Η Ουκρανία έχει ζητήσει επίσημα από τις ΗΠΑ να προμηθευτεί τις αμφιλεγόμενες αντιαρματικές βόμβες διασποράς, στις οποίες θέλει να κάνει προσαρμογές ώστε να εκτοξεύονται από drones, σύμφωνα με δύο Αμερικανούς βουλευτές τους οποίους επικαλείται το Euractiv.
Το Κίεβο έχει ζητήσει από μέλη του Κογκρέσου να ασκήσουν πιέσεις στον Λευκό Οίκο για να εγκρίνει την προμήθεια βομβών διασποράς, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα συναινέσει στη ικανοποίηση του ουκρανικού αιτήματος.
Οι βόμβες διασποράς έχουν απαγορευθεί σε περισσότερες από 120 χώρες. Πρόκειται για ένα αμφιλεγόμενο όπλο, καθώς απελευθερώνει μεγάλο αριθμό μικρότερων βομβών που σκορπούν τον θάνατο σε πολύ μεγάλη απόσταση από το σημείο όπου πέφτουν, αποτελώντας σοβαρή απειλή για αμάχους.
Lobbying για απαγορευμένα όπλα
Η Ουκρανία επιδιώκει να προμηθευτεί τις βόμβες ΜΚ-20, που είναι αερομεταφερόμενες βόμβες διασποράς και να τις προσαρμόσει για να χρησιμοποιούνται από μη επανδρωμένα αεροσκάφη, όπως δήλωσαν στο Euractiv οι βουλευτές Τζέισον Κρόου και Άνταμ Σμιθ, που είναι μέλη της Επιτροπής Στρατιωτικών Υποθέσεων της αμερικανικής βουλής. Επίσης, η Ουκρανία έχει ζητήσει βλήματα διασποράς των 155 χιλιοστών, που χρησιμοποιούνται από μονάδες πυροβολικού.
Οι δύο Αμερικανοί βουλευτές δήλωσαν ότι Ουκρανοί αξιωματούχοι στο περιθώριο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, που έγινε τον περασμένο μήνα, ζήτησαν από τους βουλευτές να ασκήσουν πιέσεις στον Λευκό Οίκο να εγκρίνει το αίτημα του Κιέβου.
Εκπρόσωπος του αμερικανικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας δήλωσε ότι ενώ η Ουκρανία και ο Λευκός Οίκος «συνεργάζονται στενά» για θέματα στρατιωτικής βοήθειας, δεν υπάρχει «κάτι νέο για ανακοίνωση».
Τα νέα πυρομαχικά που ζητά η Ουκρανία είναι αμφιλεγόμενα καθώς κάθε βόμβα διασπείρει 88 μικρότερες βόμβες προκαλώντας τεράστιες καταστροφές και θύματα σε ευρύτατο πεδίο. Οι βόμβες ΜΚ-20 εκτοξεύονται από αεροσκάφη και κάθε μία διασπείρει περισσότερες από 240 μικρότερες βόμβες .
Ο ουκρανικός στρατός πιστεύει ότι αυτές οι βόμβες «έχουν καλύτερες δυνατότητες διάτρησης τεθωρακισμένων οχημάτων» από εκείνες που εκτοξεύονται από τα drones.
Ο δημοκρατικός βουλευτής Κρόου, που είναι βετεράνος του αμερικανικού στρατού δήλωσε ότι ίσως υποστηρίξει το ουκρανικό αίτημα για τις βόμβες διασποράς ΜΚ-20 υπό τον όρο ότι η Ουκρανία θα δώσει διαβεβαιώσεις ότι θα αφαιρέσει τις μικρότερες βόμβες που περιέχονται και «θα τις χρησιμοποιήσει χωρίς βομβίδια διασποράς».
Γεμάτες οι αποθήκες του αμερικανικού στρατού
Η εταιρία Textron Systems Corporation σταμάτησε την παραγωγή των βομβών ΜΚ-20 το 2016, όταν οι ΗΠΑ σταμάτησαν τις πωλήσεις στη Σαουδική Αραβία, αλλά σύμφωνα με πηγή του Kογκρέσου, που μίλησε στο Euractiv υπό τον όρο της ανωνυμίας, στις αποθήκες του αμερικανικού στρατού υπάρχουν στοκαρισμένες πάνω από ένα εκατομμύριο τέτοιες βόμβες.
#Ukraine has broadened a request for controversial cluster bombs from US to include a weapon that it wants to cannibalize to drop the anti-armour bomblets it contains on #Russian forces from drones.#UkraineWar #RussiaUkraineWar #Clusterbombshttps://t.co/Qu8MDIJeJP
— Firstpost (@firstpost) March 6, 2023
Από την αρχή του πολέμου η Ουκρανία έχει ζητήσει και έχει λάβει οπλικά συστήματα που στην αρχή οι ΗΠΑ αρνούνταν να δώσουν, όπως οι εκτοξευτές πυραύλων HIMARS, οι συστοιχίες αντιαεροπορικής άμυνας Patriot και τα άρματα μάχης Abrams. Όμως, θεωρείται πολύ προωθημένο βήμα η παράδοση βομβών διασποράς, που προκαλούν μεγάλες απώλειες μεταξύ αμάχων και παραμένουν ένας σοβαρός κίνδυνος για τον πληθυσμό ακόμα και μετά το τέλος ενός πολέμου.
Συμφωνία που υπεγράφη το 2008 και υιοθετήθηκε από 123 χώρες – μεταξύ των οποίων 28 μέλη του ΝΑΤΟ – απαγορεύει την παραγωγή, χρήση και αποθήκευση βομβών διασποράς. Ωστόσο οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Ουκρανία δεν δεσμεύονται από αυτή την συμφωνία.
Δίνοντας στους Ουκρανούς «ένα απαγορευμένο όπλο, θα υπονομευθεί το ηθικό πλεονέκτημά τους με τρόπο που θα το εκμεταλλευτεί ο Πούτιν», δήλωσε ο Τομ Μαλινόβσκι, πρώην μέλος του αμερικανικού Kογκρέσου, ο οποίος υπηρέτησε στη επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Με νόμο του 2009 απαγορεύεται η εξαγωγή αμερικανικών βομβών διασποράς με ποσοστά αποτυχίας των βομβιδίων άνω του 1%, κάτι που πρακτικά καλύπτει το σύνολο των αμερικανικών αποθεμάτων.
Σύμφωνα με στοιχεία από τον προϋπολογισμό του αμερικανικού στρατού, κάθε χρόνο δαπανώνται πάνω από έξι εκατομμύρια δολάρια για την αχρήστευση οβίδων διασποράς του πυροβολικού, των 155 χιλιοστών, και άλλων πυρομαχικών που θεωρούνται ξεπερασμένα.
Ένα άλλο ζήτημα που προκύπτει, όπως επισημαίνει ο βουλευτής Τζέισον Κρόου, είναι ότι λόγω του μεγάλου ποσοστού αποτυχίας των βομβιδίων στα συγκεκριμένα πυρομαχικά, αν τα προμηθευτεί η Ουκρανία θα επιδεινωθεί το πρόβλημα με τα βλήματα που δεν έχουν εκραγεί. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εκτιμά ότι περίπου 174.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα στο έδαφος της Ουκρανίας, δηλαδή το ένα τρίτο της επικράτειας της χώρας, έχουν μολυνθεί από νάρκες «ή άλλα εκρηκτικά υπολείμματα του πολέμου» που δε έχουν εκραγεί και θα αποτελέσουν μείζον ζήτημα ασφάλειας για το πληθυσμό όταν τερματιστεί ο πόλεμος.