Άννα Ντουντουνάκη συμμετέχει φέτος για τρίτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η πρώτη Ελληνίδα αθλήτρια που κατέκτησε χρυσό μετάλλιο σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα κολύμβησης προπονείται μεθοδικά, έχει στραμμένο το βλέμμα στους τελικούς του Παρισιού και συνεχίζει με επιτυχία τις σπουδές της στο Αθλητικό Δίκαιο και τη Διοίκηση Επιχειρήσεων.
Το αγώνισμά της είναι η πεταλούδα, στην οποία έχει διακριθεί κερδίζοντας μετάλλια σε κάθε είδους διοργανώσεις. Πρόσφατα τερμάτισε 5η στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Ντόχα.
Οι σωματικές και πνευματικές απαιτήσεις που έχει αυτό το σπορ δεν την εμπόδισαν, όμως, στις σπουδές της. Οταν πήρε την πρόκριση για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο βρισκόταν στο τρίτο έτος της Νομικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σε όλη τη μέχρι σήμερα πορεία της στον αθλητισμό συνδυάζει σπουδές και υψηλές επιδόσεις, παρότι συχνά οι συνθήκες προετοιμασίας δεν είναι οι ιδανικές. Ποτέ δεν σκέφτηκε, ωστόσο, να εγκαταλείψει κάτι από τα δύο. «Δεν έκανα διάλειμμα από την κολύμβηση όταν σπούδαζα στη Νομική, τα έκανα παράλληλα. Νομίζω ότι όλο αυτό βγήκε επειδή είχα τις βάσεις από το παρελθόν. Πάντα διάβαζα στο σχολείο, είχα μια συνέπεια. Γενικά ήθελα να είμαι καλή και στα δύο. Ημουν αρκετά πειθαρχημένη στο πρόγραμμα που έβαζα. Έθετα προτεραιότητες κατά τη διάρκεια της χρονιάς: την περίοδο της εξεταστικής ήμουν περισσότερο συγκεντρωμένη στο διάβασμα, ενώ όταν ήμουν σε περίοδο προετοιμασίας ήμουν περισσότερο συγκεντρωμένη στην προπόνηση».
Η Άννα έχει σκεφτεί ότι κάποια στιγμή θα ασχοληθεί με το αντικείμενο σπουδών της σε επαγγελματικό επίπεδο. «Δεν είναι εφικτό να δουλεύεις παράλληλα με τον πρωταθλητισμό. Μπορείς να προσαρμόζεις τις ώρες του διαβάσματος, αλλά όχι τις ώρες της δουλειάς. Γι’ αυτό κι εγώ μετά τη Νομική έκανα μεταπτυχιακό, ενώ τώρα σπουδάζω στην ΑΣΟΕΕ Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων. Παράλληλα έχω ξεκινήσει το διδακτορικό μου στο Αθλητικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Προσπαθώ να μην είμαι μόνο προσηλωμένη στο κολύμπι, θέλω να ξεφεύγει λίγο το μυαλό μου», λέει η πολυπράγμων Άννα, που φροντίζει να κρατάει διαρκώς επαφή με το αντικείμενο σπουδών της.
«Θεωρώ ότι οτιδήποτε μαθαίνεις στη Νομική πηγάζει από τη ζωή και οι γνώσεις που αποκομίζεις χρησιμεύουν στην καθημερινότητα», επισημαίνει. Ενα πράγμα που τη βοήθησε να συνδυάσει κολύμπι και διάβασμα ήταν η ποιότητα ζωής που προσέφερε η ιδιαίτερη πατρίδα της, τα Χανιά. «Στην Ελλάδα δεν έχουμε τις καλύτερες εγκαταστάσεις – μιλάω σε γενικότερο πλαίσιο, όχι μόνο για το κολυμβητήριο. Ισως στην Κρήτη οι συνθήκες να είναι πιο ανθρώπινες, η ποιότητα ζωής λίγο καλύτερη. Εγώ συνέχισα να κάνω πρωταθλητισμό στο Λύκειο. Ακόμα και στην τρίτη τάξη, που διάβαζα πάρα πολύ για να δώσω Πανελλήνιες, συνέχιζα να κολυμπάω κάθε μέρα έστω και μία ώρα. Αυτό δεν ξέρω αν μπορούσα να το κάνω στην Αθήνα».
Η Άννα προπονείται σχεδόν καθημερινά, πραγματοποιώντας συχνά διπλές προπονήσεις, με αποτέλεσμα ο ελεύθερος χρόνος της να είναι πολύ περιορισμένος, ειδικά όταν προετοιμάζεται για διεθνείς αγώνες. «Το μυαλό είναι περισσότερο εστιασμένο στην προπόνηση, στο να ξεκουράζεσαι και να τρως καλά για να είσαι στην καλύτερη δυνατή κατάσταση την επόμενη μέρα του αγώνα. Προσπαθώ να ξεφεύγω πού και πού, γιατί αλλιώς είναι όλο αρκετά πιεστικό και αγχωτικό».
Η ίδια δεν παραλείπει, βέβαια, να επιβραβεύει τον εαυτό της, κάθε φορά που επιστρέφει σπίτι μετά από αγώνες, είτε με γλυκά, που της αρέσουν πολύ, είτε με κάποιο ταξίδι, που, όμως, λόγω προγράμματος, είναι πιο δύσκολο ως στόχος: «Θα ήθελα να κάνω μακρινά ταξίδια και να γυρίσω τον κόσμο χωρίς να έχω αγώνες», εξομολογείται η Άννα, που οι αθλητικές της διακρίσεις την έχουν ήδη ταξιδέψει σε μακρινούς προορισμούς.
Μετά την 17η θέση στο Ρίο και την 9η θέση στο Τόκιο, η 29χρονη αθλήτρια ετοιμάζεται να ριχτεί για τρίτη φορά στη μάχη των Ολυμπιακών Αγώνων, αυτή τη φορά για μια καλή θέση στην Ολυμπιάδα του Παρισιού, προσεγγίζοντας τη συγκεκριμένη συμμετοχή με διαφορετικό τρόπο. «Σίγουρα αυτή τη φορά είμαι πιο αποφασισμένη από ποτέ, έχω την εμπειρία. Είπα ότι φέτος θα υπερτερεί η προπόνηση, γι’ αυτό έχω ζητήσει την κατανόηση όλων γύρω μου, φίλων, οικογένειας, γιατί δεν μπορώ να τους αφιερώσω το χρόνο που θα ήθελα και που αφιέρωνα στο παρελθόν. Είναι μια μεγάλη αλλαγή για μένα και είχα σκεφτεί και πέρυσι – βλέποντας πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα και στους αγώνες, τι μπορώ να διορθώσω, τι μπορώ να κάνω καλύτερα. Με την ομάδα που φτιάξαμε δεν αφήνουμε τίποτα στην τύχη, δίνουμε προσοχή στη λεπτομέρεια».
Το χρυσό πανευρωπαϊκό μετάλλιο που κατέκτησε το 2021 στη Βουδαπέστη είναι για εκείνη η μεγαλύτερη της επιτυχία μέχρι σήμερα. «Είναι ένα μετάλλιο που ήρθε μετά τη χρονιά της πανδημίας COVID-19 και της καραντίνας, στην οποία οι συνθήκες ήταν αρκετά δύσκολες. Δεν μπορούσαμε να πάμε πουθενά για προετοιμασία. Είχα κοπιάσει πάρα πολύ γιατί ήθελα πάρα πολύ ένα μετάλλιο σε Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και την 8άδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Σίγουρα είχα στο μυαλό μου ότι θα πετύχω ένα μετάλλιο, αλλά δεν είχα στο μυαλό μου το χρυσό και όλο αυτό ήταν πάρα πολύ όμορφο. Είναι μια στιγμή που δεν θα την ξεχάσω ποτέ, άλλαξα επίπεδο κολυμβητικά και μου άνοιξε το δρόμο για όλα όσα ήθελα να ακολουθήσω μέχρι τώρα».
Οι προσπάθειές της έχουν αποδώσει καρπούς, αλλά δεν μπορεί να παραβλέψει τις δυσκολίες που υπάρχουν στον πρωταθλητισμό. «Δεν είναι καλές οι συνθήκες. Το χειμώνα προπονούμαι με το κρύο σε ανοιχτή πισίνα, το καλοκαίρι έχει ζέστη. Ο Τάσος Καράμπελας, ο προπονητής μου, δεν είναι ομοσπονδιακός, οπότε παίρνει άδεια από τη δουλειά του για να έρχεται μαζί μου στις προετοιμασίες. Προσπαθώ να φεύγουμε όσο πιο συχνά γίνεται ώστε να έχω μια κλειστή πισίνα, ένα καλύτερο περιβάλλον και να βγαίνει καλύτερα η προπόνηση. Στην πραγματικότητα, όμως, οι πρωινές προπονήσεις -πολλές φορές και οι μεσημεριανές- γίνονται μπροστά σε κοινό, κολυμπάω δηλαδή στην ίδια διαδρομή με άλλους ανθρώπους. Το να κολυμπάς μαζί με άλλους σίγουρα δεν είναι το ιδανικό: Αυτό τουλάχιστον θα έπρεπε να έχει λυθεί, ώστε να μην παλεύει κάθε φορά ο προπονητής μου για να δει πώς θα γίνει η προπόνηση».
«Δεν υπάρχουν κίνητρα για τη συνέχιση του αθλητισμού στο πανεσπιτήμιο. Στην Αμερική ο αθλητισμός λειτουργεί σε συνδυασμό με τα πανεπιστήμια, όμως αυτό δεν συμβαίνει στην Ελλάδα. Οπότε, όσα χρόνια ήμουν στη Σχολή, όλο αυτό έβγαινε δύσκολα».
Ακόμα ένα σοβαρό θέμα που θέτει επί τάπητος η Άννα είναι η έλλειψη υποστήριξης της Πολιτείας στο πρόσωπο των αθλητών, από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν τις σπουδές τους: «Δεν υπάρχουν κίνητρα για τη συνέχιση του αθλητισμού στο πανεπιστήμιο. Στην Αμερική ο αθλητισμός λειτουργεί σε συνδυασμό με τα πανεπιστήμια, όμως αυτό δεν συμβαίνει στην Ελλάδα. Οπότε, όσα χρόνια ήμουν στη Σχολή, όλο αυτό έβγαινε δύσκολα, επειδή εγώ προσπαθούσα με δική μου θέληση και για τα δύο. Ολοι κάποια στιγμή θα σταματήσουμε τον πρωταθλητισμό ή τον αθλητισμό. Δεν υπάρχει καμία επαγγελματική αποκατάσταση, κάτι να μας εξασφαλίζει το τι θα κάνουμε στη συνέχεια. Ως αθλητής δίνεις τα πιο παραγωγικά σου χρόνια σε αυτό και μετά δεν σου προσφέρεται τίποτα. Και δεν είμαστε ποδοσφαιριστές ή μπασκετμπολίστες ώστε να έχουμε ένα μεγάλο εισόδημα, που να μας εξασφαλίζει μελλοντικά. Ακόμη κι εγώ που έχω κάνει τόσο πολλά ώστε να χτίσω το μέλλον μου, θα ήθελα να έχω κάποια βοήθεια, ώστε να μπορώ να μπω πιο εύκολα στην αγορά εργασίας».
Το παράπονο της Άννας, και μαζί πολλών αθλητριών/των, είναι ότι μόνο όποιος φέρει Ολυμπιακό μετάλλιο έχει κάποιου είδους επαγγελματική αποκατάσταση. «Αυτό είναι κάτι πάρα πολύ δύσκολο και το πετυχαίνουν ελάχιστοι. Το να μην υπάρχει τίποτα για τους υπόλοιπους είναι μεγάλη αδικία. Και σε αυτούς που έχουν κατακτήσει Ολυμπιακά μετάλλια δεν παρέχεται κάτι σχετικό με αυτό που έχουν σπουδάσει. Για μένα και αυτό είναι λάθος», λέει με σιγουριά, αναφερόμενη στους Ολυμπιονίκες που λαμβάνουν τιμητικές απονομές βαθμού στον Ελληνικό Στρατό.
Η αυτοπεποίθηση είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που έχει καλλιεργήσει χάρη στον πρωταθλητισμό. «Επίσης έχω μάθει πειθαρχία και προσήλωση. Πάντα λέω ότι τίποτα δεν έρχεται εύκολα. Εχω μάθει ότι για να έρθει αυτό που θέλεις πρέπει να δουλέψεις πολύ, να έχεις υπομονή και πάντα να επιμένεις και να μην τα παρατάς, να συνεχίζεις να βλέπεις τι μπορείς να βελτιώσεις ώστε να γίνεις καλύτερος», λέει η Άννα, που υποστηρίζει ότι μέσα από τις έντονες στιγμές του πρωταθλητισμού έχει μάθει να δουλεύει πολύ με τον εαυτό της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι μπορεί πλέον να διαχειρίζεται την πίεση που δέχονται αθλητές όπως εκείνη, που αγωνίζονται την πρώτη ημέρα των Ολυμπιακών Αγώνων: «Είναι λίγο αγχωτικό, αλλά είχα πει στον εαυτό μου από τότε που ξεκίνησα να αγωνίζομαι σε διεθνές επίπεδο ότι πρέπει να το ξεπεράσω», εξομολογείται.
«Όλοι γνωρίζουν ότι αυτό που θέλω μετά το Τόκιο είναι ο τελικός στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτός είναι ο πρώτος στόχος για μένα. Και να μπορέσω να καταρρίψω το ρεκόρ μου».
Βλέποντας τον πρωταθλητισμό σε διάφορα επίπεδα, η Άννα θεωρεί ότι δεν είμαστε κοντά στην επίτευξη της ισότητας των φύλων ούτε σε αυτό τον κλάδο, παρότι υπάρχει βελτίωση ως προς τη θέση των γυναικών, όπως μέσα από την ισάριθμη αναλογία συμμετεχόντων στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού. «Είναι πολύ όμορφο και πολύ σημαντικό που γίνεται αυτή η προσπάθεια και κάθε χρόνο τα πράγματα είναι καλύτερα, όμως οι γυναίκες είναι πολύ λιγότερες και σε όλους τους υπόλοιπους χώρους. Υπάρχει ακόμη αρκετός δρόμος. Στο κολύμπι δεν υπάρχουν τόσο μεγάλες διαφορές, αλλά σε ομαδικά αθλήματα ακόμα και οι αμοιβές των ανδρών είναι πολύ διαφορετικές από των γυναικών».
Ολα είναι έτοιμα για το ταξίδι της στο Παρίσι τον Ιούλιο. Η ίδια δεν συνηθίζει να συζητάει για το αποτέλεσμα με το οποίο θα είναι πραγματικά ευχαριστημένη, αυτή τη φορά όμως παραδέχεται πως θέλει δύο πράγματα: «Ολοι γνωρίζουν ότι αυτό που θέλω μετά το Τόκιο είναι ο τελικός στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτός είναι ο πρώτος στόχος για μένα. Και να μπορέσω να καταρρίψω το ρεκόρ μου». Οσο για το μετά, σκοπεύει να κάνει διακοπές και να ξεκουραστεί. Δεν έχει αποφασίσει ακόμα αν θα κάνει κάποιο μεγάλο ταξίδι, ωστόσο είναι σίγουρη για ένα πράγμα: θα επιστρέψει για λίγο στα Χανιά, το μέρος όπου ξεκίνησαν όλα για τη νεαρή γυναίκα που έχει μάθει να δουλεύει σκληρά, να μην κάνει εκπτώσεις στις επιθυμίες της και να γίνεται καλύτερη με κάθε ευκαιρία.
Photographer: YIORGOS KAPLANIDIS (This Is Not Another Agency)