Μετά από εξοντωτικές και μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις Ευρωπαική Ένωση και Βρετανία, ανακοίνωσαν τελικώς την επίτευξη συμωνίας για το Brexit.
Με συγκινητικούς τόνους, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε τη συμφωνία, σημειώνοντας ότι «πετύχαμε μια καλή συμφωνία». Επισήμανε ότι «μαζί μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα απ’ ό,τι ξεχωριστά» και πρόσθεσε: «Η συμφωνία είναι δίκαιη, ισορροπήμένη και σωστή».
«Οι διαπραγματεύσεις ήταν εξαιρετικά δύσκολες», τόνισε και συμπλήρωσε: «Ήταν πολλά τα διακυβεύματα, πρόκειται για μια συμφωνία για την οποία άξιζε να δώσουμε τη μάχη».
Όπως είπε, «αξίζει να αγωνιστούμε για αυτή τη συμφωνία, επειδή τώρα έχουμε μια δίκαιη και ισορροπημένη συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία θα προστατεύει τα ευρωπαϊκά μας συμφέροντα, θα διασφαλίζει τον θεμιτό ανταγωνισμό και θα παρέχει την απαραίτητη προβλεψιμότητα για τις αλιευτικές μας κοινότητες. Τέλος, μπορούμε να αφήσουμε το Brexit πίσω μας και να κοιτάξουμε το μέλλον. Η Ευρώπη προχωρά τώρα».
Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μισέλ Μπαρνιέ, ανέφερε: «Έχουμε φτάσει στο τέλος μιας πολύ εντατικής τετραετούς περιόδου, ιδίως τους τελευταίους εννέα μήνες, κατά τη διάρκεια της οποίας διαπραγματευτήκαμε την ομαλή αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ και μια ολοκαίνουργια σχέση, την οποία συμφωνήσαμε επιτέλους σήμερα. Η προστασία των συμφερόντων μας υπήρξε στο επίκεντρο όλων αυτών των διαπραγματεύσεων και χαίρομαι που το καταφέραμε».
Πανηγυρίζει ο Τζόνσον
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον χαιρέτισε το γεγονός ότι Λονδίνο και Βρυξέλλες κατέληξαν στη «μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία» στα χρονικά, τονίζοντας ότι η χώρα του ανέκτησε τον έλεγχο της νομοθεσίας της, των συνόρων της και των αλιευτικών υδάτων της.
«Επομένως, είμαι στην ευχάριστη θέση να σας πω αυτό το απόγευμα ότι ολοκληρώσαμε την μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που έχει γίνει μέχρι τώρα, ύψους 660 δισεκατομμυρίων λιρών ετησίως, μια συμφωνία ελευθέρου εμπορίου στα πρότυπα εκείνης με τον Καναδά», είπε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στην Ντάουνινγκ Στριτ.
Παράλληλα, ο Τζόνσον εμφανίστηκε καθησυχαστικός προς τις Βρυξέλλες, λέγοντας: «Θα είμαστε φίλοι σας, σύμμαχοί σας, υποστηρικτές σας και, ας μην το ξεχνάμε, η κυριότερη αγορά σας».
Η Βουλή των Κοινοτήτων θα συνεδριάσει για να εγκρίνει την εμπορική συμφωνία στις 30 Δεκεμβρίου, πρόσθεσε.
Νωρίτερα, πηγή της Ντάουνινγκ Στριτ είχε δηλώσει: «Πήραμε πίσω τον έλεγχο των χρημάτων μας, των συνόρων μας, των νόμων, του εμπορίου και των νερών για την αλιεία μας». «Η συμφωνία είναι καταπληκτικά νέα για τις οικογένειες και τις επιχειρήσεις σε κάθε τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου. Υπογράψαμε την πρώτη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που βασίζεται σε μηδενικούς δασμούς και μηδενικές ποσοστώσεις η οποία έχει επιτευχθεί ποτέ με την ΕΕ.»
«Επιτύχαμε αυτή τη μεγάλη συμφωνία για ολόκληρο το ΗΒ σε χρόνο ρεκόρ, και υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, η οποία προστατεύει την ακεραιότητα της εσωτερικής αγοράς μας και τη θέση της Βόρειας Ιρλανδίας μέσα σε αυτήν», είπε η πηγή αυτή.
Η μεταβατική περίοδος
Η Βρετανία συμφώνησε με την Ευρωπαϊκή Ένωση για μια «λογική» μεταβατική περίοδο 5,5 ετών όσον αφορά το ζήτημα της αλιείας, η οποία είναι μεν μεγαλύτερη από τα 3 χρόνια που επιδίωκε αλλά μικρότερη από τα 14 χρόνια που ζητούσαν αρχικά οι Βρυξέλλες, σύμφωνα με τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον.
«Θα είμαστε ένα ανεξάρτητο παράκτιο κράτος, με πλήρη έλεγχο στα ύδατά μας, με το μερίδιο των αλιευμάτων στα νερά μας να αυξάνεται σημαντικά, από σχεδόν 50% σήμερα σε ένα ποσοστό που θα πλησιάζει τα δύο τρίτα για διάστημα 5,5 ετών», είπε ο Τζόνσον στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.
«Θέλαμε τρία χρόνια, καταλήξαμε σε πέντε. Πιστεύω ότι είναι μια λογική μεταβατική περίοδος», πρόσθεσε.
Ο συντηρητικός πρωθυπουργός υποσχέθηκε ότι ο τομέας της αλιείας θα ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα στήριξης, ύψους πολλών εκατομμυρίων λιρών, με στόχο τον εκσυγχρονισμό του αλιευτικού στόλου και της διαδικασίας επεξεργασίας των αλιευμάτων.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η συμφωνία
Η ανακοίνωση ότι οι διαπραγματευτές έχουν καταλήξει σε συμφωνία είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου για τη δημιουργία στενής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου σημείωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και συμπλήρωσε:
«Ευχαριστούμε την Πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και τον επικεφαλής διαπραγματευτή Μισέλ Μπαρνιέ για τις ακούραστες προσπάθειές τους».
«Για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας, η καλύτερη συμφωνία με τον γείτονα, φίλο και σύμμαχό μας είναι το καλύτερο αποτέλεσμα. Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ επέδειξε ενότητα και αποφασιστικότητα στις διαπραγματεύσεις της με το Ηνωμένο Βασίλειο. Θα συνεχίσουμε να διατηρούμε την ίδια ενότητα » τόνισε η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Επισήμανε ότι «αυτές ήταν πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις, αλλά η διαδικασία δεν έχει τελειώσει. Τώρα είναι η ώρα για το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αναλύσουν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε σε επίπεδο διαπραγματευτών, προτού δώσουν τα πράσινα φώτα τους ».
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χαιρέτισε την εμπορική συμφωνία μεταξύ Βρετανίας και Βρυξελλών, σημειώνοντας ότι θα την αναλύσει λεπτομερώς προτού αποφασίσει αν θα την εγκρίνει ή όχι, με τη νέα χρονιά.
Η συμφωνία «μπορεί να αποτελέσει τη βάση μιας νέας εταιρικής σχέσης», έγραψε στο Twitter ο πρόεδρος του Σώματος, Νταβίντ Σασόλι. Ταυτόχρονα όμως εξέφρασε τη λύπη του επειδή οι μακρόχρονες διαπραγματεύσεις και το γεγονός ότι ολοκληρώθηκε η συμφωνία την τελευταία στιγμή δεν αφήνουν χρόνο ώστε να διενεργεί ο πρέπων κοινοβουλευτικός έλεγχος πριν από το τέλος του έτους.
«Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα αναλύσει τώρα τη συμφωνία λεπτομερώς προτού αποφασίσει αν θα δώσει τη συγκατάθεσή του, με το νέο έτος. Θα ενεργήσουμε με υπευθυνότητα για να ελαχιστοποιήσουμε την αναστάτωση στους πολίτες και να αποτρέψουμε το χάος ενός σεναρίου χωρίς συμφωνία», πρόσθεσε.
Το «πράσινο φως» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι αναγκαίο ώστε να τεθεί επισήμως σε ισχύ η συμφωνία.
Οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των χωρών μελών της ΕΕ (COREPER) θα συνεδριάσουν αύριο, ανήμερα των Χριστουγέννων, στις 10.30 το πρωί για να ξεκινήσουν την εξέταση της εμπορικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε σήμερα μεταξύ των Βρυξελλών και του Λονδίνου, ανέφερε ένας εκπρόσωπος της γερμανικής προεδρίας.
Ο επικεφαλής των Ευρωπαίων διαπραγματευτών Μισέλ Μπαρνιέ θα τους ενημερώσει για τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
Τα «αγκάθια» που καθυστέρησαν και οι αντιδράσεις
Τα ζητήματα που απασχόλησαν τις δύο πλευρές μέχρι την τελευταία στιγμή αφορούσαν στο ζήτημα της ρήτρας αποφυγής του αθέμιτου ανταγωνισμού από το Λονδίνο, εφόσον εξακολουθεί να απολαμβάνει τα αγαθά της κοινής αγοράς και τα ποσοστά αλιείας για τους Ευρωπαίους αλιείς σε βρετανικά ύδατα.
Οι πρώην πρωθυπουργοί της Βρετανίας Τερέζα Μέι και Ντέιβιντ Κάμερον, που είχαν παίξει ρόλο στο Brexit στη Βρετανία, χαιρέτισαν σήμερα μια “πραγματικά ευπρόσδεκτη” εμπορική συμφωνία μεταξύ της Βρετανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
“Η εμπορική συμφωνία είναι πραγματικά ευπρόσδεκτη” αποτελώντας “αναγκαίο βήμα για την οικοδόμηση μιας νέας σχέσης με την ΕΕ ως φίλοι, γείτονες και εταίροι”, έγραψε στο Twitter ο Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος είχε προκηρύξει το δημοψήφισμα για το Brexit το 2016. Η Τερέζα Μέι, η οποία τον διαδέχθηκε και παραιτήθηκε επειδή το Κοινοβούλιο δεν είχε εγκρίνει τη συμφωνία εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ που η ίδια είχε διαπραγματευτεί με τους Ευρωπαίους, υπογράμμισε από την πλευρά της ότι η συμφωνία έφερε “εμπιστοσύνη στις επιχειρήσεις” και συνέβαλε να “διατηρηθεί η ροή του εμπορίου”.
Εντωμεταξύ, η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζον (που τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας) δήλωσε σήμερα ότι είναι καιρός να γίνει η βρετανική επαρχία ανεξάρτητο ευρωπαϊκό κράτος” μετά την επίτευξη της εμπορικής συμφωνίας μετά το Brexit μεταξύ της Βρετανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
“Το Brexit έρχεται σε αντίθεση με τη βούληση του λαού της Σκωτίας”, ο οποίος ψήφισε σε ποσοστό 62% κατά της αποχώρησης από την ΕΕ, έγραψε η Νίκολα Στέρτζον στο Twitter τονίζοντας ότι “καμία συμφωνία δεν θα μπορέσει ποτέ να αντισταθμίσει αυτό που αφαιρεί το Brexit από εμάς”. “Είναι καιρός να σχεδιάσουμε το μέλλον μας ως ανεξάρτητο ευρωπαϊκό έθνος”, δήλωσε, καθώς το Λονδίνο αρνείται στη Σκωτία ένα νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία.
«Ιστορική» χαρακτήρισε την εμπορική συμφωνία για την μετά Brexit εποχή, η Άνγκελα Μέρκελ.
«Με τη συμφωνία αυτή βάζουμε τα θεμέλια για ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις μας», δήλωσε καγκελάριος της Γερμανίας. «Η Βρετανία και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένει ένας σημαντικός εταίρος για την Γερμανία και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συμφωνία είναι ιστορικής σημασίας».
Η Μέρκελ πρόσθεσε ότι το κείμενο της συμφωνίας θα εξεταστεί γρήγορα. Το ομοσπονδιακό υπουργικό συμβούλιο θα συνεννοηθεί τηλεφωνικά τη ερχόμενη Δευτέρα για την γερμανική θέση. «Είμαι πολύ σίγουρη ότι θα έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα», είπε ο καγκελάριος.
Βέλγιο, Ιταλία και Ολλανδία χαιρέτισαν επίσης την επίτευξη της εμπορικής συμφωνίας.