Στις αρχές Νοεμβρίου 2023, η παραλλαγή JN.1 προκάλεσε λιγότερο από το 5% των περιπτώσεων COVID-19 στις ΗΠΑ.
Τώρα υπολογίζεται ότι προκαλεί περισσότερο από το 60% αυτών. Οι ιολόγοι, συμπεριλαμβανομένου του Andy Pekosz , PhD, καθηγητή Μοριακής Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας, στο Πανεπιστήμιο John Hopkins, παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή την πορεία αυτής της παραλλαγής στον πλανήτη.
Ο Pekosz εξηγεί τι βλέπουν οι επιστήμονες, τι σημαίνει αυτή η νέα παραλλαγή για τα ποσοστά κρουσμάτων και τις θεραπείες και γιατί είναι τόσο σημαντικό να κάνουν το ενημερωμένο εμβόλιο για τον COVID-19 που κυκλοφόρησε το φθινόπωρο, οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
Παρακάτω ο καθηγητής απαντάει σε 8 καίριες ερωτήσεις, για την καλύτερη ενημέρωση των πολιτών.
1. Τι είναι το JN.1;
Μια παραλλαγή SARS-CoV-2 που ονομάζεται BA.2.86 εμφανίστηκε πριν από λίγους μήνες και τράβηξε την προσοχή των ιολόγων επειδή περιέχει πολλές περισσότερες μεταλλάξεις -περίπου 30 από αυτές- για να αποφύγει την ανοσία από οποιαδήποτε άλλη παραλλαγή που κυκλοφορούσε εκείνη την εποχή.
Ωστόσο, η παραλλαγή BA.2.86 δεν κυριάρχησε ποτέ μεταξύ της ομάδας των παραλλαγών SARS-CoV-2 που κυκλοφορούσαν από τα τέλη του καλοκαιριού/αρχές φθινοπώρου του 2023.
Η παραλλαγή JN.1 είναι απόγονος του BA.2.86 που έχει αποκτήσει ικανότητα αποτελεσματικής μετάδοσης μέσω μιας ή δύο επιπλέον μεταλλάξεων. Έχει την ανοσολογική διαφυγή του γονέα του αλλά τώρα έχει μεταλλαχθεί για να μεταδίδεται πιο αποτελεσματικά.
2. Τι συμβαίνει τώρα με αυτήν την παραλλαγή;
Η αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων που προκαλούνται από JN.1 αντιστοιχεί σε συνολική αύξηση των κρουσμάτων COVID-19.
Τα συμπτώματα της λοίμωξης JN.1 είναι παρόμοια με εκείνα των προηγούμενων παραλλαγών του omicron και δεν φαίνεται να προκαλεί επίσης πιο σοβαρή ασθένεια.
Υπάρχει κάποια εκτίμηση ότι το JN.1 μπορεί να προκαλεί περισσότερη διάρροια από τις προηγούμενες παραλλαγές, αλλά δεν έχουμε ακόμη ασφαλή δεδομένα που να το υποστηρίζουν.
3. Τι είναι σημαντικότερο να γνωρίζετε για αυτήν την παραλλαγή;
Αυτή η τελευταία παραλλαγή θα πρέπει να σας υπενθυμίζει ότι διαθέτουμε εργαλεία για την καταπολέμηση της λοίμωξης COVID και την ελαχιστοποίηση της σοβαρής νόσου:
Οι δοκιμές ανιχνεύουν το JN.1, τα νέα εμβόλια προστατεύουν από σοβαρές ασθένειες και τα αντιϊκά φάρμακα εξακολουθούν να είναι ικανά να θεραπεύουν τη μόλυνση από το JN.1.
Απλώς πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα εργαλεία πιο αποτελεσματικά από ό,τι χρησιμοποιήσαμε τους τελευταίους έξι μήνες.
Μέχρι στιγμής, μόνο το 8% των παιδιών και το 19% των ενηλίκων έχουν λάβει το πιο πρόσφατο εμβόλιο, επομένως πολλοί άνθρωποι χάνουν την προστασία από αυτόν τον ιό.
4. Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα μετάδοσης για το JN.1;
Η περίοδος μολυσματικότητας για το JN.1 είναι παρόμοια με εκείνη των άλλων παραλλαγών του Omicron που κυκλοφορούν τον περασμένο χρόνο: είστε μεταδοτικός μία έως δύο ημέρες πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων σας και εξακολουθείτε να είστε μεταδοτικός για τουλάχιστον δύο έως τρεις ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων σας.
Ωστόσο μερικοί άνθρωποι μπορούν να συνεχίσουν να έχουν τον ανιχνεύσιμο ζωντανό ιό για έως και μία εβδομάδα μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Μετά την έκθεση, μπορεί να χρειαστούν πέντε ημέρες ή περισσότερες πριν αρχίσετε να εμφανίζετε συμπτώματα.
5. Τα άτομα που είχαν παλαιότερο εμβόλιο ή που είχαν COVID από άλλη παραλλαγή είναι πιθανό να μολυνθούν εκ νέου από το JN.1;
Τα παλαιότερα εμβόλια βασίστηκαν σε παραλλαγές SARS-CoV-2 που είναι πολύ διαφορετικές από τις παραλλαγές που κυκλοφορούν τώρα.
Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η ανοσία σας από τον εμβολιασμό ή τη μόλυνση τείνει να μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, σημαίνει ότι δεν θα λάβετε μεγάλη προστασία από τον COVID-19 εάν βασίζεστε στα εμβόλια που λάβατε πριν από σχεδόν ένα χρόνο. Είναι παρόμοιο με το γιατί έχουμε ετήσια εμβόλια γρίπης:
Ο ιός αλλάζει, επομένως πρέπει να αλλάξουμε το εμβόλιο για να βεβαιωθούμε ότι ταιριάζει καλά με τις παραλλαγές του ιού που προκαλούν μόλυνση αυτή τη στιγμή.
6. Γνωρίζουμε ακόμη πόσο καλά λειτουργούν τα εμβόλια COVID-19 αυτού του φθινοπώρου εναντίον αυτής της παραλλαγής;
Ενώ η παραλλαγή JN.1 έχει έναν αριθμό μεταλλάξεων που τη βοηθούν να αποφύγει την ανοσία, οι εργαστηριακές μελέτες υποδεικνύουν ότι το ενημερωμένο εμβόλιο COVID-19 αυξάνει την ποσότητα των αντισωμάτων που μπορούν να αναγνωρίσουν το JN.1 και εξακολουθεί να είναι αποτελεσματικό στην προστασία από σοβαρές ασθένεια.
Χρειάζεστε πραγματικά το πιο πρόσφατο σκεύασμα εμβολίου COVID-19 για να προστατευτείτε από σοβαρές ασθένειες από το JN.1 και άλλες πρόσφατες παραλλαγές.
7. Οι αριθμοί του COVID αυξάνονται εδώ και μερικές εβδομάδες. Είναι πολύ αργά για να κάνετε το εμβόλιο;
Όχι. Ο εμβολιασμός τώρα μπορεί να προσφέρει προστασία κατά τη διάρκεια αυτής της αύξησης. Μην περιμένεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για όσους ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, αλλά ισχύει για όλα τα επιλέξιμα άτομα.
8. Τι να περιμένουμε όσον αφορά τα ποσοστά κρουσμάτων τις επόμενες εβδομάδες;
Οι τιμές των περιπτώσεων πιθανότατα θα αυξηθούν. Βγαίνουμε από μια περίοδο που ήδη περιμέναμε να αυξηθεί η μετάδοση, λόγω των αυξημένων ταξιδιών και των συγκεντρώσεων διακοπών.
Για τον υπόλοιπο Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, θα συνεχίσουμε να έχουμε υψηλή δραστηριότητα του αναπνευστικού ιού που περιλαμβάνει περιπτώσεις COVID.
Τώρα είναι η ώρα να εμβολιαστείτε, αν δεν το έχετε κάνει ήδη, να λάβετε μερικά τεστ για τον COVID-19 και να βεβαιωθείτε ότι το τοπικό σας φαρμακείο μπορεί να συμπληρώσει μια συνταγή αντιικού COVID-19 εάν τελικά βγείτε θετικοί.