Του Δημήτρη Ν. Μανιάτη
Του νεοέλληνα μην του πεις πως είναι φτωχός. Θα σε κάνει εχθρό του. Ακόμη κι αν ισχύει.
Μικρό μέρος των νεοελλήνων έχει αυτοσυνείδηση. Και έχει εικόνα του πού ανήκει. Μεσαίος προς τα κάτω; Εργαζόμενος με πτυχίο; Πρεκάριος με προσδοκίες που παρατείνει την διαμονή του στο πατρικό; Άνεργος, συνταξιούχος; Είπαμε, αν εξαιρέσεις ένα μικρό κομμάτι, μην τον πεις φτωχό.
Αυτές τις ημέρες της μαζικής εξόδου, το βλέπεις πιο πολύ. Τι συγκαλυμμένο πείσμα: «θα ταξιδέψω, θα εκδράμω, κι ας δυσκολεύομαι». Και κάπως έτσι φορτώνονται τα αμάξια, γεμίζουν τα καράβια με Αθηναίους με φόρμες. Κατοικίδια και τσάντες. Τζιπούρες και μπαρμπάδες με δεμένα με σπάγκο κουτιά.
Όλοι για λίγο μακριά. Ακόμη κι αν η πασχαλινή έξοδος είναι κουτσουρεμένη σε μέρες. Ακόμη κι αν είναι σε κοντινό σπίτι, εξοχικό, φιλοξενούμενοι. Μακριά.
Φέτος, η έξοδος είναι μεγάλη. Επειδή ο νεοέλληνας ζει καλύτερα, όπως θα έλεγαν οι νεοφιλελεύθερες γραφίδες ή οι βολεμένοι των μέσων; Όχι. Μα τα εορταστικό μόνον τραπέζι φέτος είναι αυξημένο από 16,3% έως 19,3% σε σύγκριση με το 2023 σε κόστος (ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ). Η ακρίβεια σκοτώνει. Οι μισθοί δεν αντιστοιχούν. Και η διαβίωση είναι όλο και πιο περίπλοκη. Το ξέρουν όλοι και το λένε. Το ακούς ψιθυριστά από τον δίπλα.
Κι όμως, όπως είπαμε, ο ταξικός εγωισμός είναι μεγάλος. Και μην τυχόν παραδεχθούμε την δυσκολία. Το τραύμα των μνημονίων άφησε και αυτό το χαρακτηριστικό. Η απότομη φτωχοποίηση μετέβαλε τους όρους ζωής. Και δεν μιλάμε για τον παλιό μεσαίο των 90s που γέμιζε τις σελίδες των γελοίων περιοδικών. Μιλάμε για τον ευάλωτο που καθηλώθηκε κι άλλο.
Η απότομη φτωχοποίηση όμως δεν ήταν αρκετή για πολλούς για να το καταλάβουν, να το παραδεχθούν. Με το ζόρι κοσμικοί. Με το ζόρι ευμαρείς. Μια χώρα που τα τελευταία είκοσι χρόνια έκανε μια βίαιη υλική ανακατανομή, σήμερα μοιάζει να μπερδεύεται στα κορδόνια της.
Οι κυβερνητικές αφηγήσεις στέκονται στην ανάπτυξη, στις επενδύσεις, στην σταθερότητα. Η αλήθεια πάλι είναι μακριά. Ο νεοέλληνας σήμερα διανύει μια πραγματική δοκιμασία. Υλική, συναισθηματική, πολιτισμική. Περισσότερο επισφαλής από ποτέ. Περισσότερο έκθετος. Μακριά από τους αριθμούς, ζουν οι άνθρωποι.