Ένα σημαντικό ποσοστό πολιτών που προσφεύγουν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της ΑΑΔΕ καταφέρνουν να βρουν το δίκιο τους, είτε μέσω σημαντικής μείωσης είτε ακόμη και διαγραφής των πρόσθετων φόρων, προσαυξήσεων και προστίμων που τους έχουν επιβληθεί.
Το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 30% των φορολογουμένων που προσέφυγαν στη ΔΕΔ από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο του 2024. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 1 στους 3 φορολογούμενους που αμφισβήτησαν τις αποφάσεις των φοροελεγκτικών μηχανισμών δικαιώθηκαν μέσω της διαδικασίας προσφυγής στη ΔΕΔ.
Για όσους δεν κατάφεραν να δικαιωθούν από τη ΔΕΔ, υπάρχει μια δεύτερη ευκαιρία: μπορούν να προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια. Σύμφωνα με τα στοιχεία, περίπου το 40% των φορολογουμένων που χάνουν την υπόθεσή τους στη ΔΕΔ επιλέγουν να συνεχίσουν τη διαδικασία στα δικαστήρια.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΑΑΔΕ, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024, υποβλήθηκαν συνολικά 4.186 ενδικοφανείς προσφυγές από φορολογούμενους που διαφωνούσαν με τις αποφάσεις των φορολογικών ελέγχων. Από αυτές, εξετάστηκαν οι 4.062, και σε 1.306 περιπτώσεις οι φορολογούμενοι δικαιώθηκαν, επιτυγχάνοντας είτε ολική είτε μερική διαγραφή των καταλογισθέντων φόρων, προσαυξήσεων και προστίμων.
Έτσι, το ποσοστό επιτυχίας των προσφυγών ανήλθε στο 32,16%, που σημαίνει ότι περίπου ένας στους τρεις φορολογούμενους γλίτωσε τις χρεώσεις που του είχαν επιβληθεί από τις ελεγκτικές αρχές.
Ωστόσο, η πλειονότητα των υποθέσεων δεν είχε την ίδια θετική έκβαση, καθώς 2.756 προσφυγές απορρίφθηκαν από τη ΔΕΔ. Επιπλέον, 117 προσφυγές απορρίφθηκαν σιωπηρά, καθώς η ΔΕΔ δεν εξέδωσε απόφαση εντός του προβλεπόμενου χρονικού διαστήματος των 120 ημερών. Επίσης, 7 υποθέσεις τέθηκαν στο αρχείο λόγω παραίτησης των προσφυγόντων.
Για εκείνους που δεν βρήκαν το δίκιο τους μέσω της ΔΕΔ, πολλοί αποφάσισαν να προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια. Τα στατιστικά δείχνουν ότι το 40% των προσφυγών που απορρίπτονται από τη ΔΕΔ καταλήγουν τελικά στις αίθουσες των δικαστηρίων.
Η διαδικασία προσφυγής στη ΔΕΔ είναι αυστηρά χρονικά οριοθετημένη. Ο φορολογούμενος που επιθυμεί να αμφισβητήσει την απόφαση του φορολογικού ελέγχου πρέπει να υποβάλει την προσφυγή του εντός 30 ημερών από την ημερομηνία έκδοσης της Πράξης Διοικητικού Προσδιορισμού του Φόρου. Αν χαθεί αυτή η προθεσμία, χάνεται και το δικαίωμα προσφυγής, τόσο στη ΔΕΔ όσο και στα διοικητικά δικαστήρια. Επιπλέον, για να καταθέσει προσφυγή στη ΔΕΔ, ο φορολογούμενος πρέπει να καταβάλει το 50% των φόρων και των προστίμων που του επιβλήθηκαν από τον έλεγχο. Σε περίπτωση που δικαιωθεί, το ποσό αυτό επιστρέφεται στον φορολογούμενο.
Από τα συνολικά στατιστικά στοιχεία της ΑΑΔΕ, από το 2013 έως και τον Αύγουστο του 2024, έχουν υποβληθεί 92.670 ενδικοφανείς προσφυγές. Από αυτές, η ΔΕΔ έχει εκδικάσει τις 88.605 υποθέσεις. Σε 21.859 περιπτώσεις, η ΔΕΔ ακύρωσε τις αποφάσεις του φοροελεγκτικού μηχανισμού, δικαιώνοντας τους φορολογούμενους και διαγράφοντας τους καταλογισθέντες φόρους και τα πρόστιμα. Αυτό σημαίνει ότι περίπου το 25% των υποθέσεων είχαν θετική έκβαση για τους προσφεύγοντες. Επιπλέον, στα δικαστήρια έχουν καταλήξει συνολικά 35.671 υποθέσεις φορολογικών διαφορών.
Σημαντικό είναι το γεγονός ότι από την 1η Φεβρουαρίου 2023, η διαδικασία υποβολής ενδικοφανούς προσφυγής στη ΔΕΔ γίνεται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά. Η ηλεκτρονική προσφυγή πρέπει να περιλαμβάνει τα ακριβή στοιχεία του υπόχρεου, την πράξη που αμφισβητεί, τους λόγους της προσφυγής, τους ισχυρισμούς και τα έγγραφα που υποστηρίζουν το αίτημα. Επίσης, θα πρέπει να αναφέρονται η διεύθυνση για την κοινοποίηση των αποφάσεων και των λοιπών εγγράφων, η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, καθώς και τα στοιχεία επικοινωνίας του υπόχρεου.
Η αυξανόμενη τάση των φορολογουμένων να προσφεύγουν είτε στη ΔΕΔ είτε στα δικαστήρια δείχνει τη συνεχιζόμενη αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων των φορολογικών ελέγχων και την ανάγκη για αποτελεσματικότερες διαδικασίες επίλυσης διαφορών.