Υπέρ της δημιουργίας μηχανισμού τακτικής χρεοκοπίας και δυνατότητας εξόδου από την ευρωζώνη «ως ύστατη λύση» τάσσονται οι ανεξάρτητοι οικονομικοί σύμβουλοι της γερμανικής κυβέρνησης, η λεγόμενη και «επιτροπή των Σοφών». Αλλά δηλώνουν αντίθετοι στις σκέψεις για δημιουργία υπ. Οικονομικών της ευρωζώνης.

Σε μια ειδική έκθεσή τους που δημοσιεύτηκε σήμερα, οι πέντε ειδικοί τονίζουν ότι η ελληνική κρίση έχει αναδείξει την επείγουσα ανάγκη για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις προκειμένου να γίνει πιο σταθερή η ευρωζώνη. Εκτός από την ενίσχυση της τραπεζικής ένωσης, το συμβούλιο των «σοφών» προτείνει η εργαλειοθήκη της ζώνης του κοινού νομίσματος να συμπληρωθεί με ένα μηχανισμό τακτικής κρατικής χρεοκοπίας, που θα κάνει και τη ρήτρα «μη διάσωσης κράτους» πιο αξιόπιστη.

«Προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή της νομισματικής ένωσης, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι ψηφοφόροι στις χώρες-πιστωτές δεν είναι έτοιμοι να χρηματοδοτούν σε μόνιμη βάση τις χώρες-οφειλέτες», τόνισε ο πρόεδρος του γερμανικού Συμβουλίου Οικονομικών Ειδικών, Κριστόφ Σμιτ.

Και η ελληνική κρίση έχει θέσει ερωτήματα για το μέλλον της ζώνης του ευρώ, με δεδομένη τη δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης στη Γερμανία για τη χορήγηση τρίτου δανειακού πακέτου σε μια χώρα ήδη υπερχρεωμένη. Ένας τέτοιος μηχανισμός, κρίνουν οι «σοφοί», θα υποχρέωνε τους πιστωτές να υφίστανται ζημιές εάν οι χώρες χρεοκοπούσαν, αλλά και τους επενδυτές να διακρίνουν τους κινδύνους με περισσότερη λεπτομέρεια.

Το Συμβούλιο πρότεινε, δε, να μένει ανοιχτό το ενδεχόμενο εξόδου μιας χώρας από την ευρωζώνη ως «ύστατη λύση», «εφόσον είναι συνεχώς μη συνεργάσιμη και αποτελεί απειλή για την ίδια την ύπαρξη του ευρώ».

Τέλος, προειδοποιεί κατά των σχεδίων σύστασης υπουργείου Οικονομικών της ευρωζώνης, για τη δημιουργία κοινού ταμείου ασφάλισης των ανέργων ή την οικονομική διακυβέρνηση της ευρωζώνης.

«Το να είναι η ευρωζώνη συλλογικά υπεύθυνη για πιθανά κόστη χωρίς όμως τα κράτη-μέλη να παραχωρήσουν μέρος της εθνικής κυριαρχίας τους για τις δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές, με το πέρασμα του χρόνου θα καθιστούσε την νομισματική ένωση πιο ασταθή», γράφουν οι Γερμανοί «Σοφοί», απαντώντας έτσι και σε δημοσίευμα του περιοδικού Der Spiegel που ήθελε τη γερμανική κυβέρνηση έτοιμη να συζητήσει για έναν υπουργό Οικονομικών της ευρωζώνης, με δικό του προϋπολογισμό και με την εξουσία να επιβάλλει αύξηση των φόρων.

Η προειδοποίηση αυτή έγινε μετά το δημοσίευμα του περιοδικού Spiegel, σύμφωνα με το οποίο το Βερολίνο είναι πρόθυμο να συζητήσει ένα υπουργείο Οικονομικών για την ευρωζώνη, που θα έχει τον δικό του προϋπολογισμό και την εξουσία να επιβάλει επιπλέον φόρους.

Σε άρθρο τους που δημοσιεύεται στη Frankfurter Allgemeine Zeitung, οι τέσσερις από τους πέντε οικονομολόγους του Συμβουλίου υπογραμμίζουν ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε μονομερή και μόνιμη μεταφορά βαρών, χωρίς παράλληλα να ενισχυθεί ο δημοκρατικός έλεγχος σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τονίζουν πάντως ότι «το θέμα αφορά πολλά περισσότερα από την Ελλάδα», καθώς απεδείχθη ότι η μόνιμη έλλειψη διάθεσης συνεργασίας ενός κράτους-μέλους μπορεί να κλονίσει τις βάσεις της νομισματικής ένωσης και να την απειλήσει υπαρξιακά.

efsyn.gr

Της Χριστίνας Πάντζου

Ενα από τα πιο θλιβερά κεφάλαια της οικοδομικής φούσκας και της οικονομικής κρίσης της Ισπανίας μοιάζει να φτάνει στο πιο παράλογο τέλος του, αφότου κινεζική επενδυτική εταιρεία πλειοδότησε με 10.000 ευρώ, για να αγοράσει ένα αεροδρόμιο που στοίχισε 1,1 δισ. ευρώ, κατά μεγάλο ποσοστό του δημόσιο χρήμα!

Το Κεντρικό Αεροδρόμιο της Σιουδάδ Ρεάλ στέκει σαν φάντασμα της πιο ακραίας υπερβολής των χρόνων της κερδοσκοπίας, που βύθισαν την Ισπανία στη μεγαλύτερη ύφεση της πρόσφατης ιστορίας της. Η εξέλιξη και η κατάληξή του συμπυκνώνει το μέγεθος της σπατάλης και της διαπλοκής μιας τάξης πολιτικών που ανέθεταν σε φίλους τους επιχειρηματίες άχρηστα κολοσσιαία έργα, με το αζημίωτο, παρασέρνοντας τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας και στη βαθιά κοινωνική κρίση που ακόμη βιώνει.

Το χρονικό

Το σχέδιο εγκρίθηκε το 2002, όταν πρόεδρος της κυβέρνησης της Καστίλης-Λα Μάντσα ήταν ο σοσιαλιστής Χοσέ Μπόνο. Τα έργα ξεκίνησαν το 2004 επί του διαδόχου του, επίσης σοσιαλιστή, Χοσέ Μαρία Μπαρέδα και διήρκεσαν περίπου 4 χρόνια. Από το 1,1 δισ. του κόστους του, τα αρχικά 400 εκατ. ήταν δάνειο του παραρτήματος Καστίλης-Λα Μάντσα του δημόσιου ταμιευτηρίου Caja. Οι υπόλοιποι επενδυτές ήταν επιχειρηματίες με στενούς δεσμούς με την τοπική κυβέρνηση, οι οποίοι επένδυσαν… το χρήμα που τους δάνεισε και πάλι η Caja, το οποίο -συχνά- επέστρεφε πολλαπλάσιο στις τσέπες τους μέσα από συμβάσεις για έργα στο αεροδρόμιο.

Το αεροδρόμιο με τα τέσσερα χιλιόμετρα του διαδρόμου προσγείωσης (από τους μεγαλύτερους της Ευρώπης) εγκαινιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2008, διαφημίστηκε ως πύλη της Λα Μάντσα στον κόσμο και εναλλακτική για το αεροδρόμιο Μπαράχας της Μαδρίτης. Τοπική κυβέρνηση και αντιπολίτευση το παρουσίασαν ως καταλύτη για την ανάπτυξη και την αντιμετώπιση της ανεργίας. Αλλά δεν προσέλκυσε το ενδιαφέρον των αεροπορικών εταιρειών: δεν υπήρχε κανένας λόγος να πάνε σε μια πολίχνη 75.000 κατοίκων που απέχει 235 χιλιόμετρα από τη Μαδρίτη, όταν μάλιστα στην ίδια εποχή είχε αρχίσει η επέκταση του Μπαράχας.

Η CR Aeropuertos, η ιδιοκτήτρια εταιρεία, έκανε παύση πληρωμών τον Ιούνιο του 2010. Τότε, από τους 300 υπαλλήλους που είχε προσλάβει είχαν απομείνει μόλις 28. Και από τους 2,5 εκατομμύρια επιβάτες που θα εξυπηρετούσε τον χρόνο, στα δυόμισι χρόνια της λειτουργίας του είχαν περάσει τις πύλες του μόλις 100.000.

Το πρώτο «ιδιωτικό» αεροδρόμιο της Ισπανίας έκλεισε τόσο άδοξα όσο ένδοξα προπαγανδίστηκε. Ιδιωτικό σε εισαγωγικά, γιατί είναι παράδοξο να αποκαλείς έτσι μια επένδυση που έγινε πραγματικότητα μόνο χάρη στο δημόσιο χρήμα.

Η δημόσια Caja έφτασε να κατέχει το 68,28% των μετοχών της εταιρείας. Σωρεία δημόσιων θεσμών (από την τοπική κυβέρνηση ώς το τοπικό Πανεπιστήμιο) πρόσφεραν χορηγίες ύψους δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ. Και όλες οι αερογραμμές που χρησιμοποίησαν το αεροδρόμιο δέχθηκαν παχυλές δημόσιες επιχορηγήσεις ή «διαφημιστικές συμβάσεις» από την κυβέρνηση της Καστίλης – Λα Μάντσα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Air Berlin ξεκίνησε τις πτήσεις εκεί αφού έλαβε από τις τοπικές αρχές 350.000 για «τουριστική διαφήμιση» και μόλις το ποσό εξοφλήθηκε, αποχώρησε.

Απληστία

Μόνο η απληστία αυτάρεσκων πολιτικών και επιχειρηματιών συνηθισμένων να μένουν στο απυρόβλητο μπορεί να εξηγήσει αυτή τη σπατάλη. Δεν πρόκειται για μεμονωμένη περίπτωση. Αεροδρόμια-φαντάσματα χτίστηκαν και στο Καστεγιόν, τη Μούρθια, τη Λέριδα, την Ουέσκα, μια γιγάντια πίστα σκι φτιάχτηκε σε ξερή έκταση της Καστίλης – Λεόν, μια ολόκληρη γραμμή της υπερταχείας αμαξοστοιχίας έγινε για να μεταφέρει εννέα ανθρώπους στο Αλμπαθέτε…

Ολα αυτά τα πανάκριβα και συχνά ελάχιστα χρήσιμα έργα σχεδιάζονταν περισσότερο με πολιτικά παρά με οικονομικά κριτήρια και ήταν «αποδοτικά» μόνο για τους πολιτικούς που τα εγκρίνουν και τους επιχειρηματίες που τα αναλαμβάνουν.

Ηταν τα χρόνια της υπερβολής και των απατηλών υποσχέσεων μεγαλομανών πολιτικών που πίστευαν ότι θα εξαγόραζαν την εύνοια και την ψήφο των πολιτών με την πιστωμένη δήθεν ευημερία όσο εγγυώνταν την πραγματική ευημερία, τη δική τους και των φίλων τους.

Οργανο για τη χρηματοδότηση αυτών των φιλοδοξιών ήταν τα δημόσια ταμιευτήρια, θησαυροφυλάκια στην υπηρεσία των τοπικών βαρόνων. Δεν είναι τυχαίο ότι η δημόσια Caja ήταν η πρώτη τράπεζα που χρειάστηκε να διασωθεί στην Ισπανία, ανοίγοντας την τραπεζική κρίση που αργότερα, το 2012, θα οδηγούσε τη χώρα στην αγκαλιά της τρόικας.

Κατά την εκκαθάριση το 2012 τα χρέη του αεροδρομίου της Σιουδάδ Ρεάλ αποτιμήθηκαν στα 300 εκατ. ευρώ. Στον πρώτο πλειστηριασμό, το 2013, η αξία του ορίστηκε στα 100 εκατ. ευρώ. Ελλείψει ενδιαφερομένων η τιμή μειώθηκε στα 80 εκατ. Μάταια. Την προηγούμενη εβδομάδα το τίμημα κατέβηκε στα 40 εκατ. (και απαλλαγμένο χρεών).

Στον πλειστηριασμό εμφανίστηκε μόνο η κινεζική Τzaneen International -που ιδρύθηκε τον Μάρτιο με κεφάλαιο μόλις 4.000 ευρώ- προσφέροντας όλα κι όλα 10.000 ευρώ. Μπροστά στο σκάνδαλο, οι διαχειριστικές αρχές ανακοίνωσαν παράταση έως τις 14 Σεπτεμβρίου εν αναμονή πιθανής εμφάνισης και άλλου ενδιαφερόμενου που να προσφέρει τουλάχιστον το 70% των 40 εκατ. που ορίστηκε ως αντικειμενική αξία, δηλαδή 28 εκατ. ευρώ.

Ακόμη κι αν δεν πωληθεί τελικά στους Κινέζους έναντι του εξευτελιστικού ποσού των 10.000 ευρώ, το αεροδρόμιο-φάντασμα της Σιουδάδ Ρεάλ θα παραμείνει η πιο ακραία υπόμνηση του πώς και ποιοι ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την κρίση που πληρώνουν οι φορολογούμενοι στην Ισπανία..

efsyn.gr