Για ένα διάστημα δύο έως τριών ετών, όσο δηλαδή θα χρειαστεί για να κατασκευαστούν οι δύο ηλεκτρικές διασυνδέσεις, η ενεργειακή ασφάλεια του μεγαλύτερου νησιού της χώρας, δηλαδή της Κρήτης, απειλείται: η ραγδαία τουριστική ανάπτυξη της ναυαρχίδας του ελληνικού τουρισμού αυξάνει την κατανάλωση ρεύματος την ίδια στιγμή που οι παλιές ρυπογόνες υφιστάμενες μονάδες της ΔΕΗ με καύσιμο το πετρέλαιο θα πρέπει να αποσυρθούν.
Παρά το γεγονός ότι έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης, το νησί βρίσκεται αντιμέτωπο με σημαντικές ελλείψεις που απειλούν την ομαλή ηλεκτρική τροφοδοσία. Ωστόσο, και μετά την υλοποίηση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων, υπάρχει ανάγκη για σύγχρονες και φιλικές προς το περιβάλλον εφεδρικές μονάδες.
Αυτή η δύσκολη ενεργειακή εξίσωση, για την οποία θα πρέπει να βρεθεί άμεσα λύση, προσελκύει το ενδιαφέρον ενεργειακών ομίλων της χώρας αλλά και διεθνών επενδυτών, οι οποίοι έχουν καταθέσει προτάσεις για κατασκευή ενεργειακών υποδομών που θα εξασφαλίσουν την ομαλή ενεργειακή τροφοδοσία για τη “ναυαρχίδα” του ελληνικού τουρισμού, τόσο για το μεσοδιάστημα μέχρι την κατασκευή των διασυνδέσεων όσο και μετά για τη δημιουργία των απαραίτητων εφεδρειών.
Επενδυτικό ενδιαφέρον
Για αυτές ακριβώς τις εφεδρικές λύσεις έχουν κατατεθεί μια σειρά από προτάσεις για ενεργειακά projects, από ελληνικούς ενεργειακούς ομίλους αλλά και από ξένους επενδυτές, από την Ευρώπη αλλά και τη Μέση Ανατολή, με το συνολικό ύψος των προτεινόμενων επενδύσεων να φτάνει το 1 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για 5 εναλλακτικές προτάσεις, με κοινό χαρακτηριστικό ότι προβλέπουν τη δημιουργία υποδομών που θα εντάξουν το φυσικό αέριο στο ενεργειακό σύστημα της Κρήτης. Παράλληλα όμως έχουν προταθεί για την Κρήτη καινοτόμα έργα πράσινης ενέργειας, τα οποία θα μπορούσαν να λειτουργήσουν είτε ως εφεδρείες είτε ως μονάδες βάσης.
Γιατί αποσύρονται οι μονάδες
Το πρόβλημα με τις παλιές μονάδες της Κρήτης που θα πρέπει να αποσυρθούν ξεκινά από την υποχρέωση βάσει κοινοτικής νομοθεσίας που περιόρισε τα όρια εκπομπών ρύπων. Αυτό σημαίνει ότι οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που σήμερα καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες του νησιού θα πρέπει να κλείσουν καθώς ξεπερνούν τα σχετικά όρια. Πρόκειται για τις μονάδες σε Αθερινόλακκο, Λινοπεράματα και Χανιά που ακόμη και σήμερα καλύπτουν με δυσκολία τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια του νησιού. Είναι χαρακτηριστικό ότι χωρίς ακόμη να έχουν ξεκινήσει οι αποσύρσεις, φέτος επιστρατεύτηκε η δαπανηρή λύση της μίσθωσης ηλεκτροπαραγωγών ζευγών. Αλλά και για το καλοκαίρι του 2020, με βάση τις εκτιμήσεις του διαχειριστή του δικτύου ΔΕΔΔΗΕ, θα υπάρξει έλλειμμα ισχύος 69 MW, που κατά τα φαινόμενα θα καλυφθεί και πάλι με Η/Ζ.
ΓΕΚ Τέρνα
Η πρώτη χρονικά πρόταση έχει κατατεθεί από τον όμιλο της ΓΕΚ Τέρνα και αφορά τη μεταφορά της μονάδας ηλεκτρισμού φυσικού αερίου ανοιχτού κύκλου Ήρων 1, με ισχύ 150 MW στην Κρήτη, με παράλληλη δημιουργία πλωτού τερματικού LNG για την τροφοδοσία της μονάδας με φυσικό αέριο που θα φτάνει με τη μορφή LNG. Ωστόσο, για να προχωρήσει η πρόταση απαιτείται η τροποποίηση των όρων της σχετικής άδειας, ώστε να αποσβεστεί το κόστος της επένδυσης για τη μεταφορά της μονάδας και τη δημιουργία τερματικού LNG. Παράλληλα ο όμιλος ΓΕΚ Τέρνα και συγκεκριμένα η Τέρνα Ενεργειακή προωθούν τη δημιουργία του πρώτου μεγάλου υβριδικού σταθμού (υδροηλεκτρικού και αιολικού) στο Αμάρι Ρεθύμνου, ένα έργο που μπορεί να λειτουργήσει ως εφεδρεία αλλά και ως μονάδα βάσης για το νησί.
Powerglobe
Αντίστοιχη πρόταση για εγκατάσταση μονάδας φυσικού αερίου και για δημιουργία τερματικού σταθμού υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου, έχει καταθέσει η καταρινών συμφερόντων εταιρεία Powerglobe, η οποία προωθεί το project Power4Crete. Η εταιρεία έχει υποβάλει δύο αιτήσεις για χορήγηση άδειας ανεξάρτητου συστήματος φυσικού αερίου (ΑΣΦΑ)για το FSRU και για χορήγηση άδειας προμήθειας φυσικού αερίου. Παράλληλα, έχουν αγοραστεί εκτάσεις στην Κρήτη. Το έργο βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα των επαφών που είχε πολυμελής αντιπροσωπεία Καταρινών αξιωματούχων την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα.
Motor Oil
Ένα ακόμη ενδιαφέρον project για τη δημιουργία μεγάλου ηλιοθερμικού σταθμού με εγκατεστημένη ισχύ 38 MW προωθεί ο όμιλος της Motor Oil από κοινού με την εταιρεία Nur Energy, μέσω της κοινής εταιρείας Nur – MOH. Η συγκεκριμένη μονάδα δεν παράγει ρεύμα από φωτοβολταϊκά αλλά χρησιμοποιεί ειδικά κάτοπτρα (ηλιοστάτες) με στόχο την παραγωγή θερμού ατμού σε ηλιακό πύργο, που χρησιμοποιείται σε συμβατική τουρμπίνα στροβιλογεννήτρια για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
ΔΕΗ – ΔΕΣΦΑ
Η ΔΕΗ, από την πλευρά της, έχει καταθέσει πρόταση για αναβάθμιση των μονάδων της. Σήμερα στην Κρήτη λειτουργούν οι παλαιές ρυπογόνες πετρελαϊκές μονάδες Αθερινόλακκου, Λινοπεραμάτων, Χανίων, που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το πετρέλαιο με υψηλό οικονομικό αλλά και περιβαλλοντικό κόστος. Σημειώνεται ότι ο σταθμός Λινοπεραμάτων θα παύσει να λειτουργεί με την ηλέκτριση της μικρής διασύνδεσης Κρήτης-Πελοποννήσου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΔΕΣΦΑ έχει προτείνει τη δημιουργία τερματικού φυσικού αερίου στον Αθερινόλακκο με προϋπολογισμό έργου τα 175 εκατ. ευρώ προκειμένου να καταστεί εφικτή η λειτουργία του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο.
ΕΝΙ
Τέλος, πρόταση για δημιουργία FSRU έχει παρουσιάσει στις αρμόδιες Αρχές, σύμφωνα με πληροφορίες, ο ιταλικός ενεργειακός κολοσσός ENI, που δραστηριοποιείται έντονα εκτός από την αγορά πετρελαίου και στην αγορά του φυσικού αερίου. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η ανταγωνιστική πρόταση της ιταλικής εταιρείας αφορά τόσο την εγκατάσταση σταθμού FSRU όσο και για τη δημιουργία μονάδας ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο.
capital.gr – Χάρης Φλουδόπουλος