Οαναγκαστικός κατ’ οίκον περιορισμός υπό την απειλή του SARS-CoV-2, η αγωνία για την υγεία των αγαπημένων μας ανθρώπων αλλά και η γενικευμένη ανασφάλεια είναι οι αιτίες που σε σύντομο χρονικό διάστημα αυξήθηκε το ποσοστό του πληθυσμού που βιώνει έντονο άγχος και κατάθλιψη και βασανίζεται από αυτοκτονικές τάσεις.
Μάλιστα, οι νεότεροι όχι μόνο δεν έμειναν αλώβητοι από τις επιπτώσεις της πανδημίας αλλά όπως προκύπτει από τα ίδια στοιχεία φαίνεται να έχουν «τραυματιστεί» σημαντικά.
Είναι ενδεικτικό ότι το ποσοστό των φοιτητών που παραδέχτηκε ότι οδηγήθηκε σε μαύρες σκέψεις – και εγκλωβίστηκε νοητικά ακόμη και σε σκέψεις αυτοκτονίας – κυμαίνεται μεταξύ 2,5% και 3%. Σύμφωνα δε, με τους ειδικούς το ποσοστό αυτό είναι υψηλό καθώς υπό κανονικές συνθήκες δεν ξεπερνά το 0,5%.
Και παρότι κατά κανόνα οι τάσεις αυτές δεν υλοποιούνται, το εύρημα προκαλεί προβληματισμό για τις επιπτώσεις της επιδημίας στον πληθυσμό.
Τα αποκαλυπτικά αυτά πρώτα συμπεράσματα προκύπτουν από μελέτη που έβαλε στο… μικροσκόπιο την ψυχολογία των φοιτητών και σχεδιάστηκε με ευθύνη του καθηγητή Ψυχιατρικής στην Γ’ Ψυχιατρική Κλινική του ΑΠΘ Κωσταντίνου Φουντουλάκη, έπειτα από πρωτοβουλία του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ).
Πάντως και όπως εξηγούν στα «ΝΕΑ» οι συγγραφείς της ίδιας μελέτης, ο ευάλωτος ψυχισμός των νέων δεν αποτέλεσε έκπληξη για τους ίδιους. Και αυτό διότι η ψυχολογική λειτουργία του ανθρώπου αλλάζει κατά κανόνα μετά τα 25 ή 30 πρώτα έτη ζωής. Πρόκειται δηλαδή για ένα σημαντικό χρονικό ορόσημο, κατά το οποίο το συναίσθημα μετατοπίζεται προς τη λογική.
Το «παζλ» της ψυχολογίας των Ελλήνων έρχεται να ολοκληρώσει μία ακόμη μελέτη – επέκταση της πρώτης που διεξάγεται σε ακόμη 26 χώρες – με πολύ μεγαλύτερο και λεπτομερέστερο πρωτόκολλο, που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Τομέα Ψυχικής Υγείας του Ινστιτούτου Επιστημονικών Ερευνών του ΠΙΣ και αφορά τον γενικό πληθυσμό κατά τη διάρκεια της καραντίνας.
Οι γυναίκες
Σύμφωνα με αυτήν οι γυναίκες αποδείχτηκε ότι επίσης δέχτηκαν ιδιαίτερη πίεση κατά την περίοδο της καραντίνας, με αποτέλεσμα η επόμενη ημέρα να τις βρίσκει με ευαίσθητο ψυχισμό. Ο ύπνος, η ηρεμία, η σεξουαλική ζωή, ακόμη και η εικόνα του σώματός τους (εξαιτίας της αύξησης βάρους που σύμφωνα με τη ζυγαριά τους αγγίζει έως και τα τέσσερα κιλά) διαταράχτηκαν εκείνο το κρίσιμο διάστημα, μαρτυρώντας τις δυσκολίες του «lockdown». Επίσης, ιδιαίτερα ισχυρός παράγοντας που επιβάρυνε την ψυχολογία τους ήταν και ο φόβος για την υγεία των αγαπημένων προσώπων τους.
Είναι σημαντικό δε να σημειωθεί ότι την ίδια αγωνία μοιράστηκαν και οι νεότεροι, καθώς ανησυχούσαν λιγότερο για τη δική τους υγεία – ακόμη κι αν έπασχαν από κάποιο υποκείμενο νόσημα, όπως το άσθμα – και περισσότερο για τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους.
Επιπρόσθετα, στο δύσκολο αυτό πλαίσιο – όπως έχει διαμορφωθεί – κομβικό ρόλο παίζουν και οι θεωρίες συνωμοσίες, που όπως αποδεικνύεται από τις δύο αυτές έρευνες μεταδίδονται ακόμη πιο γρήγορα στη χώρα μας εν συγκρίσει με τον νέο κορωνοϊό.
Είναι ενδεικτικό ότι το 50% των Ελλήνων αποδέχεται μία ή και περισσότερες από τις θεωρίες συνωμοσίες που «άνθισαν» τους τελευταίους μήνες – σημειώνεται ότι το ποσοστό αυτό κυμαίνεται από 30% έως 60% ανάλογα με τη θεωρία και τον βαθμό επιρροής της.
Η διείσδυσή τους δε στην κοινωνία εντείνει τον φόβο και τον θυμό με τα αποτελέσματα να είναι συχνά απρόβλεπτα, εξαιτίας της αβεβαιότητας και συνεπακόλουθα του αισθήματος απουσίας ελέγχου που βιώνουν όσοι τις υιοθετούν.
Το παράδοξο δε είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα (95%) των συμμετεχόντων στις έρευνες εκτίμησε την πληροφόρηση ως επαρκή.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το 20% των Ελλήνων δήλωσε ότι αυξήθηκαν οι θρησκευτικές ανησυχίες ή οι ενασχολήσεις του κατά την περίοδο της καραντίνας.
Εγκλήματα που προκαλούν σοκ μετά την καραντίνα
Υπερπλήρες είναι σχεδόν σε καθημερινή βάση το αστυνομικό δελτίο τους τελευταίους δύο μήνες, με κάποια από τα εγκλήματα που έχουν σημειωθεί να χαρακτηρίζονται ως τα πλέον ειδεχθή των τελευταίων ετών. Τις τελευταίες ημέρες την κοινή γνώμη μονοπωλεί η υπόθεση της 34χρονης Ιωάννας, όμως είχε προηγηθεί το διπλό φονικό στα Ανώγεια, ενώ ακολούθησε η εξαφάνιση της 10χρονης Μαρκέλλας, η δολοφονία ενός 49χρονου από την κόρη του, την οποία φέρεται ότι κακοποιούσε, και τέλος ο θανάσιμος τραυματισμός μιας 54χρονης από τον ψυχικά πάσχοντα γιο της.
2 ΜΑΪΟΥ: Το διπλό φονικό στα Ανώγεια και οι φόβοι για βεντέτα
Στα μαύρα ντύθηκε ένα ολόκληρο χωριό διά ασήμαντον αφορμή. Ηταν βράδυ Σαββάτου όταν τα Ανώγεια αναστατώθηκαν από τους ήχους ριπών έξω από καφενείο της περιοχής. Οσοι έσπευσαν στο σημείο αντίκρισαν νεκρούς δύο συγχωριανούς τους, μέλη γνωστών οικογενειών. Ο 63χρονος μετρ της μαντινάδας Λευτέρης Καλομοίρης είχε πέσει νεκρός από τα πυρά του 30χρονου κτηνοτρόφου Γιώργου Ξυλούρη, ο οποίος εν συνεχεία εκτελέστηκε από τον γιο του πρώτου. Αφορμή για το διπλό φονικό φέρεται να ήταν κτηματικές διαφορές μεταξύ των δύο οικογενειών, που μάλιστα έμεναν σε αντικρινά σπίτια. Λίγες ώρες μετά το περιστατικό ο νεαρός γιος του πρώτου θύματος παραδόθηκε στις Αρχές, ενώ ο φόβος της βεντέτας δεν έχει εγκαταλείψει ακόμα το ορεινό χωριό του Ρεθύμνου.
20 ΜΑΪΟΥ: Η επίθεση με βιτριόλι που έχει συγκλονίσει την Ελλάδα
Στους σκοτεινούς διαδρόμους του μυαλού της 35χρονης δράστιδος αναζητούν οι αστυνομικοί τις απαντήσεις για την επίθεση που η ίδια πραγματοποίησε κατά της 34χρονης συντοπίτισσάς της. Η 34χρονη Ιωάννα μέχρι σήμερα νοσηλεύεται στο Θριάσιο με βαρύτατα εγκαύματα στο πρόσωπο, ενώ, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά έως σήμερα, η συλληφθείσα φέρεται ότι είχε εμμονή με το θύμα της, το οποίο παρακολουθούσε συστηματικά πριν από την επίθεση με βιτριόλι έξω από το γραφείο όπου εργαζόταν στην Καλλιθέα. Παρότι δεν έχει παραδεχθεί την πράξη της, οι άνδρες της ΕΛ.ΑΣ. θεωρούν ότι η 35χρονη πίστευε ότι η Ιωάννα φλέρταρε με τον 40χρονο – περιστασιακό – σύντροφοό της.
11 ΙΟΥΝΙΟΥ: Το εφιαλτικό 48ωρο της 10χρονης Μαρκέλλας
Ανατριχίλα προκαλούν οι αποκαλύψεις για την υπόθεση της 10χρονης Μαρκέλλας, καθώς, σύμφωνα με την ομολογία της 33χρονης απαγωγέως της, τα κίνητρα για την αρπαγή της μικρής ήταν σεξουαλικά. «ΕΈχω ιδιαίτερες σεξουαλικές προτιμήσεις. Μου αρέσουν τα παιδιά» φέρεται ότι είπε η ίδια στις Αρχές που έφτασαν στα ίχνη της αξιοποιώντας μαρτυρίες και υλικό από κάμερες ασφαλείας στην περιοχή της Καλαμαριάς, όπου η «κοκκινομάλλα» απελευθέρωσε την ανήλικη μαθήτρια ύστερα από δύο ημέρες που την κρατούσε δέσμια, τη νάρκωσε και προέβη σε ασελγείς πράξεις.
14 ΙΟΥΝΙΟΥ: Η σεξουαλική κακοποίηση όπλισε το χέρι της 18χρονης
Να βάλουν τέλος στην κακοποίηση που συστηματικά βίωναν στα χέρια του 49χρονου οδηγού ταξί από τον Εύοσμο με 15 μαχαιριές θέλησαν η 18χρονη κόρη του και η 45χρονη σύζυγός του. Η νεαρή κατά την απολογία της αποκάλυψε ότι ο πατέρας της την κακοποιούσε σεξουαλικά τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Σύμφωνα με την Αστυνομία, μάνα και κόρη μπήκαν στο δωμάτιο του θύματος τα ξημερώματα της περασμένης Κυριακής και αφού ακινητοποίησαν τον 49χρονοΠ τον τραυμάτισαν θανάσιμα με μαχαίρι. Ο 49χρονος έφερε τραύματα σε λαιμό και πρόσωπο. Η σύζυγος υποστήριξε πως ήταν κατά καιρούς και η ίδια θύμα κακοποίησης, ενώ στο παρελθόν είχε φιλοξενηθεί σε ξενώνα κακοποιημένων γυναικών.
16 ΙΟΥΝΙΟΥ: Σκότωσε τη μητέρα του στο κρεβάτι της
Σοκαρισμένο παραμένει το Μενίδι μετά τη δολοφονία μιας 54χρονης από τον 34χρονο γιο της μέσα στο σπίτι τους. Ολα συνέβησαν ενώ από το σπίτι απουσίαζε ο πατέρας του δράστη και σύζυγος του θύματος, καθώς ο συνταξιούχος αστυνομικός είχε φύγει από το σπίτι λίγο νωρίτερα με προορισμό την εταιρεία που εργαζόταν ως νυχτοφύλακας. Ο 34χρονος φέρεται ότι μπήκε στο δωμάτιο της μητέρας του από την μπαλκονόπορτα και της κατάφερε έξι μαχαιριές στην κοιλιά πριν επιστρέψει στο δωμάτιό του ατάραχος. Η 54χρονη μετά τα χτυπήματα που δέχθηκε κατάφερε να ενημερώσει συγγενή της ο οποίος κάλεσε σε βοήθεια, αλλά για την άτυχη γυναίκα ήταν ήδη αργά. Ο μητροκτόνος αντιμετωπίζει ψυχολογικά προβλήματα και είχε νοσηλευτεί τέσσερις φορές σε κλινική.
Μάρθα Καϊτανίδη
Αγγελος Σκορδάς