Σε μια τολμηρή στροφή προς τον βιώσιμο τουρισμό, οι εμβληματικές παραλίες του Λαφονησίου, του Μπάλου και της Φαλάσαρνας εισέρχονται δυναμικά σε μια νέα εποχή διαχείρισης, όπου η ψηφιακή ενημέρωση και η υποχρεωτική παρακολούθηση ντοκιμαντέρ βρίσκονται στο επίκεντρο της προστασίας των ευαίσθητων οικοσυστημάτων.

Από τον Μάρτιο του 2024, οι παραλίες του Λαφονησίου, του Μπάλου και της Φαλάσαρνας λειτουργούν πλέον με νέους, αυστηρούς κανονισμούς, μετά την υπογραφή των προγραμματικών συμβάσεων που θέτουν σαφή όρια, χρήσεις και περιορισμούς, βάσει εγκεκριμένων σχεδίων διαχείρισης. Ο βασικός στόχος: ένα νέο μοντέλο τουρισμού που σέβεται το περιβάλλον, αντιμετωπίζοντας αποφασιστικά τη χρόνια υπερεκμετάλλευση και την πίεση στα οικοσυστήματα.

Στο Λαφονήσι, ήδη από το 2024, εφαρμόζονται δραστικά μέτρα: πλήρης απαγόρευση εισόδου οχημάτων στην προστατευόμενη ζώνη, με μπάρα ελέγχου στην είσοδο, αλλά και αυστηρός περιορισμός ομπρελοκαθισμάτων. Η ανθρώπινη παρέμβαση μειώνεται θεαματικά, αποσυμφορώντας τις ακτές και προστατεύοντας τη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής.

Κώστας Κουκουράκης: «Το 95% των προβλημάτων έχει λυθεί»

Ο Κώστας Κουκουράκης, πρώην δήμαρχος Ινναχωρίου και ειδικός σύμβουλος περιβάλλοντος του Δήμου Κισσάμου, υπογραμμίζει τη ριζική μεταμόρφωση της περιοχής:

«Τα προβλήματα είναι λυμένα κατά 90-95%. Το πρώτο που κάναμε ήταν να βάλουμε την μπάρα. Υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα που αντιδρούν, αλλά έχουμε ένα πλήρες σχέδιο από το 2002, το οποίο επεκτάθηκε και στις υπόλοιπες παραλίες της Δυτικής Κρήτης – Κεδρόδασος, Φαλάσαρνα, Μπάλος – με βασική προτεραιότητα τη διατήρηση της βιοποικιλότητας».

Το σχέδιο διαχείρισης χαρακτηρίζεται από ευελιξία, ώστε να προσαρμόζεται στις ανάγκες κάθε τοπίου:

«Στο Λαφονήσι δώσαμε προτεραιότητα γιατί υπήρχε ήδη η Περιβαλλοντική Μελέτη. Το πρώτο βήμα ήταν να φύγουν τα αυτοκίνητα. Μετά αφαιρέσαμε το σύνολο όσων ενοχλούσαν: 28 μόνιμα τροχόσπιτα, αυθαίρετα πάρκινγκ, μικροπωλητές – όλα αυτά απομακρύνθηκαν με συνεννόηση, χωρίς συγκρούσεις».

Μηδενική Ανοχή στην Αυθαιρεσία 

Η παρέμβαση των δήμων υπήρξε συντεταγμένη, με στόχο τη ριζική μείωση των δραστηριοτήτων που επιβαρύνουν τις παραλίες.

«Δεν χρειάστηκε να κατεδαφίσουμε τίποτα. Πείσαμε τους ανθρώπους και έφυγαν. Σήμερα δεν υπάρχει ούτε ένα αυθαίρετο παγκάκι. Οι δύο δήμοι μείωσαν κατά 60-70% τη δραστηριότητά τους. Από 400 ομπρέλες ο κάθε δήμος, τώρα βάζουν 90 – και μόνο για ευπαθείς ομάδες», αναφέρει ο κ. Κουκουράκης.

Εξετάζεται, μάλιστα, ακόμη και η απαγόρευση εγκατάστασης ιδιωτικών ομπρελών από επισκέπτες:

«Αν έρχονται 1.000 άτομα και στήνουν 500 ομπρέλες, ακυρώνεται ο στόχος. Σκοπός είναι να περιορίσουμε τον συνωστισμό. Όταν δεν υπάρχει σκιά, ο επισκέπτης μένει 2-3 ώρες και αποχωρεί – ακριβώς όπως επιδιώκουμε».

Ήδη, χάρη στις αλλαγές, η εικόνα της περιοχής έχει αλλάξει:

«Έχει περιοριστεί κατά 20-30% η υπερφόρτωση. Δεν υπάρχει πια χάος μεταξύ 10:00 και 16:00. Υπάρχει συνεχής ροή από το πρωί ως το βράδυ. Επιπλέον, υπάρχει όχημα που μεταφέρει άτομα με κινητικά προβλήματα από το σημείο παρκαρίσματος ως την παραλία».

Ψηφιακή Ενημέρωση και Ντοκιμαντέρ

Το επόμενο βήμα, σύμφωνα με τον κ. Κουκουράκη, είναι η καθιέρωση συστήματος ενημέρωσης σε πραγματικό χρόνο μέσω κινητού:

«Σχεδιάζουμε να ενημερώνεται ο επισκέπτης από το ξενοδοχείο του για την κατάσταση στην παραλία: διαθεσιμότητα ομπρελών, αριθμός επισκεπτών, σκιά, ήλιος. Έτσι θα αποφεύγουμε τη μαζική προσέλευση τις ώρες αιχμής».

Η καινοτομία δεν σταματά εδώ. Προβλέπεται η υποχρεωτική παρακολούθηση 10λεπτου ντοκιμαντέρ πριν την είσοδο στην παραλία:

«Θα εγκαταστήσουμε ένα σύστημα ώστε κανείς να μην κατεβαίνει στην παραλία αν δεν περάσει πρώτα από συγκεκριμένο χώρο προβολής. Εκεί θα παρουσιάζεται 10λεπτο ντοκιμαντέρ με την περιβαλλοντική, ιστορική και πολιτιστική αξία της περιοχής. Να ξέρει ο επισκέπτης πού πατάει και να σέβεται το τοπίο».

Η εμπειρία πλέον μετασχηματίζεται. Ο στόχος κάθε επισκέπτης να ενημερώνεται, να εκπαιδεύεται και να συμμετέχει στη διαφύλαξη ενός μοναδικού φυσικού τοπίου – ένα νέο παράδειγμα για την ψηφιακή εποχή του τουρισμού, που συνδυάζει την προστασία του περιβάλλοντος, τον σεβασμό της ιστορίας και την κοινωνική ευθύνη.