Καθώς η βρετανική μετάλλαξη του κορωνοϊού κατακτά τις χώρες και δημιουργεί προβληματισμό εξαιτίας της μεγάλης μεταδοτικότητάς της, άλλες μεταλλάξεις του ιού δημιουργούν επιπλέον ανησυχία σε επιστήμονες που ψάχνουν τρόπους να δουν κατά πόσο τα εμβόλια θα είναι αποτελεσματικά απέναντί τους.
Πιο συγκεκριμένα, υπάρχει μία μετάλλαξη, γνωστή ως E484K που ανιχνεύτηκε αρχικά στη Νότια Αφρική και παραλλάξεις της υπάρχουν στη Βραζιλία και στην Ιαπωνία που δημιουργούν ανησυχία σε ερευνητές.
Ο Ravi Gupta, καθηγητής μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ είπε ότι αυτή η μετάλλαξη – και οχι η βρετανική που συζητείται ευρύτερα – είναι “η πιο ανησυχητική από όλες”
Αν και η έρευνα για τη νέα μετάλλαξη είναι ακόμα στο αρχικό στάδιο, σύμφωνα με μελέτη που έγινε στη Βραζιλία αυτό τον μήνα, ασθενής που μόλις είχε αναρρώσει από τον κορωνοϊό ξανααρρώστησε με το μεταλλαγμένο στέλεχός του.
Η μελέτη δεν έχει ακόμα περάσει από επιστημονική έγκριση όμως οι συγγραφείς της βρήκαν ότι η μετάλλαξη Ε484Κ μπορεί να συνδέεται με τη δυνατότητα του ιού να αποφεύγει τα αντισώματα, δηλαδή, μπορεί να ξεφεύγει της μνήμης που αναπτύσσει το σώμα όταν αμύνεται που δημιουργεί την ικανότητα του οργανισμού για ανοσία.
Καθώς το πρόγραμμα εμβολιασμού σε πολλές χώρες επιταχύνεται, υπάρχει ανησυχία ότι η νέα μετάλλαξη θα κάνει κάποια από τα εμβόλια λιγότερο αποτελεσματικά.
Για παράδειγμα, τα εμβόλια της Pfizer και της Moderna, χρησιμοποιούν τεχνολογία mRNA για να στείλουν οδηγίες στο σώμα ώστε να παράγει μία συγκεκριμένη πρωτεϊνη που συνδέεται με τον κορωνοϊό, την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα μαθαίνει να σκοτώνει, ετοιμάζοντάς το να αντιμετωπίσει και μία πραγματική μόλυνση.
Με τη μετάλλαξη E484K, όπως και με τη Βρετανική μετάλλαξη, η μετάλλαξη συμβαίνει σε αυτή ακριβώς την πρωτεϊνη, που της επιτρέπει να συνδέεται πιο εύκολα με τα ανθρώπινα κύταρρα, αυξάνοντας έτσι τη μεταδοτικότητα του ιού.
Ο Francois Balloux, καθηγητής Βιολογίας και Διευθυντής του τμήματος Γενετικής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου είπε ότι δεν ειναι πολύ πιθανο η νοτιοαφρικάνικη μετάλλαξη να έχει φέρει τόσο σημαντικές αλλαγές στον ιό ώστε να προσπερνά την προστασία που προσφέρουν τα εμβόλια που έχουμε στη διάθεσή μας.
Αλλά προειδοποιεί:
“Η μετάλλαξη Ε484Κ έχει δειξει το μειώνει την αναγνώριση των αντισωμάτων. Με αυτό τον τρόπο, βοηθά τον ιό να διαφεύγει της προστασίας που προσφέρει μια προηγούμενη μόλυνση από τον ιό η ο εμβολιασμός”.
Ο επικεφαλής ερευνητής και ανοσιολόγος στον φαρμακευτικό γίγαντα GlaxoSmithKline Rino Rappuoli είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο οτι οι συγκεκριμένες μεταλλάξεις στην πρωτεϊνη του ιού πιθανότατα δε θα αποτελέσει πρόβλημα για τα εμβόλια. Ακόμα και αν ο ιός μεταλλαχθεί για να αποφεύγει πιο αποτελεσματικά την απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος, τα εμβόλια θα προσφέρουν ως ένα επίπεδο ανοσία.
“Ακόμη κι αν μειωθεί η αποτελεσματικότητα των εμβολίων, φυσιολογικά, θα υπάρχει κάποια εξουδετέρωση του ιού”, λέει ο Vincent Enouf, από το Ινστιτούτο Παστέρ.
Όμως, ο καθηγητής Gupta τονιζει, ότι για να είμαστε ασφαλεις, καλό θα ειναι να επιταχυνθεί το πρόγραμμα εμβολιασμού ώστε να υπάρχει όσο μεγαλύτερη ανοσια γίνεται στους πληθυσμούς.
Το ζήτημα βεβαίως είναι, μπορεί να παραχθεί ικανός αριθμός εμβολίων σε τόσο γρήγορο χρόνο όταν η διαδικασία ελέγχεται από ελάχιστες εταιρείες;