Σε μια ανακοίνωσή τους, οι εργαζόμενοι στο Φαράγγι της Σαμαριάς καταγγέλλουν τις επικίνδυνες συνθήκες εργασίας και την αδιαφορία των αρμοδίων για την ασφάλεια των εργαζομένων και των επισκεπτών. Επισημαίνουν ότι το φαράγγι λειτουργεί ως τουριστικός προορισμός με μαζικό τουρισμό, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι κίνδυνοι για ατυχήματα, ιδιαίτερα σε περιόδους κακών καιρικών συνθηκών.
Οι εργαζόμενοι αναφέρουν ότι παρά τα προγνωστικά για κακοκαιρία, το φαράγγι παρέμεινε ανοιχτό στις 18 Σεπτεμβρίου, με αποτέλεσμα τον θάνατο μιας επισκέπτριας από πτώση βράχου. Κατηγορούν τους αρμόδιους φορείς ότι προτεραιοποιούν τα οικονομικά συμφέροντα του τουρισμού σε βάρος της ασφάλειας των ανθρώπων. Ζητούν να διερευνηθούν οι ευθύνες για το τραγικό συμβάν και να ληφθούν μέτρα για την αποφυγή ανάλογων περιστατικών στο μέλλον.
Αναλυτικά η ανακοίνωση των εργαζομένων:
Τρόπος λειτουργίας
Η διαχείριση του φαραγγιού της Σαμαριάς το 2024 γίνεται από τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς -Δυτικής Κρήτης ο οποίος υπάγεται στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ.), δηλαδή στο Υπουργείο Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Πριν την έναρξη λειτουργίας του Δρυμού (1 Μαιου) προκηρύσσονται κάθε χρόνο διαγωνισμοί για την ανάθεση επιμέρους έργου σε ιδιώτες εργολάβους. Το προσωπικό του δρυμού είναι σήμερα περίπου 35 άτομα. Υπάλληλοι στις δύο εισόδους (Ξυλόσκαλο – Αγιά Ρουμέλη) για την έκδοση εισιτηρίων, αγωγιάτες, συντονιστές, επόπτες, καθαριστές, συνεργείο συντήρησης της διαδρομής και η αγροτική ιατρός από το Κ.Υ.Σφακίων. Οι συντονιστές είναι τρεις και βρίσκονται στις δύο εισόδους-εξόδους και ένας στο μέσον περίπου του φαραγγιού, δηλαδή στο παλιό χωριό της Σαμαριάς. Οι επόπτες έχουν μια περιοχή ευθύνης περίπου τριών χιλιομέτρων ο καθένας και έτσι εξασφαλίζεται ο έλεγχος σε όλο το μήκος της διαδρομής τών 13 χιλιομέτρων. Αντίστοιχα λειτουργούν και οι αγωγιάτες, καθώς και οι καθαριστές, δηλαδή έχουν μια έδρα και ένα εύρος ευθύνης. Οι περισσότεροι εργαζόμενοι διανυκτερεύουν στο χωριό της Σαμαριάς (7ο χιλιόμετρο), στο φυλάκιο της Αγιάς Ρουμέλης ενώ λιγότεροι μένουν στο φυλάκιο του Αγίου Νικαλάου (4ο χιλιόμετρο) και στο Ξυλόσκαλο. Οι μετακινήσεις φυσικά γίνονται με τα πόδια.
Η καθημερινότητα
Εκατοντάδες επισκέπτες διασχίζουν το φαράγγι μιας και είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στο νησί. Το φαράγγι απευθύνεται σε αυτό που ονομάζουμε μαζικό τουρισμό και όχι σε έμπειρους ή και απλώς επαρκείς πεζοπόρους. Ένας μέσος επισκέπτης διασχίζει το Φαράγγι σε 6 ώρες και οι τραυματισμοί και τα προβλήματα είναι καθημερινό φαινόμενο. Στο φαράγγι θα δεις ανθρώπους ηλικιωμένους, υπέρβαρους, με προβλήματα υγείας, μη ενημερωμένους ή ακόμα και συνειδητά εξαπατημένους, ανθρώπους που είναι αδύνατο να ολοκληρώσουν την διαδρομή χωρίς την βοήθεια μας (συνοδεία, μεταφορά με ιπποειδή, διάσωση, ιατρική περίθαλψη). Να ξεκαθαρίσουμε ότι όλα τα περιστατικά εντοπισμού, διάσωσης, μεταφοράς τραυματιών και νεκρών με φορείο, γίνονται αποκλειστικά από εργαζομένους του φαραγγιού, δασοφύλακες, πυροσβέστες βάρδιας και εθελοντές περιπατητές. Όλα τα υπόλοιπα είναι “διαρροές” σε “φιλικά ΜΜΕ” ή δελτία τύπου που λένε παραμύθια.
Είναι προφανές ότι πάνω από όλα μπαίνουν τα οικονομικά συμφέροντα των τουριστικών γραφείων ολόκληρης της Κρήτης, των ακτοπλοϊκών εταιρειών του Νότου των Χανίων, των ξενοδοχείων και των καταστημάτων εστίασης του Ομαλού και της Αγίας Ρουμέλης, η οποία συντηρείται αποκλειστικά από το φαράγγι. Οπότε όσο πιο πολλοί τουρίστες τόσο πιο καλά. Όσες πιο πολλές μέρες είναι ανοιχτό, τόσο μεγαλώνει ο τζίρος τους. Είναι αυταπόδεικτο ότι για κάθε μέρα κλειστού φαραγγιού, οι παραπάνω χάνουν πολύ περισσότερα έσοδα, από ότι το ίδιο το Εθνικό Πάρκο, του οποίου το ήδη φτηνό εισιτήριο (5 ευρώ) ναρκοθετείται από τις δεκάδες εξαιρέσεις στην καταβολή του.
Το φαράγγι της Σαμαριάς έχει έναν βαθμό επικινδυνότητας τον οποίο όλοι όσοι δουλεύουμε εκεί γνωρίζουμε και αποδεχόμαστε. Υπάρχουν όμως φορές που ο βαθμός αυτός πολλαπλασιάζεται λόγω των καιρικών φαινομένων. Σε περίπτωση βροχής ή δυνατού αέρα οι πτώσεις βράχων είναι δεδομένο που δεν μπορεί κανένας να αμφισβητήσει. Οι υψηλές θερμοκρασίες από την άλλη δημιουργούν συνθήκες για αρκετούς επισκέπτες και εργαζόμενους εξαιρετικά δύσκολες έως και επικίνδυνες για την υγεία τους. Το μόνο που μπορεί να εξασφαλίσει την ασφάλεια των εργαζομένων και των επισκεπτών υπό τέτοιες συνθήκες είναι το κλείσιμο του φαραγγιού.
Τι έγινε στις 18/9
Διαβάζουμε για ξαφνικό μπουρίνι, για τοπικό φαινόμενο που δεν είχε προβλεφθεί. Ψέματα! Εκείνη τη μέρα έβρεξε σε όλον τον νομό Χανίων. Ήταν “τοπικό” φαινόμενο, αλλά για έναν ολόκληρο νομό! Στις 7 το πρωί εκείνης της μέρας βλέπαμε σε πολλές ιστοσελίδες πρόγνωσης καιρού ότι από τις 12 θα έχουμε καταιγίδες. Γεγονός που για το Φαράγγι συνεπάγεται ότι ο κύριος όγκος των επισκεπτών εκείνη την ώρα θα ήταν
αναγκασμένος να διασχίσει τα πιο επικίνδυνα σημεία του. Τα προγνωστικά υπήρχαν και μπορούσε ο καθένας μας να τα δει με μια απλή αναζήτηση στο κινητό του. Έδιναν βροχή και μάλιστα όχι μικρής έντασης. Την συνέχεια την ξέρετε. Το φαράγγι άνοιξε κανονικά, εμείς πήγαμε στα πόστα μας και η καταιγίδα ήρθε. Οι πέτρες έπεφταν παντού στο μονοπάτι, μια νέα γυναίκα σκοτώθηκε από πτώση βράχου στη θέση Πόρτες, ενώ την ίδια κυριολεκτικά στιγμή μια κατολίσθηση παραλίγο να αποκλείσει την Νότια Έξοδο. Όπως και πέρσι με τον σεισμό, νιώθουμε εξαιρετικά τυχεροί που δεν θρηνούμε και άλλα θύματα.
Τα ερωτήματα όμως παραμένουν δίχως απάντηση.
Ποιοι έχουν την ευθύνη για τον θάνατο της κοπέλας;
Ποιοι έπρεπε να πάρουν την απόφαση να κλείσει το φαράγγι;
Τα Υπουργεία;
Η Περιφέρεια;
Η Πολιτική Προστασία;
Όλοι μαζί;
Ποιος είδε αυτόν τον καιρό και αποφάσισε ότι είναι ασφαλές να μπούνε 1000 και πλέον άτομα μέσα στο φαράγγι;
Ας μην γελιόμαστε, ξέρουμε πολύ καλά ότι δεν είναι η πρώτη φορά που το φαράγγι ανοίγει με άσχημες καιρικές συνθήκες παίρνοντας ένα απαράδεκτο ρίσκο ως προς τις ανθρώπινες ζωές, επισκεπτών και εργαζομένων του, μόνο και μόνο για να μην έρθουν κάποιοι “υπεύθυνοι” σε σύγκρουση με τα οικονομικά συμφέροντα, μικρά και μεγάλα, κάποιων άλλων.
Απαιτούμε όμως να είναι η τελευταία φορά. Απαιτούμε να μας πουν ποιοι πήραν την ευθύνη να το ανοίξουν ή ποιοι δεν πήραν την ευθύνη να το κλείσουν. Να μας απαντήσουν αν είδαν τα προγνωστικά του καιρού το πρωί ή όχι. Απαιτούμε να μας πούνε την αλήθεια. Όχι μόνο σε εμάς αλλά και στην οικογένεια & τους φίλους της κοπέλας που σκοτώθηκε.
Γιατί ο σεβασμός στους νεκρούς δεν εξαντλείται μόνο στο από ποιους μεταφέρονται, αλλά πρώτα και κύρια από το αν ο θάνατός τους προστάτεψε τους επόμενους ανθρώπους από το να έχουν την ίδια “τύχη”.
Πρωτοβουλία Εργαζομένων στο Φαράγγι της Σαμαριάς