Η σημερινή Κυβέρνηση τόσο με τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, όσο και με τις πρώτες μετεκλογικές της κινήσεις, απέδειξε πως κινείται βάση συγκεκριμένων προτεραιοτήτων, που θέτουν στο επίκεντρο την κοινωνία και που στόχο έχουν θετικές ανατροπές σε Παιδεία, Υγεία, Δικαιοσύνη.
Κάπως έτσι, οι ρυθμίσεις που κατατίθενται με το σχέδιο νόμου: «Επείγοντα μέτρα για την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση» αποτελούν υλοποίηση δεσμεύσεων του Κυβερνητικού Προγράμματος και επιδιώκουν την επανόρθωση των αδικιών και τη βελτίωση της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος.
Κι ας έχουμε κατά νου, πως δε νομοθετούμε από το μηδέν, αλλά υστέρα από μια πενταετία που δεν παρήγαγε λύσεις, αλλά συνεχώς νέα προβλήματα. Κι όταν μιλάμε για την Παιδεία που διαχρονικά αποτελεί πεδίο πειραματισμών και επικοινωνιακών πυροτεχνημάτων, η τελευταία πενταετία μετατόπισε τη συζήτηση από τα προβλήματα για τις προοπτικές της, σε μια συζήτηση για την ίδια τη συνέχεια και την ύπαρξη της.
Γι’ αυτό χθες, ψηφίσαμε μια σειρά από διατάξεις μεταβατικού χαρακτήρα, καθότι και τα χρονικά περιθώρια είναι ασφυκτικά και δεν είχαμε ούτε την επιθυμία, ούτε την πολυτέλεια, να χαρίσουμε μια ακόμα σχολική χρονιά σε ζημιογόνες και αντιεκπαιδευτικές πολιτικές. Φυσικά, είναι εκπεφρασμένη η επιθυμία μας να προχωρήσουμε με μια συνολική μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος σε δεύτερο χρόνο, αφού πρώτα προηγηθεί ευρεία διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και φυσικά με τα μέλη της εκπαιδευτικής και επιστημονικής κοινότητας.
Γιατί, γνωρίζουμε πως η Κοινωνία απαιτεί μια διαδικασία – τομή για την Παιδεία, με καθολικό και μακροπρόθεσμο χαρακτήρα, που θα αφορά όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και η οποία θα βρίσκεται στον αντίποδα πολιτικών του χθες. Πολιτικών που επένδυσαν το μέλλον της νεολαίας σε μια εκπαιδευτική αναδιάρθρωση που στον πυρήνα της είχε την εξυπηρέτηση των κανόνων και των συμφερόντων της αγοράς και η οποία απέκλειε την ακαδημαϊκή και εκπαιδευτική κοινότητα – με διάφορους τρόπους και προσχήματα – από κάθε διαδικασία διαβούλευσης, αντικαθιστώντας την με ομάδες σοφών, αυθεντίες, μάνατζερ κτλ.
Κι αν για τα δύο πρώην μεγάλα κόμματα η επιλογή να καταψηφίσουν το προτεινόμενο νομοσχέδιο ήταν λίγο – πολύ αναμενόμενη, ωστόσο το αντιδραστικό μέτωπο που σχηματίστηκε τις προηγούμενες εβδομάδες (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι, ιδιοκτήτες κολλεγίων & ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, μερίδα των ΜΜΕ) προχωρά ένα βήμα παραπέρα, θέλοντας να υπερασπιστεί την καταστροφική εμμονή νεοφιλελεύθερων δυνάμεων στην εφαρμογή μνημονιακών πολιτικών για την Παιδεία – πολιτικών που προκάλεσαν την αποδόμηση και τον εκφυλισμό της σε εμπορεύσιμο προϊόν.
Σημεία επί του νομοσχεδίου:
- Κατάργηση των εξετάσεων στα Πρότυπα – Πειραματικά Σχολεία: Ακούστηκε το επιχείρημα πως είμαστε υπέρ της ήσσονος προσπάθειας. Όσοι τα αναπαράγουν αυτά, προφανώς αγνοούν την ιστορική και εκπαιδευτική χρησιμότητα των συγκεκριμένων σχολείων, τα οποία ιδρύθηκαν προκειμένου να εφαρμόσουν καινοτόμες διδακτικές τεχνικές και να εισάγουν πρωτότυπες μεθόδους λειτουργίας, με σκοπό – αν κρίνεται εφικτό και χρήσιμο – τα όσα δοκιμάζονται να εφαρμόζονται και στα υπόλοιπα σχολεία. Μόνο έτσι, ένα εκπαιδευτικό μοντέλο, μια πρακτική κτλ θα υιοθετηθεί και θα φέρει αποτελέσματα. Μόνο αν πειραματιστούμε στο περιβάλλον εκείνο που θα λειτουργήσει.
- Εκλογή Διευθυντών από Συλλόγους Διδασκόντων: Η συγκεκριμένη ρύθμιση αλλάζει ριζικά το τοπίο στα σχολεία, καθότι τα απαλλάσσει από την απαράδεκτη διαδικασία συνεντεύξεων για την επιλογή Διευθυντή, με ταυτόχρονη υιοθέτηση αξιοκρατικών – αντικειμενικών κριτηρίων, αλλά και αναβάθμιση της θέσης των συλλόγων διδασκόντων.
- Μείωση εξεταζόμενων μαθημάτων στις πανελλαδικές: Μείωση των μαθημάτων σε 4, με την ταυτόχρονη δυνατότητα για τους μαθητές, με ένα επιπλέον μάθημα να μπορούν να ανοίξουν ένα ακόμη επιστημονικό πεδίο. Με αυτόν τον τρόπο, πολλοί και καλοί μαθητές που υπό άλλες συνθήκες αδυνατούσαν να αλλάξουν κατεύθυνση σπουδών, τώρα θα μπορούν. Η ιδία η εξέλιξη της κοινωνίας και της εκπαίδευσης προς τη διεπιστημονικότητα το επιτρέπει αυτό.
- Κατάργηση Τράπεζας Θεμάτων: Με το νομοσχέδιο επιχειρείται ο εκδημοκρατισμός της εκπαίδευσης, ενώ μπαίνει στο στόχαστρο η εξετασιοκεντρική λογική του Λυκείου και η βαθμοθηρία που περιορίζουν τις μαθησιακές επιλογές, ευνοούν την παραπαιδεία και επιβαρύνουν οικονομικά τα νοικοκυριά.
- Αποκατάσταση των ΕΠΑΛ: Η εν λόγω ρύθμιση δε συνιστά μόνο δικαίωση των αντισυνταγματικά απολυμένων εκπαιδευτικών, αλλά συνιστά πρωτίστως τη δικαίωση χιλιάδων παιδιών – κυρίως φτωχών οικογενειών – από τα οποία το κράτος στέρησε βίαια τη δυνατότητα πρόσβασής τους στην τεχνική εκπαίδευση.
- Διαγραφές φοιτητών: Χρησιμοποιήθηκαν πολλάκις τα επιχειρήματα πως οι αιώνιοι φοιτητές κοστίζουν. Πως οι αιώνιοι φοιτητές είναι τεμπέληδες. Κι όμως, τίποτα από όλα αυτά δεν ισχύει. Ωστόσο, οφείλουμε να προετοιμάσουμε έναν ψύχραιμο και νηφάλιο διάλογο για το πώς θα βοηθήσουμε τους φοιτητές να μειώσουν τον χρόνο περαίωσης των σπουδών τους. Κάτι τέτοιο όμως, δε μπορεί να γίνει με τιμωρίες και κραυγές, αλλά με τρόπο που αρμόζει σε ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα.
Βάλια Βαγιωνάκη
Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Χανίων