του Παναγιώτη Παπαδομανωλάκη
Ο Ντμίτρι Κοβάλεβιτς είναι δημοσιογράφος και μέλος της κομμουνιστικής οργάνωσης Μποροτμπά («Αγώνας»), η οποία τέθηκε εκτός νόμου μετά το φιλοφασιστικό πραξικόπημα του Μαϊντάν μαζί με το Κομμουνιστικό Κόμμα Ουκρανίας και τις άλλες αριστερές, αντιφασιστικές οργανώσεις της χώρας. Η Μποροτμπά έχει λάβει μέρος στην αντίσταση κατά του καθεστώτος του Κιέβου, ενώ μέλη της έχουν δολοφονηθεί από Ουκρανούς νεο-Ναζί. Καθ’ όλη διάρκεια των τωρινών πολεμικών συγκρούσεων, η διαδικτυακή παρουσία του Ντμίτρι είναι πολύ χρήσιμη για την απεικόνιση των γεγονότων από την πλευρά του ουκρανικού αντιφασιστικού κινήματος.
Στην τελευταία μας επικοινωνία του ζητήσαμε αρχικά να μας περιγράψει τη σημερινή κατάσταση στην Ουκρανία και πώς αντιλαμβάνονται οι Ουκρανοί αυτό που συμβαίνει. «Οι Ρώσοι ξεκίνησαν στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου μαζί με τις δυνάμεις των δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Αυτό συνέβη αμέσως μετά την αναγνώριση των δημοκρατιών αυτών στο ρωσικό κοινοβούλιο σύμφωνα με το νομοσχέδιο που κατέθεσε το Ρωσικό Κομμουνιστικό Κόμμα (σσ. ΚΚΡΟ). Ο κόσμος στην Ουκρανία είναι φυσικά φοβισμένος καθώς κάθε πόλεμος είναι πολύ επικίνδυνος γι’ αυτόν. Οι πολίτες που μπορώ να δω ή να επικοινωνήσω μπορούν να χωριστούν σε δύο ομάδες: 1) οι ‘πατριώτες’ ή φιλοεθνικιστές Ουκρανοί είναι οι πιο φοβισμένοι. 2) οι υπόλοιποι (η πλειοψηφία) παραμένουν απρόσβλητοι στην εθνικιστική μας προπαγάνδα νοιαζόμενοι για τους εαυτούς τους και τα μέλη των οικογενειών τους. Δεν ακούω στους δρόμους συζητήσεις για τον πόλεμο – απλά οι άνθρωποι ανησυχούν για τις ελλείψεις τροφίμων και τις πιθανές αεροπορικές επιδρομές. Οι φιλο-εθνικιστικές ομάδες έλαβαν όπλα, αλλά εξακολουθούν να πολεμούν κυρίως μεταξύ τους. Εμφανίστηκαν επίσης πολλοί ένοπλοι πλιατσικολόγοι».
Αναφέραμε στον Ντμίτρι πως τα δυτικά μέσα ενημέρωσης -συμπεριλαμβανομένης της πλειοψηφίας των ελληνικών- αναπαράγουν το αφήγημα ότι ο πόλεμος ξεκίνησε με την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης, ζητώντας του να αναφερθεί εν συντομία στην πραγματική αφετηρία της πολεμικής σύγκρουσης. «Ο πόλεμος ξεκίνησε την άνοιξη του 2014, όταν ο πρώην προσωρινός πρόεδρος Α. Τουρτσίνοφ μετά από το φιλοαμερικανικό πραξικόπημα διέταξε τις εθνικιστικές και ναζιστικές πολιτοφυλακές να επιτεθούν στο Ντονέτσκ, το Χάρκοβο, το Λουγκάνσκ, την Οδησσό – περιοχές όπου η πλειοψηφία δεν αναγνώριζε την πραξικοπηματική κυβέρνηση. Ο τακτικός στρατός εκείνης της περιόδου ήταν μπερδεμένος και δεν ήξερε ποιον να ακούσει. Οι άνθρωποι εκεί ήταν κυρίως αγανακτισμένοι από την ακροδεξιά τρομοκρατία και οργάνωσαν την αυτοάμυνα τους. Στο Χάρκοβο και την Οδησσό οι λαϊκές εξεγέρσεις καταπνίγηκαν βάναυσα. Στο Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ τοπικές πολιτοφυλακές ανθρακωρύχων και πρώην στρατιωτικών της Ουκρανίας (που άλλαζαν στρατόπεδο) κατάφεραν να αποκρούσουν τις επιθέσεις. Από το 2014 ο πόλεμος εναντίον τους συνεχίζεται, με αποτέλεσμα καθημερινούς βομβαρδισμούς. Το Κίεβο συμφώνησε αρκετές φορές για κατάπαυση του πυρός, αλλά κάθε φορά παραβιάστηκε».
Με αφορμή τα παραπάνω τον ρωτήσαμε, γιατί -κατά την γνώμη του- η Ρωσία επέλεξε τώρα να επέμβει στρατιωτικά. Εκείνος απάντησε πως δεν μπορεί να γνωρίζει με ακρίβεια τα κίνητρα της Ρωσίας. Ωστόσο, «τους περασμένους μήνες οι αρχές του Κιέβου είπαν ανοιχτά ότι δεν θα εκπληρώσουν τις συμφωνίες του Μινσκ, που είχαν υπογραφεί από το 2015. Σύμφωνα με τη συμφωνία, το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ έπρεπε να επανενταχθούν στην Ουκρανία. Αλλά οι μαχητές τους θα απολάμβαναν αμνηστία, ενώ η περιοχή θα έπρεπε να έχει δικαίωμα στην πολιτιστική και γλωσσική αυτονομία. Αυτό ήταν απαράδεκτο για τους Ναζί που επιβάλλουν την ατζέντα τους. Ένας άλλος λόγος ήταν δήλωση του Ζελένσκι στη διάσκεψη του Μονάχου για την ασφάλεια τον Φεβρουάριο. Είπε για το σχέδιο απόσυρσης από το μνημόνιο της Βουδαπέστης του 1994 για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων. Η Ουκρανία διαθέτει κάποια πυρηνικά εργοστάσια, αποθήκες ουρανίου και αυτό δίνει τη δυνατότητα να κατασκευάσει το λιγότερο βρώμικη πυρηνική βόμβα. Ωστόσο, το κύριο σημείο, νομίζω ότι είναι η αυξημένη στρατιωτική συνεργασία με το ΝΑΤΟ και τα σχέδια για την οργάνωση βάσεων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία (χωρίς να ενταχθεί επίσημα). Δεδομένων των εδαφικών διαφορών (Κριμαία, Ντονμπάς), αυτό μπορεί να οδηγήσει στο μέλλον σε ανοιχτή στρατιωτική σύγκρουση με το ΝΑΤΟ».
Αναφερόμενος στη στάση του ουκρανικού λαού απέναντι στη ρωσική στρατιωτική επιχείρηση, ο Ντμίτρι εξήγησε πως «κάποιοι έγιναν πιο αντιρωσικοί, κάποιοι παραμένουν αδιάφοροι απέναντι στους Ρώσους. Κάποιοι τους αναμένουν. Περίπου ένα εκατομμύριο μετανάστευσαν στην ΕΕ. Τους υπόσχονται άμεσο καθεστώς πρόσφυγα για 3 χρόνια, δωρεάν διέλευση με τρένα προς τις χώρες της ΕΕ, 500 ευρώ ανά άτομο αμέσως και δωρεάν στέγαση. Κάποιοι χρησιμοποιούν αυτή την ευκαιρία για να μεταναστεύσουν σε πλουσιότερες χώρες. Αυτός δεν είναι σίγουρα ο τρόπος, με τον οποίο η ΕΕ αντιμετώπισε τους πρόσφυγες από τη Συρία ή το Αφγανιστάν. Μετά το φιλοαμερικανικό πραξικόπημα του 2014 περίπου 3,5 εκατομμύρια Ουκρανοί μετανάστευσαν στη Ρωσία. Τώρα πολλοί από αυτούς επιστρέφουν».
Σε ότι αφορά τη στάση της αριστεράς και των αντιφασιστικών δυνάμεων, ανέφερε πως «η θέση των ουκρανικών αριστερών/κομμουνιστικών ομάδων μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: 1) Κάποιοι κάνουν παραλληλισμούς με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, θεωρούν ότι πρόκειται για αντιναζιστικό αγώνα (καθώς ο αριθμός των δικών μας ναζί γίνεται πραγματικά μικρότερος μέρα με τη μέρα) και υποστηρίζουν τους Ρώσους και τις πολιτοφυλακές του Ντονμπάς (ειδικά αυτούς που αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στο Ντονέτσκ ή στοχοποιήθηκαν από τους δικούς μας ναζί),
2) Άλλες ομάδες της Αριστεράς κάνουν παραλληλισμούς με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, θεωρώντας τον ως ενδοϊμπεριαλιστικό αγώνα και καλούν τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις μας να καταθέσουν τα όπλα (“δεν είναι δικός μας πόλεμος”, λένε), 3) Υπάρχουν μικρές φιλελεύθερες ομάδες, που χρηματοδοτούνται από ΜΚΟ της Δύσης, οι οποίες μοιράζονται τη φιλοΝΑΤΟϊκή θέση, αλλά μπορούμε να πούμε ότι στην Ουκρανία υπάρχουν περίπου μια χούφτια τέτοια άτομα στην πραγματικότητα. Ωστόσο, το κάθε μήνυμά τους διαδίδεται ευρέως από δυτικές ΜΚΟ, ιδίως από το Ίδρυμα OpenDemocracy. Στην πραγματική ζωή δεν μπορείτε να τους δείτε, δεν έχουν δραστηριότητα στο εσωτερικό της χώρας – μόνο κάποια άτομα που παράγουν μηνύματα για τις δυτικές ΜΚΟ. Κάποιοι από αυτούς γράφουν μόνο από τη Γερμανία και την Αυστρία».
Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ουκρανίας υπήρξε η πιο μαζική κομμουνιστική οργάνωση στη χώρα. Ως εκ τούτου από την αρχή της σύγκρουσης προσπαθήσαμε να βρούμε την τοποθέτησή του για τα πρόσφατα γεγονότα, δεδομένου πως τα αδελφά του κόμματα στη Ρωσία (ΚΚΡΟ), το Ντόνετσκ και τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, υποστηρίζουν την επιχείρηση αποναζιστικοποίησης. Ωστόσο, όπως αναφέραμε στον Ντμίτρι, τις τελευταίες ημέρες, η ιστοσελίδα του κόμματος έχει κατέβει από το διαδίκτυο. Ο ίδιος εξήγησε πως «το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι απαγορευμένο στην Ουκρανία. Η δραστηριότητά του δεν επιτρέπεται ολοκληρωτικά. Ορισμένα γνωστά μέλη του βρίσκονται υπό ποινική έρευνα. Ορισμένα μέλη διέφυγαν από τη χώρα. Μπορείτε να ακολουθήσετε μάλλον το κομμουνιστικό κόμμα του Ντόνετσκ το οποίο έχει στις τάξεις του πολλούς κομμουνιστές από το Κίεβο και άλλες πόλεις της Ουκρανίας, καθώς μπορούν να κάνουν νόμιμη δουλειά εκεί. Ορισμένα ρωσικά και ντονετσκικά στρατιωτικά οχήματα πολεμούν υπό την κόκκινη σημαία – όπως αυτό εδώ». Ο Ντμίτρι αναφέρει σε σχέση με την τρομοκρατία που -όπως διαβάζουμε- έχει επιβληθεί στο Κίεβο, υπό το πρόσχημα των «Ρώσων σαμποτέρ», ότι «υποθέτω πως μπορεί να υπάρχουν σαμποτέρ όπως σε κάθε πόλεμο. Οι ένοπλες ακροδεξιές συμμορίες χρησιμοποιούν επίσης αυτή δυνατότητα να επιτεθούν στους μακροχρόνιους αντιπάλους τους αποκαλώντας τους “σαμποτέρ”. Αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για λεηλασίες. Συχνά στους δρόμους βλέπουμε εσωτερικές μάχες, καθώς ομάδες ένοπλων ακροδεξιών πολιτοφυλακών που πολεμούν μεταξύ τους».
Επισημαίνουμε στο Ντμίτρι, ότι δυτικά μέσα ενημέρωσης μιλούν υποκριτικά για αμάχους που πεθαίνουν από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς, ενώ από την άλλη πλευρά, μαθαίνουμε ότι οι νεοναζί κρατούν ομήρους αμάχους για να υπάρχουν θύματα. Ο ίδιος απαντάει πως «και τα δύο συμβαίνουν, καθώς άμαχοι πεθαίνουν από τους βομβαρδισμούς και από το έργο των αντιαεροπορικών μας συστημάτων που βρίσκονται μέσα σε κατοικημένες περιοχές. Κάποια ψηλά κτίρια χτυπήθηκαν τόσο από αεροπορική βόμβα όσο και από αντιαεροπορικό πύραυλο που προσπάθησε να την αναχαιτίσει. Οι ακροδεξιές πολιτοφυλακές και οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας πήραν πολίτες ως ομήρους μέσα στις πολιορκημένες πόλεις. Χρειάζονται πολλές φωτογραφίες των θυμάτων για τα δυτικά μέινστριμ μέσα ενημέρωσης. Επιπλέον, σε κάθε προσπάθεια να εγκαταλείψουν μια πόλη, οι πολίτες συχνά δέχονται επιθέσεις και ληστεύονται από συμμορίες πλιατσικολόγων που είναι οπλισμένοι και γνωρίζουν καλά ότι οι άνθρωποι προσπαθούν να εκκενώσουν την πόλη παίρνοντας μαζί τους χρήματα και πολύτιμα πράγματα».
Διαβάσαμε τις τελευταίες ημέρες μια ανάρτηση του Ντμίτρι στο facebook, τον προβληματισμό της οποίας συμμεριζόμαστε: «Αναρωτιέμαι πώς φαντάζεται η Δυτική Αριστερά τον αντιφασιστικό αγώνα: διοργανώνοντας συνέδρια; Εκτύπωση φυλλαδίων; Αν και οι περισσότεροι αντιτίθενται στις αντίστοιχες κυβερνήσεις τους, αναγνωρίζουν ως φασίστες μόνο τους φασίστες που υποδεικνύονται από την κυβέρνησή τους και τα μέινστριμ μέσα. Αυτό σημαίνει ότι αν οι δικοί μας νεοναζί του Αζόφ και των Φράικορπς γίνουν εχθροί της κυβέρνησης των ΗΠΑ, γίνονται νόμιμοι στόχοι και για τη Δυτική Αριστερά. Αν όχι και κάποιος άλλος τους πολεμήσει, τότε είναι θύματα. Οι ISIS είναι κακοί όταν οι ΗΠΑ τους βομβαρδίζουν. Οι ISIS είναι θύματα όταν οι Ρώσοι τους βομβαρδίζουν». Με αφορμή το παραπάνω, ζητήσαμε από τον Ντμίτρι να στείλει ένα μήνυμα στις αριστερές/κομμουνιστικές δυνάμεις που κρατούν ίσες αποστάσεις, λέγοντας ότι «δεν επιλέγουν ιμπεριαλιστή». Ο ίδιος καταλήγει ως εξής: «Μείνετε δυνατοί και πολεμήστε τον καπιταλισμό και τον φασισμό. Να κοιτάτε πάντα κριτικά τα ρεπορτάζ και τις εικόνες των δυτικών εταιρικών ΜΜΕ, καθώς συνηθίζουν να συνοδεύουν κάθε πόλεμο με πλήθος ψεύτικων εικόνων για να κερδίσουν τη λαϊκή υποστήριξη για τις φιλοΝΑΤΟϊκές ατζέντες ή τα επιχειρηματικά τους συμφέροντα».