Η δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια την αφήνει ‘ακέφαλη’ για δεύτερη φορά σε επτά μήνες. Τον Ιανουάριο είχε μείνει χωρίς στρατιωτικό ηγέτη. Ήταν τότε που εκτελέστηκε ο Σαλέχ αλ-Αρουρί.
Oι επιδρομές των Ισραηλινών στη Γάζα συνεχίζονται και οι διαπραγματεύσεις για την παύση πυρός και την επιστροφή των ομήρων της 7ης Οκτωβρίου δεν δείχνουν πως είναι κάπου κοντά στην ολοκλήρωση τους.
Ως εκ τούτου, οι Παλαιστίνιοι χρειάζονται κάποιον να μιλά εκ μέρους τους. Αυτός ήταν κατ’ αρχάς ο Χανίγια και μετά ο Γιαχία Σινουάρ (Yahya Sinwar). Πλέον ο γνωστός ως «Μπιν Λάντεν της Γάζας» είναι μόνος και άρα φαβορί για να αναλάβει χρέη πολιτικού ηγέτη.
Ο ηγέτης της Χαμάς στη Γάζα από το 2017 (προτιμήθηκε από τους ψηφοφόρους) φέρεται να οργάνωσε τις επιθέσεις του «Μαύρου Σαββάτου».
Ήταν σύμφωνες με το master plan που έχει εκπονήσει εδώ και δεκαετίες και έχει στο επίκεντρο ομήρους.
Ως εκ των ηγετών της Χαμάς είναι και στόχος του Ισραήλ.
Το μέλος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς από το 2017 και θεωρείται εκ των κυρίων προσώπων που συνδέουν το πολιτικό γραφείο με την ένοπλη πτέρυγα. Έχει μελετήσει ενδελεχώς ό,τι αφορά το Ισραήλ, ώστε όπως έχει πει, να μπει στη ψυχή τους και δηλώνει πως είναι ο μόνος που μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη κατάπαυση πυρός.
Προφανώς όχι με τους πλέον ευγενείς τρόπους.
Φέρεται να βοήθησε στη δημιουργία της αστυνομίας εσωτερικής ασφάλειας (al Majd). Ήταν πρόδρομος της στρατιωτικής ‘πτέρυγας’ της Χαμάς (Ταξιαρχίες Ιζ αντ Ντιν Αλ Κασάμ).
Έχει ηγηθεί μιας επαναξιολόγησης των εξωτερικών σχέσεων της Χαμάς, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης των σχέσεων με την Αίγυπτο. Γνωστοποίησε επίσης ότι θα τιμωρήσει όποιον παρεμποδίσει τη διαδικασία συμφιλίωσης με τη Φατάχ. Από τον Σεπτέμβριο του 2015 είναι αναγνωρισμένος Παγκόσμιος Τρομοκράτης από το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.
ΕΧΕΙ ΠΕΡΑΣΕΙ 24 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ
Ο διαφαινόμενος νέος ηγέτης της Χαμάς έχει συλληφθεί πολλές φορές από το Ισραήλ και έχει περάσει στις φυλακές 24 χρόνια. Δηλαδή, έχει περάσει περισσότερα χρόνια στη φυλακή από ό,τι ως μέλος της Χαμάς.
To 2004 Iσραηλινοί γιατροί του έσωσαν τη ζωή, όταν διαγνώστηκε με θέμα στον εγκέφαλο που έπρεπε να τακτοποιηθεί άμεσα. Η επέμβαση έγινε και το σύστημα επανήλθε και εκείνος επέστρεψε υγιής στο κελί του, ευχαριστώντας τους σωτήρες του.
Προφανώς δεν άλλαξε νοοτροπία.
Μέντορας του ήταν ο ιδρυτής του κινήματος, Σεΐχης Αχμέντ Γιασίν. Από αυτόν έμαθε μεθόδους να εντοπίζει, να κυνηγά και να πιάνει Παλαιστίνιους που συνεργάζονταν με Ισραηλινούς. Έχει καταθέσει ενώπιον ισραηλινών αρχών ότι σκότωσε έναν ‘προδότη’, στραγγαλίζοντας τον με κεφίγια (μαντίλι σύμβολο των Παλαιστινίων), μετά τον τύλιξε σε ένα λευκό σάβανο και τον έβαλε σε έναν τάφο.
Ήταν μεταξύ των 1.027 Παλαιστίνιων αιχμαλώτων που αφέθηκαν ελεύθεροι, σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση του Ισραηλινού στρατιώτη Gilad Shalit από τη Χαμάς το 2011. Οι Ισραηλινοί έχουν δηλώσει πως η αποφυλάκιση του ήταν το χειρότερο λάθος στην ιστορία της χώρας.
Σε μια από τις κρατήσεις του, είχε αναπτύξει τη θεωρία του για τον πόλεμο στη Γάζα σε έναν Ισραηλινό αξιωματούχο.
Είχε πει, μεταξύ άλλων, ότι αυτό που το Ισραήλ θεωρεί ως δύναμη, ότι οι πολίτες υπηρετούν στον στρατό και οι στρατιωτικοί έχουν ξεχωριστή θέση στην κοινωνία- είναι αδυναμία που ο ίδιος μπορεί να εκμεταλλευτεί. Πώς; Με απαγωγές Ισραηλινών στρατιωτών που θα χρησιμοποιούνταν ως διαπραγματευτικό ‘όπλο’ για τα πάντα.
Ο ίδιος απελευθερώθηκε χάριν ενός στρατιώτη, πριν αποκτήσει 138 Ισραηλινούς ομήρους -μεταξύ των οποίων είναι φυσικά, και πολλοί στρατιώτες.
Το 2021 όταν τον ξαναψήφισαν για ηγέτη της Χαμάς στη Γάζα, υποσχέθηκε να απελευθερώσει κι άλλους Παλαιστίνιους κρατουμένους. Λίγους μήνες μετά, διέταξε εκτόξευση ρουκετών στην Ιερουσαλήμ. Ήταν η απαρχή πολέμου 11 ημερών με πολλούς νεκρούς και καταστροφές ένθεν κι ένθεν, πριν ο Σινουάν δείξει πως τον ενδιαφέρει μόνο η οικονομική ανάκαμψη της Λωρίδας της Γάζας.
Μετά ήλθε η 7η Οκτωβρίου.
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Ο ΣΙΝΟΥΑΡ
Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες είπαν πως γνωρίζουν ότι ο Sinwar είναι στη Γάζα. Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι πιστεύουν πως βρίσκεται στο δίκτυο των τούνελ της Λωρίδας και κρύβεται από τις επιδρομές.
Στις διαπραγματεύσεις που γίνονται για να τελειώσει το δράμα των Παλαιστινίων, φέρεται να έχει ρόλο-κλειδί. Ήταν επίσης, γνωστό πως ο Haniyeh συζητούσε με τον Sinwar για να γίνει στρατιωτικός ηγέτης. Οι συνθήκες όμως, άλλαξαν.
«Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι ασυνήθιστο να σκοτώνονται ηγέτες τέτοιων κινημάτων και να εμφανίζονται στο προσκήνιο ως νέα πολιτικά πρόσωπα άμεσοι συνεργάτες των εκτελεσθέντων, όπως συνέβη με τον Sheikh Ahmed Yassin και τον Haniyeh. Βέβαια, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των Ισραηλινών είναι ο στρατιωτικός ηγέτης της Γάζας».
Δηλαδή, ο Sinwar.
Κατά τον διευθυντή της CIA, Bill Burns ο εν λόγω δέχεται τον τελευταίο καιρό αυξημένη πίεση από τους δικούς του στρατιωτικούς διοικητές να αποδεχθεί μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και να τερματίσει τον πόλεμο με το Ισραήλ.
Ο εκ των βασικών ‘αρχιτεκτόνων’ της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ είναι ο βασικός φορέας λήψης αποφάσεων για το αν η Χαμάς θα αποδεχθεί μια συμφωνία.
Η Wall Street Journal είχε δημοσιεύσει τον Ιούνιο μέρος της αλληλογραφίας που είχε ο Sinwar με τους διαπραγματευτές για την κατάπαυση του πυρός.
Φαινόταν να ενδιαφέρεται περισσότερο για τη διασφάλιση του μέλλοντoς του παρά για την επίτευξη ειρήνης και βέβαιος ότι η σύγκρουση θα βλάψει περισσότερο το Ισραήλ από ό,τι τη Χαμάς.
Τα μηνύματα φαίνεται επίσης, να επικυρώνουν την ιδέα ότι ο Sinwar είναι έτοιμος να δώσει προτεραιότητα στους πολιτικούς του στόχους έναντι της προστασίας των οικογενειών στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο Γάζα.
Σε δήλωση προς τους ηγέτες του κινήματος στη Ντόχα, είχε πει ότι οι απώλειες αμάχων σε εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες και σε έθνη όπως η Αλγερία -όπου εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι την ανεξαρτησία τους από τη Γαλλία- είναι «αναγκαίες θυσίες».
Αναφέρθηκε και στη δολοφονία των παιδιών και των εγγονιών του Haniyeh, τονίζονας πως «όπως και αυτές όλων των υπολοίπων Παλαιστινίων, θα γίνουν αίμα που τρέχει στις φλέβες μας στον αγώνα για τη δόξα και την τιμή μας».
Στη λίστα με τους ηγέτες της Χαμάς τον Σινουάν ακολουθεί ο Μοχάμεντ Ντέιφ
Ηγείται των Ταξιαρχιών Izz al-Din al-Qassam, του στρατιωτικού βραχίονα του κινήματος της Χαμάς. Είναι μια σκιώδης φιγούρα που είναι γνωστός στους Παλαιστίνιους ως mastermind. Οι Ισραηλινοί τον αποκαλούν «η γάτα με τις εννέα ζωές».
Ο Mohammed al-Masri γεννήθηκε το 1965 στον καταυλισμό προσφύγων Khan Yunis στη Λωρίδα της Γάζας, σε οικογένεια που εκδιώχθηκε κατά τη διάρκεια του Παλαιστινιακού πολέμου του 1948. Άφησε το σχολείο για να στηρίξει οικονομικά την οικογένεια του.
Επέστρεψε, αποφοίτησε και σπούδασε χημεία στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας. Κατά τα φοιτητικά του χρόνια, ίδρυσε και μια θεατρική ομάδα.
Προσχώρησε στη Χαμάς το 1987, λίγες εβδομάδες μετά την ίδρυση της στην πρώτη Ιντιφάντα κατά της ισραηλινής κατοχής. Τότε άλλαξε το όνομα του σε Μοχάμεντ Ντέιφ και έγινε γνωστός ως El Deif που σημαίνει «επισκέπτης». Αφορούσε τη συνήθεια του να μένει σε διαφορετικό μέρος κάθε βράδυ, εδώ και δεκαετίες για να παραμείνει ζωντανός.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 και των αρχών της δεκαετίας του 2000, σχεδίασε πολλές βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας, συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων σε λεωφορείο της Jaffa το 1996 που σκότωσαν δεκάδες Ισραηλινούς.
Ίδρυσε τις Ταξιαρχίες al-Qassam, με στόχο τη σύλληψη Ισραηλινών στρατιωτών. Είναι κι αυτός που έθεσε ως στόχο το συνδυασμό επιθέσεων με πυραύλους στο Ισραήλ, με τον πόλεμο στα πολυδαίδαλα τούνελ της Γάζας -στο σχεδιασμό των οποίων επίσης έπαιξε σημαντικό ρόλο.
Φέρεται να είναι και μεταξύ εκείνων που σχεδίασαν την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου του 2023.
Από το 1995 και τη δολοφονία Ισραηλινών στρατιωτών, είναι ο most wanted για το Ισραήλ, ενώ υπάρχει στις λίστες των τρομοκρατών των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2000 συνελήφθη από την Παλαιστινιακή αρχή. Δραπέτευσε κάποιους μήνες αργότερα.
Από το 2001 έως σήμερα οι Ισραηλινοί έχουν προσπαθήσει οκτώ φορές να τον σκοτώσουν, δίχως επιτυχία.
Φέρεται να έχει χάσει ένα μάτι, ένα χέρι και ένα πόδι σε αυτές τις απόπειρες. Η τελευταία ήταν αυτή της 14ης Ιουλίου, κατά την επίθεση στην ζώνη ανθρωπιστικής βοήθειας της Γάζας. Έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 90 Παλαιστίνιοι.
Οι Ισραηλινοί ανακοίνωσαν πως είναι νεκρός και η Χαμάς ότι είναι ζωντανός και γελάει με αυτά που διαβάζει.
Στην επίθεση που εξαπέλυσε εναντίον του το Ισραήλ το 2014 δολοφονήθηκαν η γυναίκα του, ο νεογέννητος γιος του και η 3χρονη κόρη του.
Το πρόσωπο του δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, καθώς έχουν κυκλοφορήσει μόλις 3 φωτογραφίες. Στη μια είναι η σκιά του.
Ο Xαλίντ Μεσάλ είναι εκ των ιδρυτών της Χαμάς
Πολύ ψηλά στη λίστα με τους υποψήφιους για να καλύψουν το κενό του Xανίγια είναι ο Χαλίντ Μεσάλ, εκ των ιδρυτών της Χαμάς. Ήταν ο ηγέτης του πολιτικού γραφείου από το 1996 έως το 2017, όταν εξελέγη ο Χανίγια.
Γεννήθηκε στην πόλη Silwad της Δυτικής Όχθης το 1956, που διοικείται από την Ιορδανία. Ο -γεωργός- πατέρας του είχε πάρει μέρος στην αραβική εξέγερση (1936-1939) με τους αντάρτες.
Το 1967, μετά τον Πόλεμο των Έξι ημερών όταν το Ισραήλ κατέλαβε τη Δυτική όχθη, η οικογένεια του κατέφυγε στην Ιορδανία, πριν απελαθεί στο Κουβέιτ. Εκεί ο Μεσάλ τελείωσε το σχολείο και εντάχθηκε στη Μουσουλμανική Αδελφότητα.
Έγινε φοιτητής πολιτικών επιστημών στο Kuwait University (1974) και επικεφαλής της λίστα της Ισλαμικής Δικαιοσύνης στις φοιτητικές εκλογές. Στα 19 του επισκέφτηκε για πρώτη φορά, την Παλαιστίνη για δυο μήνες. Είχαν περάσει 8 χρόνια από την έναρξη της κατοχής.
Με την αποφοίτηση του (1984) έγινε δάσκαλος φυσικής στο Κουβέιτ. Ένα χρόνο νωρίτερα μετείχε στη σύσκεψη που συγκάλεσε το Παλαιστινιακό Ισλαμικό Κίνημα με εκπροσώπους από τη Δυτική Όχθη, τη Λωρίδα της Γάζας και Παλαιστίνιους πρόσφυγες από αραβικά κράτη.
Εκεί μπήκαν οι βάσεις για τη δημιουργία της Χαμάς, με τον Μεσάλ να είναι από τους πρωτεργάτες. Αφοσιώθηκε πλήρως από το 1985. Όταν το Ιράκ εισέβαλε στο Κουβέιτ τον Αύγουστο του 1990 (βλ. Πόλεμος του Κόλπου), αυτός και η υπόλοιπη ηγεσία της Χαμάς μετεγκαταστάθηκαν στην Ιορδανία. Έμεινε εκεί έως το 1999 και την απέλαση του από τον βασιλιά Αμπντουλάχ ΙΙ που φοβόταν πως οι ενέργειες της Χαμάς και των συμμάχων στην Ιορδανία θα διακύβευαν τις διαπραγματεύσεις του με τις Αρχές της Παλαιστίνης και του Ισραήλ.
Από το 2000 έως το 2012 ο Μεσάλ διέμενε στη Δαμασκό προτού επιστρέψει στη Ντόχα. Για πρώτη φορά στη ζωή του ο Μεσάλ πάτησε το πόδι του στη Λωρίδα της Γάζας το 2012. Έγινε δεκτός ως ήρωας του έθνους από Παλαιστίνιους αξιωματούχους και πλήθος κόσμου.
Όταν ζούσε στο Αμάν, έγινε στόχος ισραηλινής απόπειρας δολοφονίας. Αυτό συνέβη τον Σεπτέμβριο του 1997, οπότε προκλήθηκε διπλωματική κρίση μεταξύ Ιορδανίας και Ισραήλ, καθώς πράκτορες της Μοσάντ έδρασαν επί ιορδανικού εδάφους.
Φέρονται να μπήκαν στην Ιορδανία με πλαστά καναδικά διαβατήρια και να χορήγησαν στον στόχο τους ένεση με τοξική ουσία. Οι αρχές ανακάλυψαν τα πάντα και συνέλαβαν τους δυο πράκτορες, με τον τότε βασιλιά Χουσεΐν να ζητά από τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ το αντίδοτο της ουσίας. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αρνήθηκε, αλλά μεταπείστηκε κατόπιν των πιέσεων του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον.
Ήταν μεταξύ εκείνων που διαπραγματεύτηκαν την ανταλλαγή αιχμαλώτων με το Ισραήλ, που είχε ως συνέπεια την απελευθέρωση του Σινουάν -μεταξύ των 1.027 Παλαιστινίων που ανταλλάχθηκαν για τον Ισραηλινό στρατιώτη Τζιλάντ Σαλίτ.