Του Γιάννη Μυλόπουλου *
Τα Μέσα Σταθερής Τροχιάς θεωρούνται διεθνώς τα ασφαλέστερα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Αν στην ασφάλεια που παρέχουν προστεθεί και η ποιότητα, η ταχύτητα και η οικονομία των μετακινήσεων και αν ληφθεί υπόψη και η σημαντική συμβολή τους στην αντιμετώπιση τόσο του ενεργειακού, όσο και της ρύπανσης της ατμόσφαιρας και μαζί με αυτήν και του προβλήματος της κλιματικής κρίσης, λόγω της δραστικής μείωσης της κυκλοφορίας αυτοκινήτων και της κατανάλωσης καυσίμων την οποία προκαλούν, γίνεται φανερό ότι τα Μέσα Σταθερής Τροχιάς έχουν πολλαπλά πλεονεκτήματα.
Τι φταίει, όμως, και στην Ελλάδα του 2024 τόσο ο σιδηρόδρομος, όσο και το Μετρό της Θεσσαλονίκης αποδεικνύονται τα πλέον αναξιόπιστα και ανασφαλή Μέσα Μαζικής Μεταφοράς;
Τι φταίει που το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών καταγράφηκε στην ιστορία του σιδηροδρόμου ως ένα από τα σπάνια δυστυχήματα μετωπικής σύγκρουσης σε διπλή σιδηροδρομική γραμμή;
Κι ακόμη, τι φταίει που ο σιδηρόδρομος εμφανίζει συχνές διακοπές δρομολογίων με αποτέλεσμα να λειτουργεί σχεδόν μέρα παρά μέρα; Με χιλιάδες τεχνικά προβλήματα και με αρκετά παρά λίγο δυστυχήματα που αποφεύχθηκαν την τελευταία στιγμή, χάρη στον πατριωτισμό των μηχανοδηγών και στα… κινητά τους τηλέφωνα;
Και βέβαια, τι φταίει που από τις πρώτες 15 ημέρες της λειτουργίας του ακριβότερου Μετρό στον κόσμο, είχαμε το παγκόσμιο ρεκόρ των τεσσάρων βλαβών με ακινητοποίηση συρμών, διάρκειας από 10’ η πρώτη και 40’ η δεύτερη, μέχρι και 2 ώρες και 45’ η τελευταία, το Σάββατο 14/12;
Με τις πρωτοφανείς, όσο και απαράδεκτες για αυτόματο και τελευταίας τεχνολογίας Μετρό εικόνες, οι επιβάτες να απομακρύνονται από τον σταματημένο συρμό περπατώντας μέσα από σήραγγες με ηλεκτροφόρα καλώδια υψηλής τάσης, για να εξέλθουν τελικά στην επιφάνεια του εδάφους μέσα από αεραγωγούς, ως εάν να υπήρξε κάποιο έκτακτο γεγονός όπως τρομοκρατικό κτύπημα, πόλεμος, σεισμός ή πυρκαγιά;
Κι ακόμη, τι συμβαίνει και από την πρώτη μέρα λειτουργίας του ακριβότερου Μετρό στον κόσμο, οι κυλιόμενες σκάλες και τα ασανσέρ τίθενται εκτός λειτουργίας;
Τι συμβαίνει και τα αυτόματα εκδοτικά συστήματα από την πρώτη στιγμή εμφανίζουν βλάβες και δεν λειτουργούν, με αποτέλεσμα τεράστιες ουρές στα ταμεία και καθυστερήσεις ωρών μέχρι να βγάλουν εισιτήριο ή κάρτα διαρκείας οι επιβάτες;
Η αιτία είναι ακριβώς η ίδια και στα τρένα και στο Μετρό.
Και δεν είναι άλλη από την επικοινωνιακή διαχείριση, από τη δημιουργία εντυπώσεων προκειμένου να παραπλανηθούν οι πολίτες, δηλαδή, ακόμη και όταν πρόκειται για καθαρά τεχνολογικής φύσης ζητήματα.
Μια πρακτική που βλάπτει σοβαρά την υγεία των τεχνολογικών επιτευγμάτων, όπως οι σύγχρονοι σιδηρόδρομοι και τα τελευταίας τεχνολογίας αυτόματα Μετρό.
Υπενθυμίζεται ότι λίγες μέρες πριν το δυστύχημα των Τεμπών, ο τραγικός πρώην υπουργός Μεταφορών Κώστας Καραμανλής στη Βουλή, αν και είχε προειδοποιηθεί εγγράφως και κατ’ επανάληψη από αρμόδιους του ΟΣΕ και από μηχανοδηγούς για τα προβλήματα ασφάλειας στον σιδηρόδρομο, αντί να δώσει εντολές να ερευνηθούν οι καταγγελίες και να ληφθούν μέτρα ώστε να αποκατασταθούν τα προβλήματα και οι ελλείψεις που διαπιστώνονταν, όπως η μη λειτουργία της τηλεδιοίκησης από το καλοκαίρι του 2019, η μη λειτουργία του Κέντρου Ελέγχου του ΟΣΕ στην οδό Καρόλου, αλλά και η έλλειψη έμπειρου και εκπαιδευμένου προσωπικού στους σταθμούς, εκείνος κατηγορούσε με οξύ και επιθετικό ύφος όσους εξέφραζαν τεκμηριωμένα ανησυχίες για την ασφάλεια των τρένων.
«Είναι ντροπή και ντρέπομαι», κραύγαζε στο Κοινοβούλιο «και απαιτώ να πάρετε αμέσως πίσω όσα είπατε για την ασφάλεια των τρένων», ήταν τότε η αντίδραση του αρμόδιου υπουργού για όσους ζητούσαν να ληφθούν πρόνοιες για την ασφαλή λειτουργία των σιδηροδρομικών μεταφορών.
Κι αυτά λίγες μέρες πριν τα Τέμπη…
Τα ίδια ακριβώς συνέβησαν και στην περίπτωση του Μετρό της Θεσσαλονίκης.
Αντί οι αρμόδιοι της κυβέρνησης να ακούσουν τις τεκμηριωμένες ανησυχίες που εκφράζαμε όσοι γνωρίζαμε ότι δεν υπήρξε ο προβλεπόμενος χρόνος των 18 μηνών για να ολοκληρωθούν τα εξαιρετικής σημασίας για την ασφαλή λειτουργία του Μετρό δοκιμαστικά δρομολόγια και αντί να πάρουν μέτρα ώστε αυτές οι κρίσιμες για τα λειτουργικά ζητήματα δοκιμές να ολοκληρωθούν, εκείνοι αναλώθηκαν σε μια επιχείρηση διάψευσης των ανησυχιών, υποβάθμισης των ζητημάτων που εγείρονταν και λάσπης εναντίον όσων τα διατύπωναν.
Τι άλλο ήταν, αν όχι επικοινωνιακή διαχείριση της λειτουργίας του Μετρό, η επιχείρηση διάψευσης της σημασίας των 18μηνης διάρκειας δοκιμαστικών δρομολογίων για ένα αυτόματο Μετρό; Όταν οι ίδιοι οι αρμόδιοι που διέψευδαν, λίγα χρόνια πριν επιβεβαίωναν σε δημόσιες δηλώσεις τους αυτή την ανάγκη…
Τι άλλο ήταν, αν όχι επικοινωνιακή διαχείριση, η επιχείρηση υποβάθμισης των 18μηνης διάρκειας δοκιμαστικών δρομολογίων που οι υπεύθυνοι όφειλαν να έχουν εκτελέσει, προκειμένου να διαγνώσουν εγκαίρως και να αποκαταστήσουν τα προβλήματα που εμφανίστηκαν από την πρώτη, ακόμη, ημέρα της λειτουργίας του Μετρό και ταλαιπωρούν, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια χιλιάδων επιβατών;
Τι άλλο ήταν, αν όχι επικοινωνιακή διαχείριση, η αξιοποίηση φιλοκυβερνητικών ΜΜΕ για τη δολοφονία του χαρακτήρα όσων διατυπώναμε τεκμηριωμένες ενστάσεις για την παράδοση του Μετρό ημιτελούς και ανέτοιμου λειτουργικά;
Τι άλλο ήταν, αν όχι επικοινωνιακή διαχείριση, η άθλια επίθεση και ο προπηλακισμός που ο γράφων δέχθηκε από κυβερνητικό βουλευτή στα εγκαίνια του Μετρό, με κραυγές περί ντροπής, αντίστοιχες εκείνων του τραγικού υπουργού των Τεμπών στη Βουλή, λίγες μέρες πριν το δυστύχημα;
Τι άλλο είναι, αν όχι επικοινωνιακή διαχείριση η εκστρατεία απόκρυψης των τριών βλαβών που ακινητοποίησαν τρεις φορές τους συρμούς από τις πρώτες ακόμη ημέρες;
Και τι άλλο από επικοινωνιακή διαχείριση είναι η εκστρατεία υποβάθμισης της βλάβης που ακινητοποίησε επί 2 ώρες και 45’ το Μετρό το Σάββατο 14/12;
Τι άλλο από επικοινωνιακή διαχείριση, τύπου αντιπερισπασμού, είναι η προσπάθεια αποσιώπησης της πρωτοφανούς στα χρονικά Μετρό ακινητοποίησης του συρμού και της αντίστοιχης ανάδειξης ως εξαιρετικά επιτυχούς του πρωτοκόλλου ασφαλείας που εφαρμόστηκε εκ των υστέρων για τον απεγκλωβισμό των επιβατών στην τελευταία βλάβη;
Και τι άλλο από επικοινωνιακή διαχείριση και μάλιστα παιδαριώδης, είναι η δικαιολογία ότι δήθεν το Μετρό ακινητοποιήθηκε επειδή κόπηκε το ρεύμα;
Που αλλού είδαν Μετρό να ακινητοποιούνται επί ώρες και μάλιστα τις πρώτες μέρες λειτουργίες τους;
Κι ύστερα, τι σοβαρότητα δείχνει μια κυβέρνηση όταν στελέχη της και συγκεκριμένα ο υφυπουργός υποδομών και μεταφορών, δεν γνωρίζει ή ακόμη χειρότερα, γνωρίζει αλλά αποκρύπτει ότι τα Μετρό έχουν δικό τους και ανεξάρτητο από οποιονδήποτε πάροχο σταθμό ρεύματος, προγραμματισμένο να λειτουργεί ασταμάτητα 24 ώρες το 24ωρο, που μάλιστα διαθέτει και εφεδρικό σύστημα ηλεκτροδότησης;
Είναι δυνατόν στελέχη της κυβέρνησης να αποδίδουν μια βλάβη που κράτησε 3 ώρες παρά ένα τέταρτο σε διακοπή ρεύματος, όταν η δεύτερη γραμμή του Μετρό είχε κανονική ηλεκτροδότηση;
Και αντέχει σε σοβαρή κριτική η παιδαριώδης δήλωση κυβερνητικών στελεχών, ότι τα προβλήματα του Μετρό οφείλονται σε… παιδικές ασθένειες;
Δεν έχουν αντιληφθεί ότι τα δοκιμαστικά δρομολόγια εκτελούνται ακριβώς για να αντιμετωπιστούν εγκαίρως και πριν το Μετρό να λειτουργήσει εμπορικά τα όποια προβλήματα στη λειτουργία του;
Και είναι σοβαρή αντιμετώπιση πρωθυπουργού, από βήματος Βουλής, η μη παραδοχή της σοβαρής κατάστασης στην οποία βρίσκεται το Μετρό Θεσσαλονίκης και η μη διερεύνηση τυχόν ευθυνών που οδήγησαν σε αυτήν;
Είναι σοβαρή αντιμετώπιση πρωθυπουργού, όταν στριμώχνεται να επιτίθεται στην αντιπολίτευση και να επαναφέρει τις επικοινωνιακές ανοησίες περί… μουσαμάδων;
Θα μπορούσε και η αντιπολίτευση, αν ήθελε κι εκείνη να υποβιβάσει αντίστοιχα το επίπεδο της συζήτησης ενός σοβαρού ζητήματος, να ανταπαντά στους μουσαμάδες, υπενθυμίζοντας τους… κουβάδες που έβγαλαν την ημέρα των εγκαινίων σε τρεις σταθμούς του Μετρό της Θεσσαλονίκης, επειδή έσταζαν τα ταβάνια και γέμιζαν οι αποβάθρες νερό…
Αλλά αυτό δεν είναι επίπεδο συζήτησης που δείχνει τον δέοντα σεβασμό στους χιλιάδες πολίτες που χρησιμοποιούν καθημερινά τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς…
Η επικοινωνιακή διαχείριση των Μέσων Σταθερής Τροχιάς βλάπτει σοβαρά την ασφάλεια της λειτουργίας τους.
Και επιπλέον βλάπτει σοβαρά την αξιοπιστία τους και την εμπιστοσύνη που ο κόσμος πρέπει να τους δείχνει.
Το πρόβλημα δεν το έχει ούτε το τρένο, ούτε το αυτόματο Μετρό της Θεσσαλονίκης, ως σύγχρονα Μέσα Σταθερής Τροχιάς.
Το πρόβλημα το έχουν αυτοί που διαχειρίζονται πολιτικά τις τύχες του σιδηροδρόμου και του Μετρό.
Οι οποίοι αποδείχθηκαν πολύ κατώτεροι των τεχνολογικών επιτευγμάτων τα οποία διαχειρίζονται.
Αλλά αποδείχθηκαν και πολύ κατώτεροι της εμπιστοσύνης των πολιτών…
* Καθηγητής Πολυτεχνικής Σχολής, πρώην Πρύτανης ΑΠΘ, Πρώην Προέδρος της Αττικό Μετρό ΑΕ , Επικεφαλής παράταξης «ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας»
