Οι όλο και πιο συχνοί καύσωνες στον ευρωπαϊκό Νότο φανερώνουν ακόμα μία πτυχή των συνεπειών της κλιματικής κρίσης, καθώς αφήνουν το σημάδι τους και στις ταξιδιωτικές προτιμήσεις, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει απειλή για τον τουρισμό σε χώρες όπως η Ελλάδα.
Coolcation: Η νέα τουριστική τάση που ευνοεί τη Σκανδιναβία
Ειδικότερα, όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο, η Κάτι Παντίλα, κάτοικος της «Μέκκας του Τουρισμού» – της Τενερίφης, είναι μια από τους όλο και περισσότερους τουρίστες που επιλέγουν πια τις σκανδιναβικές χώρες για τις θερινές διακοπές τους προκειμένου να αποφύγουν τους καύσωνες.
Χώρες όπως η Νορβηγία και η Σουηδία στη βόρεια Ευρώπη προωθούν τώρα την τάση του «coolcation» (από το cool, δροσιά στα αγγλικά, και το vacation, διακοπές) για να προσελκύσουν επισκέπτες στο εύκρατο κλίμα τους.
Γιατί να φύγεις από τα Κανάρια αυτό το καλοκαίρι; «Για να γλιτώσεις από τη ζέστη», απαντάει η Παντίλα.
«Η Νορβηγία έχει προσελκύσει την προσοχή μας καιρό τώρα εξαιτίας του πράσινου τοπίου, των βουνών και των πάγων», προσθέτει αυτή η 50άρα δημόσιος υπάλληλος.
Τι δείχνουν οι αριθμοί για τον Τουρισμό
Το 2023 οι διανυκτερεύσεις ξένων τουριστών στη Νορβηγία αυξήθηκαν κατά 22% και στη Σουηδία κατά 11%, σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία, έχοντας κυρίως επηρεαστεί από την άρση των περιορισμών για την πανδημία το 2022 και από την υποτίμηση των σκανδιναβικών νομισμάτων.
Στη Γερμανία έρευνα που διενήργησε ο τουριστικός οργανισμός Visit Sweden διαπίστωσε ότι δύο στους πέντε σκοπεύουν να αλλάξουν τις ταξιδιωτικές τους συνήθειες εξαιτίας της ακραίας ζέστης στη νότια Ευρώπη επιλέγοντας είτε άλλη εποχή για διακοπές είτε προορισμούς με πιο ψυχρά κλίματα.
«Οι διακοπές σε πιο ψυχρά κλίματα δεν έχουν να κάνουν μόνο με τον καιρό. Έχουν να κάνουν με ταξίδια σε μέρη που είναι λίγο ψυχρότερα, αλλά αφορούν μέρη που είναι και λιγότερο συνωστισμένα», λέει η επικεφαλής του Visit Sweden Σούζαν Άντερσον.
Για ορισμένους ανθρώπους τελείωσαν δια παντός οι διακοπές στις κατάμεστες παραλίες της Μεσογείου. Πολλοί θα προτιμήσουν μια βουτιά σε λίμνη ή σε φιόρδ, να γεμίσουν τους πνεύμονές τους με τον καθαρό αέρα του βουνού σε ένα σχετικά απομονωμένο τόπο.
Καλοκαίρι «φονιάς»
Όταν η Βρετανίδα τουρίστρια Παμ αποβιβάστηκε από κρουαζιερόπλοιο στο επιβλητικό φιόρδ Γκεϊράνγκερ της Νορβηγίας, που περιλαμβάνεται στον κατάλογο των τόπων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, περίμενε περισσότερο κρύο.
Ωστόσο, ήταν μια χαρά με τα σανδάλια και το μακό μπλουζάκι της αντί να χρειάζεται το αδιάβροχο και τα μάλλινα που είχε βάλει στη βαλίτσα της.
«Είναι υπέροχα. Δεν είναι τόσο ζεστά ώστε να μη μπορείς να περπατήσεις», λέει αυτή η κάτοικος του Λίτσφιλντ της δυτικής-κεντρικής Αγγλίας.
«Δεν με ενδιαφέρει τώρα να κάτσω σε μια ξαπλώστρα, να διαβάζω το βιβλίο μου, να σηκώνομαι για φαγητό και να επιστρέφω στην ξαπλώστρα. Προτιμώ να επισκέπτομαι μέρη, να μαθαίνω την ιστορία τους και να θαυμάζω την ομορφιά τους», εξηγεί.
Το θερμικό στρες απειλεί τη μισή Ευρώπη
Η συχνότητα και η ένταση της ακραίας ζέστης καθώς και η διάρκεια που έχουν πλέον οι καύσωνες έχουν «σχεδόν βέβαια» αυξηθεί από το 1950 και θα συνεχίσουν να το κάνουν εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη, σύμφωνα με ειδικούς για το κλίμα των Ηνωμένων Εθνών.
Μέχρι το 2050 ο μισός πληθυσμός της Ευρώπης θα αντιμετωπίζει υψηλό ή πολύ υψηλό κίνδυνο θερμικού στρες το καλοκαίρι με τους θανάτους που συνδέονται με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες πιθανόν να διπλασιάζονται ή τριπλασιάζονται και τη θερμοκρασία να αυξάνεται από 1,5 ως 3 βαθμούς Κελσίου.
Βουλιάζουν από κόσμο τα σκανδιναβικά χωριά
Η πρωτεύουσα της Λαπωνίας στη βόρεια Φινλανδία, το Ροβανιέμι, κατέγραψε αύξηση 29% στις διανυκτερεύσεις τον περασμένο χρόνο.
«Εδώ μπορείς να αισθανθείς αυτού του τύπου τις θερινές διακοπές, την τάση που έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια αλλά αυξάνεται με τα θερμά καλοκαίρια στη νότια και κεντρική Ευρώπη», λέει η Σάνα Καρκάινεν, η οποία ασχολείται με τον τουρισμό στο Ροβανιέμι.
Βέβαια, οι διακοπές αυτές έχουν και τα θέματά τους, περιλαμβανομένων της αύξησης ακινήτων που έχουν μετατραπεί σε Airbnb και τους απείθαρχους τουρίστες.
«Η βασική μας έννοια είναι να έχουμε πάρα πολλούς ανθρώπους ταυτόχρονα. Εδώ το χωριό είναι μικρό. Στο Χέλεσιλτ υπάρχουν περίπου 280 με 300 κάτοικοι τον χειμώνα. Προφανώς και αποτελεί πολιτισμικό σοκ όταν καταφθάνει ξαφνικά μια μικρή πόλη, με βάση τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Αλλά προσαρμοζόμαστε», τονίζει ο Γιαν Οβε Τρίγκεσταντ, πρώην δήμαρχος ενός χωριού της Νορβηγίας όπου μόλις έδεσε ένα κρουαζιερόπλοιο με 6.000 επιβάτες και 2.000 μέλη πληρώματος.