Του Σταύρου Χριστακόπουλου

Μια εσωτερική υπόθεση του ΠΑΣΟΚ ήταν ο χθεσινός πρώτος γύρος για την εκλογή του νέου επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, αφού οι δύο κυριότεροι εκ του ΠΑΣΟΚ προερχόμενοι υποψήφιοι (Φώφη Γεννηματά με 43,8% και Νίκος Ανδρουλάκης με 26,32%), οι οποίοι μάλιστα πέρασαν στον δεύτερο γύρο, συγκέντρωσαν συνολικά το 70% των ψήφων.

Στον αντίποδα, οι δύο σημαντικότεροι εκτός ΠΑΣΟΚ υποψήφιοι (Γιώργος Καμίνης με 13,03% και Σταύρος Θεοδωράκης με 8,34%) έλαβαν συνολικά μόλις το 21,4% στο σύνολο των 210.000 ψήφων.

Η μεγαλύτερη συζήτηση ωστόσο έγινε – και γίνεται – για τον αριθμό των ψηφοφόρων (210.000), ο οποίος ήταν πολλαπλάσιος αυτών που πήγαν να ψηφίσουν στην προηγούμενη ανάδειξη αρχηγού της Δημοκρατικής Συμπαράταξης τον Ιούνιο του 2015 (55.000). Το ερώτημα το οποίο, προφανώς, απασχολεί τους περισσότερους είναι αν αυτή η εντυπωσιακή αύξηση προσέλευσης προοιωνίζεται την εκλογική… ανάσταση του χώρου της Κεντροαριστεράς.

Κατ’ αρχάς τρεις παρατηρήσεις:

1. Στην προηγούμενη εκλογή αρχηγού της, η ΔΗΣΥ αποτελούνταν μόνο από το ΠΑΣΟΚ και ό,τι είχε απομείνει από τη διασπασμένη και εκτός Βουλής ΔΗΜΑΡ, ενώ τώρα στη διαδικασία συμμετείχαν ο επικεφαλής του Ποταμιού και ο εν ενεργεία δήμαρχος Αθηναίων, άρα το εκλογικό σώμα ήταν εκ των πραγμάτων πολύ ευρύτερο όχι μόνο εκλογικά, αλλά και πολιτικά.

2. Κοινώς, ενώ η διαδικασία του 2015 αφορούσε κατά βάση τους 319.289 ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ, χθες αφορούσε τουλάχιστον 610.000 ανθρώπους. Εκ των οποίων ψήφισε το 34,4%, έναντι του 19% των ψηφοφόρων της ΔΗΣΥ που είχαν συμμετάσχει στην εσωκομματική εκλογή του 2015.

Σε κάθε περίπτωση έχει σημειωθεί ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση συμμετοχής στη χθεσινή διαδικασία. Και θα έχει τεράστιο ενδιαφέρον να δούμε τι θα γίνει στον δεύτερο γύρο, παρότι η συμμετοχή εκείνη θα είναι σε κάθε περίπτωση σαφώς υποδεέστερη της χθεσινής, διότι: οι δύο υποψήφιοι εκτός ΠΑΣΟΚ έχουν ήδη αποκλειστεί και δικαίωμα ψήφου έχουν μόνο όσοι ψήφισαν στον πρώτο γύρο.

3. Η διαδικασία του 2015 έγινε υπό το βάρος της διάλυσης που είχαν επιφέρει η ηγεσία Βενιζέλου και η συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ. του Σαμαρά, ενώ η χθεσινή διεξήχθη σε κλίμα ανασυγκρότησης και διεύρυνσης και με το κόμμα στην αντιπολίτευση.

Για να αξιολογήσουν όμως καλύτερα οι αναγνώστες τι σημαίνει η χθεσινή συμμετοχή, παραθέτουμε τους αριθμούς του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΣΥ τόσο στις εκλογικές όσο και στις εσωκομματικές διαδικασίες από τη στιγμή που οι ηγεσίες της εκλέγονται από τη βάση.

(Με την υποσημείωση βεβαίως ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος ήταν ο μόνος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, από το 2004 και ύστερα, που αναδείχθηκε πρόεδρος χωρίς προσφυγή στη βάση και ότι οι αριθμοί που αφορούν τις διαδικασίες εκλογής ηγεσίας αποτελούν κομματικές ανακοινώσεις):

● Στις 8 Φεβρουαρίου 2004, στη διαδικασία επικύρωσης της ηγεσίας του Γιώργου Παπανδρέου από φίλους και μέλη του ΠΑΣΟΚ, ψήφισαν 1.020.145 άτομα.

● Στις εθνικές κάλπες στις 16 Σεπτεμβρίου 2007 το ΠΑΣΟΚ πήρε 2.727.279 (38,10%) και έχασε τις εκλογές.

● Στις 11 Νοεμβρίου 2007, για την εκλογή νέου αρχηγού του ΠΑΣΟΚ, ψήφισαν πάνω από 900.000 (Παπανδρέου νικητής από τον πρώτο γύρο έναντι Βενιζέλου και Σκανδαλίδη)

● Στις 2 Σεπτεμβρίου 2009 το ΠΑΣΟΚ πήρε 3.012.542 (43,92%) και κέρδισε τις εκλογές.

● Στις 12 Μαρτίου 2012 ο Ευάγγελος Βενιζέλος ανακηρύχθηκε ο μοναδικός υποψήφιος για το αξίωμα του προέδρου του κόμματος στην εθνική συνδιάσκεψη του ΠΑΣΟΚ, καθώς ήταν ο μόνος που κατάφερε να συγκεντρώσει τον απαραίτητο αριθμό υπογραφών βάσει καταστατικού.

● Τα πράγματα για το ΠΑΣΟΚ άλλαξαν δραματικά εκείνη τη χρονιά, καθώς τον Μάιο του 2012, υπό τον Βενιζέλο, έκανε μια τεράστια βουτιά στους 833.529 ψηφοφόρους (13,18%) και τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς έπεσε ακόμη χαμηλότερα, στους 755.868 (12,28%).

● Στις 25 Ιανουαρίου 2015 το ΠΑΣΟΚ, πάλι υπό τον Βενιζέλο, πήρε 289.469 ψήφους (4,68%) και σημείωσε το χαμηλότερο εκλογικό ποσοστό της ιστορίας του. Το νεοϊδρυθέν Ποτάμι – κόμμα όμορο του ΠΑΣΟΚ – έφτασε τις 373.924 ψήφους (6,05%), η διαλυμένη ΔΗΜΑΡ τις 29.820 ψήφους (0,49%) και το ΚΙΔΗΣΟ του Γιώργου Παπανδρέου τις 152.557 (2,47%). Σύνολο για τον χώρο της Κεντροαριστεράς 845.770 ψήφοι και 13,69%.

● Στις 14 Ιουνίου 2015 η Φώφη Γεννηματά εκλέχθηκε από τον πρώτο γύρο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με 51,7% επί των 55.000 ψήφων.

● Στις 30 Αυγούστου 2015 ιδρύθηκε η Δημοκρατική Συμπαράταξη (ΔΗΣΥ) από το ΠΑΣΟΚ, τη ΔΗΜΑΡ και διάφορες κινήσεις πολιτών.

● Στις 20 Σεπτεμβρίου 2015 η Δημοκρατική Συμπαράταξη πήρε 341.390 ψήφους (6,28%) και το Ποτάμι 222.166 (4,09%) (το ΚΙΔΗΣΟ δεν κατέβηκε στις εκλογές). Σύνολο 563.556 ψήφοι και 8,77% (282.214 ψήφοι λιγότερες συγκριτικά με τις εκλογές του Ιανουαρίου του ίδιου χρόνου).

Συνοπτικά, με βάση τα παραπάνω εθνικά και εσωκομματικά αποτελέσματα, μπορούμε να δούμε ότι:

● Οι ψηφοφόροι στην πρώτη εκλογή Παπανδρέου (2004) αποτελούσαν το 37,5% των ψήφων που έλαβε στις αμέσως επόμενες εκλογές (2007).

● Οι ψηφοφόροι στη δεύτερη εκλογή Παπανδρέου (2007) αποτελούσαν το 30% των ψήφων που έλαβε το ΠΑΣΟΚ στις αμέσως προηγούμενες εκλογές και το 30% των ψήφων που έλαβε στις αμέσως επόμενες εκλογές (2009).

● Οι ψηφοφόροι στην πρώτη εκλογή Γεννηματά (Ιούνιος 2015) αποτελούσαν το 19% των ψήφων που έλαβε η ΔΗΣΥ στις αμέσως προηγούμενες εκλογές (Ιανουάριο του 2015) και το 6,5% των ψήφων που έλαβαν μαζί Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ και ΚΙΔΗΣΟ στις ίδιες εκλογές. Συγκριτικά με τις επόμενες εκλογές (Σεπτέμβριος του 2015) έλαβε το 16% των ψήφων της ΔΗΣΥ και το 10% του συνόλου των ψήφων ΔΗΣΥ και Ποταμιού.

● Οι ψηφοφόροι στον πρώτο γύρο της χθεσινής εκλογής έφτασαν τους 210.000 περίπου, οι οποίοι αποτελούν το 37% του συνόλου των ψηφοφόρων ΔΗΣΥ και Ποταμιού του Σεπτεμβρίου του 2015 (αλλά και το 61,5% των ψήφων που είχε λάβει η ΔΗΣΥ μόνη της). Το ποσοστό πέφτει στο 34% αν προσθέσουμε (αυθαιρέτως πλην ενδεικτικώς) και τις ψήφους που έλαβε ο Καμίνης στο πρώτο γύρο των δημοτικών εκλογών του 2014 στον Δήμο Αθηναίων (46.976).

Συμπέρασμα: Ενώ η συμμετοχή των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΣΥ ήταν σταθερά πτωτική από το 2004 και ύστερα στις εσωκομματικές διαδικασίες, με χαμηλότερο σημείο αυτό του 2015, η χθεσινή συμμετοχή αποτελεί μεγάλο άλμα, το οποίο φέρνει το ποσοστό συμμετοχής στα επίπεδα του 2004. Σε απόλυτους δε αριθμούς έχει σημασία να σημειωθεί ότι στις εσωκομματικές εκλογές της Ν.Δ. (δεύτερος γύρος, Ιανουάριος 2016) είχαν συμμετάσχει 325.000 ψηφοφόροι επί συνόλου 1.526.205 στις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 (ποσοστό συμμετοχής 21,2%).

Το τι σημαίνει αυτό για το μέλλον του χώρου της Κεντροαριστεράς θα κριθεί από πολλούς ακόμη παράγοντες. Οψόμεθα…

topontiki.gr