Του Πάνου Παναγιώτου
Στον απόηχο των πολλαπλών τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι, πολλά γράφονται και λέγονται για τη «χρηματοδότηση» της «τρομοκρατικής οργάνωσης» που ανέλαβε την ευθύνη γι’ αυτές, γνωστής ως ISIS από τα αρχικά του ονόματος με το οποίο αυτοαποκαλείται, δηλαδή Islamic State of Iraq and Syria (Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Συρίας).
Όλες οι προσεγγίσεις για τα οικονομικά του ISIS βασίζονται σε δύο υποθέσεις, ότι πρόκειται για μία «οργάνωση» η οποία και αναζητεί πηγές ώστε να «χρηματοδοτεί» το τρομοκρατικό της έργο.
Αυτή η λογική κατατάσσει την ISIS στην ίδια κατηγορία με άλλες παραστρατιωτικές ισλαμικές οργανώσεις, οι οποίες κρύβουν πίσω από το ιδεολογικό, θρησκευτικό κάλυμμα της «τζιχάντ», δηλαδή του ιερού πολέμου εναντίον των «απίστων», τις εγκληματικές τους δραστηριότητες.
Ωστόσο η μελέτη μυστικών εγγράφων και εμπιστευτικής ηλεκτρονικής αλληλογραφίας από το αρχείο του wikileaks.org, η προσεχτική καταγραφή πληροφοριών που διαρρέουν από ομιλίες θρησκευτικών ηγετών του Ιράκ και οι παραδοχές που κατά διαστήματα έχουν γίνει από Αμερικανούς αξιωματούχους σχετικά με το ISIS, υποστηρίζουν μία διαφορετική υπόθεση, μακράν πιο εφιαλτική.
ISIS: Το πρώτο «κράτος τρόμου»
Εδαφική έκταση στο μέγεθος της Μεγάλης Βρετανίας
Το ISIS έχει πάρει τον έλεγχο μίας περιοχής ίσης με το μέγεθος της Μεγάλης Βρετανίας. Στη Συρία ελέγχει τις επαρχίες Χαλέπι, Ράκαχ και Ντέιρ ες Ζορ και στο Ιράκ τις επαρχίες Σαλαχουντίν, Αλ-Ανμπάρ, Νινέβεχ και Ντιάλα.
Πληθυσμός: 10 εκ.
Ο πληθυσμός στις εκτάσεις που ελέγχει το ISIS ξεπερνά τα δέκα εκατομμύρια ανθρώπους.
Κεφάλαια υπό έλεγχο: $2 τρισ.
Εν έτη 2015 το ISIS ελέγχει περιουσιακά στοιχεία αξίας μεγαλύτερης των δύο τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Το ύψος των κεφαλαίων αυτών είναι μεγαλύτερο από το ΑΕΠ κρατών όπως η ο Καναδάς, η Ινδία, η Ιταλία και η Ρωσία.
Προϋπολογισμός $2 δισ. – πρωτογενές πλεόνασμα $250 εκ.
Ο Σεΐχης Άμπου Σάαντ αλ-Ανσάρι, ηγετική θρησκευτική φυσιογνωμία της Μοσούλης στο Βόρειο Ιράκ, αποκάλυψε ότι το ISIS ενέκρινε τον πρώτο προϋπολογισμό του για το 2015, ύψους δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων, με πρωτογενές πλεόνασμα 250 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Ντέιβιντ Κοέν, Αμερικανός Υφυπουργός Τρομοκρατίας και τις Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών, επιβεβαίωσε αυτήν την πληροφορία λέγοντας ότι ο προϋπολογισμός των περιοχών που ελέγχει το ISIS ξεπερνά τα $2 δισ. ετησίως.
Κεντρική Διοίκηση – Υπουργεία, νέο Υπουργείο Πετρελαίου
Το ISIS ασκεί την κεντρική του διοίκηση μέσω των επικεφαλής του, με την κορυφή της ηγεσίας του να μην αποτελείται από περισσότερα από δώδεκα άτομα. Οι επικεφαλής έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες οι οποίες είναι χωρισμένες σε «υπουργεία». Σε εμπιστευτική αλληλογραφία που δημοσιεύεται για πρώτη φορά στα πλαίσια αυτής της έρευνας, διαβάζουμε ότι ο πρόεδρος της επιτροπής πληροφοριών των ΗΠΑ σημείωσε το 2015 ότι «το Ισλαμικό Κράτος πρόσφατα διόρισε έναν υπουργό πετρελαίου για να συντονίσει τις κατακτημένες εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας».
Περιφερειακή Διοίκηση
Όσον αφορά στην περιφερειακή διοίκηση και σύμφωνα με μυστικό έγγραφο της υπηρεσίας πληροφοριών του Ιράκ, το ISIS αφήνει στην εξουσία τοπικούς άρχοντες των περιοχών που κατακτά, με όσους δεν συνεργάζονται να απειλούνται με θάνατο και όσους συνεργάζονται να εξασφαλίζουν οικονομικές απολαβές.
Φορολογία: ΦΠΑ, Φόρος αναλήψεων & προστασίας Χριστιανών
Το ISIS χρεώνει φόρο προστιθέμενης αξίας σε όλα τα αγαθά που διακινούνται σε έναν πληθυσμό δέκα εκατομμυρίων ανθρώπων και επιπλέον, μεταξύ άλλων, φόρο αναλήψεων, υψηλότερο φόρο για όσους Χριστιανούς επιχειρηματίες και εμπόρους έχουν παραμείνει με την άδειά του στην περιοχή, φόρο στους μισθούς, τέλη κυκλοφορίας αυτοκινήτων, τελωνειακό φόρο και φόρο προστασίας Χριστιανών και αλλοθρήσκων.
Πετρέλαιο: Έλεγχος 20 κοιτασμάτων πετρελαίου
Με το Ιράκ να διαθέτει το 40% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου, ήταν αναπόφευκτο το ISIS να επιδιώξει να το εκμεταλλευτεί και αυτό ακριβώς έχει κάνει, καταλαμβάνοντας δεκατρία κοιτάσματα πετρελαίου στη χώρα. Επιπλέον έχει καταλάβει επτά κοιτάσματα πετρελαίου στη Συρία συμπεριλαμβανομένου του Αλ Ομάρ, του μεγαλύτερου κοιτάσματος της χώρας.
Η συνολική του παραγωγική ικανότητα ξεπερνά τα 120 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα.
Φυσικό Αέριο
Το ISIS έχει καταλάβει μία σειρά κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Συρία και το Ιράκ συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου κοιτάσματος του Ιράκ, στην επαρχία Αλ-Ανμπάρ.
Φυσικοί Πόροι: Φωσφορικό άλας, τσιμέντο, θείο – Γεωργία
Έχοντας υπό την κατοχή του μία έκταση όση η Μεγάλη Βρετανία ήταν απολύτως λογικό, το ISIS να βάλει χέρι και στους φυσικούς και γεωργικούς πόρους. Πράγματι, ελέγχει τα μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικών πόρων και την πιο εύφορη γεωργικά περιοχή της Συρίας.
Συμπερασματικά, όλα τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι το ISIS έχει κατακτήσει τέτοια εδαφική έκταση, έχει αποκτήσει τόση περιουσία και έχει δημιουργήσει τέτοια υποδομή, ώστε να έχει μεταλλαχτεί από τρομοκρατική οργάνωση σε ένα σκιώδες «κράτος τρόμου», αντίστοιχο του οποίου δεν έχει προϋπάρξει στη σύγχρονη ιστορία.
Και αυτός είναι ο λόγος που είναι τόσο επείγουσα η ανάγκη αντιμετώπισής του αλλά και για τον οποίο απαιτείται η συντονισμένη προσπάθεια των ισχυροτέρων, στρατιωτικά, κρατών του κόσμου προκειμένου αυτό να συμβεί με επιτυχία.