Συνέντευξη του ΑΝΥΠΕΞ Νίκου Χουντή στην εφημερίδα “ΕΠΟΧΗ”
ΕΡ: Ισχύει, όπως λένε μερικά ρεπορτάζ, ότι βρισκόμαστε κοντά σε μια συμφωνία;
ΑΠ: Όλο αυτό το διάστημα η κυβέρνηση επιδιώκει να υπάρξει μια συμφωνία, πολιτική συμφωνία η οποία θα δίνει τη δυνατότητα στη χώρα να αντιμετωπίζει το πρόβλημα της ανθρωπιστικής κρίσης και ταυτόχρονα, τα θέματα του χρέους και της ανάπτυξης. Υπάρχει μια κωλυσιεργία από την πλευρά των εταίρων που οφείλεται στο γεγονός ότι ενώ η διαπραγμάτευση είναι πολιτική θεωρούν ότι πρέπει να γίνει κατά τον τρόπο που έγινε στην προηγούμενη περίοδο. Για μας το πολιτικό δίλημμα που τίθεται και θέλουμε να λυθεί με την συμφωνία είναι: ή θα είμαστε σταθερά προσηλωμένοι στις προεκλογικές δεσμεύσεις ή θα δεχθούμε πράγματα που αποδείχθηκαν καταστροφικά για την οικονομία και την κοινωνία. Για τους εταίρους μας το δίλημμα είναι: ή θα γίνει σεβαστή η δημοκρατία και το τι ψήφισε ο ελληνικός λαός ή, αυτό που επιδιώκουν ορισμένοι από αυτούς, να εκθέσουν πολιτικά την κυβέρνηση δίνοντας ένα μήνυμα ότι δεν χωράνε στην Ευρωζώνη και την ΕΕ εναλλακτικές πολιτικές.
ΕΡ: Γίνονται πολλές επαφές και επικοινωνίες σε ανώτατο επίπεδο. Ποιο το συμπέρασμα;
ΑΠ: Ενώ απ’ αυτές φεύγεις με ρητές διαβεβαιώσεις ότι θα βοηθήσουν να βρεθεί μια λύση στην πράξη αυτό δεν έχει αποδειχθεί. Φαίνεται ότι κάποιοι αντιλαμβάνονται ότι σήμερα, σε χώρα επίσημο μέλος της ΕΕ, δεν πρέπει να συμπεριφέρονται οι εταίροι με διάθεση τιμωρητική, να θίγουν την αξιoπρέπεια ενός λαού. Την ίδια ώρα, συνεχίζουν δυστυχώς, να συμπεριφέρονται περισσότερο ως δανειστές, ως ένας Σάυλωκ που θέλει εγγυήσεις και μια λίβρα από το κρέας του δανειζόμενου για να εξασφαλισθεί.
ΕΡ: Η αντίφαση πού οφείλεται; Σε διαφωνίες ίσως μεταξύ χωρών ή στο εσωτερικό κυβερνήσεων μεγάλων χωρών;
ΑΠ: Είναι μία έμμεση ομολογία της πολιτικής ήττας της ΕΕ. Διότι, για να μπορέσουν να «αντιμετωπίσουν» το δανειοδοτικό πρόβλημα της Ελλάδας και άλλων χωρών, ανέχθηκαν, για πολλούς λόγους, τη συμμετοχή και του ΔΝΤ. Δεύτερη πολιτική ήττα είναι ότι η συμμετοχή του ΔΝΤ, η τρόικα, επέφερε, εκτός των άλλων, και αλλοίωση του κοινοτικού κεκτημένου, του χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων καθώς ζητούσε, μέσω μνημονίων, και ζητά και τώρα μέτρα που αντιβαίνουν τις Συνθήκες. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, δηλαδή, πρόσθεσαν στο μνημόνιο μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής ενώ το ΔΝΤ πρόσθεσε μέτρα εσωτερικής υποτίμησης, διαμορφώνοντας ένα εκρηκτικό μείγμα, που αποδείχθηκε καταστροφικό. Αυτή η σύγκρουση, και ταυτόχρονα απόκρυψη του ρόλου της ΕΕ που εισπράττουμε αυτές τις μέρες, είναι ένας από τους λόγους που δυσκολεύουν τη διαπραγμάτευση. Όταν έλεγα ότι πρέπει να γίνει πολιτική συμφωνία εννοούσα να το υπερβούν αυτό και να λειτουργήσουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, ως θεσμοί που δουλεύουν μέσα στο όριο των αρμοδιοτήτων τους.
ΕΡ: Είναι επιλογές που έχουν τα όριά τους όμως. Συνεχή εκλογικά αποτελέσματα τις δοκιμάζουν. Η πορεία, δηλαδή, της ΕΕ δεν είναι σε ισορροπία.
ΑΠ: Η κρίση και οι μνημονιακές πολιτικές ανέδειξαν τα εγγενή προβλήματα της ενοποιητικής πορείας της ΕΕ. Γιατί στην Ευρωζώνη η κρίση διαρκεί περισσότερο από άλλες περιοχές του κόσμου και έχει τόσο βάθος; Επομένως, στις αιτίες της διεθνούς κρίσης έχουν προστεθεί και επηρεάσει επί το δυσμενέστερο και τα προβλήματα της Ευρωζώνης, φυσικά και τα προβλήματα του ελληνικού κοινωνικού, οικονομικού μοντέλου και πολιτικού συστήματος. Αυτός ο συνδυασμός έχει φέρει την εκρηκτική έκφραση της κρίσης στην Ελλάδα. Δεύτερον, αποδείχθηκε ότι οι μνημονιακές λογικές, που στη συνέχεια έγιναν οδηγίες και κανονισμοί της ΕΕ για να στηρίξουν την πολιτική της λιτότητας. Αποδείχθηκε ότι δημιουργούν διχαστικές και φυγόκεντρες, σε πολλές κατευθύνσεις, τάσεις. Τώρα έχουμε: πλούσιες – φτωχές, Βορρά – Νότο, δανειζόμενους – δανειστές, ελλειμματικές – πλεονασματικές. Μάλιστα για ορισμένους το θέμα των δανείων και του χρέους είναι ο πολιτικός μοχλός για να πάμε προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Γι’ αυτό λέμε ότι αν βρεθεί μια λύση για το ελληνικό χρέος, που να χαρακτηρίζεται από άλλες αρχές είναι καλό για όλη την Ευρώπη.
ΕΡ: Είμαστε, λοιπόν, κοντά σε μια συμφωνία;
ΑΠ: Δυο είναι τα θεμελιώδη ερωτήματα που έθετε και εξακολουθεί να θέτει η διαπραγμάτευση και πρέπει να εξετασθούν για να μπορώ να σου απαντήσω. Το ένα, είναι αν τελικά μέσα στην ΕΕ, την ευρωζώνη μπορούν να εφαρμοστούν εναλλακτικές πολιτικές που επέλεξε ένας λαός. Είναι το μείζον ερώτημα και για το μέλλον, κρίσιμο και πανευρωπαϊκό. Το δεύτερο, είναι με ποιούς κανόνες συζητάμε, διότι μας καλούν να τους σεβαστούμε. Δεν δεχθήκαμε μνημόνιο, τρόικα κτλ. Δεν δεχόμαστε να κουβεντιάζουμε πάνω στην ad hoc, νομοθεσία μνημονιακού τύπου. Αποδείχθηκε και καταστροφική και έξω από τις Συνθήκες. Η μέχρι τώρα απάντηση είναι το συμφέρον του ισχυροτέρου, αλλά αυτό θα ήταν ό,τι πιο αντιευρωπαϊκό μήνυμα μπορεί να παραχθεί. Γι’ αυτό έχει μεγάλο και ευρύτερο ενδιαφέρον η διαπραγμάτευση. Θέλουμε μια Ευρώπη της κυριαρχίας της πολιτικής του ανταγωνισμού, της λιτότητας, της περικοπής δικαιωμάτων βάσει νεοφιλελεύθερων πολιτικών; Αυτή θα είναι η προοπτική της;
ΕΡ: Είναι πιθανό η Ελλάδα να έχει την τύχη της Ιφιγένειας, λίγο πριν τα πράγματα πάρουν μια θετικότερη τροπή;
ΑΠ: Τα ζητήματα που ανοίξαμε ως τώρα, και σωστά τα έθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, έχουν ανοίξει στην ΕΕ, και κατά επίσημο τρόπο. Έχει ανοίξει συζήτηση και σε κορυφαίο επίπεδο. Υπάρχει η λεγόμενη Έκθεση, με τίτλο «εμβάθυνση της ΟΝΕ» των τεσσάρων προέδρων: Γιούνκερ, Ντράγκι, Σουλτς, Τουσκ που βάζει προβληματισμούς με δειλό, έστω, τρόπο για προβλήματα που βρίσκουν την έκφρασή τους και στο ελληνικό ζήτημα.
ΕΡ: Γράφτηκαν πολλά πριν τη σύγκληση της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ. Ποιες οι εκτιμήσεις σου τώρα; Ποιος ο ρόλος του κόμματος καθώς είναι στην κυβέρνηση;
ΑΠ: Πρόκειται για το γνωστό θέμα σχέσεων κόμματος – Κυβέρνησης και υπάρχουν εμπειρίες του παρελθόντος που αλίμονό μας αν δεν τις εξετάσουμε. Είναι μια δυναμική σχέση. Όμως, ένα βασικό αισιόδοξο χαρακτηριστικό που έχει το κόμμα μας είναι ότι είναι δημοκρατικό, των μελών, κόμμα ενιαίο και πολυτασικό. Αυτή, λοιπόν, η δημιουργική, έντονη πολλές φορές, συζήτηση που γίνεται στο εσωτερικό. Ένα κόμμα, όμως, που στηρίζει την κυβέρνηση οφείλει να λέει την άποψή του και να κινητοποιεί τις δυνάμεις του και κατ’ επέκταση τον λαό για τη στήριξη αυτής της πολιτικής. Επομένως, το συμπέρασμα που βγάζω, είναι ότι ο τρόπος λειτουργίας που ορίσαμε στο ιδρυτικό συνέδριο, δεν είναι πρόβλημα, αλλά πλεονέκτημα αρκεί να το αξιοποιείς σωστά. Βεβαίως, δεν μιλάω για προσωπικές εκφωνήσεις και στρατηγικές, αυτές δεν εξυπηρετούν. Μάλιστα αυτές οι επιλογές δεν προέρχονται κατ’ ανάγκη απ΄ όσους «διαφωνούν», αλλά από την επιθυμία της εύκολης αναγνωρισιμότητας, η οποία πρέπει να περιοριστεί.
ΕΡ: Οι δημοσκοπήσεις, δείχνουν μια κυβέρνηση η οποία έχει εξαιρετικά στενή λωρίδα να κινηθεί και παρ’ όλα αυτά αυξάνει και κρατά ψηλά τη λαϊκή της στήριξη.
ΑΠ: Τα γκάλοπ είναι εργαλείο μελέτης και καταγράφει τη στιγμή. Εκφράζουν, βεβαίως, και κάτι βαθύτερο. Η αγανάκτηση, η δυσαρέσκεια του λαού για τις μνημονιακές πολιτικές, πολιτικές δυνάμεις και πρόσωπα, έχουν βάθος. Έτσι εξηγούνται και οι μεγάλες πολιτικές ανακατατάξεις που έγιναν. Όμως, αν δεν έχεις την ενεργό συμμετοχή, την υποστήριξη, με διάφορες μορφές, του λαού, τα δημοσκοπικά ευρήματα δεν φτάνουν. Θα κριθούμε από το αποτέλεσμα. Κι αυτό δεν είναι μόνο αριθμοί, είναι και η αξιοπιστία, και η ειλικρίνεια, ότι είμαστε κάτι διαφορετικό. Πρέπει να είμαστε απαιτητικοί από τον εαυτό μας, για την προσπάθεια που κάνουμε και τα αποτελέσματά της. Δεν επιθυμούμε να διαμορφώσουμε ένα λαό μειωμένων προσδοκιών.
