Σημαντική αύξηση παρουσιάζουν οι ντόπιοι ανασφάλιστοι και οι άποροι στον Νομό Ρεθύμνου την τελευταία τριετία, όπως προκύπτει από κοινωνική έρευνα που πραγματοποίησε η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου. Στόχος της μελέτης αυτής είναι η αποτύπωση του φαινομένου της φτώχειας αλλά και η ανάλυση των κοινωνικών επιπτώσεων αυτής.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας -τα οποία παρουσιάστηκαν κατά την διάρκεια του 10ου συνεδρίου της ΕΣΔΥ στο τέλος Δεκεμβρίου- το 68,9% των ανασφάλιστων που συμμετείχαν σε αυτή ήταν ντόπιοι κάτοικοι Ρεθύμνου και μόλις το 31,1% ήταν αλλοδαποί, οικονομικοί μετανάστες με ή χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα.
Το 85,1% του δείγματος του πληθυσμού που δεν μπορούν να καλύψουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές και στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι άνεργοι και έχουν παιδιά αποδεικνύει ότι οι επιπτώσεις δεν έχουν να κάνουν μόνο με το εισόδημα αλλά υπάρχουν κοινωνικές προεκτάσεις.
Το θέμα των ανασφάλιστων αποτελεί μια τεράστια υγειονομική βόμβα για την οικονομία και την κοινωνία. Υπολογίζεται, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, ότι σήμερα στην Ελλάδα έχουμε 3 εκατ. ανασφάλιστους και ο αριθμός αυτός θα πρέπει να εξετασθεί με μεγάλη προσοχή και επιμέλεια από τη νέα κυβέρνηση που θα σχηματισθεί -όποια κι αν είναι αυτή- μετά τις εκλογές. Εάν δεν ληφθούν άμεσα γενναία μέτρα, η ελληνική κοινωνία θα αργήσει να ορθοποδήσει, γιατί τα 3 εκατ. άνθρωποι που έχουν απολέσει την ασφαλιστική τους δυνατότητα είναι τεράστιος αριθμός για τα ελληνικά δεδομένα και φυσικά αποτελούν τα απόνερα από την εξάχρονη ύφεση που έχει βιώσει η χώρα μας.
Το πιο σοβαρό ζήτημα όμως αναφορικά με τους ανασφάλιστους και την εν λόγω έρευνα είναι ότι οι πολίτες αυτοί χαρακτηρίζονται από υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα, γεγονός που αποτελεί σοβαρό ζήτημα Δημόσιας Υγείας.
Για να αλλάξουν τα πράγματα, πρέπει να βελτιωθούν πρώτα οι μακροοικονομικοί δείκτες και στη συνέχεια να βελτιωθούν οι δείκτες της αγοράς εργασίας.
Αξιοσημείωτο μάλιστα είναι ότι το 51,4% του αντιπροσωπευτικού δείγματος ήταν από αστικές περιοχές του Ρεθύμνου και το 48,6% από τις μη αστικές περιοχές, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία του ανασφάλιστου/οικονομικά αδύνατου (άπορου) πληθυσμού (60,8%) που προσήλθε στις κοινωνικές υπηρεσίες της Περιφερειακής Ενότητας και των Δήμων προκειμένου να ζητήσει βοήθεια είναι άνεργοι που δεν μπορούν να καλύψουν πλέον τις ασφαλιστικές τους εισφορές.
Αναφορικά με την έρευνα στο Ρέθυμνο, το 23% ήταν εργαζόμενοι ανασφάλιστοι, οι οποίοι είτε έχουν οφειλές στο ασφαλιστικό τους ταμείο είτε εργάζονται χωρίς ασφάλεια (μαύρη εργασία), ενώ το 16,2% ήταν αγρότες κατά κύριο επάγγελμα με οφειλές στον Ο.Γ.Α. που δεν τους επέτρεπαν να κάνουν πλέον χρήση αυτής της ασφάλειας.
Ένα πολύ σημαντικό και οδυνηρό στοιχείο είναι τα επίπεδα των ανασφάλιστων (άνεργοι, ανασφάλιστοι εργαζόμενοι) στις παραγωγικές ηλικίες, τα οποία είναι πολύ υψηλά και αναφέρονται σε 27,6% (ηλικία 18-34) και σε 23,2% (ηλικία 34-65), με σημαντικές επιπτώσεις στο επίπεδο της νοσηρότητας και της θνησιμότητάς τους αλλά και στο επίπεδο της ποιότητας της ζωής τους.
Να σημειωθεί ότι η Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης είναι η πρώτη που πραγματοποιεί ανάλογη έρευνα, στην οποία αποτυπώνεται η αυξητική τάση του φαινομένου των ανασφάλιστων πολιτών τα τελευταία τρία χρόνια, η οποία τείνει να λάβει εκρηκτικές διαστάσεις.
Τα ευρήματα της α’ φάσης της έρευνας έδειξαν τη στατιστική σχέση μεταξύ ανεργίας και παραοικονομίας με την ανασφάλιστη κατάσταση των πολιτών ημεδαπών και αλλοδαπών.
Η β’ φάση προσπάθησε, μεταξύ άλλων, να αναδείξει την αυξητική τάση του φαινομένου των ανασφάλιστων την τελευταία τριετία και την αλληλοσχέτισή του με τις πληθυσμιακές μεταβολές (στον ντόπιο και ξένο πληθυσμό) και τις ηλικιακές ομάδες.
Και οι δύο φάσεις της έρευνας στηρίχθηκαν στην παραδοχή ότι οι ανασφάλιστοι, πέραν του ότι ανήκουν σε μια ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα, βιώνουν κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό. Επίσης, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για πρόωρη θνησιμότητα και υψηλή νοσηρότητα, κυρίως όσοι είναι χρονίως πάσχοντες με ψυχικά ή σωματικά νοσήματα και όσοι ανήκουν σε ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού.
