Η δημοσιογραφία είναι ένα ιδιαιτερο επάγγελμα. Kάποιοι παλιότερα, έλεγαν οτι είναι λειτούργημα.
Έλεγαν λόγου χάρη ότι τα μέσα ενημερωσης οφείλουν να έχουν μεν άποψη όμως θα πρέπει να διασφαλίζουν και την αντικειμενικότητα. Οι κραυγαλέοι τίτλοι που πουλούσαν φύλλα πάντα υπήρχαν, όμως οι εφημερίδες που διαρκώς τους επέλεγαν χαρακτηρίζονταν “κίτρινες” και η αξιοπιστία τους ήταν χαμηλή.
Σήμερα, δεν ξέρουμε αν η δημοσιογραφία είναι λειτούργημα όμως σίγουρα είναι ένα επάγγελμα εξαιρετικά ανταγωνιστικό.
Τα social media άλλαξαν τον τρόπο που γίνεται η δημοσιογραφία με τρόπο ριζικό. Τα έσοδα μειώθηκαν. Τώρα, αυτό που έχει σημασία είναι τα clicks, που αντιστοιχεί σε χρόνο που ξοδεύεται στις ενημερωτικές ιστοσελίδες που μπορεί μετά να πουληθεί σε διαφημιστικές εταιρείες για να προωθηθούν προϊόντα.
Σημερα όλο και παραπάνω, η αξία της είδησης ορίζεται από τα “views”, τα “likes” και τα “shares”.
Η ίδια η μορφή που διαβάζουμε έχει αλλάξει.
Τώρα, η ροή της ενημέρωσης είναι διαρκή. Μοιάζει με ένα βαρέλι δίχως πάτο.
Η μία είδηση διαδέχεται την άλλη καθιστώντας τον πολίτη εγκλωβισμένο σε μία ανάγκη διαρκώς να συσσωρεύει πληροφορίες και να τις παρουσιάζει μέσω των προσωπικών του λογαριασμών στα social media.
Όλες αυτές οι αλλαγές οδήγησαν και στη δημιουργία ενός νέου μιντιακού τοπίου.
Τα νέα μέσα ενημέρωσης που προέκυψαν ήταν διαδικτυακά, βασίζονται κυρίως στη διάδοσή του υλικού τους μέσω των social media.
Αυτά που κυριάρχησαν διαμορφώνουν υλικό σύμφωνα με τη λειτουργία των social media που ευνοούν την πληροφορία που μπορεί να δημιουργήσει virality, ανεξαρτήτως της ποιότητας ή της αξιοπιστίας της, με περιορισμένο χρόνο για εξακρίβωση της.
Καταφεύγουν σε προσεγγίσεις με τίτλους που εξάπτουν την φαντασία και καλλιεργούν τα χαμηλότερα ένστικα με κύριο στόχο όχι την ενημέρωση, αλλά ο αναγνώστης να πατήσει κλικ.
Επιλέγουν το υλικό τους στη βάση της δυνατότητας να δημιουργήσει virality, όρος που εγγυάται την ταχύτητα διάδοσης. Το κάνουν συστηματικά.
Έτσι γιγαντώθηκαν.
Κάποιοι από τους ιδιοκτήτες τους μπορεί να αισθάνονται και υπερήφανοι.
Και γιατί να μην αισθάνονται, όταν στη σημερινή εποχή η σπουδαιότητα κάποιου ορίζεται όχι από την ποιότητα του έργου που παράγει, αλλά από την προσοχή που μπορεί να τραβήξει πάνω του.
Σήμερα, το να είσαι διάσημος είναι από μόνο του κάτι το σπουδαίο. Ακόμα και αν το πετυχαίνεις δημοσιεύοντας σκουπίδια.
Κι έτσι, δεν είναι καθόλου περίεργο ότι μέσα σε ένα τέτοιο μιντιακό τοπίο, αυτοί που έχουν την πρωτοκαθεδρία είναι πολλές φορές και οι πιο ανήθικοι. Οι πιο ανήθικοι είναι αυτοί που δεν έχουν ηθικούς φραγμούς. Που θα κάνουν ότι περνά από το χέρι τους για να τραβήξουν λίγο ακόμα προσοχή απάνω τους. Που δε θα σεβαστούν καμία δεοντολογία.
Άνθρωποι που πάνε όπου φυσά ο άνεμος. Καιροσκόποι. Αγοραίοι άνθρωποι.
Βλέπουν πολιτικούς της Αριστεράς και της Δεξιάς να ανταγωνίζονται για το ποιος πρώτος θα κάνει την εμφάνισή τους στις σελίδες τους. Συμπεραίνουν ότι για να συμβαίνει αυτό, για να τυγχάνουν τέτοιας αποδοχής, τότε κάτι κάνουν καλά. Πιστεύουν ότι πρέπει αυτό που κάνουν να είναι και σωστό ανεξαρτήτως αν είναι ανήθικο, αν όλοι τους κάνουν υποκλίσεις. Σκέφτονται, “δε μπορεί, πρέπει να είμαστε σπουδαίοι”.
Είναι οι παπατζήδες της ενημέρωσης. Τώρα νοιώθουν ισχυροί.
Πλανόδιοι της δημοσιογραφίας που παίζουν το παιχνίδι του παπά προσπαθώντας να προσελκύσουν την προσοχή των πολιτών. Το έχουν καταφέρει.
Εδω ο παπάς, εκει ο παπάς, πού είναι τελικά ο παπάς;