Σε διάταξη νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης που ψηφίσθηκε χθες από τη Βουλή και η οποία προβλέπει το «πάγωμα» των ποινικών διώξεων για κακουργηματική φοροδιαφυγή έως ότου υπάρξει τελική απόφαση από τη φορολογική διοίκηση και τα διοικητικά δικαστήρια, αναφέρεται σημερινό δημοσίευμα των Financial Times. Το δημοσίευμα, το οποίο κάνει αναφορές και στις πρόσφατες τροποποιήσεις που επέφερε η κυβέρνηση στον Ποινικό Κώδικα και στη νομοθεσία για το ξέπλυμα χρήματος, εστιάζει στο πως οι αλλαγές αυτές λειτουργούν υπέρ όσων κατηγορούνται για σοβαρά οικονομικά εγκλήματα.
Σχετικά με το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης το δημοσίευμα των FinancialTimes σημειώνει πως θα δώσει στην πράξη «αμνηστία» σε χιλιάδες φερόμενους φορολογικούς παραβάτες, δημιουργώντας -όπως λένε οι επικριτές των διατάξεων- ένα ανησυχητικό προηγούμενο για μια χώρα της ΕΕ που έχει αγωνιστεί να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή.
«Ο νόμος, η ψήφιση του οποίου μετά από συζήτηση στο κοινοβούλιο την Πέμπτη αναμενόταν σε μεγάλο βαθμό, συγκέντρωσε την κριτική από βουλευτές της αντιπολίτευσης, δικηγόρους και εισαγγελείς. Οι επικριτές του νόμου λένε ότι η τροποποιήσεις που επιφέρει επιβραβεύουν τους υψηλού επιπέδου φοροαποφυγείς, περιορίζουν την ανεξαρτησία των εισαγγελέων και θα βλάψουν τη φήμη της Ελλάδας, καθώς προσπαθεί να προσελκύσει νέες επενδύσεις από το εξωτερικό για να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της οικονομίας», αναφέρουν σχετικά οι FT.
Όπως εξηγούν, η νομοθεσία που ψηφίσθηκε χθες από τη Βουλή απαιτεί το πάγωμα των ποινικών ερευνών των εισαγγελέων, αλλά και το πάγωμα δικαστικών ακροάσεων περισσότερων από 5.000 υποθέσεων φερόμενων φοροφυγάδων που έχουν υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις προς το ελληνικό κράτος άνω των 150.000 ευρώ έκαστος. «Εκατοντάδες ποινικές διώξεις θα μπορούν να προχωρήσουν μόνο μετά την ολοκλήρωση όλων των διαδικασιών από τις φορολογικές αρχές και τα διοικητικά δικαστήρια», τονίζουν οι FinancialTimes και προσθέτουν: «Ωστόσο, μόνο λίγες υποθέσεις είναι πιθανό να φτάσουν στο στάδιο της δίωξης, καθώς η μακροχρόνια διοικητική διαδικασία σημαίνει ότι οι περισσότερες θα αντιτίθενται στην πενταετή περίοδο παραγραφής που ισχύει στην Ελλάδα για φορολογικά αδικήματα και θα καταργηθούν αυτόματα».
«Αναβάλλοντας την επιβολή των φορολογικών νόμων, η νέα νομοθεσία ενθαρρύνει και δεν αποθαρρύνει τη διαφθορά και τη φοροδιαφυγή και αποδυναμώνει τη συμμόρφωση με το κράτος δικαίου», δήλωσε στους FT ο Αιμίλιος Αυγουλέας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Ο ίδιος ανέφερε πως σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, οι ποινικές και διοικητικές έρευνες φοροδιαφυγής μπορούν να διεξαχθούν παράλληλα.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα των FT ο υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας υποστήριξε την Πέμπτη ότι η νομοθεσία για την αλλαγή του φορολογικού κώδικα της Ελλάδας θα επιταχύνει τις νομικές διαδικασίες, μειώνοντας έτσι την καθυστέρηση των υποθέσεων και καθιστώντας το δικαστικό σύστημα πιο αποτελεσματικό. Θα αυξήσει επίσης τα έσοδα για το κράτος. «Έχω μια επίσημη γνώμη από το Συμβούλιο της Επικρατείας ότι δεν υπάρχει απολύτως κανένα πρόβλημα με αυτόν τον νόμο», είπε στο κοινοβούλιο.
Το δημοσίευμα σημειώνει πως κατά τη διάρκεια της έντονης κοινοβουλευτικής συζήτησης της Πέμπτης, η Αγγελική Αδαμοπούλου, βουλευτής του κόμματος Mera25 του αριστερού πρώην υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι υπονομεύει την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος. «Αυτό το νομοσχέδιο είναι ένα πισωγύρισμα για το νομικό πολιτισμό της Ελλάδας και δείχνει σαφώς την παρέμβαση της εκτελεστικής εξουσίας στη δικαστική εξουσία», είπε η κ. Αδαμοπούλου.
Στο σημείο αυτό οι Financial Times υπογραμμίζουν πως δεν είναι η πρώτη φορά που η 15 μηνών, κεντροδεξιά κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, τροφοδοτεί την αντιπαράθεση φέρνοντας νομοθεσία, που οι επικριτές της λένε ότι μοιάζει να ευνοεί φερόμενους παραβάτες.
«Οι πρόσφατοι νόμοι που εφαρμόστηκαν από την κυβέρνηση, όχι μόνο αυτός για τη φοροδιαφυγή, αλλά και οι τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα και η νομοθεσία κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, μπορούν να ερμηνευθούν ως προοριζόμενες για την προστασία συγκεκριμένων ομάδων που κατηγορούνται για σοβαρά οικονομικά εγκλήματα», δήλωσε στους Financial Times ο Νικόλαος Φαραντούρης, καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
Η εφημερίδα υπενθυμίζει σε αυτό το σημείο πως το Ελληνικό Κοινοβούλιο ενέκρινε εφέτος μια αλλαγή στον Ποινικό Κώδικα που επέτρεψε στους τραπεζίτες που κατηγορούνται για κακουργηματική απιστία να διαφύγουν της δίωξης, εκτός εάν η εμπλεκόμενη τράπεζα καταθέσει έγκληση σε βάρος τους στον εισαγγελέα.
Όπως σημειώνει, εκείνη την περίοδο η Άννα Ζαΐρη, η επικεφαλής της ελληνικής υπηρεσίας καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, είχε προειδοποιήσει ότι «πολλά σοβαρά αδικήματα δεν θα τιμωρηθούν λόγω αυτού του μέτρου». «Οι κατηγορίες για κακουργηματική απιστία σε βάρος περισσότερων από 250 Ελλήνων τραπεζιτών απορρίφθηκαν καθώς καμία από τις τράπεζες δεν υπέβαλε έγκληση», τονίζει το δημοσίευμα.
Όπως σημειώνουν οι FT η Έφη Αχτσιόγλου, η σκιώδης υπουργός Οικονομικών, ανέφερε για το θέμα πως «η κυβέρνηση δημιούργησε έναν ειδικό μηχανισμό για τους τραπεζίτες για να εξαφανιστούν αυτές οι υποθέσεις εναντίον τους».
Το δημοσίευμα τονίζει πως μια άλλη τροποποίηση που είχε εγκριθεί πριν από ένα χρόνο έκρινε ότι οι ύποπτοι για ξέπλυμα χρήματος θα μπορούσαν να ανακτήσουν αυτόματα τα περιουσιακά στοιχεία τους που είχαν παγώσει οι αρχές εάν δεν προσάγονταν σε δίκη εντός 18 μηνών. Κατά το δημοσίευμα πολλοί μπόρεσαν με τον τρόπο αυτό να ανακτήσουν περιουσιακά στοιχεία, μετοχές και το περιεχόμενο των τραπεζικών λογαριασμών που είχαν δεσμευθεί.
«Η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες είναι μια πρακτική που μπορεί εύκολα να μεταναστεύσει από δικαιοδοσίες με ισχυρή επιβολή σε πιο χαλαρές δικαιοδοσίες, υπονομεύοντας την ακεραιότητα ολόκληρης της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ», δήλωσε σχετικά στους FT ο Αιμίλιος Αυγουλέας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.