Της Ντενίσα-Λυδίας Μπαϊρακτάρι
Ένα φαινόμενο που παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις. Μέχρι που φτάνει πραγματικά όμως η δύναμη που μας δίνουν τα πληκτρολόγιά μας; Γράφει η Ντενίσα-Λυδία Μπαϊρακτάρι.
Δεν θα σταματήσω μέχρι τα μαλλιά μου να γκριζάρουν, γιατί κι εκείνοι δεν θα σταματήσουν μέχρι να με ακυρώσουν», με αυτόν τον στίχο αντιδρά ο Eminem απέναντι στην εκστρατεία «ακύρωσής» του που έχει ξεκινήσει από το TikTok, εξαιτίας ενός αμφιλεγόμενου στίχου από το ντουέτο του με την Rihanna με τίτλο “Love the way you lie”. Ο θρυλικός ράπερ από το Detroit φαίνεται πως δεν φοβάται την cancel culture και την αντιμετωπίζει στα ίσα, είναι πολλοί εκείνοι όμως, που ενδεχομένως να μην είχαν την βαρύτητα του Slim Shady και είδαν την καριέρα τους να παίρνει την κάτω βόλτα, εξαιτίας ενός λάθους που εξαγρίωσε μεγάλη μερίδα του κοινού. Κι αν δεν ξέρετε ακριβώς τι είναι η cancel culture ή αλλιώς «κουλτούρα της ακύρωσης», τότε απλά συνεχίστε να διαβάζετε.
Στην ουσία η κουλτούρα αυτή, αν μπορούμε όντως να την αποκαλούμε έτσι, προέκυψε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι χρήστες των οποίων δεν συγχωρούν εύκολα λάθη σε ανθρώπους με μεγάλη επιρροή και ζητούν μέσω «εκστρατειών hashtag» την «εξαφάνιση τους από τον χάρτη», δηλαδή από το να χάσουν την επιρροή που έχουν στα social media μέχρι και το να χάσουν την δουλειά τους. Το κυριότερο πρόβλημα που έχει προκύψει με αυτή την σύγχρονη σταυροφορία του πληκτρολογίου, είναι πως ο κόσμος παθιάζεται το ίδιο έντονα για θέματα που όμως, δεν έχουν την ίδια βαρύτητα. Το να ζητάς να σταματήσουν να παίζουν τα τραγούδια του R Kelly που κατηγορείται για κακοποίηση από δεκάδες γυναίκες και το να ζητάς να χάσει τη δουλειά του ο Jimmy Fallon επειδή έκανε blackface σε ένα σκετσάκι πριν 20 χρόνια δεν είναι το ίδιο πράγμα. Ο ένας φέρεται να εκμεταλλευόταν σεξουαλικά δεκάδες ανήλικα κορίτσια επί σειρά ετών και να μένει ατιμώρητος, ενώ ο άλλος έκανε ένα λάθος πριν δυο δεκαετίες, τότε που ας το παραδεχτούμε, κανείς μας δεν ήταν τόσο ευαίσθητος απέναντι σε αυτά τα θέματα και που με την μετέπειτα πορεία του έχει αποδείξει την ευαισθησία του στα διάφορα κοινωνικά ζητήματα.
Η cancel culture δεν αποτελεί ακτιβισμό γιατί δεν σέβεται τον διάλογο, το αντίθετο μάλιστα. Εμμένει τυφλά σε μια θέση, σπάνια ακούει τα όσα έχει να πει ο εκάστοτε «κατηγορούμενος» και δεν υπολογίζει τις συνέπειες που μπορεί να έχει στην πραγματική ζωή αυτών των ανθρώπων, τόσο από οικονομικής, όσο και από ψυχολογικής και κοινωνικής άποψης. Ναι να γίνει cancelled ο Harvey Weinstein, που κατηγορείται για βιασμό, παρενόχληση και εκφοβισμό από δεκάδες γυναίκες, όχι όμως και να «ακυρωθεί» και κατά συνέπεια να χάσει τη δουλειά του, ένας κωμικός που έκανε ένα σεξιστικό αστείο πριν 15 χρόνια. Πρέπει να μάθουμε να ξεχωρίζουμε την βαρύτητα των συμβάντων. Τώρα αν η καριέρα του όποιου κωμικού έχει χτιστεί πάνω στον σεξισμό και τον μισογυνισμό, εκεί ναι οφείλουμε να αντιδράσουμε γιατί τέτοιες συμπεριφορές διαιωνίζουν στερεότυπα που επηρεάζουν την καθημερινότητα του μισού πληθυσμού της Γης.
Η δύναμη που μας έχουν δώσει τα social media δεν είναι τόσο άκακη όσο νομίζουμε, γιατί πίσω από κάθε άποψη που αποφασίζουμε ότι δεν μας κάνει, κρύβεται ένας άνθρωπος, τον οποίο οφείλουμε να ακούσουμε πριν τον «σβήσουμε από προσώπου Γης», με τις όποιες συνέπειες κρύβει αυτό. Είναι άλλο κάποιος να έχει υιοθετήσει την ρητορική μίσους καθ’ όλη την διάρκεια της καριέρας του και άλλο να έγραψε στο twitter ένα ανέκδοτο για ξανθιές όταν ήταν 15 χρονών.
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=kmx1lRc9sL4″]
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=3ufP2IEKayM”]
Είναι σημαντικό να μάθουμε να ζούμε με απόψεις που δεν μας αρέσουν και να μπορούμε να ανοίξουμε διάλογο με αυτούς που τις εκφράζουν, να μετατρέψουμε την «κουλτούρα της ακύρωσης» σε κουλτούρα αν όχι της συγχώρεσης, τουλάχιστον του αφουγκρασμού. Πρέπει να μάθουμε να δίνουμε στους ανθρώπους την ευκαιρία να αλλάζουν. Η δικαιοσύνη αποδίδεται στα δικαστήρια και όχι στα πληκτρολόγια, αν και όπως έχει αποδειχτεί τον τελευταίο καιρό στην χώρα μας τα πληκτρολόγια βοηθούν πολύ. Η ελευθερία του λόγου δεν πρέπει να πέσει θύμα της online οργής. Αυτή την δύναμη που μας έδωσαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήρθε η ώρα να μάθουμε να την χρησιμοποιούμε σωστότερα και να την διοχετεύουμε εκεί που έχει πραγματική σημασία.