Φαντάσου μια αίθουσα με μεγάλα τραπέζια. Σε ένα από αυτά υπάρχουν πιάτα με πλούσια εδέσματα, φρούτα, κρέας, ψάρι, ζυμαρικά και ό,τι τραβάει η όρεξή σας. Σε ένα άλλο λίγα όσπρια, λίγο ρύζι και νερό. Σε ένα άλλο ούτε καν αυτά. Άδεια πιάτα, λίγο ή καθόλου νερό. Εσύ ποιο τραπέζι θα επέλεγες; Φυσικά το πρώτο και ίσως αν πρόσεχες τη δίαιτά σου, ενόψει καλοκαιριού, στο δεύτερο.
Κάποιοι άνθρωποι στον κόσμο δεν έχουν αυτή την επιλογή. Ίσως εμείς, που αντιπροσωπεύουμε το 15% των ανθρώπων με καθημερινή πρόσβαση σε φαγητό και καθαρό νερό να έχουμε επιλέξει γι’ αυτούς. Έχουμε επιλέξει την πείνα και την ανέχειά με τη στάση μας και την ανοχή μας.
Η ActionAidHellas, κατά τη διάρκεια ενημερωτικής εκδήλωσης, την περασμένη Πέμπτη, επέλεξε το παράδειγμα με τα τραπέζια για να μας δείξει την ανισοκατανομή της τροφής στον πλανήτη.
Η τροφή που παράγεται θα μπορούσε να θρέψει κάθε κάτοικο, να μην υπάρχουν παιδιά που πεθαίνουν από ασιτία και ασθένειες που σχετίζονται με αυτήν, ωστόσο αυτό δεν συμβαίνει, καθώς το σύστημα παραγωγής και διανομής τροφίμων, υπακούει στους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, όπου συνήθως η επιβίωση έπεται της μεγιστοποίησης του κέρδους.
Ενώ λοιπόν το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει πρόσβαση σε τροφή και καθαρό νερό, και μπορεί να πετά στα σκουπίδια 222 εκατ. τόνους τροφίμων τον χρόνο, πάνω από 850 εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούν. Κάθε χρόνο 500.000 παιδιά τυφλώνονται λόγω έλλειψης βιταμίνης Α και 2,5 εκατ. παιδιά πεθαίνουν από ασιτία.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Σύμφωνα με άτυπη έρευνα της ActionAid για τις καταναλωτικές συνήθειες στην Ελλάδα, ακόμα και τώρα εν μέσω κρίσης και ενώ πληθαίνουν οι άνθρωποι και στη χώρα μας, που δεν τρέφονται σωστά, η ανισότητα κυριαρχεί.
*Το πιο σημαντικό κριτήριο για την επιλογή ενός τροφίμου είναι η ποιότητα και τα συστατικά του. Ακολουθούν με σχεδόν ίση σπουδαιότητα: η τιμή του και το εάν είναι ελληνικό και ακολουθεί η χώρα προέλευσής του. Μικρή σημασία φαίνεται να έχει εάν το προϊόν είναι δίκαιου εμπορίου ή εάν το παράγει μικρός παραγωγός.
*Οι περισσότεροι συμμετέχοντες αγοράζουν τρόφιμα από το σούπερ μάρκετ. Αρκετοί αγοράζουν τρόφιμα και από την τοπική αγορά (κρεοπωλεία, φούρνους, λαϊκές κλπ). Λίγοι είναι αυτοί που αγοράζουν τρόφιμα κατευθείαν από τους παραγωγούς.
*Περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες τρώνε κρέας 1 με 2 φορές την εβδομάδα, ενώ 36% τρώνε 3 με 4 φορές την εβδομάδα και 7% δεν τρώνε καθόλου.
*Το 74% περίπου δηλώνει ότι αγοράζει όσα τρόφιμα χρειάζονται, το 20% περίπου περισσότερα από όσα χρειάζονται και 5% λιγότερα από όσα χρειάζονται.
*Το 55% δηλώνει ότι πετούν τρόφιμα μια με δύο φορές το μήνα, το 24% καθόλου και το 19% μια με δύο φορές την εβδομάδα.
Πώς μπορείς και εσύ να υποστηρίξεις την ActionAid
Με τα λόγια των πεινασμένων…
Αν λοιπόν διαβάζεις αυτό το κείμενο, πιθανότατα ανήκεις στο 15% των ανθρώπων, που δεν πέφτουν για ύπνο πεινασμένοι.
Αξίζει να ξοδέψεις λίγο από το χρόνο σου για τις μαρτυρίες ανθρώπων που ανήκουν στο 50% (άνθρωποι που κινδυνεύουν από την ασιτία) και στο 35% (άνθρωποι με μικρή πρόσβαση σε τροφή-συνήθως κακής ποιότητας).
50%
MonicaSimon, Κένυα
Φέτος, στην περιοχή μας έβρεξε μόνο μία μέρα. Τα λίγα καλαμπόκια που φυτέψαμε ξεράθηκαν τελείως. Δεν έχουμε τίποτα να μαζέψουμε από τα χωράφια μας. Τώρα τρώμε άγρια φρούτα και φύλλα από τα δέντρα. Μας πονάει το στομάχι και έχουμε διάρροια μετά, αλλά τι να κάνουμε; Καλύτερα από όταν αναγκαζόμαστε να κοιμηθούμε πεινασμένοι.
ZipporaMbungo, Κένυα
Η ξηρασία και οι κακές σοδειές είναι πια μόνιμες στην περιοχή μας. Για να μην πονάει η κοιλιά μας από την πείνα, να μπορούμε να περπατούμε και να δουλεύουμε, δένουμε το στομάχι μας με ένα σκοινί. Αν βρω λίγο φαγητό, θα το δώσω πρώτα στα εγγόνια μου. Αν περισσέψει, θα φάω κι εγώ.
HalimaAli, Τανζανία
Παλιά βγάζαμε λίγα λεφτά πουλώντας καυσόξυλα στους περαστικούς. Από τότε που η εταιρεία άρπαξε τη γη μας, δεν μπορούμε πια να μαζέψουμε τα ξύλα. Ούτε καν νερό από το λάκκο που είναι δίπλα δεν μπορούμε να πάρουμε και αναγκαζόμαστε να περπατάμε 4 ώρες καθημερινά μέχρι τη γειτονική κοινότητα.
LaminSarr, Σενεγάλη
Από τότε που ήρθαν τα μεγάλα αλιευτικά από την Ευρώπη, μας εμποδίζουν να ψαρέψουμε στη θάλασσα. Άσε που ρίχνουμε δίχτυα και δεν πιάνουμε ούτε τα μισά ψάρια. Με τον αδερφό μου αποφασίσαμε να φύγουμε για Ισπανία. 8 μέρες ήμασταν πάνω στη βάρκα. Ο αδερφός μου δεν τα κατάφερε. Πέθανε. Έτσι επέστρεψα στη Σενεγάλη.
RohimaKhatun, Μπανγκλαντές
Ζω μαζί με την κόρη μου που είναι 17. Έχουμε μία αγελάδα και ένα χωραφάκι ρύζι. Όσο γάλα δεν πίνουμε, το πουλάμε στην αγορά. Τα χρήματα που κερδίζουμε αρκούν ίσα ίσα για να γεμίσουμε το στομάχι μας. Αυτό το ξένο γάλα είναι πολύ φτηνό. Έτσι ρίχνουμε κι εμείς τις τιμές μας.
AlicketMasenda, Μαλάουι
Από τότε που ξεράθηκε η γη μου, για να μπορέσω να θρέψω την οικογένειά μου πλένω ξένα ρούχα όποτε βρίσκω δουλειά. Όμως, οι τιμές των τροφίμων έχουν αυξηθεί τόσο που κι όταν δουλεύω, δεν μπορώ να αγοράσω τίποτα. Έχω 7 παιδιά και σήμερα το πρωί δεν είχα να τους δώσω τίποτα να φάνε.
CarolineAtieno, Κένυα
Έχω χάσει και τους δύο γονείς μου από AIDS. Οι γονείς του πατέρα μου αποφάσισαν ότι έφταιγε η μητέρα μου και έτσι με έστειλαν στο δικό της χωριό. Εδώ μου έχουν δώσει μία κατσίκα που έμαθα να την ταΐζω και να την αρμέγω. Έτσι έχω γάλα να πίνω και ό,τι περισσεύει το πουλάω.
JamesIdrissu, Γκάνα
Οι συγχωριανοί μου έδιωξαν τη μητέρα μου και μας πήραν το σπίτι γιατί πιστεύουν ότι είναι μάγισσα. Στον καταυλισμό περνάμε πολύ δύσκολα. Δεν τρώμε πολύ. Εγώ και τα δύο αδέρφια μου δουλεύουμε σε ξένα χωράφια. Σχολείο δεν μπορώ να πάω γιατί δεν με θέλουν.
JorgeLupez, Νικαράγουα
Είμαι 70 χρονών και έχω 4 παιδιά, 10 εγγόνια και 15 δισέγγονα. Αν και είμαι πια αρκετά μεγάλος, προσπαθώ να βοηθώ ακόμα την οικογένειά μου στα χωράφια. Νιώθω ότι τους έχω γίνει βάρος, γιατί ξέρω πολύ καλά τι σημαίνει να πεινάς. Ελπίζω ο Θεός να με πάρει σύντομα.
FranciscoNajeraPere, Γουατεμάλα
Τα δίδυμα μωρά μας έχουν υψηλό πυρετό και διάρροια εδώ και μέρες. Ο γιατρός μού είπε ότι αν η γυναίκα μου δεν φάει σωστά, το γάλα της δεν θα γίνει όσο θρεπτικό χρειάζεται για να ταΐσει τα παιδιά. Της δίνω και τη δική μου μερίδα μέχρι να δυναμώσει.
AartiDevi, Ινδία
Ήρθαμε στην πόλη πριν από 6 μήνες. Στο χωριό δεν τα καταφέρναμε. Έχω δύο παιδιά. Μένουμε εδώ, κάτω από τη γέφυρα. Όταν βρίσκω λίγο φαγητό, το μαγειρεύω στο σκεύος που έχω βρει στα σκουπίδια.
BanVanTuan, Βιετνάμ
Κάθε μέρα τρώμε ρύζι. Καμιά φορά καταφέρνω να βρω χόρτα στους λόφους. Έχουμε μάθει πια να ζούμε χωρίς κρέας και λάδι. Από τότε που αυξήθηκαν οι τιμές τους, σταματήσαμε να τα αγοράζουμε. Χρειάζεται να δανείζομαι για να τα βγάλουμε πέρα.
ThaisFernandes, Βραζιλία
Έχω 3 παιδιά και προσέχω και τα ανίψια μου από τότε που πέθανε ο αδερφός μου. Το νερό στο ποτάμι έχει μολυνθεί από το θειάφι του ορυχείου. Ανησυχώ για τα παιδιά μου γιατί πολλές φορές όταν διψούν, πίνουν χωρίς να κοιτάξουν. Φοβάμαι ότι η αγελάδα μας θα ψοφήσει. Όσο καθαρό νερό βρίσκουμε, το κρατάμε για εμάς.
SushmaTharu, Νεπάλ
Μαζί με τον άντρα μου δουλεύουμε από παιδιά για τον αφέντη των γονιών μας. Η καλύβα μας είναι μέσα στα κτήματά του. Ο άντρας μου πληρώνεται με λίγο ρύζι και εμένα μου δίνουν κάποια ρούχα που και που. Φοβάμαι ότι αν αφήσουμε το κτήμα δεν θα έχουμε ούτε να φάμε ούτε να μείνουμε κάπου.
OrbertChitandare, Ζιμπάμπουε
Στην οικογένειά μου κανένας δεν έχει γη. Τα χωράφια πρώτα ανήκαν στους λευκούς και μετά στους φίλους του προέδρου Μουγκάμπε. Κάνω δουλειές του ποδαριού, αλλά δεν έχω ελπίδα για κάτι καλύτερο εδώ. Η ζωή είναι πάντα το ίδιο σκληρή. Ούτε από μακριά δεν βλέπουμε τα λουκάνικα και τα αλλαντικά που τρώνε οι πλούσιοι.
PatheavyOl, Καμπότζη
Όπως κι εγώ, οι περισσότερες από τις εργάτριες στο εργοστάσιο υφαντουργίας έχουμε αφήσει τις οικογένειές μας στο χωριό. Δουλεύουμε αμέτρητες ώρες, στριμωγμένες σε ανυπόφορα δωμάτια. Τι άλλο να κάνουμε, όμως; Τα παιδιά μας θα μείνουν νηστικά αν δεν στείλουμε χρήματα στο χωριό.
35%
JoeMaz, Σενεγάλη
Μου έχουν βάλει το μαχαίρι στο λαιμό. Αν η κυβέρνηση δεν μας προστατέψει, οι μεγάλες αλιευτικές εταιρείες θα στραγγίξουν τη θάλασσά μας. Μετά από 27 χρόνια, αν κάποιος ζητούσε να αγοράσει το ψαράδικό μου, θα το πουλούσα χωρίς δεύτερη σκέψη. Πρέπει να βρω τρόπο να μην πεινάσει η οικογένειά μου.
Katia Cilene Gama dos Santos, Βραζιλία
Είμαι χήρα, άνεργη κι έχω 4 παιδιά. Για να τα μεγαλώσω, καθαρίζω σπίτια, μαζεύω σκουπίδια και τα πουλάω στην ανακύκλωση. Η τιμή των φασολιών έχει αυξηθεί πάρα πολύ. Αναγκάζομαι να αγοράσω λιγότερα και χειρότερα φασόλια που καμιά φορά έχουν απαίσια γεύση.
ThamboChidimba, Μαλάουι
Από τότε που έχουμε νερό στο χωράφι μας και βάζουμε λίπασμα, δεν έχει πεινάσει κανείς στο σπίτι μας. Με τα χρήματα που βγάζω από την πώληση του καλαμποκιού που μας περισσεύει, μπορώ να αγοράζω σαπούνι και άλλα αναγκαία για το σπίτι.
CarolineAtieno, Ελλάδα
Επειδή ήμουν η καλύτερη μαθήτρια του χωριού μου στην Κένυα, ήρθα στην Ελλάδα με υποτροφία για να σπουδάσω Στατιστική. Μένω στην εστία του Πανεπιστημίου. Το φαγητό και τα βασικά μου έξοδα τα καλύπτω με τα λίγα χρήματα της υποτροφίας, όταν έρχονται.
Χαράλαμπος Τσίγγος, Ελλάδα
Είμαι συνταξιούχος, χήρος και έχω ένα γιο, μια κόρη και 3 εγγονάκια. Από πέρσι που μειώθηκε η σύνταξή μου, τα φέρνω δύσκολα βόλτα. Στο τέλος του μήνα δεν μου μένει τίποτα. Με βοηθά η κόρη μου που ψωνίζει από τη λαϊκή και μου φτιάχνει φακές, μακαρόνια και ρύζι.
JeffreyStones, HΠΑ
Εγώ και η γυναίκα μου είμαστε άνεργοι εδώ και 5 χρόνια. Κάνω δουλειές του ποδαριού σε γνωστούς και φίλους. Αναγκάστηκα να πουλήσω το αυτοκίνητό μας. Τα χρήματα που κερδίζω τα μοιράζω μεταξύ των δόσεων του στεγαστικού μας δανείου και των σχολικών εξόδων των παιδιών. Τελευταία, το ψυγείο μας είναι σχεδόν πάντα άδειο.
PatrickCekiso, Νότιος Αφρική
Δουλεύω ως τεχνίτης σε μία φυτεία που κάνει εξαγωγές φρούτων. Ο μισθός μου αρκεί ίσα ίσα για να ζήσω την οικογένειά μου. Τα σκυλιά των ιδιοκτητών τρώνε περισσότερο κρέας από ό,τι εμείς. Θέλω τα παιδιά μου να βγάλουν το σχολείο για να μπορέσουν να βρουν μία καλύτερη δουλειά.
SandySingh, Ινδία
Ο άντρας μου είναι οδηγός τουκ-τουκ (τρίκυκλο). Μέχρι το 2008, έβγαζε αρκετά χρήματα. Μετά έκλεισαν πολλές εταιρείες και αυξήθηκε η τιμή της βενζίνης. Τώρα πια δυστυχώς δεν μπορούμε να προσφέρουμε στα παιδιά μας κρέας μια φορά την εβδομάδα φορά, όπως παλαιότερα.
TintanaShei, Γκάνα
Ως αρχιερέας προστατεύω το χωριό από την κακή μαγεία των γυναικών. Στο χωράφι μου έχω 5 εργάτριες που δουλεύουν σκληρά και παράγουν αρκετά φασόλια και φιστίκια. Δυστυχώς δεν έχω τρόπο να τα συντηρήσω και έτσι χαλάνε και τα πετάμε.
RajuSona, Ινδία
Μού είπαν ότι αν αντί για φασόλια καλλιεργήσω jatropha στο χωράφι μου, θα μπορούσα να πουλήσω τους καρπούς για καύσιμα σε καλή τιμή στην αγορά. Κανείς, όμως, δεν έχει αγοράσει από εμένα. Έκανα λάθος. Όλοι στην οικογένεια αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε και πάλι να καλλιεργούμε τρόφιμα.
LucreciaFloricelda, Γουατεμάλα
Από τότε που στο χωριό μας έφτιαξαν το πηγάδι, μπορώ να πηγαίνω κάθε μέρα στο σχολείο αφού δεν χρειάζεται να βοηθώ τη μαμά μου να φέρουμε νερό. Μού αρέσει πολύ που στο σχολείο οι μαμάδες μας μαγειρεύουν λαχανικά και χορταίνω. Μού αρέσει πολύ που διαβάζω και παίζω με τα άλλα παιδιά.
(Πηγή: ActionAid Hellas)