του Άγγελου Αθανασόπουλου
Η Ελλάδα θυσιάστηκε για να σωθεί η ευρωζώνη. Και για να γίνει, σας εκπαιδεύουν να αισθάνεστε ένοχοι γι΄ αυτό που είστε. Έχουν ήδη διαγνώσει ότι είστε άρρωστοι».
Η κυρία Κλάιν μένει μόνιμα στο Τορόντο του Καναδά, μαζί με τον σύζυγό της Αβι Λιούις.
Σε λίγο καιρό θα κυκλοφορήσει στην ελληνική γλώσσα το τελευταίο βιβλίο της με τίτλο «Το δόγμα του σοκ» («Τhe Shock Doctrine»), το οποίο αποτελεί μια σκληρή πολεμική εναντίον του «καπιταλισμού της καταστροφής», όπως η ίδια τον αποκαλεί.
Στο βιβλίο «Το δόγμα του σοκ» της Ναόμι Κλάιν υπάρχει μια λεπτομερέστατη καταγραφή της δράσης του ΔΝΤ σε διάφορες χώρες την τελευταία 30ετία, όπου αποτυπώνονται οι δραματικές επιπτώσεις της παρέμβασής του, κυρίως στη Λατινική Αμερική (Αργεντινή, Βολιβία), αλλά επίσης στη Ρωσία…
«Παρακολουθώ από πολύ κοντά την ελληνική κρίση και φυσικά την παρέμβαση της τρόικας του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας» λέει στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα» η κυρία Κλάιν. «Αυτό που με εντυπωσίασε» σημειώνει, «ιδιαίτερα στην αρχή της κρίσης, ήταν ότι οι Έλληνες αντιστάθηκαν στα όσα πήγαιναν να τους επιβληθούν. Όταν μάλιστα και στις Ηνωμένες Πολιτείες είχαμε την κρίση με τις τράπεζες, επεσήμαινα το γεγονός αυτό σε αμερικανούς συνομιλητές μου».
Μετά βέβαια το κλίμα σταδιακά άλλαξε. «Όταν τα πράγματα δυσκόλεψαν, άρχισε η “εκπαίδευση”. Κατ΄ αρχάς, το ΔΝΤ διέγνωσε ότι είστε άρρωστοι, ότι ο χαρακτήρας των Ελλήνων είναι άρρωστος. Και τώρα σας εκπαιδεύουν να αισθάνεστε ένοχοι γι΄ αυτό που είστε. Πρόκειται για μια τακτική κοινωνικής παθολογίας η οποία δεν περιορίζεται στην Ελλάδα.
Επεκτείνεται και στις υπόλοιπες χώρες του μεσογειακού Νότου».«Πρόκειται» τονίζει η γνωστή συγγραφέας «για μια κλασική περίπτωση όπου οι κυβερνήσεις βρίσκουν το κατάλληλο άλλοθι. Αφού εμείς είμαστε ανίκανοι να τα καταφέρουμε μόνοι μας, ας φέρουμε κάποιους άλλους να το κάνουν για εμάς».
Κατά μία έννοια, «η περίπτωση της Ελλάδας είναι εμβληματική. Στην πορεία, ο στόχος από την παρέμβαση της τρόικας άλλαξε» υπογραμμίζει. «Αν το δει κανείς σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν μιλάμε πλέον απλώς για την ιδιωτικοποίηση μεγάλων τομέων της οικονομίας. O σκοπός είναι η απενοχοποίηση των τραπεζών, η μεταφορά του βάρους της αποτυχίας από τους ώμους των ελίτ σε εκείνους των απλών ανθρώπων» λέει η κυρία Κλάιν.
«Σώσατε το ΔΝΤ από τη χρεοκοπία»
«Στην Ουάσιγκτον υπάρχουν ορισμένα θέματα ταμπού και ο Ομπάμα δεν μπόρεσε να το ξεπεράσει αυτό» λέει η κυρία Κλάιν για τον αμερικανό πρόεδρο.
«Γιατί το κοστούμι του ΔΝΤ δεν προσαρμόζεται στις ανάγκες κάθε χώρας και είναι ίδιο για όλες;» ήταν μία από τις ερωτήσεις προς την κυρία Κλάιν. «Πραγματικά δεν μπορώ να σας δώσω ξεκάθαρη απάντηση» παραδέχεται με μια μικρή δόση ενοχής. «Είναι απορίας άξιο πώς δεν κατάλαβαν ας πούμε ότι, καθώς η Ελλάδα δεν μπορούσε να προχωρήσει σε υποτίμηση, ο πληθωρισμός λογικά θα ανέβαινε. Υπάρχει επίσης και κάτι άλλο» προσθέτει. «Μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης το 2008, οι περισσότεροι ανέμεναν ότι το ΔΝΤ θα άλλαζε μυαλά. Περιμέναμε ότι το ευρωπαϊκό μοντέλο θα υπερίσχυε του αμερικανικού. Τώρα γιατί δεν έγινε κάτι τέτοιο παραμένει άγνωστο. Ίσως οι άνθρωποι του ΔΝΤ να έχουν πέσει όλα αυτά τα χρόνια σε μια ιδεολογική παγίδα».
Ωστόσο, όπως εξηγεί η κυρία Κλάιν, μετά και την εμπειρία της Αργεντινής, «το ΔΝΤ ήταν έτοιμο κυριολεκτικά να χρεοκοπήσει, τόσο ιδεολογικά όσο και χρηματικά. Σε αυτό είχε βοηθήσει και η οικονομική κρίση μετά το 2008. Μην ξεχνάτε ότι το ΔΝΤ είχε αναγκαστεί να πουλήσει ακόμη και χρυσό από τα αποθέματά του.
Και βέβαια η εικόνα του στον αναπτυσσόμενο κόσμο ήταν τόσο κακή που οι ηγεσίες των χωρών αυτών δεν ήθελαν να το δουν μπροστά τους». «Τώρα όμως» επισημαίνει «το ΔΝΤ βρήκε μια νέα “αγορά”: την Ευρώπη. Κατά έναν περίεργο τρόπο, σώσατε το ΔΝΤ από τη χρεοκοπία».
Τι λέει για τον Ομπάμα
«Οι νέοι άνθρωποι έχουν χάσει πλέον τον ενθουσιασμό που είχαν για τον Μπαράκ Ομπάμα» δηλώνει η κυρία Κλάιν. «Ο Ομπάμα ήταν εκπληκτικός στην προεκλογική εκστρατεία του. Έκανε τους Αμερικανούς να αισθάνονται ότι μπορούν να γίνουν καλύτεροι. Ωστόσο, στην Ουάσιγκτον υπάρχουν ορισμένα θέματα που είναι ταμπού, όπως η Γουόλ Στριτ ή το Ισραήλ.
Και ο Ομπάμα δεν μπόρεσε να το ξεπεράσει αυτό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι Δημοκρατικοί να χάσουν την εμπιστοσύνη της βάσης τους. Πάρτε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Τώρα που έφυγε από τον Λευκό Οίκο ο Λάρι Σάμερς οι φήμες λένε ότι θα τον αντικαταστήσει ένα στέλεχος της Γουόλ Στριτ. Όλα αυτά θα κριθούν στις επικείμενες εκλογές για το Κογκρέσο» καταλήγει.
Η «Πασιονάρια» του κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης
«Δεν αποφάσισα εγώ να γράψω αυτό το βιβλίο. “Εκείνο” το αποφάσισε για μένα» λέει για το «Το δόγμα του σοκ» η Ναόμι Κλάιν. Οταν ήταν μικρή, η Ναόμι Κλάιν συνήθιζε να ψωνίζει συνέχεια. Ποιος να φανταζόταν ότι αρκετά χρόνια αργότερα θα έγραφε ένα βιβλίο που από πολλούς χαρακτηρίστηκε η «Βίβλος» κατά των πολυεθνικών. Το «Νo Logo: Νo Space, no choice, no jobs: Η βίβλος του αντι-εταιρικού ακτιβισμού», που εκδόθηκε το 2000, τη μετέτρεψε ουσιαστικά σε «πασιονάρια» του κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης.
Γεννηθείσα το 1970 στο Μόντρεαλ από αριστερή οικογένεια που μετανάστευσε το 1967 από τις ΗΠΑ στον Καναδά λόγω αντίθεσης στον πόλεμο στο Βιετνάμ, η νεαρή Ναόμι μεγάλωσε σε ένα πολιτικοποιημένο περιβάλλον. Σήμερα ερευνά μανιωδώς διάφορα θέματα και προσφέρει μια εναλλακτική ματιά στα πράγματα.
Το 2007 εκδόθηκε «Το δόγμα του σοκ» και, όπως λέει η ίδια, «δεν αποφάσισα εγώ να γράψω αυτό το βιβλίο.“Εκείνο” το αποφάσισε για μένα. Είχα πάει στο Ιράκ όταν ο Πολ Μπρέμερ διοικούσε τη χώρα αμέσως μετά τον πόλεμο. Οι Αμερικανοί είχαν αποφασίσει να εφαρμόσουν την τακτική του “σοκ και δέους” με την οποία κέρδισαν τον πόλεμο και στην οικονομία. Αδιαφόρησαν πλήρως για το τι συνέβαινε στο Ιράκ και ήθελαν να ιδιωτικοποιήσουν αμέσως τα πάντα.
Να φανταστείτε ότι ο διερμηνέας μου δεν γνώριζε να υπάρχει λέξη για την ιδιωτικοποίηση στα ιρακινά. Έτσι άρχισα να γράφω για τον καπιταλισμό της καταστροφής γνωρίζοντας από πρώτο χέρι και την εμπειρία της Αργεντινής».
Το νέο βιβλίο της θα έχει θέμα την κλιματική αλλαγή και έχει ήδη αρχίσει έρευνα. Για αυτό και έχει περιορίσει τις διαλέξεις της ανά τον κόσμο αλλά προλαβαίνει να γράφει άρθρα για έντυπα όπως η βρετανική εφημερίδα «Guardian» και το αμερικανικό περιοδικό «Τhe Νation».
Η Naomi Klein, είναι καναδή δημοσιογράφος, από τις πιο μαχητικές της εποχής μας, με μεγάλη απήχηση στην αμερικάνικη Αριστερά. Έχει γράψει βιβλία τα οποία έγινανbest sellers. Το καινούργιο της βιβλίο αφορά στην κλιματική αλλαγή του πλανήτη.
ΤΟ ΒΗΜΑ