Τα πρωτόκολλα σταδιακής επανεκκίνησης του ελληνικού τουρισμού μετά την πανδημία της Covid-19, οι καθοριστικές προϋποθέσεις που θα κρίνουν το εγχείρημα, οι παρεμβάσεις που θα απαιτηθούν για τη στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων, το σχέδιο «μάχης» για τη διάσωση μέρους της φετινής σεζόν, αλλά και τα σενάρια ολικής ανάκαμψης του τουριστικού τομέα της οικονομίας, αποτέλεσαν την ατζέντα της τηλεδιάσκεψης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με την ηγεσία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).
Με τις πέντε κύριες αγορές του ελληνικού τουρισμού (Βρετανία, Γερμανία, ΗΠΑ, Γαλλία, Ιταλία) να δέχονται το ισχυρότερο πλήγμα από την πανδημία του κορωνοϊού και τις αεροπορικές εταιρείες να έχουν καθηλώσει στο έδαφος τους στόλους τους, οι παράγοντες του ΣΕΤΕ φέρονται να εξέφρασαν την εκτίμηση πως η φετινή τουριστική περίοδος θα πρέπει να θεωρείται χαμένη κατά 60% (αισιόδοξο σενάριο) έως και 80%.
Ο Γιάννης Ρέτσος, ωστόσο, πρόεδρος του ΣΕΤΕ, φέρεται να εξέφρασε στον πρωθυπουργό την εκτίμηση πως, εφόσον βρεθούν αποτελεσματικές θεραπείες και εμβόλιο για την καταπολέμηση του Covid-19 στους επόμενους 12 μήνες, το 2021 αναμένεται να ανακτηθεί μεγάλο μέρος των φετινών απωλειών. Εκτός άλλων απροόπτων, μάλιστα, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ εκτίμησε πως το 2022 ο ελληνικός τουρισμός μπορεί να επανέλθει στα μεγέθη του 2018 και 2019.
Όπως εξηγούσαν στο Euro2day.gr κορυφαίες ξενοδοχειακές πηγές, οι πιθανές απώλειες 60%-80% της φετινής χρονιάς μεταφράζονται σε μείωση άμεσων ταξιδιωτικών εισπράξεων της τάξης των 10,8-14,5 δισ. ευρώ με βάση τις εισπράξεις του 2019 (18,1 δισ. ευρώ). Με βάση τον «πολλαπλασιαστή» που ισχύει για τον τουρισμό (2,1-2,4), ο αντίκτυπος στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας -εφόσον επαληθευτούν οι πιο πάνω εκτιμήσεις- υπολογίζεται πως θα μπορούσε να φθάσει τα 21-30,5 δισ. ευρώ κατ’ ελάχιστο, συνυπολογίζοντας τις απώλειες επιχειρήσεων κάθε είδους που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την τουριστική δραστηριότητα (από εταιρείες τροφοδοσίας μέχρι καφέ, μπαρ και εστιατόρια).
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Euro2day.gr, οι εκπρόσωποι του ΣΕΤΕ περιέγραψαν στον πρωθυπουργό ένα σενάριο επανεκκίνησης που θεωρούν ρεαλιστικό για τη φετινή χρονιά και υπό την προϋπόθεση πως θα εξελιχθεί ομαλά ο έλεγχος της πανδημίας και θα αρχίσουν να αίρονται σταδιακά οι σχετικοί περιορισμοί κυκλοφορίας και λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, τα ξενοδοχεία θα μπορούσαν να μπουν σε διαδικασία επανεκκίνησης τον Ιούλιο, στοχεύοντας σε μια περίοδο λειτουργίας 3 + 2 μηνών για φέτος. Πρακτικά, δηλαδή, τα ξενοδοχεία θα στοχεύσουν να απορροφήσουν την όποια ζήτηση εκδηλωθεί για το τρίμηνο Αυγούστου-Οκτωβρίου, με την προοπτική να επεκταθεί η σεζόν σε συγκεκριμένες περιοχές όπως η Κρήτη και προορισμοί του Νότιου Αιγαίου, όπου οι κλιματικές συνθήκες και η υψηλή συγκέντρωση ξενοδοχείων επιτρέπει κάτι τέτοιο.
Ήδη, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, έχουν γίνει διερευνητικές επαφές με επιχειρηματίες της Κρήτης, η πλειοψηφία των οποίων εμφανίζονται διατεθειμένοι να παρατείνουν τη λειτουργία των ξενοδοχείων τους το δίμηνο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου.
Το σενάριο αυτό, ωστόσο, εδράζεται σε δύο βασικές προϋποθέσεις: αφενός, να υπάρχει ικανή ζήτηση που να καλύπτει το κόστος λειτουργίας των μονάδων για επιπλέον δύο μήνες. Αφετέρου, να υπάρχουν διαθέσιμες πτήσεις με φόντο την κρατική στήριξη που αναζητούν, ήδη, ισχυρές αεροπορικές εταιρείες προκειμένου να διασωθούν.
Σε ό,τι αφορά τα πρωτόκολλα επανεκκίνησης του τουρισμού, οι εκπρόσωποι του ΣΕΤΕ [εκτός του Γ. Ρέτσου μετείχαν ο αντιπρόεδρος του συνδέσμου Ευτύχιος Βασιλάκης (Aegean Airlines, AutohellasΟΤΟΕΛ -2,80%/Hertz) και ο Γιάννης Παράσχης, CEO του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών] επεσήμαναν στον πρωθυπουργό πως θα πρέπει να οργανωθούν κεντρικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Να μην επιχειρήσουν, δηλαδή, οι χώρες να βγουν από την πανδημία άτακτα, εφαρμόζοντας διαφορετικές διαδικασίες η μία από την άλλη, όπως συνέβη στη φάση εξάπλωσης της πανδημίας στην Ευρώπη.
Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ διατηρεί ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Μαργαρίτη Σχοινά, από τον οποίο φέρεται να έχει λάβει διαβεβαιώσεις πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινείται στην κατεύθυνση ενιαίας εξόδου των χωρών-μελών της ένωσης από την πανδημία. Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν φέρεται να επιδιώκει να τεθούν σταδιακά σε διαδικασία επανεκκίνησης (reboot mode) οι ευρωπαϊκές οικονομίες στα τέλη Απριλίου, προκειμένου η Ε.Ε. να εξέλθει συντεταγμένα από την καταστροφική πανδημία.
Οι παράγοντες του ΣΕΤΕ φέρονται να επεσήμαναν ως πρωταρχικής σημασίας ζήτημα να διευκρινιστεί «από πού και ποιες προϋποθέσεις θα πρέπει να πληροί κάποιος για να πετάξει». Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι εκπρόσωποι του ΣΕΤΕ τόνισαν με έμφαση πως αυτές οι προϋποθέσεις θα πρέπει να διασφαλίζονται πριν αναχωρήσουν οι ταξιδιώτες από τη χώρα τους.
Η συζήτηση για τις προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούν οι ταξιδιώτες πριν πάρουν το «πράσινο φως» για να ταξιδέψουν, βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε πλήρη εξέλιξη μεταξύ κυβέρνησης, ΣΕΤΕ και της ιατρικής κοινότητας, με τον καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο. Ο καθηγητής μετείχε στην τηλεδιάσκεψη και σύμφωνα με πληροφορίες, μετέφερε ενθαρρυντικά ευρήματα πρόσφατων μελετών σχετικά με τη συμπεριφορά του Covid-19 σε θερμά και ξηρά κλίματα όπως της Ελλάδας.
Για το πλαίσιο παρεμβάσεων που θα πρέπει να υποστηρίξουν την επανεκκίνηση του ελληνικού τουρισμού, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ φέρεται να επεσήμανε στον Κ. Μητσοτάκη πως θα πρέπει να κινούνται σε δύο άξονες: της βιωσιμότητας και της ανταγωνιστικότητας.
Η βιωσιμότητα, όπως φέρεται να εξήγησε ο επικεφαλής του ΣΕΤΕ, θα επιτευχθεί μέσω της διάθεσης ρευστότητας στην αγορά. Η παροχή εγγυήσεων προς τις επιχειρήσεις μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας αποτιμάται ως ένα πρώτο, ιδιαίτερα καλό εργαλείο από τον ΣΕΤΕ, το οποίο δεν επαρκεί. Οι παράγοντες του ΣΕΤΕ θεωρούν πως οι ανάγκες των επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους είναι τεράστιες και γι’ αυτό θα πρέπει να αναζητηθούν πρόσθετα χρηματοδοτικά εργαλεία από ευρωπαϊκές ή εγχώριες πηγές.
Άμεσα συνδεδεμένο με τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, σύμφωνα με τον ΣΕΤΕ, είναι το θέμα των εργαζομένων. Ο Γ. Ρέτσος φέρεται να ανέφερε στον πρωθυπουργό πως, ακόμα και στο καλό σενάριο (σ.σ. της προοπτικής να επαναλειτουργήσουν σταδιακά από τον Ιούλιο και κυρίως από τον Αύγουστο), πολλές επιχειρήσεις εκτιμάται πως θα επιλέξουν να παραμείνουν κλειστές φέτος.
Σε αυτή την περίπτωση, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ φέρεται να υποστήριξε πως θα πρέπει να επιδοτηθεί η εργασία μέσω της ενίσχυσης των επιχειρήσεων που θα επιλέξουν να λειτουργήσουν έστω ένα μέρος της φετινής σεζόν. Η επιδότηση της εργασίας, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ, θα πρέπει να γίνει είτε μέσω των εργοδοτικών εισφορών είτε άλλων, μεικτών σχημάτων που χρησιμοποιούνται ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ταυτόχρονα επισημάνθηκε πως θα πρέπει να διευρυνθεί το πλέγμα προστασίας των ανέργων καθώς αναμένονται υψηλά επίπεδα ανεργίας φέτος στον τουρισμό όπως και σε όλο το εύρος της οικονομίας. Οι εργαζόμενοι που δεν θα απασχοληθούν φέτος στον τουρισμό θα πρέπει να προστατευθούν μέχρι την επόμενη σεζόν, οπότε αναμένεται να επαναπροσληφθούν (σ.σ. οι εποχικά εργαζόμενοι).
Σε ό,τι αφορά την ανταγωνιστικότητα, οι εκπρόσωποι του ΣΕΤΕ ζήτησαν πρώτα απ’ όλα τη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ σε όλο το εύρος της τουριστικής αλυσίδας (διαμονή, εστίαση, τουριστικό πακέτο, μεταφορές). Επεσήμαναν, μάλιστα, πως αυτό θα πρέπει να ισχύσει για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, προκειμένου οι επιχειρήσεις να είναι σε θέση να «αντικρίσουν» τον ανταγωνισμό.
Ταυτόχρονα ζήτησαν να εδραιωθεί η στενή συνεργασία που αναπτύχθηκε το τελευταίο διάστημα μεταξύ του υπουργείου Τουρισμού, του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ) και της Marketing Greece. Στόχος η από κοινού δημιουργία προγραμμάτων προβολής, προκειμένου να κεφαλαιοποιήσει η χώρα το θετικό brand που έχει δημιουργήσει αυτή τη στιγμή, εξαιτίας της επιτυχημένης, μέχρι στιγμής, διαχείρισης της πανδημίας.
