Άκρως αποκαλυπτική για το τι πραγματικά συμβαίνει με τις τράπεζες ήταν η ενημέρωση που έκανε στην Βουλή ο επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, και η συζήτηση που ακολούθησε. Τα ιδρύματα που από την πρώτη Μαϊου ετοιμάζονται να … εφορμήσουν στην λαϊκή κατοικία προκειμένου ΚΑΙ με αυτό τον τρόπο να εξοικονομήσουν χρήματα για τα «νταραβέρια» με τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους.
Αν και η σχετική συζήτηση έχει «ανάψει» σε πολιτικό επίπεδο η ουσία της κάθε άλλο παρά «περνάει» στην ειδησεογραφία, παρότι είναι πολύ απλή: Τα τραπεζικά ιδρύματα συνεχίζουν να διατηρούν την όποια κεφαλαιακή τους επάρκεια χάρη στη φορολογία των λαϊκών στρωμάτων μέσω του αναβαλλόμενου φόρου και από αυτά ακριβώς τα στρώματα θα αναζητήσουν την ενίσχυση των αποθεματικών τους.
Χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του Γιάννη Στουρνάρα που δήλωσε, παρουσιάζοντας την ενδιάμεση έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας για την ελληνική οικονομία ότι «πάνω από το ήμισυ των κεφαλαίων των τραπεζών αφορά κεφάλαια από αναβαλλόμενο φόρο». Πρόσθεσε πως οι «προκλήσεις για τα επόμενα έτη αποτελούν μεταξύ άλλων, η σταδιακή επίπτωση από την πρώτη εφαρμογή του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης 9, η κεφαλαιακή επίπτωση από τη στρατηγική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και η σταδιακή δημιουργία κεφαλαιακού αποθέματος, που αντιστοιχεί στην ελάχιστη απαίτηση ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανήλθαν στο τέλος Σεπτεμβρίου 2019 σε 71,2 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 10,6 δισ., συγκριτικά με το τέλος Δεκεμβρίου του 2018 και κατά περίπου 36 δισ. έναντι του Μαρτίου του 2016, οπότε και είχε καταγραφεί το υψηλότερο επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων».
Εντυπωσιακό στοιχείο της συζήτησης ήταν πως η σκανδαλώδης αυτή στρατηγική στόχευση του χρηματοπιστωτικούς συστήματος εκτιμήθηκε ως τέτοια από τον …Μπάμπη Παπαδημητρίου, έναν βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας και πρώην παρουσιαστή – σχολιαστή δελτίου ειδήσεων που κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει για εχθρότητα προς τις τράπεζες.
Ο Μπάμπης Παπαδημητρίου είπε, χαρακτηριστικά, απευθυνόμενος στον Γιάννη Στουρνάρα: «Αναφερθήκατε στο θέμα των αναβαλλόμενων φόρων, για το οποίο θα έλεγα σε μια άλλη εποχή και με μια άλλη ιδιότητα ότι είναι σκάνδαλο. Παρά ταύτα, ήταν μια λύση και έχει βάλει ο λαός το χέρι στην τσέπη για να σώσει και με αυτό τον τρόπο τις τράπεζες τελικά». Φυσικά ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας δεν αντιτάσσεται στον αναβαλλόμενο φόρο όμως ακόμη και αυτή η παραδοχή του έχει αυτοτελή αξία.
Μάλιστα αξίζει να σημειωθεί ότι ο Γιάννης Στουρνάρας προϊδέασε και για ενισχυτικά μέτρα υπέρ των τραπεζών στην κατεύθυνση της «προστασίας» των αποθεματικών δυνατοτήτων τους. Αν και δήλωσε ότι «η εφαρμογή του σχεδίου “ΗΡΑΚΛΗΣ” το οποίο έχει καταρτίσει η κυβέρνηση θα συμβάλει ουσιαστικά στην ταχύτερη αποκλιμάκωση αυτού του ποσοστού» επισήμανε πως πρέπει «να πλαισιωθεί και από την εφαρμογή και άλλων μέτρων ολιστικής προσέγγισης όπως αυτά που έχει προτείνει στο πρόσφατο παρελθόν και η Τράπεζα της Ελλάδος. Η πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος εκτός από το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αντιμετωπίζει και το ζήτημα που προκύπτει από την σημερινή κεφαλαιακή διάρθρωση των τραπεζών με την αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση DTC να αποτελεί δυσανάλογα μεγάλο μέρος των συνολικών κεφαλαίων».
Φυσικά ο Γιάννης Στουρνάρας δεν ξέχασε και τις εργασιακές σχέσεις στο πλαίσιο των προτάσεων της Τράπεζας της Ελλάδας για την ανάπτυξη, ούτε και τα ζητήματα παιδείας. Όπως σημείωσε μέγα θέμα είναι «η αντιμετώπιση της υψηλής ανεργίας. Τα ποσοστά ανεργίας των νέων, των γυναικών και των μακροχρόνια ανέργων παραμένουν υψηλά και αναδεικνύουν την ανάγκη διατήρησης της ευελιξίας της αγοράς εργασίας». Επίσης σημείωσε πως σημαντικότατη είναι «η ενίσχυση του τριγώνου της γνώσης, δηλαδή της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας, με την υιοθέτηση πολιτικών και μεταρρυθμίσεων που ενθαρρύνουν την έρευνα, διευκολύνουν τη διάδοση της τεχνολογίας, τονώνουν την επιχειρηματικότητα και ενισχύουν τους δεσμούς μεταξύ επιχειρήσεων, ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων».
Τα funds
Πάντως ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε και η τοποθέτηση στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής στην συνεδρίαση της Τετάρτης, Εκεί όπου τα λεγόμενα funds που θα αναλάβουν το κυνήγι των κόκκινων δανείων εκπροσωπήθηκαν. Στην παρέμβασή του ο Αναστάσιος Πανούσης, Πρόεδρος του Δ.Σ της Ένωσης Ανωνύμων Εταιριών Διαχείρισης Απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις. Επισήμανε ότι «είναι οι ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές που πιέζουν τις τράπεζες να βγάλουν από πάνω τους τον όγκο των κόκκινων δανείων και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος είναι μέσα από τους διαχειριστές δανείων». Μάλιστα ήταν αποκαλυπτικός λέγοντας πως «οι τράπεζες είναι για να χρηματοδοτούν την οικονομία και οι διαχειριστές είναι για να την εξυγιαίνουν».
Σημείωσε ότι οι εταιρείες αυτές «διαθέτουν συσσωρευμένη τεχνογνωσία και απασχολούν εξειδικευμένα στελέχη» ενώ έχουν δοθεί «αρκετά εκατομμύρια ευρώ επενδύσεις για να τις αναπτύξουν». Μάλιστα επισήμανε με νόημα ότι οι εταιρίες διαχείρισης «έχουν πολύ μεγαλύτερη ευελιξία σε σχέση με τις τράπεζες» αφού «οι τράπεζες λειτουργούν κάτω από εποπτεία. Έχουν τα χέρια τους δεμένα για να προχωρήσουν σε δραστικές ρυθμίσεις». Ενδεικτικό ήταν πως αναφέρθηκε σε «εθελοντικές παραδόσεις ακινήτων» μια πρακτική που ακολουθείται στο εξωτερικό οπότε «στην Ελλάδα δεν θα ανακαλύψουμε τον τροχό».