Του Μανούσου Βολουδάκη
Εδώ και μήνες η Ν.Δ. προειδοποιεί (π.χ. βλ.επίκαιρη ερώτηση Κ.Μουσουρούλη στη Βουλή στις 26/5/10, βλ. γραπτή μου δήλωση προς τα ΜΜΕ της Κρήτης στις 8/2/11) ότι με τα στατιστικά στοιχεία του Εθνικού Εισοδήματος που υπέβαλλε η κυβέρνηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Κρήτη κινδυνεύει να μείνει εκτός χρηματοδοτήσεων έργων υποδομών, αλλά και με σημαντικά μειωμένους πόρους σε κάθε τομέα για την περίοδο 2014-2020. Κι αυτό γιατί σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, η Κρήτη πλέον βρίσκεται οριακά πάνω από το 90% του μέσου όρου του μέσου εισοδήματος της Ε.Ε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ετοιμάσει την πρότασή της για την προγραμματική περίοδο 2014-2020, η οποία παρουσιάστηκε επισήμως από την αντιπροσωπεία της στην Αθήνα την περασμένη Τρίτη. Στην πρόταση αυτή πράγματι η Κρήτη δεν εντάσσεται πια στις περιοχές «Στόχου 1» (πρώτης προτεραιότητας) στις οποίες εντασσόταν ως σήμερα, αλλά στις περιοχές «Στόχου 3», αυτές δηλαδή για τις οποίες συνολικά οι χρηματοδοτήσεις είναι μειωμένες – και μάλιστα οι χρηματοδοτήσεις για έργα υποδομών είναι μηδενικές.
Η εξέλιξη αυτή είναι δραματική, και έρχεται να προστεθεί στα εξής δεδομένα:
- Στις σημαντικές καθυστερήσεις των έργων υποδομών που εντάχθηκαν ή πρόκειται να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ , π.χ. ΒΟΑΚ, Αεροδρόμιο Χανίων, κ.α.. (Η ιδέα της ίδρυσης της εταιρείας «Υποδομές Κρήτης Α.Ε.», με τη μεγάλη καθυστέρηση υλοποίησής της, τελικά ως σήμερα έχει αποτελέσει μόνο πρόσχημα για κωλυσιεργία.)
- Στο γεγονός ότι η κυβέρνηση περικόπτει δραματικά το ήδη χαμηλό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (την εθνική δηλαδή χρηματοδότηση των έργων υποδομών) για να καλύψει «μαύρες τρύπες» της δημοσιονομικής διαχείρισης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το πρώτο εξάμηνο του 2011 οι δαπάνες δημοσίων επενδύσεων μειώθηκαν κατά 42% έναντι του 2010, παρά το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός προέβλεπε οριακή αύξηση.
Η κατάσταση αυτή, σημαίνει ότι σημαντικά έργα υποδομών δεν πρόκειται να υλοποιηθούν στην Κρήτη για την επόμενη δεκαετία !
Η κυβέρνηση όφειλε να έχει κάνει τουλάχιστον δυο πράγματα:
Πρώτον, να έχει ζητήσει από την Ε.Ε. κατ’εξαίρεση (λόγω της οικονομικής κρίσης) αλλαγή του τρόπου υπολογισμού του μέσου εισοδήματος για την επόμενη προγραμματική περίοδο. Κι αυτό γιατί αν στα έτη υπολογισμού του εισοδήματος συνυπολογίζονταν και το 2010 (στο οποίο το εθνικό εισόδημα μειώθηκε), η Κρήτη θα ήταν κάτω από το 90% του μέσου όρου της Ευρώπης, άρα θα έμενε τουλάχιστον στις περιοχές «Στόχου 2»! Μια τέτοια πρόταση θα έπρεπε να έχει υποβληθεί παράλληλα με την πρόταση που υπεβλήθη για τη μείωση της εθνικής συμμετοχής στα συγχρηματοδοτούμενα έργα στο 15%.
Δεύτερον, σε περίπτωση που αντιμετώπιζε άρνηση από την Ε.Ε., θα έπρεπε να ετοιμάσει ένα σχέδιο δράσης ειδικά για την Κρήτη, ούτως ώστε να διασφαλισθεί ταχύτερη και αποτελεσματικότερη απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ, με νέο πια προγραμματισμό και ιεράρχηση προτεραιοτήτων, καθώς σε τέτοια περίπτωση για την περίοδο μετά το ΕΣΠΑ για την Κρήτη θα υπάρχουν μόνο οι εθνικοί πόροι για έργα υποδομών.
Η κυβέρνηση είναι προφανές ότι δεν ασχολείται με την Κρήτη. Εύλογο είναι το ερώτημα τι κάνουν για αυτό το ζήτημα η Περιφέρεια Κρήτης, αλλά και οι βουλευτές Κρήτης του ΠΑΣΟΚ.
Τα δυσάρεστα αυτά δεδομένα μπορεί ενδεχομένως να ανατραπούν αν υπάρξει επαρκής κινητοποίηση, καθώς η πρόταση της Επιτροπής πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο. Σε κάθε περίπτωση, για την Κρήτη πρέπει να υπάρξει προγραμματισμός και δράση όλων των αρμοδίων φορέων, λαμβάνοντας υπ’όψιν τα νέα δεδομένα.
Έστω και την ύστατη ώρα, ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες τους.
* Πρώην Βουλευτής Χανίων