«Σαρωτικό» σχέδιο ετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση για να εμπορδίσει όλες τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία, εν μέσω της διεθνούς κατακραυγής για τις θηριωδίες που κατήγγειλε η Ουκρανία στην πόλη Μπούτσα από τις δυνάμεις του Πούτιν.
Το μεγάλο ερώτημα παραμένει εάν οι ευρωπαϊκές χώρες και η ηγεσία της Γερμανίας θα συμφωνήσουν σε εμπάργκο ή θα επιδιώξουν κάποια καθυστέρηση.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι το Βερολίνο μπορεί τώρα να είναι έτοιμο τουλάχιστον να εξετάσει το ενδεχόμενο να διακόψει το ρωσικό πετρέλαιο — ακόμη και αν δεν είναι ακόμη σε θέση να εγκαταλείψει όλες τις εισαγωγές φυσικού αερίου — ως απάντηση σε αυτό που αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν χαρακτηρίσει εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με το Politico, ευρωπαίοι αξιωματούχοι σκοπεύουν να οριστικοποιήσουν ένα νέο πακέτο κυρώσεων ενόψει της διάσκεψης της Ε.Ε. σε επίπεδο πρεσβευτών την Τετάρτη στο οποίο όμως ενδέχεται να μην συμφωνηθεί ακόμα απαγόρευση σε πετρέλαιο και άνθρακα.
Η ΕΕ δαπανά δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ εισάγοντας περίπου το 1/3 του πετρελαίου της από τη Ρωσία και η απαγόρευση αυτή πιστεύεται δεν θα επιτρέπει πλέον στον Πούτιν να χρηματοδοτεί τον πόλεμό του. Ταυτόχρονα, όμως μια τέτοια πολιτική θα προκαλέσει και οικονομική πληγή σε οικονομίες, όπως αυτή της Γερμανίας που βασίζουν σε μεγάλο βαθμό στη Ρωσία την ενεργειακή τους πολιτική.
Διεθνής κατακραυγή
Το «μπλόκο» στο ρωσικό πετρέλαιο έχει συζητηθεί στο παρελθόν. Η Πολωνία και οι Βαλτικές χώρες ζητούν εδώ και εβδομάδες να σταματήσουν να χρηματοδοτούν την πολεμική μηχανή του Κρεμλίνου μέσω ενεργειακών πληρωμών.
Μετά όμως και τη δημόσια κατακραυγή για τις φρικαλεότητες στην Ουκρανία υπάρχει μια αίσθηση στις Βρυξέλλες πως πρέπει να προχωρήσουν και σε επιπλέον κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Ο Πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσι κατέκρινε τη Γερμανία σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα, αναφέροντας ότι το Βερολίνο εξακολουθεί να αποτελεί το βασικό εμπόδιο για την επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων στη Ρωσία. «Ακόμα και η Ουγγαρία», ανέφερε, «δεν εμποδίζει μια τέτοια κίνηση».
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν από πλευράς του, ζήτησε τη Δευτέρα περισσότερες κυρώσεις με στόχο τη ρωσική ενέργεια, ιδίως στον άνθρακα και στο πετρέλαιο, δηλώνοντας ότι θα συντονιστεί με το Βερολίνο.
Η γερμανική κυβέρνηση δήλωσε ότι ο Καγκελάριος Όλαφ Σολτς θα «συντονιστεί» με τον Μακρόν, με αξιωματούχους να αναφέρουν ότι το Βερολίνο σταδιακά φαίνεται να «αμβλύνει» την αντίθεσή του στην απαγόρευση του πετρελαίου.
Το φυσικό αέριο διαδραματίζει πολύ μεγαλύτερο ρόλο στη θέρμανση και την παροχή ενέργειας στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις για να το παρατήσουν οι κυβερνήσεις, ιδίως η Γερμανία. Ωστόσο, η απαγόρευση των εισαγωγών πετρελαίου θα ήταν πολύ πιο οδυνηρή για τη Ρωσία, καθώς η Μόσχα κερδίζει σημαντικά περισσότερα από την πώληση πετρελαίου παρά φυσικού αερίου. «Εξετάζουμε τον διαχωρισμό του πετρελαίου από το φυσικό αέριο», ανέφερε διπλωμάτης.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ δήλωσε επίσης τη Δευτέρα ότι εξετάζεται μια κίνηση για το πετρέλαιο, αναφέροντας ότι «αυτή τη στιγμή δεν είναι δυνατόν να μειώσουμε τις παροχές αερίου, οπότε πρέπει να βρεθεί λύση με το πετρέλαιο, τον άνθρακα και το φυσικό αέριο αυτή τη στιγμή».
Χωρισμένοι σε τρεις ομάδες
Οι κυρώσεις απαιτούν την ομόφωνη συμφωνία όλων των χωρών της ΕΕ. Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, η Κομισιόν οργάνωσε μικρές ομάδες εργασίας για να προσπαθήσουν να καταλήξουν σε συμβιβασμό ο οποίος θα επιτυγχάνει ισορροπία μεταξύ μιας τιμωρίας της Μόσχας και ενός περιορισμού του χειρότερου οικονομικού αποτελέσματος για τα μέλη της ΕΕ που βασίζονται στη ρωσική ενέργεια.
Κατά τη διάρκεια αυτών των ιδιωτικών συζητήσεων, περίπου τρεις ομάδες χωρών έχουν προκύψει όσον αφορά τη ρωσική ενέργεια, σύμφωνα με διπλωμάτες.
Υπάρχουν από την μία πλευρά, χώρες όπως η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής, που πιστεύουν πως πρέπει να σταματήσουν αργά ή γρήγορα όλες οι εισαγωγές ενέργειας ανεξάρτητα από το οικονομικό κόστος.
Σε γραπτή δήλωσή του στο POLITICO, ο Λιθουανός πρωθυπουργός Ingrida Šimonytě δήλωσε ότι «κάθε ευρωπαϊκό νόμισμα που καταβάλλεται για το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο χρηματοδοτεί άμεσα τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη συνεχή εξόντωση του έθνους».
Στη συνέχεια, υπάρχει μια ομάδα χωρών όπως το Βέλγιο, οι οποίες δεν εξαρτώνται πολύ από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο από τη Ρωσία, αλλά έχουν σταματήσει να ζητούν μέτρα που γνωρίζουν ότι θα είναι δύσκολα για τους γείτονές τους.
Η τρίτη ομάδα περιλαμβάνει τη Γερμανία, η οποία φοβάται ότι η αποσύνδεση από το ρωσικό φυσικό αέριο ενδέχεται να φέρει βαθιά ύφεση εάν ο ενεργειακός εφοδιασμός των επιχειρήσεων και των βιομηχανιών της μειωθεί πολύ απότομα βραχυπρόθεσμα. Η Ουγγαρία από πλευράς της, τηρεί ιδιαίτερα σκληρή στάση σε αυτό το ζήτημα, δεν επιθυμεί διακοπή της παροχής.
Η Αυστρία επίσης, διά στόματος του ΥΠΟΙΚ της, δήλωσε τη Δευτέρα ότι η χώρα του είναι «ενάντια στις κυρώσεις στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο». Ο Μπρούνερ είπε πρέπει να παραμείνουμε ψύχραιμοι όσον αφορά τις κυρώσεις».
Η Ιταλία ήταν επίσης πιο προσεκτική στην επιβολή περαιτέρω κυρώσεων, ωστόσο αξιωματούχοι αναφέρουν τώρα ότι δεν θα σταθούν εμπόδιο εάν η ΕΕ προτείνει τελικά κυρώσεις στην ενέργεια.
Αργά βήματα
Σε αυτό το σημείο, δεν υπάρχει ακόμα συμφωνία για μέτρα περιορισμού των ρωσικών εισαγωγών ενέργειας στο πλαίσιο της δέσμης κυρώσεων που πρόκειται να συζητηθεί από τους πρεσβευτές της ΕΕ την Τετάρτη.
Οι ανώτεροι εκπρόσωποι των κρατών μελών της Ε.Ε. πρόκειται να εγκρίνουν πακέτο το οποίο βρίσκεται ήδη στα σκαριά, ανέφεραν διπλωμάτες στο Politico.
Αυτή η δέσμη μέτρων θα επικεντρωθεί, μεταξύ άλλων, στην επικαιροποίηση της λίστας Ρώσων ολιγαρχών για να αποφευχθεί η καταστρατήγηση των κυρώσεων, στην ενίσχυση των ελέγχων των εξαγωγών και στην αύξηση του εμπορίου αγαθών που χρησιμοποιούνται για στρατιωτικούς σκοπούς.
«Γίνεται τεράστια δουλειά τώρα», ανέφερε διπλωμάτης της ΕΕ. «Ελπίζουμε να δούμε το πακέτο να υιοθετείται μέχρι την Τετάρτη ή την Πέμπτη».