Του Σπύρου Δαράκη *
Πάντα επίκαιρος ο ποιητής των καιρών μας, που ήξερε τόσο καλά να ξεσκεπάζει ‘’το παλιό που έρχονταν σε νέα μασκαρεμένο, κουβαλώντας μαζί του αιχμάλωτο το Νέο μασκαρεμένο σε παλιό’’. Ο αντάρτης ποιητής της σκηνής και του στίχου, ο ανανεωτής της θεατρικής θεωρίας και πράξης και ο επικός της πολιτικής πάλης έγραφε στα 1936:
‘’Αν μείνουμε τα πράγματα όπως είναι, είμαστε χαμένοι,
Φίλος σου είναι η αλλαγή,
Η αντίφαση είναι σύμμαχός σας.
Από το τίποτα πρέπει κάτι αν κάνετε
Μα οι δυνατοί
Πρέπει να γίνουν τίποτα.
Αυτό που έχετε, απαρνηθείτε το, και πάρτε
αυτό που σας αρνούνται’’
Ορκισμένος εχθρός του καπιταλισμού και του πολέμου. Τα λόγια του αιώνιος φάρος και ακατανίκητο όπλο στη σκέψη των εργαζομένων όπου γης.
Παρακολουθώντας με κριτική σκέψη τα πολιτικά, οικονομικά, στρατιωτικά γεγονότα σε παγκόσμιο επίπεδο εύκολα διακρίνει κανείς την αγωνιώδη προσπάθεια του πολιτικού προσωπικού, των θεωρητικών και απολογητών της παγκόσμιας πλουτοκρατίας, να μπολιάσουν τη σκέψη των εργαζομένων ότι το σάπιο σύστημα του καπιταλισμού που βιώνουμε είναι και το τελευταίο. Έτσι λανσάρουν οικονομικά προγράμματα άγριας λιτότητας για τα επόμενα 100 χρόνια. Δίδουν στρατιωτικές παραγγελίες στις πολυεθνικές του θανάτου σε ύψη αστρονομικά. Μεταφέρουν τη φρίκη του πολέμου στα σπίτια μας για εθισμό. Διαστρεβλώνουν και παραχαράζουν την Ιστορία, ψηφίζουν νόμους στα μέτρα τους και απαιτούν από τους λαούς την εφαρμογή τους προσπαθούν να πνίξουν και να φιμώσουν κάθε φωνή και σκέψη που βοηθά τους εργαζομένους να σπάσουν τις αλυσίδες τους και να δημιουργήσουν τη νέα κοινωνία που ο πλούτος θα ανήκει σ’ αυτούς που τον παράγουν και δεν έχει θέση η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
- Δεν συμφέρει να μάθουν οι Λαοί τους πραγματικούς ενόχους. Γιατί σε μεγάλο βαθμό τους ενόχους εκπροσωπούν και σήμερα.
- Τα εγκλήματα των πραγματικών εγκληματιών παραγράφηκαν.
Πράγματι, αυτό έγινε. Τα αδικήματα των πραγματικών εγκληματιών παραγράφηκαν! Στο εδώλιο δεν κάθισε ποτέ η «Κρουπ». Η πολυεθνική «Κρουπ», που τροφοδοτούσε όλη την πολεμική μηχανή του Χίτλερ, αλλά που τα εργοστάσιά της όλως περιέργως έμεναν ανέπαφα όταν οι Αμερικάνοι ισοπέδωναν το Έσσεν.
Ο πρόεδρος του συνδέσμου των Γερμανών βιομηχάνων, ο «κύριος» Κρουπ, έλεγε ότι «ο Εθνικοσοσιαλισμός απελευθέρωσε τον Γερμανό εργάτη από τη μέγγενη του κομμουνιστικού δόγματος.
Ο «κύριος» Κρουπ έλεγε ότι «ο Αδόλφος Χίτλερ μετέτρεψε τον εργάτη σε πειθαρχημένο στρατιώτη της εργασίας και σε σύντροφο των βιομηχάνων». Ο «κύριος» Κρουπ το 1940 παρέλαβε από τα χέρια του Χίτλερ το χρυσό παράσημο του ναζιστικού κράτους.
Η σημερινή Κρουπ είναι αυτή στην οποία οι κυβερνήσεις της Ελλάδας έχουν ξεπουλήσει τα ναυπηγεία της χώρας. Μόνο από ένα εργοστάσιο της «Κρουπ», της σημερινής «Κρουπ» με τις 670 θυγατρικές σε όλο τον κόσμο, από το εργοστάσιο που ξέχασαν να βομβαρδίσουν οι Αμερικάνοι στο Έσσεν, οι ναζί χρηματοδοτήθηκαν μέχρι το 1945 με το ιλιγγιώδη για την εποχή ποσό των 4.738.446 μάρκων.
Στο εδώλιο δεν κάθισε η «Ντόιτσε Μπανκ». Η «Ντόιτσε Μπανκ» της Μέρκελ και του Σόιμπλε, που έχει αναλάβει το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας ως σύμβουλος των ελληνικών κυβερνήσεων, είναι η ίδια «Ντόιτσε Μπανκ» που χρηματοδότησε τη δημιουργία και λειτουργία των ναζιστικών φούρνων του Άουσβιτς. Στο εδώλιο δεν κάθισε η «Ζήμενς». Η «Ζήμενς», με την οποία έκαναν εξωδικαστικό συμβιβασμό οι ελληνικές κυβερνήσεις για τις μίζες, είναι η ίδια «Ζήμενς» που έλυνε και έδενε επί φασίστα Μεταξά. Με πρόταση και χρηματοδότηση του επικεφαλής της «Ζήμενς» στην Αθήνα, συγκροτήθηκαν τα Τάγματα Ασφαλείας το 1943. Στο εδώλιο δεν κάθισαν οι βιομήχανοι, οι τραπεζίτες, οι οικονομικοί στυλοβάτες του φασιστικού καθεστώτος Μεταξά που όταν μπήκαν οι Γερμανοί στην Αθήνα παρέδωσε τους Έλληνες πολιτικούς κρατούμενους στην Γκεστάπο για να μεταφερθούν στα Νταχάου και στα Άουσβιτς.
Στο εδώλιο δεν κάθισαν οι 25 από τους μεγαλύτερους βιομηχάνους της Γερμανίας, αυτοί που το 1933 τροφοδότησαν το αποκαλούμενο και «Ταμείο του Χίτλερ» με το αστρονομικό για την εποχή ποσό των 3 εκατ. μάρκων. Ήταν στις εκλογές του ’33 που οι Ναζί πήραν το 44% των ψήφων.
Στο εδώλιο δεν κάθισε η ελβετική «Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών». Ο πρόεδρος της, ο τραπεζίτης Σαχτ, ήταν ο υπουργός Οικονομικών του Χίτλερ από το 1934. Στο εδώλιο δεν κάθισε η «Φάρμπεν». Το τεραστίων διαστάσεων βιομηχανικό συγκρότημα της «Φάρμπεν» κατασκευάστηκε από κρατούμενους του Άουσβιτς. Περισσότεροι από 25.000 άνθρωποι πέθαναν στη διάρκεια της κατασκευής του. Στη «Φάρμπεν» δούλευαν 85.000 κρατούμενοι των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Η «Φάρμπεν» κατασκεύασε το Κυκλώνιο Β. Ήταν το αέριο που χρησιμοποιήθηκε για την εξόντωση χιλιάδων ανθρώπων στα κρεματόρια. Ένα από τα ονόματα με τα οποία κυκλοφορεί σήμερα η «φάρμπεν» είναι «Μπάγερ».
Στο εδώλιο δεν κάθισαν οι 45 από τους μεγαλύτερους Γερμανούς βιομήχανους που στις επιχειρήσεις τους στέλνονταν για καταναγκαστική εργασία οι κρατούμενοι από το Μαουτχάουζεν.
Στο εδώλιο δεν κάθισαν:
Η αμερικανική πολυεθνική «ΙΒΜ». Η οργάνωση των 78 ναζιστικών στρατοπέδων εξόντωσης έγινε με τεχνολογία της «ΙΒΜ». Ο πρόεδρος της «ΙΒΜ», ο Τ. Watson, τιμήθηκε από το Γ’ Ράιχ με το μετάλλιο του Μεγάλου Σταυρού της Γερμανικής Τάξης του Αετού, το 1937. Ήταν η μεγαλύτερη τιμή που μπορούσε να αποδώσει το ναζιστικό καθεστώς σε μη Γερμανό πολίτη.
Η «StandardOil». Η «StandardOil», των συμφερόντων Ροκφέλερ, στη διάρκεια του πολέμου, εκτός από τους συμμάχους προμήθευε με καύσιμα και τον Άξονα.
Η «GeneralMotors». Χιλιάδες θωρακισμένα αυτοκίνητα, φορτηγά και τανκς για τον “γερμανικό στρατό κατασκευάστηκαν από την «GeneralMotors». «Ό,τι συμφέρει την «GeneralMotors» συμφέρει την Αμερική», έλεγε ο Αϊζενχάουερ. Το αμερικανικό κράτος αποζημίωσε με 33 εκατ. δολάρια την «GeneralMotors» για τις ζημιές που υπέστησαν τα εργοστάσια της σε Γερμανία και Αυστρία στον πόλεμο. Ήταν τα εργοστάσια που κατασκεύαζαν τανκς για τον Χίτλερ.
Η «Ford». Το 1/3 των φορτηγών της Βέρμαχτ το κατασκεύασε η αμερικανική πολυεθνική «Ford». Οι μισοί «εργαζόμενοι» της εταιρείας ήταν σκλάβοι από στρατόπεδα συγκέντρωσης. 0 πρόεδρος της «Ford», ο «κύριος» Ford, το 1938 γιόρτασε τα 75α γενέθλιά του παραλαμβάνοντας από τους Γερμανούς πρόξενους στο Ντιτρόιτ το μετάλλιο του Μεγάλου Σταυρού της Γερμανικής Τάξης του Αετού.
Η τράπεζα «UBC». Ήταν από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες του ναζιστικού καθεστώτος. Πρόεδρος της ήταν ο «κύριος» Πρέσκοτ Μπους. Πατέρας και παππούς δυο Αμερικανών προέδρων.
Κανένα από τα στελέχη των εταιρειών δυτικών συμφερόντων δεν τιμωρήθηκε μετά τον πόλεμο για τις σχέσεις του με τον ναζισμό. Τα αδικήματα τους παραγράφηκαν. Το φρόντισε ο κύριος JohnMcCloy. Ήταν ο Ύπατος Αρμοστής των Η ΠΑ στη Γερμανία μετά τον πόλεμο. Ο McCloy ήταν από το 1947 ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας. Πριν ως νομικός εκπροσωπούσε τα συμφέροντα των Ροκφέλερ και της τράπεζας «ChaseManhattan».
Ο κατάλογος είναι μακρύς και το συμπέρασμα ασφαλές: Από το εδώλιο λείπουν όλοι αυτοί που είναι δίπλα, πίσω και κυρίως πάνω από τους «Χίτλερ», «Μεταξάδες», «Παπαδόπουλους» και «Μιχαλολιάκους». Λείπουν τα μονοπώλια και όλοι αυτοί που κάνουν κουμάντο σε ένα σύστημα που είτε με φασισμό είτε χωρίς φασισμό, είτε με κοινοβούλιο είτε χωρίς κοινοβούλιο, έχει πάντα το ίδιο όνομα. Λέγεται καπιταλισμός.
Γεγονός που πρέπει να μας βάλει σε σκέψεις: Μήπως, τελικά ο Μπρεχτ είχε δίκιο; Ναι ο Μπρεχτ είχε δίκιο:
«… ο φασισμός δεν μπορεί να πολεμηθεί παρά σαν καπιταλισμός. Ως ο πιο ωμός; ο πιο καταπιεστικός, ο πιο Θρασύς κι ο πιο δόλιος καπιταλισμός», έλεγε ο Μπρεχτ.
Γι’ αυτό απαιτείται η μέγιστη δυνατή συσπείρωση ενάντια στον φασισμό. Ενάντια στην ωμότητα, τη δολιότητα, την θρασύτητα, την απανθρωπιά του φασισμού.
Αλλά ο φασισμός δεν αρκεί να πολεμηθεί. Δεν αρκεί ούτε ακόμα και να νικηθεί. Ο φασισμός πρέπει να ξεριζωθεί. Και θα ξεριζωθεί μόνο έτσι: Ως καπιταλισμός.
Και συνεχίζει πάντα επίκαιρος ο λόγος του μεγάλου ποιητή, πεζογράφου, δραματουργού, θεωρητικού, σκηνοθέτη και δασκάλου, Μπέρτολτ Μπρεχτ, που στις 14 Αυγούστου συμπληρώθηκαν 64 χρόνια από τον θάνατό του.
«Πιστεύω στον Άνθρωπο», έλεγε, «δηλαδή πιστεύω στο Λογικό του Ανθρώπου… Πιστεύω στην πειστική δύναμη της Λογικής πάνω στους Ανθρώπους… Η γοητεία που αναδίδει η απόδειξη είναι πάρα πολύ μεγάλη. Οι περισσότεροι άνθρωποι της παραδίνονται αμέσως. Με τον καιρό, της παραδίνονται όλοι. Η σκέψη είναι μια απ’ τις μεγαλύτερες ηδονές του ανθρώπινου γένους».
ΕΓΚΩΜΙΟ ΣΤΗ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ
«Το άδικο προχωράει σήμερα με αβέβαιο βήμα. Γι’ακόμα δέκα χιλιάδες χρόνια οι καταπιεστές παίρνουν μέτρα. Η βία μας βεβαιώνει πως όπως είναι τα πράγματα, θα παραμείνουν. Φωνή άλλη δεν ακούγεται πάρεξ η φωνή των κυρίαρχων, ενώ η εκμετάλλευση ξελαρυγγιάζεται στις αγορές πως μόλις τώρα ν’ αποδίδει ξεκινάει. Μα κι από τους καταπιεσμένους πολλοί λένε τώρα: «Κείνο που θέλουμ’ εμείς ποτέ δεν πρόκειται να γίνει».
Όμως όποιος ακόμα ανεβαίνει δεν κάνει να λέει ποτέ! Καθόλου βέβαιο το βέβαιο δεν είναι. Όταν οι Αποπάνω αποσώσει θά ‘χουνε τους λόγους τους, θα μιλήσουνε οι Αποκάτω. Ποιος θα τολμήσει να ξανά πει ποτέ! Ποιος φταίει που υπάρχει ακόμα καταπίεση; Εμείς! Ποιος να τη συντρίψει θ’ αναλάβει; Εμείς ομοίως; Οι γονατισμένοι όλοι, εμπρός! Σηκωθείτε! Οι χαμένοι όλοι, εμπρός! Στον αγώνα! Πολεμήστε! Όποιος την κατάσταση του ξέρει και κατανοεί πώς θα εμποδιστεί να την αλλάξει; Οι νικημένοι του σήμερα, βλέπετε είναι οι νικητές του αύριο, όσο για κείνο το ποτέ έχει πλέον γίνει σήμερα, κι έχουμε κι όλας αργήσει!».
Αυτός ο άνθρωπος που τόσα πρόσφερε στην παγκόσμια σκηνή στα 1955 ένα χρόνο πριν απ’ το θάνατό του χαρακτήρισε επιγραμματικά την προσφορά του:
”Δε χρειάζομαι ταφόπετρα, εγώ.
Αλλ’άν εσείς χρειάζεστε μια για μένα,
θα ήθελα κει πάνω να γραφτεί:
¨Έκανε προτάσεις. Εμείςπράξη τις κάναμε¨.
Με μια τέτοια επιγραφή θα ΄ταν τιμή για όλους μας”.
Υ.Γ. Στο 2020 64 χρόνια μετά το θάνατό του διαβάζοντας τα έργα του διερωτάται κανείς πόσο προσπαθήσαμε για να κάνουμε πράξη τις προτάσεις του.
Χανιά 13-10-2020
* πρόεδρος μαρτυρικής ΜΑΛΑΘΥΡΟΥ
Πρώην Δήμαρχος Μηθύμνης και μέλος του Δ.Σ.
του Δικτύου Μαρτυρικών πόλεων και χωριών της Ελλάδος περιόδου 41΄-45΄