Ηθοποιός, τραγουδίστρια, θεωρητικός της τέχνης. Το βιογραφικό της Βερόνικας Δαβάκη είναι το λιγότερο εντυπωσιακό. Ακόμα πιο εντυπωσιακή όμως είναι η απλότητα, η προσήνεια και η ακλόνητη πεποίθησή της ότι όσο περισσότερα μαθαίνει, τόσο περισσότερα έχει ακόμα να διδαχθεί.
Πέρυσι ενσάρκωσε υποδειγματικά τη Μαρίνα Νίκου σε σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη στη σκηνή του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν – Φρυνίχου, τώρα δίνει μια καινούρια ερμηνευτική ανάγνωση στο ρεμπέτικο τραγούδι συμπράττοντας με τον Βαγγέλη Κορακάκη και τον Δημήτρη Παπαδημητρίου σε έναν κύκλο συναυλιών του «Ελληνικού Σχεδίου».
Η Βερόνικα Δαβάκη λέει ότι ποτέ δεν μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό της κάτι άλλο από καλλιτέχνη. Και παρότι υπήρξαν στιγμές που σκέφτηκε να τα παρατήσει, το μόνο που χρειάστηκε ήταν να ρωτήσει τον εαυτό της εάν μπορεί να ζήσει εκτός της τέχνης. Η απάντηση που γλίστρησε στην άκρη της γλώσσας της ήταν ένα αυθόρμητο «όχι».
GALA: Ηθοποιός, τραγουδίστρια και θεωρητικός της τέχνης. Αλήθεια, πώς αυτοπροσδιορίζεσαι;
ΒΕΡΟΝΙΚΑ ΔΑΒΑΚΗ: Εχω βρει τη λέξη ερμηνεύτρια τώρα τελευταία, η οποία τα περιλαμβάνει όλα. Εκεί αισθάνομαι μεγαλύτερη ασφάλεια. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω το θέατρο από τη μουσική. Είναι για μένα ένας κόσμος. Είτε υπερισχύει το ένα, είτε το άλλο. Και δεν θέλω να αποχωριστώ κανένα κομμάτι του.
G.: Οπότε, πατάς σε δύο βάρκες;
Β.Δ.: Δεν είναι δύο βάρκες. Είναι μια θάλασσα. Η μουσική βρίσκεται πάρα πολύ μέσα στην τέχνη της υποκριτικής και η τέχνη της υποκριτικής βρίσκεται πολύ μέσα στη μουσική, ειδικά στο τραγούδι.
G.: Και σ’ αυτή τη θάλασσα, εσύ πώς αποφάσισες να μπεις;
Β.Δ.: Από το Δημοτικό έκανα μαθήματα πιάνου και φωνητικής και παράλληλα συμμετείχα και στις ερασιτεχνικές ομάδες του σχολείου.
G.: Τη μουσική την ήθελες εσύ ή η οικογένεια;
Β.Δ.: Καμία σχέση δεν είχε η οικογένειά μου με τα καλλιτεχνικά. Κι εγώ στην Αθήνα ήρθα από την Κρήτη ως φοιτήτρια Νομικής.
G.: Αυτό ήταν το όνειρό σου;
Β.Δ.: Κανένα τέτοιο όνειρο δεν είχα. Ηθελα εξαρχής να κάνω θέατρο και μουσική, αλλά τότε στην Κρήτη δεν υπήρχαν καν μουσικά σχολεία. Δεν ήξερα ποια είναι η διαδρομή για να φτάσει κανείς να είναι επαγγελματίας ηθοποιός ή μουσικός. Ηρθα στην Αθήνα με την πολύ καλή αφορμή και ευκαιρία των σπουδών και όλα πήραν τον δρόμο τους.
G.: Τη Νομική την τελείωσες;
Β.Δ.: Ποτέ. Νομίζω πήγα μόνο τον πρώτο χρόνο. Μετά δεν με ξαναείδε κανείς. Ομως κάτι μου έδωσε και η Νομική. Μια πάρα πολύ καλή δικαιολογία για να έρθω στην Αθήνα.
G.: Η μετάβαση από τα Χανιά στη μεγάλη πόλη πώς ήταν;
Β.Δ.: Στην Αθήνα με υποδέχθηκε μια τεράστια αγκαλιά. Εκείνη του Πολιτιστικού Ομίλου Φοιτητών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ηταν μια μεγάλη ομάδα φοιτητών, τρομερά ενεργή, με καλλιτεχνικές ανησυχίες, πρωτοβουλίες και πρωτοτυπίες. Ηταν ένας πυρήνας. Την πρώτη κιόλας εβδομάδα μου στην Αθήνα έπεσα πάνω τους. Από την αγκαλιά της οικογένειας βρέθηκα σε μια καλλιτεχνική αγκαλιά που μου έδειξε και μου άνοιξε δρόμους.
G.: Η απόφαση για το επάγγελμα καλλιτέχνης υπήρχε από τότε;
Β.Δ.: Δεν ξέρω αν τολμούσα να το αποφασίσω. Το ονειρευόμουν όμως.
G.: Από παιδί;
Β.Δ.: Ναι, νομίζω ότι αυτό υπήρχε πάντα. Θυμάμαι σε οικογενειακές εκδρομές που κάναμε στη νότια Κρήτη να ανεβάζω παραστάσεις με τα παιδιά των φίλων των γονιών μου. Αυτοσχεδιάζαμε, τραγουδούσαμε. Δεν με θυμάμαι ποτέ έξω από όλο αυτό.
G.: Οταν πια η τέχνη έγινε δουλειά ήρθε και η απομυθοποίηση;
Β.Δ.: Ε, βέβαια, απομυθοποιείς πράγματα και πρόσωπα. Είναι όπως όταν ερωτεύεσαι. Βλέπεις απέναντι έναν άνθρωπο που μοιάζει ιδανικός, αψεγάδιαστος, κάπως θεοποιείται. Οσο έρχεσαι πιο κοντά μαζί του, παρατηρείς τις ατέλειες, τις αδυναμίες, τη σκληρότητα. Τότε αναρωτιέσαι: «Αντέχω έτσι; Μου αρέσει; Γιατί έτσι είναι». Και μετά αγαπάς. Οταν έρθει η αγάπη, η σχέση γίνεται πιο ισχυρή. Ο έρωτας είναι και λίγο φτερό στον άνεμο, η αγάπη όμως, το να αποδεχθείς μια κατάσταση στο σύνολό της, είναι ακλόνητη.
G.: Οπότε αναμετριέσαι με τον εαυτό σου.
Β.Δ.: Ναι, τον ρωτάς αν μπορεί να ευτυχήσει μέσα σε όλο αυτό.
G.: Κι εσύ απάντησες θετικά.
Β.Δ.: Εγώ δεν αντέχω χωρίς να κάνω μουσική, χωρίς να βρίσκομαι γύρω από τη θεατρική πράξη. Δεν μπορώ. Και είμαι διατεθειμένη να πληρώσω οποιοδήποτε κόστος.
G.: Κάπως έτσι αποφάσισες να σπουδάσεις και τη θεωρία της τέχνης;
Β.Δ.: Αισθανόμουν ιστορικά αναλφάβητη. Ειδικά στα θέματα της ιστορίας της τέχνης. Νομίζω ότι οφείλει καθένας στον τομέα του να αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως συνέχεια ενός παρελθόντος και ως το προοίμιο ενός μέλλοντος. Να κατατάσσει δηλαδή τον εαυτό του ως κομμάτι της ιστορίας. Βρήκα λοιπόν ένα πολύ σοβαρό πρόγραμμα σπουδών στη Σχολή Καλών Τεχνών, έδωσα εξετάσεις και μπήκα. Υπήρχε μία θέση για τη δική μου κατηγορία, για την οποία με το σημερινό Προεδρικό Διάταγμα, δηλαδή ως απόφοιτη Λυκείου, δεν θα μπορούσα να είμαι υποψήφια.
G.: Μήπως έχεις υπερβολικά πολλά προσόντα για καλλιτέχνης στην Ελλάδα;
Β.Δ.: Καμία σχέση. Οι περισσότεροι καλλιτέχνες έχουν σίγουρα πτυχίο πανεπιστημιακής σχολής. Αισθάνομαι το αντίθετο. Οτι έχω πάρα πολύ δρόμο. Οσο μαθαίνεις τόσο καταλαβαίνεις την απειρία της γνώσης. Κατεβάζεις τα φτερά σου και σκάβεις.
G.: Και το «Ελληνικό Σχέδιο» καταλαβαίνω ότι είναι τώρα ένας σταθμός στον δρόμο σου.
Β.Δ.: Το «Ελληνικό Σχέδιο» είναι μια μη κερδοσκοπική εταιρεία με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Δημήτρη Παπαδημητρίου και λειτουργεί υπό τη σκέπη της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Φέτος, για πρώτη φορά, διοργανώνει ένα ελληνικό φεστιβάλ εκτός της Στέγης, το οποίο έχει ως σημείο αναφοράς το ρεμπέτικο τραγούδι. Είτε ως έναυσμα για νέες μουσικές, είτε ως θησαυρό. Στις επικείμενες συναυλίες όλα τα τραγούδια είναι καινούρια. Περιλαμβάνει εννιά συνθέσεις του Βαγγέλη Κορακάκη, τις οποίες έχει ενορχηστρώσει ο Δημήτρης με έναν πολύ ευφάνταστο τρόπο, ενώ το δεύτερο μέρος αποτελείται από κομμάτια πολύ γνωστά, τα οποία θα παιχτούν με δύο άρπες και εμένα στην ερμηνεία. Τα αγαπώ τα ρεμπέτικα. Οταν ξεκίνησα να τραγουδάω επαγγελματικά, παρότι είχα κάνει κλασικό τραγούδι, σε ρεμπετάδικα τραγουδούσα. Κάποια χρόνια τραγουδούσα σε μικρά ταβερνάκια, στον δρόμο.
G.: Τα χρόνια εκείνα τα θυμάσαι με νοσταλγία;
Β.Δ.: Δεν νοσταλγώ. Είναι μια ωραία και ζεστή ανάμνηση. Δεν έχω αφήσει εκκρεμότητες.
G.: Είναι δύσκολο να είσαι καλλιτέχνης στην Ελλάδα σήμερα;
Β.Δ.: Το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό είναι ότι το να είσαι ανθρακωρύχος είναι πολύ δύσκολο. Εννοώ η σωματική εργασία, η κόπωση, η φθορά. Ομως είναι κάτι που δεν λείπει καθόλου από τους καλλιτέχνες. Εχουμε καθημερινά να αναμετρηθούμε με τη σωματική μας υγεία και οφείλουμε να είμαστε καλά. Ο καλλιτέχνης δεν έχει δικαίωμα να αρρωστήσει, δεν μπορεί να είναι συναισθηματικά καταβεβλημένος. Είναι μια πάρα πολύ δύσκολη και επίπονη δουλειά. Η παράσταση δεν είναι παρά το αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς. Είμαστε σαν τους αθλητές. Τρώμε τη ζωή μας για να φτάσουμε στο αποτέλεσμα που απολαμβάνει το κοινό. Είναι μια πολλαπλά απαιτητική δουλειά, η οποία δεν αμείβεται. Οπως πολύ εύστοχα είπε ο Τζον Μάλκοβιτς σε μια συνέντευξη που έδωσε πρόσφατα στην Αφροδίτη Παναγιωτάκου στη Στέγη, το 1% των καλλιτεχνών αμείβεται καλά γι’ αυτό που κάνει. Ας μην κρίνουμε από τις αμοιβές των σταρ. Εγώ έπαιζα κάποτε για 30 ευρώ μεροκάματο όταν τραγουδούσα στο Κουκάκι ή στα Πετράλωνα.
G.: Εχεις σκεφθεί ποτέ να τα παρατήσεις; Εχεις περάσει κάποια μεγάλη απογοήτευση;
Β.Δ.: Ναι. Τότε ρώτησα τον εαυτό μου: «Βερόνικα, μπορείς να αντέξεις χωρίς αυτό;». Και η απάντηση ήταν ότι δεν μπορώ. Αρα έσφιξα τα δόντια μου και συνέχισα.
G.: Ποιο είναι το κρυφό σου ταλέντο;
Β.Δ.: Είμαι πολύ καλή στη χρήση κατσαβιδιού, στα μαστορέματα, στα ηλεκτρολογικά. Πιάνουν πολύ τα χέρια μου γενικότερα. Και αυτό είναι κάτι που με χαλαρώνει. Τις πρίζες στο σπίτι τις έχω φτιάξει όλες εγώ.