ΑΡΤΟ ΠΑΑΖΙΛΙΝΝΑ «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΟΡΙΑ» “ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ”
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΜΑΝΟΥΣΟΣ Γ. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ
Λίγα λόγια για τη λογοτεχνία στην Φιλανδία «Το πρώτο Φινλανδικό αναγνωστικό εκδόθηκε το 1543 από τον Mikael Die Agricola. Η Kalevala, το πρώτο Φινλανδικό εθνικό έπος, εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1835. H σύνταξη και επιμέλεια έγινε από τον Elias Lönnrot , στη βάση των επικών δημοτικών ποιημάτων που είχε συλλέξει στη Φινλανδία και την Καρελία της βορειοδυτικής Ρωσίας. Ο συγγραφέας, ποιητής και δραματουργός Aleksis Kivi (1834–1872) θεωρείται γενικώς ο εθνικός συγγραφέας της Φινλανδίας , και το καινοτόμο του μυθιστόρημα Οι Επτά Αδελφοί (1870) αποτελεί ένα από τους ακρογωνιαίους λίθους της Φινλανδικής λογοτεχνίας. Πολύ γνωστός επίσης είναι ο συγγραφέας παιδικών βιβλίων και εικονογράφος Tove Jansson (1914–2001), δημιουργός των δημοφιλών βιβλίων Moomin.»
Βιογραφικό και κριτικές
“Ο Άρτο Πααζιλίννα γεννήθηκε το 1942 , στην Κίτιλα της Φιλανδίας. Από το 1963 εργάζεται ως εκδότης σε εφημερίδες περιοδικά και ραδιόφωνο. Είναι πολύ δημοφιλής στη χώρα του, όπου έχει και λέσχη θαυμαστών. Επίσης έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία. Τα μυθιστορήματα του βρίσκονται στην κορυφή των πωλήσεων της Φιλανδίας, εδώ και είκοσι χρόνια, και οι κριτικές που έχει λάβει είναι διθυραμβικές. Πολλά από αυτά έχουν μεταφραστεί κι έχουν προσαρμοστεί κινηματογραφικά. Το «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΟΡΙΑ» έχει μεταφραστεί στη Γαλλία , Γερμανία, Ιταλία, Σουηδία, Δανία, Ουγγαρία, Ολλανδία, και Εσθονία. Καταπιάνεται με τολμηρά θέματα, αλλά τα πραγματεύεται με καυστικό χιούμορ. Δεν προσπαθεί να στείλει μηνύματα ,απλά θέλει να οδηγήσει τον άνθρωπο στις ρίζες του. Δεν φοβάται την απόρριψη και δεν προσπαθεί να αρέσει. Ορισμένες κριτικές γράφουν¨ Το «πέρα από τα όρια είναι μια ψυχογραφία του ανθρώπου κωμική, και την ίδια στιγμή σκληρά σατιρική.» Bruno Brunet “Ένα περιπετειώδες κλασικό ευθυμογράφημα. Μόνο σε πολύ απόμακρες γεωγραφικά περιοχές, μπορεί να ξαναγραφεί κάτι παρόμοιο.»Deutsce Welle
«Το αιχμηρό χιούμορ του Πααζαλίννα βάζει τον κόσμο της υποκρισίας στην θέση του. Καταφέρεται εναντίον του συστήματος της διοίκησης, της επίσημης εκκλησίας, της παντοδυναμίας των γιατρών. Παίρνει το μέρος τω αδυνάτων ποτέ των δυνατών.»Die neue Furcse
Φιλανδία λίγο μετά τον πόλεμο
Στοιχεία του Μύθου
«Όσο κι αν το ήθελαν κανένας ποτέ δεν μπόρεσε να μάθει γιατί αυτός ο άνθρωπος έφυγε από τον τόπο του. Εκεί στο χιονισμένο χωριό του βορρά προσπάθησε με νύχια και με δόντια να ξαναφτιάξει την ζωή του. Θα έλεγε κανείς πως τα κατάφερε . Ως και ο έρωτας ήρθε να τον ζεστάνει. Ήταν όμως τόσο διαφορετικός? Ξεχώριζε από μακριά και η συμπεριφορά του τάραζε την ηρεμία του μικρόκοσμου της περιοχής. Αυτός ήθελε να μοιραστεί πολλά μαζί τους. Τις χαρές τις λύπες τον ενθουσιασμό του. Εκείνοι έπαιρναν από αυτόν ότι τους βόλευε. Για τα άλλα –τα ανθρώπινα-τον άφηναν στην μοναξιά του. Μέχρι που τον απομόνωσαν . Κι έφτασε πέρα από τα όρια. Τότε η δυνατή φωνή το παράπονο του έγινε ουρλιαχτό. Όμως και πάλι κανείς δεν ήθελε να τον ακούσει. Ένας μύθος για τον φόβο που προκαλεί η μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου. Μια αλληγορία για την αυτοκρατορία των μετρίων και την χαμένη αθωότητα.»
Ο Γκούναρ Χάτουνεν ήταν ένας πανύψηλος Φιλανδός χωρικός όπου είχε πάει στο πόλεμο , έζησε την φρίκη του πολέμου, δεν την άντεξε όπως και τόσοι άλλοι που επιστρέφουν συντρίμμια – ερείπια, και ασθένησε ψυχολογικά. Η ασθένεια του ήταν η αιτία, αλλά και η έλλειψη συνείδησης ότι ασθενούσε, για να προβεί σε θεραπευτική αγωγή ,και έτσι με την περίεργη και επιθετική συμπεριφορά του έγινε ο απόκληρος του μικρού χωριού, στο οποίο ως άγνωστος εγκαταστάθηκε, επισκεύασε ένα εγκαταλειμμένο νερόμυλο κι άρχισε να τον λειτουργεί. Όλη αυτή την μυθοπλαστική περιπέτεια της ζωής του ήρωα του, ο συγγραφέας την περιγράφει με τόσο κέφι και χιούμορ που και να μην θέλετε σε κάποιες περιγραφές γελάτε άθελα σας. Και ευτυχώς γιατί η ψυχική ασθένεια και εξ αυτής η περιθωριοποίηση των ασθενών ατόμων , είναι μια ανείπωτη τραγωδία. Όταν οι χωρικοί δεν άντεξαν τις κραυγές του και την περίεργη συμπεριφορά του ειδοποίησαν το αστυνόμο του χωριού και τον μετέφερε στο άσυλο.{Πολλοί άνθρωποι είναι ρατσιστές, σε όλο τον κόσμο, διαχρονικά και διαφυλετικά. Δεν δέχονται την διαφορετικότητα Σε ορισμένα καταστήματα της πόλης μου τα Χανιά, έχω παρατηρήσει ότι οι ιδιοκτήτες τους, έχουν προμηθευτεί κορνίζες και έχουν τοποθετήσει 15 περίπου άτομα της πόλης, άνδρες και γυναίκες, που οι περισσότεροι σήμερα έχουν αποβιώσει ,και ήταν άνθρωποι του κοινωνικού περιθωρίου με ελαττώματα νοητικά και σωματικά.}
Όμως δεν άντεξε την κλειστή ζωή και τα βασανιστήρια του ασύλου, και έγινε δραπέτης. «Η ζωή του Γκούναρ Χάτουνεν είχε φθάσει στην πιο επικίνδυνη καμπή της. Ήταν ένας μυλωνάς χωρίς μύλο, ένας άνθρωπος χωρίς σπίτι. Όι άνθρωποι τον είχαν εξορίσει αλλά κι ό ίδιος είχε αυτοεξοριστεί από την κοινωνία τους. Ποιος ξέρει για πόσο καιρό θα έπρεπε να αποφεύγει τους ανθρώπους; Καθισμένος πλάι στο μοναχικό ρυάκι, άκουγε το τραγούδι του χειμάρρου, κάπου μακριά μέσα στην καλοκαιρινή νύχτα. Σκέφτηκε ότι ,αν έπασχε από καρκίνο στους πνεύμονες θα τον άφηναν όλοι ήσυχο, θα τον λυπόντουσαν, θα τον βοηθούσαν, θα τον είχαν αφήσει να υπομένει τον πόνο του ανάμεσα στους συνανθρώπους του. Αφού θα ήταν διαφορετικός από τους άλλους ανθρώπους, δε θα τον ανέχονταν, θα τον έριχναν στο περιθώριο. Προτιμούσε αυτή την μοναξιά από τα κάγκελα του ασύλου, εκεί οι μόνοι που υπήρχαν γύρω του, ήταν οι κακόμοιροι οι τρελοί.»