Γράφει ο Δημήτρης Ψαρράς
Ενα από τα -ομολογουμένως ελάχιστα- θετικά που προέκυψαν στη δημόσια συζήτηση μετά τη συμφωνία της 13ης Ιουλίου είναι η αντιπαράθεση γύρω από το περιβόητο Σχέδιο Β, το οποίο κατά τους μεν έπρεπε να έχει ενεργοποιηθεί ευθύς μόλις διαπιστώθηκε το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων, ενώ κατά τους δε ακόμα και η ύπαρξή του αποτελεί σκάνδαλο, ενδεχομένως και με ποινικές διαστάσεις!
Μετά τις διευκρινίσεις του πρωθυπουργού στη Βουλή, κατά την απάντησή του σε ερώτηση της προέδρου του ΠΑΣΟΚ, είναι σαφής η άποψη της κυβέρνησης, ότι κάθε σχετική ενέργειά της είχε καθαρά αμυντική λογική και αφορούσε τρόπους αντίδρασης στο ενδεχόμενο επιβολής του Grexit, σύμφωνα με το σχέδιο του Σόιμπλε ή το παλαιότερο της Κομισιόν. Αυτό επιβεβαιώθηκε με τις προχθεσινές αποκαλύψεις της «Εφ.Συν.» για τα «αντίμετρα Τσίπρα».
Λιγότερο σαφής είναι η άποψη εκείνων που κυρίως επικαλούνται ως πανάκεια αυτό το Σχέδιο Β και εγκαλούν τον Αλέξη Τσίπρα που δεν κατέφυγε σ’ αυτό εγκαίρως, ώστε να αποφύγει την υπογραφή της συμφωνίας. Βέβαια για πρώτη φορά διατυπώνεται σαφώς η άποψη ότι το πλαίσιο αυτού του Σχεδίου Β βρίσκεται εκτός Ε.Ε. και ευρωζώνης.
Αλλά από το σημείο αυτό αρχίζουν οι δυσκολίες. Μπορεί να πληθαίνουν οι φωνές εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ για την αναγκαιότητά του, αλλά ακόμα και σήμερα το Σχέδιο Β παραμένει ένα φάντασμα. Στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ την περασμένη Πέμπτη δεν κατατέθηκε ούτε καν υπόνοια ενός παρόμοιου σχεδίου. Το ίδιο άκαρπη αποβαίνει και η περιδιάβαση στα σχετικά κείμενα που δημοσιεύονται στο επίσημο όργανο της Αριστερής Πλατφόρμας, τον ιστότοπο iskra.gr.
Ενώ υπάρχουν πάμπολλες σχετικές αναφορές, είναι όλες υπαινικτικές. Δεν υπάρχει ούτε ένα κείμενο που να περιγράφει έστω και σε αδρές γραμμές αυτό το εναλλακτικό σχέδιο. Φυσικά υπάρχουν σχετικές απόπειρες από οργανώσεις και πρωτοβουλίες εκτός ΣΥΡΙΖΑ, με πρώτη τη φερώνυμη ομάδα του Αλέκου Αλαβάνου («Σχέδιο Β»), τη «Δραχμή» του Θόδωρου Κατσανέβα και οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς.
Στα κείμενα των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ ομολογείται αυτή η έλλειψη. Ο Στάθης Κουβελάκης, μέλος της Κ.Ε. και της Αριστερής Πλατφόρμας, προτείνει τη σύνταξη «ενός νέου πολιτικού σχεδίου που θα είναι ταξικό, δημοκρατικό και αντιευρωπαϊστικό και θα έχει σε μια πρώτη φάση μια μετωπική μορφή, ανοιχτή σε πειραματισμούς και νέες οργανωτικές πρακτικές».
Και ταυτόχρονα παραδέχεται ότι «είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο να λεχθούν αυτή τη στιγμή περισσότερα για τη συγκεκριμένη μορφή που μπορεί να πάρει αυτό το πολιτικό σχέδιο».
Πάντως ο ίδιος εισηγείται την «απελευθέρωση της χώρας και του ελληνικού λαού από τα δεσμά της ευρωζώνης με άμεση επεξεργασία ενός σχεδίου εξόδου από Μνημόνια και ευρώ και τη συνολική σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Ενωση που αν χρειαστεί πρέπει να φτάσει μέχρι την αποχώρηση».
Πού είναι λοιπόν το Σχέδιο Β; Ενα άλλο μέλος της Κ.Ε., ο Δημήτρης Μπελαντής, λέει τα πράγματα με το όνομά τους: «Το πρόβλημα με το εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την ευρωζώνη (και ορθότερα και από την Ε.Ε.) είναι ότι περιέχει μόνο αδρές γραμμές, περιγράμματα και σημειώσεις. Τόσο η Αριστερή Πλατφόρμα όσο και άλλες δυνάμεις στην Αριστερά έψαυσαν το ζήτημα χωρίς να το απαντήσουν ώς τώρα σφαιρικά και με πληρότητα και ιδίως εγκαίρως».
Με βάση αυτή τη διαπίστωση ο κ. Μπελαντής προτείνει: «Εχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες από οικονομολόγους της Αριστεράς (Κ. Λαπαβίτσας, Θ. Μαριόλης, Λ. Βατικιώτης κ.ά.), οι οποίες πρέπει τάχιστα να συντεθούν και να κατατεθούν στο δημόσιο διάλογο».
Ακολουθώντας την υπόδειξη, καταφεύγουμε στις θέσεις του κ. Λαπαβίτσα, δεδομένου ότι μόνον αυτός από τους τρεις αναφερόμενους οικονομολόγους έχει σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Εκεί μας περιμένει νέα έκπληξη. Σε πρόσφατο κείμενό του, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ μάς καθησυχάζει μεν ότι «υπάρχει από καιρό αναλυτικός σχεδιασμός της εξόδου από το ευρώ», αλλά υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να τον αποκαλύψει: «Η δημόσια κατάθεση [του σχεδιασμού] είναι θέμα πολιτικό και θα γίνει όταν θα το επιλέξει η πλευρά που εδώ και χρόνια επιχειρηματολογεί υπέρ της εξόδου. […]
»Η δημόσια κατάθεση των προτάσεων για την έξοδο δεν θα γίνει όμως στον χρόνο που θα επιλέξουν τα ΜΜΕ και το λόμπι των ευρωμανών, που πλέον έχουν χάσει κάθε μέτρο στη δημόσια συζήτηση και από τη δαιμονοποίηση πέρασαν στην ασύστολη κατασυκοφάντηση κάθε αναφοράς και προσπάθειας συζήτησης για το εθνικό νόμισμα. Το θέμα της συντεταγμένης εξόδου από την καταστροφική και αποτυχημένη ΟΝΕ έχει πολύ μεγάλη σημασία για να γίνει έρμαιο πολιτικών και επικοινωνιακών παιχνιδιών και βορά των συστημικών ΜΜΕ».
Εδώ πληροφορούμαστε ότι Σχέδιο Β υπάρχει, αλλά δεν πρέπει ακόμα να το μάθουμε! Στο ίδιο κείμενο ο κ. Λαπαβίτσας αποκαλύπτει ότι «τη στιγμή αυτή ο πυρήνας του Σχεδίου, ο πλοηγός της εξόδου, υπάρχει. Είναι αποτέλεσμα πολύμηνης συνεργασίας μου με τους διεθνούς εμβέλειας οικονομολόγους Χάινερ Φλάσμπεκ και Ζακ Σαπίρ και με ομάδα άλλων οικονομολόγων κύρους που μας πλαισίωσαν».
Πράγματι, διεθνούς εμβέλειας οι δύο οικονομολόγοι και πασίγνωστοι για τη μαχητική αντίθεσή τους στην ύπαρξη της ευρωζώνης. Αλλά ποια σχέση έχουν με την Αριστερά και ειδικά τον ΣΥΡΙΖΑ;
Ο πρώτος (Heiner Flassbeck) υπήρξε υφυπουργός Οικονομικών στη Γερμανία το 1988-89 (επί υπουργίας Λαφοντέν), ενώ ο δεύτερος (Jacques Sapir) βρέθηκε πέρυσι στη δύσκολη θέση να απολογείται που ο πιο στενός συνεργάτης του, ο Philippe Murer, μεταπήδησε στο προσωπικό επιτελείο της Μαρίν Λεπέν, και τον δικαιολόγησε λέγοντας ότι προτιμά «να υπάρχουν άνθρωποι σαν κι αυτόν στο περιβάλλον της Λεπέν, παρά άλλοι», προσθέτοντας ότι εμπιστεύεται τη μεγάλη αξία του συνεργάτη του και απλώς «θα ήταν καλύτερο να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο Μέτωπο της Αριστεράς».
Αυτό είναι το πρόβλημα της στενά «οικονομικής» αναζήτησης του Σχεδίου Β. Από τη μια στιγμή στην άλλη βρίσκεσαι να συμπλέεις με τους ακραίους ευρωσκεπτικιστές, οι οποίοι –ας μην το ξεχνάμε– αναφέρονται σε ισχυρές χώρες στον πυρήνα της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας και ορισμένοι απ’ αυτούς βλέπουν το Grexit μόνο σαν λαγό για την ποθούμενη διάλυση της ευρωζώνης και την ανάκτηση εθνικών προνομίων για τις δικές τους χώρες.
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει πολιτικά ουδέτερη έξοδος από το ευρώ και την Ε.Ε. Εκτός αν κάποιοι υιοθετούν την ανατριχιαστική εκτίμηση που διατύπωσε ο Σλαβόι Ζίζεκ σε άρθρο του στο «New Statesman» (20.7, «Το θάρρος της απελπισίας», βλ. και «Κυριακάτικη Αυγή», 26.7) για τα «πολλά κοινά» του ΣΥΡΙΖΑ με τη Μαρίν Λεπέν.
Για να αποφύγουν αυτή την ταύτιση οι υποστηρικτές του Σχεδίου Β, προσπαθούν επιμελώς να παραμείνουν σε «τεχνοκρατικά» ζητήματα, ενώ ταυτόχρονα αποφεύγουν να μιλήσουν για την πολιτική ουσία του εγχειρήματος που εισηγούνται: το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον, τις διεθνείς συμμαχίες, τις ταξικές αναφορές στο εσωτερικό της χώρας. Αυτός είναι ο λόγος που ακόμα και σήμερα το Σχέδιο αυτό παραμένει φάντασμα.
efsyn.gr
