Ο κόσμος το ‘χει τούμπανο και η τρόικα (εσωτερικού-εξωτερικού) κρυφό καμάρι: Η παγκόσμια κοινότητα των τραπεζιτών θέλει να ξεμπερδέψει με την Ελλάδα, αγοράζοντας δημόσια περιουσία στη φτήνια. Αυτό είναι το γενικό συμπέρασμα άρθρου που υπογράφει ο Μπρετ Αρεντς στο Market Watch και το οποίο συνηγορεί υπέρ της χρήσης διπλού νομίσματος για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.
Οικονομικός αρθρογράφος στη Wall Street Journal, βιογράφος του Ρεπουμπλικάνου υποψήφιου Μιτ Ρόμνεϋ και πρώην αναλυτής στη McKinsey&Co, o Άρεντς κάθε άλλο παρά αντισυστημικός φορέας ριζοσπαστικού λόγου μπορεί να θεωρηθεί. Γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία όταν γράφει πως «μισώ να ακούγομαι ως συνωμοσιολόγος, αλλά σίγουρα έτσι είναι. Ένα από τα πιο περίεργα στοιχεία από την οικονομική κρίση στην Ελλάδα είναι η επιμονή των πιστωτών ώστε η ελληνική κυβέρνηση να συμφωνήσει στην πώληση του μεγάλου μέρους της εγχώριας περιουσίας ως μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας διάσωσης».
Ο Άρεντς δεν λέει κάτι άλλο από αυτό που όλοι καταλαβαίνουν (ή κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν) όλα αυτά τα χρόνια της μνημονιακής δυστοπίας. Αναφέροντας συγκεκριμένα παραδείγματα περιουσιακών στοιχείων της Ελλάδας που εκποιούνται κατ’ απαίτηση των δανειστών και των οποίων η αξία εκτιμάται σε δεκάδες δισ. δολάρια, ο Αμερικανός αρθρογράφος διερωτάται αν κάτι τέτοιο θα βοηθούσε τους άνεργους της χώρας να βρουν δουλειά. Η απάντησή του είναι μονολεκτική: όχι.
Πιστός στην ιδεολογική του καταγωγή, ο Άρεντς δεν αμφισβητεί πως μακροπρόθεσμα είναι πολύ πιθανόν οι ιδιώτες να διαχειριστούν πολύ καλύτερα τα λιμάνια, τα δημόσια κτίρια και τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας της Ελλάδας. Αλλά, αμφισβητεί πως κάτι τέτοιο θα έβγαζε τη χώρα από την οικονομική κρίση. «Δεν θα είχε καμία επίδραση», γράφει χαρακτηριστικά και ανατρέχει στο «Δόγμα του Σοκ» της Ναόμι Κλάιν για να θυμίσει στους αναγνώστες του πως αυτές οι πρακτικές είναι η τυπική συνταγή του ΔΝΤ απέναντι σε κάθε κρίση. «Είναι το χρηματοπιστωτικό σας σύστημα υπό κατάρρευση; Τι κρίμα. Πριν σας αποστείλουμε δέματα με τρόφιμα, παρακαλούμε να υπογράψετε αυτό το έγγραφο, όπου συμφωνείται να πουλήσετε τον εθνικό φορέα ύδρευσης στο Vulture Capital Inc».
Μπορεί η Wall Street και οι γύπες των αγορών να κάνουν λόγο κάθε φορά για αμοιβαία επωφελή συμφωνία – έναν κατά τ’ άλλα «γελοίο ευφημισμό» – όλοι ξέρουν όμως πως στο τέλος ένας είναι ο νικητής. «Υποθέτω πως κανείς δεν μπορεί να αγοράσει τόσο φθηνά, αν δεν μπορεί να βρει το κορόιδο που να είναι διατεθειμένο να πουλήσει τόσο φθηνά», γράφει και εξηγεί πως με το Χρηματιστήριο Αθηνών 85% κάτω από τα επίπεδα του 2007 είναι λογικό τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια να αγοράζουν ελληνικά assets.
O αρθρογράφος παραδέχεται πως είναι δύσκολο να αποτιμά κανείς τις επενδύσεις κατά τη διάρκεια μιας κρίσης, επειδή τα κέρδη έχουν προσωρινά εξαφανιστεί. Σημασία, όμως, δεν έχει τι κερδίζουν φέτος ή του χρόνου οι εισηγμένες αλλά η δυναμική των κερδών στην τελική ευθεία. Σ’ αυτό το σημείο επικαλείται τον κυκλικά προσαρμοσμένο λόγο τιμής-κέρδους που εισήγαγε ο Ρόμπερτ Σίλερ, όνομα με ειδικό βάρος μετά και την πρόσφατη βράβευσή του με Νόμπελ Οικονομίας το 2013. Επιπρόσθετα, ανάλυση των Wellershof & Partners στη Ζυρίχη προτρέπει σε αγορά ελληνικών μετοχών, καθώς όπως εκτιμάται όσοι αγοράσουν σήμερα θα έχουν απόδοση 20% πάνω από τον πληθωρισμό σε βάθος πενταετίας.
«Η τραγωδία – ή οργή – αυτής της κρίσης είναι ότι λύνεται», διακηρύσσει ο Άρεντς. Υποστηρίζει πως η Ελλάδα πάσχει από «καταστροφική έλλειψη κυκλοφορούντος χρήματος» και με γλαφυρό τρόπο περιγράφει τις συνέπειες από την έλλειψη ρευστότητας στο εργατικό δυναμικό της χώρας. Το 2008, 4.600.000 Έλληνες παρήγαγαν αγαθά και υπηρεσίες αξίας 244 δισ. ευρώ. Σήμερα, το εργατικό δυναμικό έχει κατέλθει στα 3,6 εκατ.και παράγει 183 δισ. αντίστοιχα. Τα δε νούμερα της ανεργίας (27% και 50% στους νέους) είναι «καταστροφικά».
Ο Άρεντς θυμίζει πως η ελληνική κυβέρνηση έχει πρωτογενές πλεόνασμα από το 2013. Αυτό το πλεόνασμα, όπως παραδέχεται το ΔΝΤ, ανέρχεται στο υγιές 3% του ΑΕΠ. Υποστηρίζει, επίσης, πως η χώρα εξάγει πράγματι περισσότερα από όσα εισάγει και πως το χρέος της πέφτει από το μέγιστο των 355 δισ. ευρώ το 2011, σε 316 δισ. ευρώ σήμερα. Το άρθρο καταλήγει ως εξής:
«Σε όλη την Ελλάδα, οι τοπικές κοινωνίας έχουν απελπιστεί από τις υποδείξεις των διεθνών οικονομολόγων και πειραματίζονται με IOUs. Το μυστήριο είναι γιατί ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, δεν ακολουθεί τη λύση να χρησιμοποιήσει ένα νέο εθνικό νόμισμα για να επαναπροσλάβει τον εκατομμύριο ανέργους, και να πει στο ΔΝΤ και την ΕΕ να πάνε να πνιγούν».