερωτήματα που θέτουμε κάθε φορά που γίνονται ρίψεις πυραύλων στο Πεδίο Βολής Κρήτης από τους στρατούς πολλών διαφορετικών χωρών που το χρησιμοποιούνε.
Οι ρίψεις πυραύλων τύπου Nike, Hawk, Roland, Sting, Mistral/Redeye, Naval, Patriot συνεχίζονταν για πολλά χρόνια και συνεχίζονται και σήμερα στο Πεδίο Βολής Κρήτης από νατοϊκές δυνάμεις, τον ελληνικό στρατό όσο και από τις δυνάμεις των ΗΠΑ.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ο διοικητής της Βάσης της Σούδας είχε εκφράσει την περηφάνειά του γιατί η πρώτη ρίψη πυρηνοκίνητου πυραύλου Patriot σε όλη την Ευρώπη πραγματοποιήθηκε στην Σούδα το 1999 παρουσία και Γερμανικών στρατευμάτων [1]
Απ’ όσο γνωρίζουμε, οι χρησιμοποιημένοι πυραύλοι όλων των τύπων δεν περισυλλέγονται παρά κάποιες αοριστόλογες υποσχέσεις επισήμων περί του αντιθέτου. Ανέλκυση γίνεται μόνο σε περιπτώσεις μικρών αεροπλάνων από την ιδιωτική εταιρεία Dornier – Meteor σε συνεργασία με έλληνες δύτες για τη διαφύλαξη της τεχνογνωσίας. [2]
Έχει αλλάξει κάτι και δεν το γνωρίζουμε;
Στη θάλασσα και στις γύρω ακτές παραμένουν επίσης και οι βοηθητικές εξέδρες (booster) που χρησιμοποιούνται για την αυτόνομη κίνηση των πυραύλων.
Μόνο οι πύραυλοι τύπου Lance που επί 20 χρόνια έπεφταν στην θάλασσα των Χανίων περιείχαν στην δεξαμενή τους 200 λίτρα UDMH. Στην θάλασσα, η διάχυση αυτού του συστατικού πολλαπλασιάζει την τοξικότητα του αλλά και την έκταση μόλυνσης. Πρόκειται για μια εξαιρετικά τοξική, καρκινογόνα ουσία που συνδέεται με μεταλλάξεις [3, 4, 5, 6, 7]
Σύμφωνα με στοιχεία της έκθεσης ντοκουμέντο “Η κατάσταση του περιβάλλοντος στην Ελλάδα” της οικολογικής οργάνωσης “Μεσόγειος SOS”, έρευνα της αρμόδιας για θέματα περιβάλλοντος υπηρεσία του ΝΑΤΟ CCMS, στα αεροδρόμια που χρησιμοποιεί το ΝΑΤΟ διαπιστώθηκε ότι το εξαιρετικά τοξικό χημικό (διαλύτης) τριτοχλωραιδυλένιο (ΤCE) που απορροφάται γρήγορα από τον υδροφόρο ορίζοντα βρίσκεται σε περιεκτικότητα 0,5% στο χώμα του σημείου απόρριψης του και 0,1% σε δείγματα νερού κοντά στις βάσεις. Ανάμεσα στις βάσεις που αναφέρονται, συγκαταλέγεται και η Σούδα.
Να σημειώσουμε ότι το Πεδίο Βολής Κρήτης είναι το μοναδικό πεδίο βολής στην Ευρώπη που λειτουργεί υπό την σκέπη του Ανώτατου Στρατηγείου Συμμαχικών Δυνάμεων στην Ευρώπη – SHAPE (Supreme Headquarters Allied Powers Europe).
Κατά την διάρκεια των Τακτικών Βολών το Πεδίο Βολής Κρήτης είναι:
Το μοναδικό Πεδίο Βολής στο κόσμο όπου μπορούν να ίπτανται ταυτόχρονα μέχρι 6 τηλεκατευθυνόμενοι στόχοι.
Ένα από τα δύο Πεδία Βολής στο κόσμο όπου εκτελούνται τακτικές βολές με Κ/Β PATRIOT και που περιλαμβάνουν σενάρια ταυτόχρονης αντιμετώπισης πολλαπλών αεροπορικών απειλών (μέχρι 6 Τ/Κ στόχοι ως προσομοίωση απειλής σε ταυτόχρονη πτήση) και αναχαίτισης βαλλιστικών στόχων εκτοξευομένων από μεγάλη απόσταση.
Τον Οκτώβριο του 2007, εκτελέστηκε η πρώτη στην Ευρώπη αντιβαλλιστική (ATBM) βολή στο ΠΒΚ. Την βολή εκτέλεσαν με επιτυχία η Γερμανία και Ολλανδία με βλήματα PATRIOT εναντίον βαλλιστικού στόχου STAR που εκτοξεύτηκαν από απόσταση 150 Km.
Έκτοτε τακτικές αντιβαλλιστικές βολές με το υπόψη οπλικό σύστημα εκτελούνται σε ετήσια βάση μέχρι και σήμερα από τις ανωτέρω χώρες. Επιπλέον το έτος 2008 το ΠΒΚ φιλοξένησε αμερικανική μονάδα αεράμυνας για την διεξαγωγή του συγκεκριμένου τύπου βολής.
Στην παρούσα φάση το ΠΒΚ είναι το μοναδικό πεδίο βολής ΚΒ βλημάτων στην Ευρώπη, το οποίο μπορεί να διεξάγει αντιβαλλιστικές βολές με την χρήση του οπλικού συστήματος Patriot.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι στις ΗΠΑ τέτοιου τύπου Πεδία Βολής υπάρχουν σε έρημους ή σε απομονωμένα νησιά, όπως στην έρημο White Sands, στη Nevada και σε κάποια από τα Νησιά Μάρσαλ όχι κοντά σε πυκνοκατοικημένες περιοχές.
Το ερώτημα που τίθεται είναι, εφόσον η δραστηριότητα είναι και τέτοιας έντασης και μεγάλης συχνότητας, κατά πόσο τηρούνται οι κανόνες περισυλλογής των πυραύλων, καθαρισμού των περιοχών από τα απόβλητα και καταστροφής αυτών των αποβλήτων, σύμφωνα με τους όρους που ορίζουν οι Διεθνείς Συνθήκες.
Ως τώρα, όσες φορές έχουμε θέσει αυτά τα ζητήματα δε λαμβάνουμε ποτέ κάποια απάντηση. Και αυτό, ως εφημερίδα, μας τρομάζει.
Θα περιμένουμε και αυτή τη φορά κάποιες ουσιαστικές απαντήσεις…
Πηγές:
1. US naval support activity Souda Bay, globalsecurity.org
2. NAMFI – NATO Missile Firing Installation, needatestrange.net
3. Lance Field Artillery Missile System
4. Carlsen, OA Kesenova, SE Batyrbekova, A preliminary assessment of the potential environmental and human health impact of unsymmetrical dimethylhydrazine as a result of space activities, ncbi.nlm.nih.gov
5. Jena S., Sahu S.K., Raj R.A., Panda R.B., Dispersion of toxic exhausts from liquid rocket propellant combustion, icontrolpollution.com
6. Liao Qili, Feng Changeen, Li Wang, Biodegradation of Unsymmetrical Dimethylhydrazine in Solution and Soil by bacteria isolated from activated sludge, Applies Sciences, mdpi.com
7. Nauryzbaev, S. Batyrbekova, A. Urazalin, G. Permenev, H. Ivanova, M. Turmukhanova, Contamination of soils, water and plants in Kazakhstan by components of rocket fuel as a result of rocket-related activity, unece.org