Γράφει η Πηνελόπη Ντουντουλάκη

1.ΗΛΙΑ Γ. ΓΑΒΡΙΛΑΚΗ: “ΟΤΑΝ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕ Ο ΧΡΟΝΟΣ” (εκδόσεις “Κλειδάριθμος”, Αθήνα 2022)

Ο συγγραφέας έχει ήδη αφήσει το δικό του ξεχωριστό αποτύπωμα στο πεδίο του γραπτού λόγου και ειδικότερα στον χώρο της μυθιστορίας όπου, ενώ το απρόβλεπτο ανατρέπει, το ανέφικτο μπορεί να συμβεί. Ακριβώς για τον λόγο αυτό , η πνοή της ελπίδας διατρέχει τις σελίδες των έργων του. Η επαγγελματική του  ιδιότητα ως λειτουργού της Επιστήμης του Ιπποκράτη, σε συνδυασμό με την πολύχρονη προσέγγιση κρίσιμων ανθρώπινων βιωμάτων, έχουν συμβάλει σημαντικά στην περαιτέρω ενίσχυση μιας ήδη ενυπάρχουσας στοχαστικής ματιάς και ουσιαστικής έγνοιας για τον συνάνθρωπο.

Περιηγητής και παράλληλα εμβριθής σπουδαστής των εμπνευσμένων έργων και επιτευγμάτων όπου γης, αφοσιωμένος μελετητής της κλασσικής παιδείας, ο Ηλίας Γαβριλάκης κράτησε, περίπου σε αφάνεια, μακράν και πέραν της σεμνής αλλά αναγνωρισμένης επιστημονικής πορείας και καταξιωμένης επιχειρηματικής δραστηριότητας, το συγγραφικό του έργο. Στο έργο αυτό συναντάμε πολλά σημαντικά τα οποία συνδέονται με την ανθρώπινη ύπαρξη και ψυχή. Στο βιβλίο του με τίτλο “ΟΤΑΝ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕ Ο ΧΡΟΝΟΣ” , που αναφέρεται στην Οδύσσεια των ανθρώπων τους οποίους επισκέπτεται ο καρκίνος, διαβάζουμε:

“… οι πρώτες ώρες της διάγνωσης είναι οι κρίσιμες, οι πιο επώδυνες και ανυπόφορες ώρες. καθώςΕίναι οι στιγμές εκείνες που, με την αναμονή και την προσδοκία του θετικού ή αρνητικού πορίσματος, ο εξεταζόμενος κατακλύζεται από χιλιάδες μνήμες.

Ίσως γιατί αισθάνεται τις ώρες εκείνες ότι οι μνήμες του είναι το μόνο του κεκτημένο, είναι το μόνο π[ου ολοκληρωτικά, απόλυτα,αναμφισβήτητα του ανήκει…”

Ο χρόνος μοιάζει να σταματά όταν ξάφνου επικρέμαται μια απροσδόκητη και πολύ μεγάλη απειλή για τη συνέχεια της ανθρώπινης ύπαρξης. Τότε η συνέχεια μετατρέπεται σε ασυνέχεια, το όνειρο σε εφιάλτη, η η γαλήνη σε απελπισία.  Το στέρεο σκηνικό της καθημερινότητας αποσαθρώνεται, αποκαλύπτοντας τα πλέον ευάλωτα σημεία του.  Αυτές είναι οι πρώτες επιπτώσεις από το άκουσμα της λέξης “καρκίνος”, μιας λέξης που ανάγεται στον Πατέρα της Ιατρικής , τον Ιπποκράτη.

Η λέξη αυτή είναι αρκετή για να αποδιοργανώσει τη ζωή του πάσχοντος και των οικείων του, καθώς όλοι καλούνται να αναλάβουν νέους ρόλους ευθύνης. Η έκβαση σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να μην είναι προβλέψιμη. Το μόνο βέβαιο είναι πως το πλέγμα ψυχικών εφεδρειών του πάσχοντος και αμέριστης στήριξης από πλευράς περιβάλλοντος συμβάλλει, σε σημαντικό βαθμό, στη διασφάλιση της  συναισθηματικής πληρότητας που είναι ιδιαίτερα κρίσιμη στη διάρκεια της αναμέτρησης ασθενούς και ιατρών με τη νόσο.

Το βιβλίο του Ηλία Γαβριλάκη με τίτλο “ΟΤΑΝ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕ Ο ΧΡΟΝΟΣ” πραγματεύεται την ιστορία δύο χαρισματικών νέων γυναικών, δύο αδελφών οι οποίες προσβλήθηκαν διαδοχικά από την “επάρατη νόσο”. Η Ελίζα, λίγο μετά την ολοκλήρωση των σπουδών της και στο ξεκίνημα της συγκρότησης της ζωής της μετά την αποφοίτηση, παρουσιάζει κάποια συμπτώματα που θα οδηγήσουν, μετά τον σχετικό κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο, στη διάγνωση όγκου τπου εγκεφάλου. Αρκετά χρόνια μετά τον θάνατο της Ελίζας η νεότερη αδελφή της, η Δάφνη, ανακαλύπτει επίσης ότι πάσχει από καρκίνο του μαστού.

Ο συγγραφέας, ιατρός του οποίου η ανθρωποκεντρική ματιά είναι κυρίαρχη στο σύνολο του έργου του, περιγράφει με ενσυναίσθηση αλλά και προφανή συγκίνηση την ιστορία δύο αδελφών, με τις οποίες τον συνέδεαν  δερσμοί συγγένειας, εκτίμησης και φιλίας. Η αναδρομή στα γεγονότα είναι πάντοτε επώδυνη, όμως ο Ηλίας Γαβριλάκης δεν παύει να υπενθυμίζει πως, χάρη στη ραγδαία πρόοδο των επιστημονικών επιτευγμάτων, εκείνος ο απρόσκλητος επίσκέπτης, ο καρκίνος, στο όχι μακρινό μέλλον θα υφίσταται μόνο ως μια χρόνια νοσολογική οντότητα. Μέχρι τότε, θα κυριαρχεί η κρισιμότητα των στιγμών, η ανάγκη να αναγνωριστούν εκρηκτικά συναισθήματα, να απαντηθούν εναγώνια ερωτήματα,να κερδηθεί χρόνος:

;”…Τα “γιατί” της Ελίζας ήταν πολλά, αμέτρητα κι αμείλικτα. Ένας καταιγισμός ερωτημάτων πλημμύρισε την ατμόσφαιρα. Γιατί σ’ εμένα; Γιατί σήμερα; Γιατί τόσο νωρίς; Γιατί τόσος πόνος; Γιατί; Γιατί; Γιατί;…

Ήταν ένας μονόλογος που ηλέκτρισε το κλίμα. Η φωνή ενός νέου ανθρώπου που αντιδρά σ΄αυτά που του συμβαίνουν…”

Ο γιατρός θα μοιραστεί με την ασθενή και ανιψιά του ιδιαίτερα δύσκολες στιγμές και θα ακούσει λόγια που δεν είναι δυνατό να λησμονηθούν. Θα διαβεί μαζί της τα στάδια του πένθους, από τον κλονισμό, την οργή,την αγανάκτηση και την απελπισία μέχρι την αποδοχή της πραγματικότητας, η οποία είναι άλλοτε άλλη. Η διαδρομή   μέχρι την ανασύνταξη των δυνάμεων για την κρίσιμη αναμέτρηση, συνιστά πάντοτε μια πολύ μεγάλη δοκιμασία.

Η εμπεριστατωμένη περιγραφή της ιστορίας της Ελίζας και της Δάφνης καθηλώνει τον αναγνώστη και ανοίγει τις θύρες προσπέλασης σε  ένα θέμα – ταμπού, σε μια διάγνωση που ακόμα χτες ακουγόταν ψιθυριστά, ενοχικά και μετά βίας. Φέρνει τον αναγνώστη αντιμέτωπο με πανανθρώπινα και διαχρονικά υπαρξιακά ζητήματα, δείχνει τον Δρόμο που  χρειάζεται να ακολουθεί κάθε άνθρωπος, σε ανάλογα επώδυνες και τραυματικές περιστάσεις. Περιστάσεις οι οποίες, ωστόσο, απροσδόκητα αναδεικνύουν τα όντως σημαντικά και σπουδαία.

2.ΗΛΙΑ Γ. ΓΑΒΡΙΛΑΚΗ: “ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ” (εκδόσεις “Κλειδάριθμος, Αθήνα 2024)

Δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι το βιβλίο αυτό αποτελεί το επιστέγασμα μιας μακράς συγγραγικής διαδρομής. Παράλληλα, συνιστά την κορωνίδα μιας υπαρξιακής πειπλάνησης και διαγενεακής αναπόλησης.

Η αναπόληση αυτή ξεκινά από τη γέννηση του πατέρα του συγγραφέα. Υπερήλικας πλέον εκείνος, κάποιο φεγγαρόφωτο βράδυ στο σπίτι του γιου του στο Καλαμάκι, ξεκίνησε να αφηγείται τα κρίσιμα και παράξενα, τα πικρά και επώδυνα που βίωσε στη διάρκεια του προσωπικού ταξιδιού του. Εξιστόρησε τα σχετικά με τη γέννησή του και τον επιλόχειο πυρετό της ,μητέρας του, η οποία σαν από θαύμα επέζησε, έμελλε όμως να χάσει όμως τη ζωή της λίγο αργότερα, σε αγροτικό ατύχημα που συνέβη λίγο μετά τη γέννηση του δεύτερου παιδιού της.

Η απροσδόκητη ορφάνια της οικογένειας σηματοδότοτησε την αρχή μιας Οδύσσειας για τα δυο παιδιά και τον πατέρα. Ο πρώτος γιος, έμελλε, από την ηλικία των τριών χρόνων να ζήσει μια μεγάλη περιπέτεια ζωής, ιδιαίτερα επίπονη και φορτισμένη από δυσβάσταχτα ερωτήματα τα οποία, στη φάση εκείνη δεν ήταν δυνατό να απαντήσουν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία στενοί συγγενείς. Κάποτε, όμως, έρχεται η στιγμή που χρειάζεται να ειπωθεί η αλήθεια, όσο σκληρή και αν ακούγεται:

“…Πίστεψε ότι η μητέρα του τον εγκατέλειψε, όμως γιατί άραγε; … Ηταν ένα βράδυ με πολλή βροχή, κρύο και χιόνι όταν η γιαγιά του, στην προσπάθειά της να ξεκαθαρίσει το θέμα, του είπε την αλήθεια: “Παιδί μου, η μητέρα σου έφυγε για πάντα. Πέθανε. Δεν θα την ξαναδούμε πια”. Με το άκουσμα της λέξης “πέθανε” αντέδρασε βίαια,προσπάθησε να μιλήσει, να αντικρούσει τα σκληρά, τα απίστευτα λόγια της γιαγιάς του. Αρνήθηκε να δεχτεί το κακό μήνυμα, ένα μήνυμα που από καιρό, όμως, ήταν έτοιμος να το ακούσει. Πρώτη φορά η λαλιά του άλλαξε τόνο, χροιά. Οι λέξεις δεν έβγαιναν, όσο κι αν προσπαθούσε και όσες έβγαιναν ήταν μισές….

…”Η μητέρα μου πέθανε;” Ηταν περίεργο, αλλά με το άκουσμα της λέξης αυτή τη φορά δεν έκλαψε,δεν φώναξε, δεν δάκρυσε, δεν πόνεσε. Ήταν μια λύτρωση γι΄αυτόν, δι’ότι, ευτυχώς, δεν τον ξέχασε, δεν τον άφησε, δεν τον εγκατέλειψε αλλά έφυγε για τον ουρανό και από εκεί είναι βέβαιο ότι θα παρακολουθεί το παιδί της, την οικογένειά της, τη ζωή τους…

…Οι πρώτες μέρες στο σχολείο δεν ήταν ευχάριστες. Ο δάσκαλος τον έβαλε να καθίσει στο πρώτο θρανίο, διότι γνώριζε το πρόβλημά του, τον τραυλισμό τουτην αδυναμία του να προφέρει καλά τις λέξεις, να μιλήσει, να εκφραστεί…”

Παρά τις συγκλονιστικές ανατροπές και τις τεράστιες δυσκολίες που προέκυψαν από την αιφνίδια και τόσο πρόωρη απωλεια τηςμητέρας του, ο μικρός μαθητής αποφοίτησε με άριστα, ωστόσο, παρά τις επίμονες προτροπές του δασκάλου για περαιτέρω σπουδές, η Μοίρα είχε ήδη αποφασίσει αλλιώς:

“…Ήταν φαίνεται γραφτό του να πορευτεί στο δρόμο της ασημαντότητας. Δεν θα είχε ποτέ την ευκαιρία ν΄ανοίξει δρόμους, να πορευτεί σε ξένους τόπους, να ονειρευτεί, να ταξιδέψει, να προσφέρει, να δώσει…”.

Και όμως, εκείνος ο νεότατος Οδυσσέας της ζωής βρήκε, αργότερα, δρόμο δημιουργικό να ακολουθήσει, έγινε ένας επιτυχημένος επαγγελματίας και η μικρή επιχείρησή του γρήγορα στέριωσε και έγινε συνώνυμη της αξιοπιστίας και εγκυρότητας. Δημιούργησε μια ευτυχισμένη οικογένεια και τα παιδόγγονά του αξιώθηκαν να σπουδάσουν, να ταξιδέψουν, να γνωρίσουν χώρες, λαούς και πολιτισμούς,να εργαστούν με έμπνευση και όραμα, ενσυναίσθηση, αλληλεγγύη, έγνοια  και αγάπη για τον συνάνθρωπο.

Το βιβλίο “ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ” παρέχει έμπνευση για αγώνα και διαφωτίζει τα απρόβλεπτα δύσκολα μονοπάτια στη διαδρομή της ζωής. Υπενθυμίζει στον αναγνώστη πως, ακόμα και στις πιο τραγικές ανατροπές, δεν έχουν χαθεί όλα. Διαβεβαιώνει, με μοναδικό τρόπο, πως ναι, θα έρθει το καλύτερο Αύριο.