Του Δρ. Γιάννη Θ. Πολυράκη
Γεωπόνου-Συγγραφέα

Ηταν δεν ήταν πέντε χρονών ο Γιάννης, το μικρό ξυπόλυτο βοσκαρούδι. Ένα με τη τραχιά τη φύση που μεγάλωνε στο ορεινό χωριό του το χαμένο στην απεραντοσύνη του πευκοδάσους, των ασφόδελων, των θυμαριών και της φασκομηλιάς, στους πρόποδες των Μαδάρων, σ’ένα υψόμετρο που ξεπερνούσε τα εφτακόσια μέτρα. Πού το’χανες, πού το’βρισκες, πάντα πίσω από τη μάνα του την κυρά-Μαριγώ: Πότε στο πότισμα του μποστανιού εις τα πηγάδια του μικρού χωριού, πότε εις το κορυφολόγημα του αμπελιού της οικογένειας, πότε εις το μικρό κοπάδι με τις γίδες, ακόμη και στη γειτονιά, σαν πήγαινε η μάνα τα βραδάκια για να συντροφιαστεί με άλλες χωριανές, να συζητήσουν και να κουτσομπολέψουν, έτσι για να «σκοτώσουν» λίγο το χρόνο της ατελείωτης εκείνης ερημιάς στο βοσκοχώρι. Δεν ύπαρχαν την εποχή εκείνη ραδιόφωνα. Για τηλεόραση, ούτε λόγος. Δεν ύπαρχε εξάλλου τηλεόραση πουθενά στη μετεμφυλιοπολεμική Ελλάδα.

Θα ήταν γύρο στα 1954!…Πέτρινα χρόνια σε πέτρινο τόπο…

Ηταν ο Γιάννης, το μικρότερο βλαστάρι από τα πέντε παιδιά της οικογένειας, μα σαν ήταν και το πιο καχεχτικό και αρρωστιάρικο, συγκέντρωνε την προσοχή της μάνας…

…`Ηταν ένα φθινοπωριάτικο μεσημέρι, σαν ήλθε το μαντάτο στο χωριό. Το πρόφτασε στην κυρά-Μαριγώ η κοντινή γειτόνισσα, η κυρία Κατερίνα: Πέθανε η γριά Ντουλτσίνα στο διπλανό χωριό. Το’λεγε σιγανά, θλιμμένα η γειτόνισσα, άκουγε η μάνα και κουνούσε χέρια και ώμους μ’έμφαση, κάτι ψιθύριζε που δεν το άκουγε ο μικρός, μα που όλα τούτα του’στελναν στα εσώψυχα μια θλίψη αόριστη και μια πρωτόγνωρη ανησυχία. Το’νοιωθε πως κάτι κακό έγινε, μα δεν εμπόραγε να το προσδιορίσει με σαφήνεια. `Εστησε όμως το αυτί και μπήκε σε μια φάση αναμονής.

«Εγώ δε θα μπορέσω να’ρθω στην κηδεία, έχω και τη Μαιρούλα, άρρωστη…», έλεγε η γειτόνισσα.

«Εγώ, θα πάω…», της αποκρίθηκε η μάνα.

«Πού θα πας μάνα;» τη ρώτησε όλο ανησυχία ο μικρός.

Στράφηκε στο βλαστάρι της η μάνα, το καθησύχασε με λόγια αργά και τρυφερά, μα κομπιαστά:

«Θα πάω στην κηδεία γιε μου, μιας γριάς στ’άλλο χωριό…εσύ δεν μπορείς να’ρθεις γιατί είσαι μικρός και θα μου κουραστείς…εξάλλου τα μικρά δεν πάνε στις κηδείες…θα είσαι εδώ με τα αδέλφια σου…και δε θ’αργήσω να γυρίσω…».

Τρόμαξε ο Γιάννης. Δε «χώνεψε» το λόγο που θα έφευγε η μάνα, αγνοούσε και μήτε και το ενδιέφερε ο όρος της «κηδείας», για κείνο σημασία είχε πως… θα’φευγε η μάνα. Κι αν δεν γύριζε; Τι θα γινότανε εκείνος χωρίς μάνα; Φούντωσε ο πανικός στα στήθια του παιδιού!

«Θα’ρθω κι εγώ…», είπε και κοίταζε τη μάνα του κατάματα.

«Όχι, δεν θα’ρθεις…» απάντησε αποφασιστικά και αυστηρά η μάνα.

«Θα’ρθω…»…«δε θα’ρθεις…», τούτη η έντονη λογομαχία κράτησε όσο η μάνα έμπαινε στο εσωτερικό του σπιτιού και ετοιμαζότανε με φούρια για την κηδεία της γρια-Ντουλτσίνας. Κάποια στιγμή, έχασε την υπομονή της, περνούσε και η ώρα, έπιασε ένα κλαδί ελιάς που μόλις είχε ξεφυλλίσει η οικόσιτη η γίδα τους κι έδωσε αρκετές ξυλιές στον πισινό και στα γυμνά τα ποδαράκια του μικρού. Εκείνο ξεφώνιζε, ούρλιαζε, μα δεν ένοιωθε πόνο. `Οσο τις έτρωγε, τόσο σιγουρευόταν ότι…δεν θα ξανάβλεπε τη μάνα. Άλλη εξήγηση δεν εύρισκε στο ξαφνιασμένο όσο και θολωμένο μυαλουδάκι. Γιατί τον έδερνε αφού ήταν κάτι που ποτέ δεν είχε κάνει άλλη φορά; Μήπως ήταν σημάδι πως …δεν το αγαπούσε πλέον κι …έφευγε από το σπίτι;

…Κουράστηκε η μάνα, πέταξε μακριά το λιόκλαδο και κίνησε με φούρια…περνούσε και η ώρα…ήταν και μιας ώρας δρόμος που την περίμενε…δεν ήθελε να πάει τελευταία εις την εξώδιο ακολουθία της γριάς… `Εφυγε χωρίς να ρίξει μήτε μια ματιά στα πίσω κι έτσι δεν πρόσεξε καθόλου πως από μακριά μα διακριτικά, έπαιρνε το κατόπι της το «ψιμοπούλι» (σαν έλεγε χαϊδευτικά το στερνοπαίδι της)…

…Είχαν πια απομακρυνθεί αρκετά απ’το χωριό, όταν ένα ξαφνικό φτέρνισμα του μικρού, έκανε τη μάνα να στρέψει το κεφάλι αλαφιασμένη προς τα πίσω….είδε το παιδί με μάτια κόκκινα από το κλάμα να την ακολουθεί από μακριά αθόρυβα…Ξαφνιάστηκε…νευρίασε…περνούσε και η ώρα…δεν θα πρόφτανε την κηδεία, αν γύριζε στο σπίτι τον μικρό…πήρε τη «μεγάλη» απόφαση:

«`Ελα, παλιόπαιδο…έλα μαζί μου…να δούμε τι θα καταλάβεις…», είπε και κοντοστάθηκε να περιμένει το Γιάννη.

Εκείνος, επιτάχυνε το ζάλο κουτσαίνοντας ελαφρά μιας και τα γυμνά του πέλματα ήτανε ήδη πληγιασμένα από τις αγριόπετρες του πετροφύτευτου μονοπατιού. Μα δε νοιαζότανε για πόνο. Σημασία για τον μικρό είχε πως πρόφτασε τη μάνα….την έφτασε…άπλωσε το χεράκι του να πιάσει το δεξί της χέρι, μα εκείνη νευριασμένη το απώθησε και βάλθηκε να προχωράει με ταχύ ζάλο, μουρμουρίζοντας…Από κοντά και το παιδί, ησυχασμένο!…

…Κάποια στιγμή, έφτασαν στο διπλανό χωριό, τράβηξαν για το σπίτι της νεκρής. `Εξω, στην αυλή, ήταν συγκεντρωμένοι οι κάτοικοι του μικρού χωριού. Πρόσεξε ο μικρός πως ήταν όλοι σκεφτικοί, θλιμμένοι, σιωπηλοί…Κάτι τους είπε η μάνα που δεν έμοιαζε με το συνηθισμένο το χαιρετισμό που άκουγε, τους είπε κάτι για…«ζωή…». Δεν το κατάλαβε και δεν το ένοιαζε καθόλου, στο κάτω-κάτω, σημασία για κείνο είχε που ήταν με τη μάνα….τα υπόλοιπα, ήταν χωρίς σημασία. Μέσα από το σπίτι ακούγονταν γοερά κλάματα και μοιρολόγια. Η κυρά-Μαριγώ, προχώρησε προς το εσωτερικό του σπιτιού….από κοντά και ο μικρός…Μπήκαν μέσα…Αυτό που αντίκρισε ο μικρός, ήταν κάτι που πρώτη φορά βίωνε (μα διόλου δεν φανταζόταν πως τούτη η εικόνα και τα μετέπειτα κοντινά γεγονότα της θα του σημάδευαν τον ψυχισμό ολάκερη ζωή, θα του’βαζαν ερωτηματικά, διλήμματα και απορίες που δεν θα μπόραγε να βρει απόκριση ολάκερη ζωή εις τα μετέπειτά του χρόνια…)…Είδε μια γριά να είναι ξαπλωμένη πάνω σε μια σανίδα που την εστήριζαν δύο καρέκλες. `Ηταν ακίνητη, κίτρινη σαν το μελισσοκέρι που μάζευε ο πατέρας στον τρυγητό του μελισσόκηπού τους. Γύρω της, τρεις-τέσσερις μαυροντυμένες γυναίκες έκλαιγαν γοερά, δυνατά, ξεφώνιζαν, τραβούσαν τα μαλλιά τους…Τρόμαξε ο μικρός…Κρύφτηκε πίσω από το φαρδύ και μακρύ φουστάνι της μάνας, και κάποια στιγμή έφτασε στη μύτη του η μυρωδιά του λιβανιού…« άλλο και τούτο…», σκέφτηκε, μα πριν προλάβει να ολοκληρώσει τη σκέψη του, είδε στην πόρτα την επιβλητική παρουσία του παπά-Γιώργη με το θυμιατήρι στο χέρι που είχε αρχίσει να θυμιατίζει και να ψέλνει. Οι γυναίκες σταμάτησαν το κλάμα, σηκώθηκαν όρθιες και όλοι άρχισαν να σταυροκοπιούνται.

Σε λίγο, ήλθαν δυο μαυροντυμένοι άντρες. Σήκωσαν τη σανίδα μαζί με τη γριά, πιάνοντας ο ένας τη σανίδα κάτω από τις γάμπες και ο άλλος κάτω από το κεφάλι της νεκρής. Βγήκαν από το σπίτι, μπροστά πήγαινε ο παπα-Γιώργης, πίσω οι δυο μαυροντυμένοι άντρες και ξοπίσω οι γυναίκες που κίνησαν πάλι μοιρολόγια που έκαναν το μικρό παιδί ν’ανατριχιάζει και να γαντζώνεται όλο και περισσότερο στο φουστάνι της κυρα-Μαριγώς προκαλώντας της κάποια δυσφορία, σαν της δυσκόλευε το ζάλο.

Ετσι σε πομπή, διέσχισαν τα στενά σοκάκια του χωριού και φτάσανε σε μια εκκλησία. Μπήκαν μέσα. Απόθεσαν και πάλι τη σανίδα με τη γριά σε δυο καρέκλες, γύρο της στάθηκαν οι μαυροντυμένες γυναίκες σιωπηλές τώρα, καθώς ο παπα-Γιώργης άρχιζε τη λειτουργία. Η μικρή εκκλησία γέμισε από τους κατοίκους του χωριού, όλοι τους μαυροντυμένοι…

…Το παιδί, ένοιωσε αποπνικτικά. `Εγνεψε στη μάνα. Εκείνη έσκυψε και της ψιθύρισε στ’αυτί: «Μάνα, ζαλίζομαι…». Κατάλαβε η κυρά-Μαριγώ. Πήρε το παιδί από το χέρι και βγήκαν στον περίβολο της εκκλησίας. Εκεί, χαιρέτησε κάποιους γνωστούς κι έπιασε μαζί τους την κουβέντα.

Την προσοχή του μικρού, τράβηξε ένας ορθογώνιος λάκκος που «έχασκε» πιο πέρα. Τον είχε δει και στην άφιξη της πομπής, μα η περιέργεια γρήγορα νικήθηκε από το φόβο, μη χάσει δηλαδή τη μάνα αν πήγαινε να δει τί ήταν. Τώρα όμως, ήταν εκεί και η μάνα, ψιλοκουβέντιαζε, εξάλλου ο λάκκος ήταν κοντά. `Ηταν η ευκαιρία να ικανοποιήσει την παιδική του περιέργεια. Απομακρύνθηκε αργά-αργά, σίμωσε στην άκρη του λάκκου. Κοίταξε μέσα, έριξε μια εξεταστική ματιά…και γούρλωσε τα ματάκια του στο θέαμα π’αντίκρισε: Κόκαλα, πολλά κόκαλα μαυριδερά, μεγάλα, μικρά, μικρότερα και δυο κρανία με αράχνες στα ανοίγματά τους. Οπισθοχώρησε αλαφιασμένο, μα δεν έφυγε. Ξύπνησε μέσα του εκείνη η έμφυτη η ανθρωπίσια περιέργεια, ήθελε να δει, να ξαναδεί, να εξετάσει τούτα τα άγνωστα μα όσο και πρωτόγνωρα ευρήματα. Ξαναπλησίασε. Εκείνη τη στιγμή πλησίασε κι ένας μαυροντυμένος άντρας, έσκυψε μέσα στο λάκκο, πήρε τα δυο κρανία, τα περιέλουσε με κρασί. Στη συνέχεια τα έπλυνε καλά –πάντα με κρασί- κι απομάκρυνε σκόνες κι αράχνες, τα σκούπισε, τα έβαλε σε μια ολοκάθαρη άσπρη υφασμάτινη θήκη και τα απίθωσε σε μια γωνιά του λάκκου. `Υστερα, μάζεψε τ’άλλα μεγάλα κόκαλα και τα υπόλοιπα μικρότερα και τα απίθωσε σε μια άλλη γωνιά, λες κι έκανε χώρο για κάτι, αλλά τί;

Δεν καταλάβαινε τίποτα ο μικρός. Πρώτη του φορά έβλεπε τέτοια πράγματα. Ένα ξαφνικό συναίσθημα πανικού τον κυρίεψε κι επέστρεψε τρεχάτος στη σιγουριά της μάνας. Έκρυψε το κεφαλάκι του εις το φαρδύ φουστάνι κι έκλεισε τα μάτια, τα άνοιξε ξανά, τα έτριψε με το ύφασμα, λες και ήθελε να διώξει εκείνες τις πρωτόγνωρες εικόνες απ’τους φακούς των ομματιών, δεν το κατάφερε. Αργότερα, πολύ αργότερα κατάλαβε πως τούτες οι πρωτόγνωρες εικόνες είχαν βαθιά εντυπωθεί απ’το συνειδητό στο υποσυνείδητο, θα τον συντρόφευαν ολάκερη ζωή…

…Βήματα ομαδιαστά, έκαναν το μικρό να σύρει το κεφάλι έξω απ’το φουστάνι της μάνας. Είδε ξανά τους δυο μαυροντυμένους άντρες με τη γριά επάνω στη σανίδα, με τον παπά να προηγείται θυμιατίζοντας, να προχωράνε προς…το λάκκο. Φούντωσε η περιέργεια του παιδιού. «πού την πάνε τη γριά;…», αναρωτήθηκε. Ξέκοψε λίγο από τη μάνα και με ματάκια γουρλωμένα, είδε τους δύο άντρες να τοποθετούν τη γριά μέσα στο λάκκο και να απομακρύνουν τη σανίδα. Πήρανε στη συνέχεια τρεις τετράγωνες μεγάλες τσιμέντινες πλάκες που τις τοποθετήσανε στο άνοιγμα, κλείνοντας εντελώς το λάκκο….Δεν καταλάβαινε τίποτα το παιδί…Την προσοχή του απέσπασε ένα δυνατό τράβηγμα της μάνας, πιάνοντας το δεξί χεράκι του…`Ηταν η σκηνή που η μάνα δεν ήθελε να δει το άγουρο βλαστάρι, μα δεν το μπόρεσε, αφημένη στιγμιαία στις δικές της σκέψεις (ποιος ξέρει, ίσως από ανάλογα βιώματα δικά της, σαν είχε θάψει και γονείς κι αδέλφια απ’την πολυμελή τη φαμελιά του πατρικού της του σπιτιού, στα ταραγμένα χρόνια που’χαν προηγηθεί)…

…Απομακρύνθηκαν. Μα καθώς έφευγαν, ο μικρός έριχνε μια ματιά εμπρός και δύο πίσω. Φλεγόταν από περιέργεια να ιδεί, θα άφηναν στ’αλήθεια τη γριά στο λάκκο και θα έφευγαν όλοι; Γιατί;…

…Σε λίγο, έχασαν την οπτική τους επαφή με την εκκλησία και τα τεκταινόμενα στην αυλή της. Ο μικρός, έσυρε το χεράκι από το χέρι της μάνας και βάλθηκε να την ακολουθεί. Είχε το κεφαλάκι του σκυφτό για να προσέχει πού πατούσαν οι γυμνές πατούσες, μα πιότερο γιατί άξαφνα, λες και το βάρυναν τούτο το άγουρο κεφάλι οι έγνοιες, ένοιωθε να συνωστίζονται εντός του ερωτηματικά και απορίες, φόβοι εσώψυχοι κι αμφιβολίες που του’φερναν στη γλώσσα ερωτήματα που δεν το μπόραγε να τα εκφράσει μιας και δεν είχε την απαιτούμενη την ωριμότητα για τούτο. Αργότερα κατάλαβε πως ήταν η στιγμή που’πεφτε στα εσώψυχα ο σπόρος της υπαρξιακής του αναζήτησης, τον ξάφνιαζε σαν το’νοιωθε μα δεν το μπόραγε να το εκφράσει…. …Η μάνα προχωρούσε σιωπηλή και βιαστική. Δεν έπρεπε να καθυστερούν. `Ητανε ώρα δειλινού που άρχιζε το κρυφτούλι του ο ήλιος εις την αντικρινή τους πευκοσκέπαστη κορφή στη δύση. Ο μικρός όμως, ήθελε απαντήσεις σ’όλα εκείνα που στροβίλιζαν απ’ώρα στ’ανώριμό του κεφαλάκι:

«…Μάνα, πότε θα την ξυπνήσουν τη γριά;…»…

Ξαφνιάστηκε η κυρά-Μαριγώ από τούτη την αναπάντεχη ερώτηση του μικρού. Κοντοστάθηκε, στράφηκε και κοίταξε το μικρό στα μάτια. Απάντησε μονολεκτικά:

«…Ποτέ…».

«…Ποτέ; γιατί;…», επέμεινε ο μικρός.

«…Γιατί η γριά πέθανε παιδί μου…», εξήγησε (ή νόμισε πως εξήγησε) η μάνα.

«…Δηλαδή και τί πως πέθανε; Και τί θα πει “πέθανε”;…», επέμεινε, με πείσμα τώρα, ο μικρός.

Η μάνα αναστέναξε. Δεν την ήθελε τούτη τη συζήτηση. `Επρεπε όμως ν’απαντήσει, καθώς ήξερε ότι το βλαστάρι της δεν θα την άφηνε ήσυχη εάν δεν έπαιρνε μια ικανοποιητική απάντηση.

«…“Πέθανε”… θα πει πως δεν θα ξυπνήσει ποτέ πια…»…

Ησύχασε ο μικρός. Μα όχι για πολύ.

«…Μάνα, κι εσύ θα πεθάνεις;…»…ρώτησε με φανερή την αγωνία στη χροιά της φωνής.

«…Ναι, παιδί μου…κι εγώ θα πεθάνω…»…απάντησε κοφτά η μάνα.

Ανησύχησε το παιδί, επέμεινε:

«…Πότε, μάνα;…πότε θα πεθάνεις;…»

«…Δεν ξέρω γιε μου…αυτό, μόνο ο Θεός το ξέρει…», αποκρίθηκε η μάνα.

Ο μικρός επέμεινε, με ένταση τώρα και αγωνία έκδηλη στη φωνή:

«…Μάνα, κι εγώ θα πεθάνω;…»…

Δίστασε η μάνα. Κόμπιασε. `Ηξερε όμως, πως δεν θα γλύτωνε εύκολα από την «ανάκριση» του μικρού.

«…Ναι, παιδί μου…κι εσύ…», αποκρίθηκε η δόλια ανατριχιάζοντας κι αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσει το απεχθές ρήμα.

«…Πότε, μάνα; …πότε; …πες μου, μάνα, πότε θα πεθάνω;…», της έβαζε το μαχαίρι βαθύτερα στα εσώψυχα, η αδυσώπητη η παιδική η περιέργεια.

«…Όταν θα γίνεις πολύ γέρος…θα είναι κάτασπρο το κεφαλάκι σου…θα’χεις παιδιά πολλά κι εγγόνια…», απάντησε ξεψυχισμένα η μάνα.

«…Και δε θα ξυπνήσω ποτέ; …πες μου μάνα…ποτέ;…»…

Τρόμαξε η δύστυχη η μάνα. Απάντησε μ’ένα πνιχτό λυγμό:

«…Ποτέ!…»…

Ο μικρός πείσμωσε:

«…Μα το “ποτέ” δεν τελειώνει μάνα…».

……………

…`Επεσε βαριά η σιωπή. Δεν ξαναμίλησαν. Πλησίαζαν εξάλλου στο χωριό μαζί με τους πρώτους ήσκιους του λυκόφωτος…

…Τις μέρες που ακολούθησαν, ο μικρός γινόταν ολοένα και πιο ανήσυχος. Εκείνο το «ποτέ» τον είχε αναστατώσει. Σε κάθε ευκαιρία, έλεγε και ξανάλεγε στη μάνα, με την εσώψυχη ελπίδα να πάρει κάποια διαφορετική όσο και αρεστή απάντηση:

«…Μα το “ποτέ” δεν τελειώνει μάνα….»…

Η δόλια η μάνα έσφιγγε τα δόντια, δεν απαντούσε, εύρισκε με τη μητρική της μαεστρία τρόπο ν’αλλάζει την κουβέντα και να το κάνει το παιδί ν’αλλάζει σκέψη.

Νόμιζε πως το πετύχαινε. Γιατί ο μικρός, σαν δεν έπαιρνε την αρεστή απάντηση, σαν το’νοιωσε πως δεν υπάρχει αλλιώτικη απάντηση, σταμάτησε να ρωτά. Μα στα εσώψυχα του, είχε αρχίσει ήδη να βλαστάνει ο σπόρος της υπαρξιακής αναζήτησης που σύντομα θα θέριευε και θα’ταν πάντα σιαμαία συντροφιά στη φθαρτή του φύση και ‘κείνο το «ποτέ» της πρώτης νιότης θα τον συνόδευε για πάντα, ας τ’άσπρισαν οι χρονοθύελλες τα πλούσια κεφαλόμαλλα.….Εκείνο το «ποτέ» της πρώτης νιότης που κοίμιζε και θα νανούριζε τη γρια-Ντουλτσίνα για πάντα, και ξύπναγε τα εγκεφαλικά κύτταρα της υπαρξιακής αναζήτησης στο άγουρο κεφαλάκι του μικρού βοσκόπουλου….

…Θα ήταν γύρο στα 1954…Πέτρινα χρόνια σε πέτρινο τόπο…

Του Άρη Χατζηστεφάνου

Δεν πίστευα ποτέ ότι θα έπρεπε να γράψω ένα κείμενο στήριξης στον Γ.Βαρουφάκη. Στα πάνελ που βρεθήκαμε να συζητάμε για το ευρώ και τη δραχμή ή στις ραδιοφωνικές συνεντεύξεις μαζί του πίστευα πάντα ότι ήταν επικίνδυνος για τις επιδιώξεις και τα οράματα της Αριστεράς.

Δυσκολεύομαι να θυμηθώ κάποιον άλλο οικονομολόγο (του δικού του διαμετρήματος) που να επιχειρηματολογούσε με τόσο πάθος για την ανάγκη παραμονής της χώρας στην ευρωζώνη. Ήταν μάλιστα ο πρώτος που έφερε στην Ελλάδα τη θεωρία του Hotel California σχετικά με τις δυνατότητες εξόδου (You can check-out any time you like, But you can never leave!). Γι’ αυτόν ήταν λάθος ότι μπήκαμε στη νομισματική ένωση αλλά θα ήταν καταστροφή να βγούμε.

Ήταν επίσης ο πρώτος που επιτέθηκε στην πρωτοβουλία για τη σύσταση Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου. Και μάλιστα το έκανε από τις σελίδες του Protagon με επιχειρήματα που θύμιζαν τα τρομολαγνικά σενάρια των νυχτερινών δελτίων ειδήσεων.

Και ύστερα ήρθαν τα ασυγχώρητα λάθη, από τη θέση πλέον του υπουργού Οικονομικών. Πληρώνοντας τις δόσεις παράνομων και απεχθών δανείων άφησε τα ταμεία να αδειάσουν και εκμηδένισε τις ελπίδες μια σοβαρής διαπραγμάτευσης. Οι προηγούμενες ιδεοληψίες του για την ανάγκη παραμονής στο ευρώ και η άρνησή του για κάθε συζήτηση σοβαρής διαγραφής του χρέους απλώς επιδείνωσαν δραματικά την κατάσταση.

Για όλους αυτούς τους λόγους το info-war άσκησε από την πρώτη στιγμή σκληρή κριτική στην επιλογή του για τη θέση του υπουργού οικονομικών. Είναι μάλιστα κωμικοτραγικό ότι ορισμένοι από τους σημερινούς διώκτες του στον ΣΥΡΙΖΑ δήλωναν ενοχλημένοι από τη στάση μας απέναντι στον «υπουργο-σταρ» της κυβέρνησης Τσίπρα.

Κι όμως σήμερα ο Γιάνης Βαρουφάκης χρειάζεται τη στήριξη όλων μας. Γιατί στο πρόσωπό του δεν διώκεται απλώς ένας πρώην υπουργός οικονομικών ή ένας οικονομολόγος. Διώκεται κάθε άνθρωπος που τολμά να υψώσει το ανάστημά του απέναντι στη δικτατορία της Ε.Ε.

Δεν έχει σημασία εάν σήκωσε το γιακά και αντιμίλησε στους Ευρωπαίους κομισάριους για ιδεολογικούς λόγους για κάποια προσωπική ατζέντα η απλώς επειδή έχει ένα τεράστιο Εγώ, το οποίο δεν μπορεί να κρύψει κάτω από το σακάκι του. Σημασία έχει ότι για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την Ευρώπη ταυτίστηκε με μια μικρή χώρα που τολμά να τα βάλει με τα θηρία.

Κι αυτό δεν μπορούσε να γίνει ανεκτό ούτε από το Βερολίνο, ούτε από τους Έλληνες γερμανοτσολιάδες-υπηρέτες των τραπεζών ούτε από ορισμένα ασπόνδυλα της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, που επιχειρούν να κρύψουν την ολοκληρωτική παράδοση μιας χώρας πίσω από κόκκινες σημαίες και φωτογραφίες του Τσε Γκεβάρα.

Ο Γιάνης Βαρουφάκης δεν διώκεται επειδή προετοίμαζε εναλλακτικά σχέδια αντιμετώπισης της κρίσης (αυτό ήταν καθήκον του και δυστυχώς το έκανε με μεγάλη καθυστέρηση και προχειρότητα). Διώκεται επειδή στην περίφημη ηχογραφημένη συνομιλία αποκάλυψε το βαθμό με τον οποίο η τρόικα ελέγχει ολοκληρωτικά τον κρατικό μηχανισμό της χώρας και κυρίως τους μηχανισμούς του υπουργείου οικονομικών.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι την ένορκη διοικητική εξέταση εναντίον του διέταξε η Κατερίνα Σαββαΐδου, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος της PriceWaterhouseCooopers και νυν Γενική Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων – πρόκειται δηλαδή για την υπηρεσία που, όπως προκύπτει και από τις συνομιλίες Βαρουφάκη, αποτελεί τον δούρειο ίππο για τον απόλυτο έλεγχο της ελληνικής οικονομίας από την τρόικα.

Αν προχωρήσουν οι διώξεις εναντίον του Βαρουφάκη το πραξικόπημα θα έχει ολοκληρωθεί. Κάθε εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την κρίση θα ποινικοποιηθεί έμμεσα η άμεσα. Μέχρι σήμερα όσοι μιλούσαν για έξοδο από το ευρώ είτε απολύονταν (αν ήταν π.χ δημοσιογράφοι) είτε περιθωριοποιούνταν (αν ήταν πανεπιστημιακοί ή πολιτικοί). Στο εξής θα βρίσκονται αντιμέτωποι και με την αυτοαποκαλούμενη «δικαιοσύνη».

Και μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και πρωθυπουργό τον Τσίπρα, θα αναρωτηθεί κάποιος; Την απάντηση έδωσε πρόσφατα ο Μανώλης Γλέζος: Άλλο η κυβέρνηση Μαξίμου και άλλο ο ΣΥΡΙΖΑ.

info-war.gr

του Κώστα Ντουντουλάκη

Βγαίνουν συνεχώς οι γλοιώδεις πολιτικοί χαμαιλέοντες να σπείρουν ηττοπάθεια, παραπληροφόρηση και λάσπη κατά όσων παραμένουν αντιμνημονιακοί! Τηλεπερσόνες καθημερινά στα κανάλια της διαπλοκής που χρωστούν 500 εκατ. ευρώ που εμείς πληρώνουμε με αίμα και πόνο! Στα κανάλια των νταβατζήδων και δολοπλόκων που “θα τα έκλειναν, εφαρμόζοντας επιτέλους το νόμο”, τον οποίο “δεν πρόλαβε να εφαρμόσει” ο αρμόδιος …παπατζής, ο Παπάς!

Μιλώ για τα προσκολληθέντα στον ΣΥΡΙΖΑ-προσληφθέντα γιαυτό το ρόλο προφανώς από την δεξιά πλατφόρμα- λαμόγια του σημιτοπασοκισμού Μάρδα, Πανούση, Μητρόπουλο κλπ… Λαμόγια πανικόβλητα από την μαζικότατη αντίδραση των ψηφοφόρων της κυβέρνησης. Βλέπουν τρομοκρατημένα όσο και η δεξιά πλατφόρμα που “κρύβεται” πίσω τους, πως τους φτύνει η βάση των κατά κανόνα ανένταχτων-αντιμνημονιακών ΠΑΝΤΑ ψηφοφόρων μιας κυβέρνησης που για να εφαρμόσει τα αντίθετα απ΄όσα πράττουν εκλέχθηκε!, Με απόγνωση βλέπουν και τα δημοκρατικά εκλεγμένα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ, την ΚΕ πρώτη, να τους καλεί να πάρουν πίσω την επαίσχυντη, προδοτική του παλλαϊκού ΟΧΙ, υπογραφή μαζί με τους δωσίλογους της ΝΔ/ΠΑΣΟΚ/Ποτάμι, 3ου μνημονίου!

-Γιαυτό, μην αντέχοντας ανοιχτή δημοκρατική, ισότιμη αντιπαράθεση, λασπολογούν ανοιχτά, μονολογώντας άνανδρα μαζί με όλους τους ανέκαθεν μνημονιακούς, κατά Ζωής Κωσταντοπούλου, Αριστ. Πλατφόρμας, μα και κατά του Βαρουφάκη που έχει άλλη άποψη από την Αριστ. Πλατφόρμα, ήταν επιλογή του Τσίπρα αλλά κάπως διαφοροποιήθηκε! Όπλο τους ο μονόλογος, η λάσπη, η ίδια με τους συμμάχους τους της ΝΔ/ΠΑΣΟΚ/Ποταμιού αρρωστημένα ιδεοληπτική-βαθιά και ιδιοτελέστατα ταξική-τρομοκράτηση των πολιτών!

Παπαγαλίζουν τα ίδια αίσχη, χωρίς αντίλογο τα “γενναία” αυτά ρεμάλια, όπως κι οι σύμμαχοί τους στην ψήφιση του νέου μνημονίου!!!

Πιστεύει κανείς ακόμα πως αυτό το σκυλολόι προδοτών θα κλείσει τάχα τα κανάλια της διαπλοκής στα οποία παρελαύνει καθημερινά πασχίζοντας να περάσει η γραμμή της μαφίας του ναι στα μνημόνια, , του ευρώ των χρεοκρατών και των υπόγειων στοών που τους κατευθύνουν;…

Του Κωνσταντίνου Πουλή

Ο φαρμακός στην αρχαιότητα ήταν αυτό που λέμε σήμερα εξιλαστήριο θύμα. Ο στόχος της τελετής ήταν να τιθασευτεί η ανεξέλεγκτη βία, καθώς στρεφόταν από σύσσωμη την κοινότητα προς την πλευρά του θυσιαζόμενου. Η ειρήνη και η ενότητα αποκαθίσταντο στην πόλη, που έβρισκε τη χαμένη της συνοχή στο πρόσωπο του ανθρώπου που επιφορτιζόταν να σηκώσει το βάρος για όλους, ενώνοντάς τους ως τιμωρούς. Μεταξύ άλλων, η τελετή απαιτούσε το θύμα να είναι αθώο. Ως προς αυτό χρειάζονται διευκρινίσεις

Ο Βαρουφάκης φέρει πολιτική ευθύνη για τη διαπραγματευτική στρατηγική που απέτυχε στις 13 Ιουλίου. Ταυτοχρόνως, αυτή η πανωλεθρία ανήκει κατά βάση στον ΣΥΡΙΖΑ. Η ιδέα ότι μπορούσαμε να έχουμε και ευρώ και χαλάρωση της λιτότητας ήταν στην καρδιά του πολιτικού του σχεδιασμού. Ευθύνη φέρουν, εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ, και οι ψηφοφόροι του. Είναι εντυπωσιακό ότι με τόση κουβέντα που γίνεται για τη δημοκρατία, κανείς δεν έχει σκεφτεί να αναφέρει πως αυτή η αδιέξοδη στρατηγική ήταν επιλογή των ψηφοφόρων. Σε αυτή τη ζαριά πόνταραν, ας μην κατηγορούν το χέρι που έριξε το ζάρι. Αυτό δεν καθαγιάζει την επιλογή, απλώς σκέφτομαι ότι αντί για τον ανόητο αφορισμό που ακούγεται καθημερινά, ότι «στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα», μπορούμε να προτείνουμε το «δημοκρατία είναι να λούζεσαι τα λάθη και τις αυταπάτες των πολλών». Δεν ακούγεται τόσο ωραίο, αλλά αποτυπώνει πολύ πιο εύστοχα τη μεταπολιτευτική ιστορία μας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί κατά την τωρινή φάση της «ενηλικίωσής» του, και ενώ απολαμβάνει τα γλοιώδη συγχαρητήρια των λύκων που πολεμούσε τόσον καιρό, να επινοήσει τους υπαίτιους για τη μέχρι τώρα ανωριμότητά του, λες και ήταν υπόθεση κάποιων προσώπων αυτή η τακτική. Σαν έφηβος, δικαιολογείται πως κάπνιζε επειδή έκανε κακές παρέες, αλλά τώρα τον ενδιαφέρουν μόνο τα μαθήματά του, που είναι το απαύγασμα της ανθρώπινης σοφίας.

Ας εξηγήσει κάποιος στον ΣΥΡΙΖΑ ότι οι καινούργιοι του φίλοι στα κανάλια είναι επικίνδυνοι, αλλά όχι τόσο όσο νομίζει. Μία εβδομάδα απειλών που δεν έχουμε ξανασυναντήσει, άφησε ασυγκίνητο το 62% των ψηφοφόρων του δημοψηφίσματος. Είναι ανόητο ο ΣΥΡΙΖΑ να διαλέξει το στρατόπεδο αυτών των τόσο φθαρμένων και αναξιόπιστων ανθρώπων για να αντιμετωπίσει την κρίση.
Η αλήθεια είναι ότι δεν κατάλαβα ποτέ πώς θα μπορούσε να πετύχει η διαπραγματευτική στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ, δηλ. γιατί θα υποχωρούσαν οι δανειστές ενώ ήταν σε θέση ισχύος. Δυστυχώς η δυσπιστία αυτή επιβεβαιώθηκε, γιατί οδηγηθήκαμε σε πανωλεθρία, σε συνθηκολόγηση χωρίς όρους. Η προσπάθεια να προσωποποιηθεί το πρόβλημα στην περίπτωση Βαρουφάκη όμως συνιστά μία ακόμη προσβολή στη νοημοσύνη μας. Υπάρχει στον δημόσιο διάλογο ένα πεδίο εύλογης διαφωνίας. Τέτοιο είναι για παράδειγμα αν κανείς πιστεύει ότι θα ήταν σωστό η Ελλάδα να επιστρέψει στη δραχμή. Η θέση είναι συζητήσιμη, υπάρχουν εκατέρωθεν ισχυρά επιχειρήματα. Υπάρχει όμως ένα πεδίο που δεν ανήκει στον διάλογο, όπου οι διατυπώσεις συνιστούν προπαγανδιστικές κραυγές. Εκεί εντάσσεται η επίθεση εναντίον του Γιάνη Βαρουφάκη.

Ο πρώτος λόγος είναι ότι  Εφεδρικό Σχέδιο θα έπρεπε να διαθέτει και να το προετοιμάζει πυρετωδώς όχι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και η ΝΔ, όλοι. Η εξήγηση είναι απλή:  πρόκειται για ένα πολύ πιθανό ενδεχόμενο, συνεπώς είναι εντελώς εξωφρενικό να κάθεται κανείς να περιμένει απροετοίμαστος πότε θα του σκάσει η βόμβα στα χέρια. Αυτό αποδεικνύεται περίτρανα από το γεγονός ότι κατορθώσαμε, όπως γράφτηκε πολύ πετυχημένα, η Ελλάδα να είναι η μόνη χώρα χωρίς σχέδιο Grexit.

Ο δεύτερος λόγος έχει σχέση με τη διαπραγμάτευση, και έχει διατυπωθεί πολύ εύστοχα από το bête noire της σχετικής συζήτησης και ταυτοχρόνως αυτόν που έκανε το Σχέδιο Β και φίρμα του κόμματός του, τον Αλέκο Αλαβάνο. Είχε πει λοιπόν ότι η Ελλάδα θα πρέπει όχι μόνο να διαθέτει εφεδρικό σχέδιο αλλά και να το λέει ότι διαθέτει εφεδρικό σχέδιο. Αλλιώς θα ήταν κολλημένη με την πλάτη στον τοίχο και θα καταλήγαμε εκεί που καταλήξαμε. Εκτιμώ ότι τη στιγμή που ο Σόιμπλε κατάλαβε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί αν διαχειριστεί στο εσωτερικό το ενδεχόμενο του Grexit, τελείωσαν οι διαπραγματεύσεις. Είχε στα χέρια του μια κίνηση ματ, και εμείς ελπίζαμε να μην την αξιοποιήσει. Δυστυχώς, οι ελπίδες αυτές διαψεύστηκαν. Διαπραγματευόμασταν απειλώντας με κάτι που εκείνος επιθυμούσε.

Αν για κάτι ευθύνεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, όχι ο Βαρουφάκης προσωπικά, είναι η επιλογή αυτής της στρατηγικής. Η εύλογη αντίρρηση στην ιδέα που διατύπωσε ο πρώην υπουργός εκ των υστέρων, για τα IOU, δεν είναι μόνο αυτό που είπε οσύμβουλός του, ότι οδηγούν σε de facto  επιτάχυνση της διαδικασίας επιστροφής στο εθνικό νόμισμα, αλλά ότι θα ήταν ανήθικο και πρακτικά εντελώς αδιανόητο να την εκθέσεις στην κοινή γνώμη κατόπιν εορτής. Δηλαδή να φτάσεις στο δημοψήφισμα διαβεβαιώνοντας τους ψηφοφόρους μέχρι την τελευταία στιγμή ότι το μόνο που κρίνεται είναι η απόρριψη μιας πρότασης των δανειστών, και την άλλη μέρα το πρωί να τους πεις ότι τελικά κλιμακώνουμε τη σύγκρουση κάνοντας ένα βήμα σχεδόν χωρίς επιστροφή.

Έρχομαι στο πολιτικά κρισιμότερο κομμάτι αυτής της συζήτησης: Ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμη και τώρα προσφέρει πολύ κακές υπηρεσίες στη χώρα, διότι αυτό που δεν επέλεξε, επιχειρεί να το δυσφημίσει με κάθε τρόπο ως εντελώς αδιανόητο, φτάνοντας να σιγοντάρει κάποιους που το θεωρούν παράνομο. Ο ANT1 μάς έχει συνηθίσει στο μείγμα χοντροκοπιάς και ανοησίας που συνιστά το δημοσιογραφικό του ήθος, αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με σύνολο το δημοσιογραφικό κατεστημένο και την ανοχή του ΣΥΡΙΖΑ. Η ιδέα ότι θα πρέπει να κατηγορηθεί ο Βαρουφάκης για αυτό το λειψό και τσουρούτικο εφεδρικό σχέδιο που θα ετοιμαζόταν αλλά δεν πήρε έγκριση, είναι στρέβλωση του δημοσίου διαλόγου. Κατανοώ τον Κρούγκμαν που δήλωσε ότι δεν μπορούσε να διανοηθεί πως η ελληνική κυβέρνηση θα ήταν τόσο απροετοίμαστη, ότι δεν θα είχε ένα σχέδιο διαφυγής αν οι προτάσεις της απορρίπτονταν. Η ιδέα όμως ότι πρέπει κάποιοι να λογοδοτήσουν για ένα τέτοιο σχέδιο είναι απόπειρα ποινικοποίησης της σκέψης ενάντια στους  μονοδρόμους. Το επόμενο βήμα είναι η απαγόρευση των κομμάτων που αμφισβητούν τις πολιτικές λιτότητας.

Αν αδικείται ή όχι ο Βαρουφάκης είναι ένα σοβαρό ζήτημα ηθικής τάξης απέναντί του. Θεωρώ σημαντικότερο να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό που κρίνεται αυτή τη στιγμή στο πρόσωπό του είναι πως δεν πρέπει να αφήσουμε να αλλοιωθεί ο πολιτικός διάλογος από τις φωνασκίες των πιο διεφθαρμένων μέσων που διαθέτουμε, δηλ. των τηλεοπτικών καναλιών, μετατρέποντας την πολιτική κουβέντα σε κυνήγι μαγισσών. Με άλλα λόγια, το χρέος των ανθρώπων που συμμετέχουν στον δημόσιο διάλογο χωρίς κραυγές είναι, πιστεύω, να επαναπολιτικοποιήσουν τη συζήτηση. Να βρούμε τι κρίνεται και πώς επιλέγουμε να απαντήσουμε, ακούγοντας τις γνώμες των ειδικών και αναλαμβάνοντας  ως πολίτες το βάρος της ευθύνης που μας αναλογεί. Επίσης, το δεύτερο χρέος μας είναι να χαλάμε διακριτικά την τηλεόραση των συγγενών μας με τρόπο που να μην αφήνει ίχνη.

thepressproject.gr