Μια άνευ προηγουμένου κατάσταση ξηρασίας έχει καταγραφεί στην ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης και της Μεσογείου, με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας (EDO) να αποκαλύπτει συγκλονιστικά στοιχεία από τα τελευταία 15 χρόνια επιστημονικών παρατηρήσεων.

Το 52% των εδαφών της περιοχής βρίσκεται υπό την επήρεια ξηρασίας, σηματοδοτώντας το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί από την έναρξη τήρησης των σχετικών αρχείων το 2012.

Η δραματική αυτή αύξηση, που ξεπερνά κατά 21 ποσοστιαίες μονάδες τον μέσο όρο της περιόδου 2012-2024, αποτελεί σαφή ένδειξη της επιδεινούμενης κλιματικής κρίσης στην περιοχή.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, παρά την ελαφρά μείωση σε σύγκριση με το τέλος Ιουνίου (όταν το ποσοστό άγγιξε το 55,5%), τα επίπεδα παραμένουν εξαιρετικά ανησυχητικά.

Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Κοπέρνικος εφαρμόζει μια πολυπαραμετρική προσέγγιση στην αξιολόγηση της ξηρασίας, συνδυάζοντας τρεις κρίσιμους δείκτες: τα επίπεδα βροχόπτωσης, την υγρασία του εδάφους και την κατάσταση της βλάστησης.

Η μεθοδολογία αυτή επιτρέπει την κατηγοριοποίηση της ξηρασίας σε τρία διακριτά επίπεδα: παρακολούθηση, προειδοποίηση και συναγερμός.

Η ανατολική Ευρώπη αντιμετωπίζει την πιο σοβαρή κατάσταση, με το Κόσοβο, τη Σερβία και τη Βουλγαρία να καταγράφουν σχεδόν καθολική επίδραση της ξηρασίας στα εδάφη τους. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι πάνω από το ένα τρίτο των περιοχών αυτών βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού. Στη Βουλγαρία, η κρίση έχει λάβει δραματικές διαστάσεις, με περισσότερους από 156.000 κατοίκους να αντιμετωπίζουν διακοπές στην υδροδότηση στα μέσα Ιουλίου.

Η κατάσταση στην Ουγγαρία παρουσιάζει ραγδαία επιδείνωση, με το ποσοστό των εδαφών σε κατάσταση συναγερμού να έχει υπερδιπλασιαστεί μέσα σε λίγες εβδομάδες, από 21% στα τέλη Ιουνίου σε 47% στις αρχές Ιουλίου.

Στην ανατολική Μεσόγειο, η Αρμενία βιώνει μια εξαιρετικά σοβαρή κατάσταση με το 95% των εδαφών της να πλήττεται από ξηρασία. Η Τουρκία, με ποσοστό 77%, αντιμετωπίζει επιπλέον την πρόκληση εκατοντάδων πυρκαγιών, που τροφοδοτούνται από τους ισχυρούς ανέμους.

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η κατάσταση στη Συρία, όπου η ξηρασία απειλεί τη σιτοπαραγωγή και θέτει σε κίνδυνο επισιτιστικής ανασφάλειας πάνω από 16 εκατομμύρια ανθρώπους, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ.

Στη δυτική Ευρώπη, η εικόνα παρουσιάζει σημαντικές διαφοροποιήσεις. Η Βρετανία εμφανίζει αυξητική τάση στα επίπεδα ξηρασίας, με το 18% των εδαφών της να βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού, σημειώνοντας αύξηση άνω των 6 μονάδων από τα τέλη Ιουνίου.

Η Γαλλία αντιμετωπίζει επίσης σοβαρές προκλήσεις, με το 12% της επικράτειάς της σε κατάσταση συναγερμού, κυρίως στις δυτικές περιοχές. Συνολικά, τα δύο τρίτα του γαλλικού εδάφους επηρεάζονται από την ξηρασία σε διάφορους βαθμούς.

Αντίθετα, η Ιβηρική χερσόνησος παρουσιάζει μια πιο αισιόδοξη εικόνα, με την Ισπανία και την Πορτογαλία να καταγράφουν εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά ξηρασίας (6% και 1% αντίστοιχα), αποτελώντας εξαίρεση στη γενικότερη τάση της ηπείρου.