Έφυγε από τη ζωή η Ειρήνη Μαρινάκη, σύζυγος του αείμνηστου Μιλτιάδη Μαρινάκη και μητέρα του Βαγγέλη Μαρινάκη, προέδρου της ΠΑΕ Ολυμπιακός.
Η Ειρήνη Μαρινάκη άφησε την τελευταία της πνοή στην οικία της σήμερα, Δευτέρα.
Η εξόδιος ακολουθία θα τελεστεί στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Πειραιώς, την Τετάρτη 17/12/2025 και ώρα 12:00 μ.μ.
Η βία ανηλίκων έχει πάψει προ πολλού να αποτελεί ένα περιθωριακό ή συγκυριακό φαινόμενο και εξελίσσεται σε έναν από τους πιο ανησυχητικούς κοινωνικούς δείκτες της εποχής. Άλλωστε τα στοιχεία της εικόνας αυτής τα τελευταία τρία χρόνια δεν αφήνει κανένα περιθώριο εφυσυχασμού.
Σύμφωνα με στοιχεία από την αστυνομία και φορέων η σύγκριση των περιόδων Ιανουαρίου–Σεπτεμβρίου των ετών 2023, 2024 και 2025 αποκαλύπτει μια σταθερά ανοδική και πλέον εκρηκτική πορεία, με περισσότερα περιστατικά, αυξημένη αγριότητα και εμπλοκή ολοένα μικρότερων ηλικιών.
Το 2023 αποτέλεσε το πρώτο ηχηρό καμπανάκι. Στους πρώτους εννέα μήνες του 2023 εκτιμάται ότι περίπου 7.300 έως 7.600 ανήλικοι απασχόλησαν τις Αρχές για περιστατικά βίας και παραβατικής συμπεριφοράς. Τα περισσότερα επεισόδια αφορούσαν ξυλοδαρμούς μεταξύ συνομηλίκων, σχολικό εκφοβισμό και μικροπαραβάσεις, κυρίως εντός σχολικών μονάδων. Παρά τη σοβαρότητά τους, η κυρίαρχη αίσθηση τότε ήταν ότι επρόκειτο για μεμονωμένες εξάρσεις, χωρίς σαφή εικόνα γενικευμένης κρίσης.
Η εικόνα αυτή άρχισε να αλλάζει αισθητά το 2024. Στην αντίστοιχη περίοδο Ιανουαρίου–Σεπτεμβρίου, ο αριθμός των ανηλίκων που βρέθηκαν στο μικροσκόπιο των Αρχών αυξήθηκε σε περίπου 8.400 έως 8.800 περιπτώσεις, καταγράφοντας άνοδο που άγγιξε το 15% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η βία άρχισε να αποκτά πιο σύνθετα χαρακτηριστικά, με περισσότερες ομαδικές συμπλοκές, μεταφορά των επεισοδίων εκτός σχολικών αυλών και τις πρώτες αναφορές για χρήση αιχμηρών αντικειμένων. Εκπαιδευτικοί και ειδικοί μιλούσαν ήδη για μια επικίνδυνη «κανονικοποίηση» της επιθετικής συμπεριφοράς, καθώς οι συγκρούσεις μεταφέρονταν σε πλατείες, δρόμους και σημεία συνάντησης ανηλίκων.
Το 2025, ωστόσο, σηματοδότησε την πιο ανησυχητική καμπή. Μέχρι και τον Σεπτέμβριο, περισσότερα από 9.000 παιδιά και έφηβοι είχαν απασχολήσει τις Αρχές για σοβαρά περιστατικά βίας και παραβατικότητας, αριθμός αυξημένος πάνω από 10% σε σχέση με το 2024 και πάνω από 20% σε σύγκριση με το 2023. Η ποιοτική διάσταση της βίας άλλαξε δραματικά: βαριές σωματικές βλάβες, αυξημένες νοσηλείες ανηλίκων, οργανωμένες συμπλοκές με προσυνεννοημένα «ραντεβού» και καταγγελίες για σχολικό εκφοβισμό που ξεπέρασαν τις 1.600 μέσα σε εννέα μήνες. Τελευταίο παράδειγμα το μαχαίρωμα 14χρονης από 16χρονη σε σχολείο στην Κυψέλη. Οι δύο ανήλικες είχαν λεκτική αντιπαράθεση μέσα στο σχολείο, η οποία εξελίχθηκε σε άγριο καβγά με την 16χρονη να τραβάει μαχαίρι τύπου «πεταλούδα» και να επιτίθεται στην 14χρονη τραυματίζοντάς την στα χέρια και στην κοιλιά.
Τα συνολικά στοιχεία που είχαν παρουσιαστεί τον Δεκέμβριο του 2024 επιβεβαιώνουν την ένταση του φαινομένου. Το 2024 καταγράφηκαν 10.968 παράνομες ενέργειες νεαρών έως 18 ετών, έναντι 7.789 το 2023, ενώ οι συλλήψεις ανηλίκων ανήλθαν σε 14.596 από 10.150 την προηγούμενη χρονιά. Ουσιαστικά, η εγκληματικότητα των ανηλίκων παρουσίασε αύξηση της τάξης του 41% σε όλη τη χώρα. Ενδεικτικό της αγριότητας είναι ότι το 2024 σημειώθηκαν 685 ενέργειες που αφορούσαν σωματικές βλάβες από νεαρούς, έναντι 462 το 2023.
Ο γεωγραφικός χάρτης της βίας αποτυπώνει εστίες που παραμένουν σταθερά «κόκκινες». Από την περιοχή της Ακρόπολης μέχρι τις γειτονιές της Κυψέλης, του Γαλατσίου του Αγίου Παντελεήμονα μέχρι και την Καλλιθέα. Στη Δυτική Αττική, τα σοβαρότερα προβλήματα εντοπίζονται στις Αχαρνές και στον Ασπρόπυργο, με το Αιγάλεω και την Ελευσίνα να ακολουθούν. Στη Βορειοανατολική Αττική, το Μαρούσι εξακολουθεί να καταγράφει υψηλή βιαιότητα ανηλίκων, ενώ μείωση παρουσιάζεται στην Κηφισιά. Στα νότια προάστια καταγράφονται βίαιες ενέργειες στη Γλυφάδα, ενώ στον Πειραιά το πρόβλημα εστιάζεται σε περιοχές όπως το Μοσχάτο, το Κερατσίνι και η Δραπετσώνα.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΠΟΕΔΗΝ, μόνο στα δύο παιδιατρικά νοσοκομεία της Αττικής, το «Αγία Σοφία» και το «Αγλαΐα Κυριακού», διακομίζονται κάθε χρόνο 800 έως 850 ανήλικοι τραυματισμένοι από συμπλοκές σε σχολεία, πλατείες και δρόμους, με περίπου 200 περιστατικά να προέρχονται από ενδοσχολικές συγκρούσεις. Σε πανελλαδικό επίπεδο, πάνω από 2.000 ανήλικοι προσέρχονται ετησίως στα νοσοκομεία μετά από περιστατικά ξυλοδαρμού, εκ των οποίων περίπου 400 σχετίζονται με βία εντός σχολείων. Ορισμένα παιδιά έχουν νοσηλευτεί σε ΜΕΘ, ενώ, σύμφωνα με την ΠΟΕΔΗΝ, έχουν καταγραφεί ακόμη και θάνατοι μετά από τέτοια περιστατικά.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Μιχάλης Γιαννάκος, μιλά για «ένα μείζον κοινωνικό πρόβλημα που παίρνει διαστάσεις», σημειώνοντας ότι «τα στοιχεία που καταγράφουμε κάθε χρόνο σοκάρουν». Όπως τονίζει, η βία μεταξύ ανηλίκων αυξάνεται συνεχώς, χωρίς η Πολιτεία να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης. Κάνει λόγο για ανάγκη καλύτερης φύλαξης των σχολείων και υπογραμμίζει ότι πρόκειται για ένα φαινόμενο με πολυπαραγοντικά αίτια, όπου συνυπάρχουν ευθύνες οικογενειών, σχολείων και κράτους κοινωνικής προστασίας. Από την πλευρά του ο ψυχίατρος και πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, Θάνος Ασκητής, περιγράφει μια πραγματικότητα που, όπως τονίζει, «δεν είναι καινούργια, αλλά σήμερα εμφανίζεται με μεγαλύτερη ένταση, συχνότητα και αγριότητα». Πρόκειται για περιστατικά όπου παιδιά και έφηβοι εμπλέκονται σε βίαιες πράξεις, συχνά μέσα στο σχολικό περιβάλλον αλλά και εκτός αυτού, σε χώρους όπου άλλοτε κυριαρχούσε η κοινωνική συναναστροφή και το παιχνίδι.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η επιθετικότητα των ανηλίκων δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από τον τρόπο που μεγαλώνουν τα παιδιά τα τελευταία χρόνια. «Η πρώιμη και υπερβολική έκθεση στις οθόνες επηρεάζει άμεσα τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο», επισημαίνει, εξηγώντας ότι πολλά παιδιά εμφανίζουν έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων, δυσκολία συγκέντρωσης και έντονη κοινωνική ανωριμότητα. Η τεχνολογία, ενώ προσφέρει πληθώρα ερεθισμάτων, συχνά υποκαθιστά τη βιωματική επικοινωνία, με αποτέλεσμα οι νέοι να δυσκολεύονται να διαχειριστούν συγκρούσεις, ματαιώσεις και συναισθήματα, ειδικά στη μετάβαση προς την ενήλικη ζωή.
Καθοριστικό ρόλο, σύμφωνα με τον Θάνο Ασκητή, παίζουν και οι οικογενειακοί και κοινωνικοί παράγοντες. Όπως αναφέρει, «η απουσία συναισθηματικής επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια και η έλλειψη ουσιαστικών δεσμών αποσταθεροποιούν το παιδί». Τα ψηφιακά μέσα, αντί να λειτουργούν συμπληρωματικά, συχνά εντείνουν την απομόνωση, ενώ τα παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς σταθερά όρια και χωρίς αίσθηση ασφάλειας τείνουν να μιμούνται βίαιες συμπεριφορές που βλέπουν είτε στο διαδίκτυο είτε στο άμεσο περιβάλλον τους. Τα ερευνητικά δεδομένα ενισχύουν αυτή την εικόνα. Όπως επισημαίνει ο κ. Ασκητής, οι έφηβοι που εμπλέκονται σε βίαιες πράξεις εμφανίζουν συχνά χαμηλή υποστήριξη από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον, έχουν εμπειρίες ενδοοικογενειακής βίας και αντιμετωπίζουν παράλληλα προβλήματα όπως η χρήση ουσιών, η έλλειψη ύπνου και το έντονο άγχος. «Δεν μιλάμε για “κακά παιδιά”, αλλά για παιδιά που κουβαλούν φορτία τα οποία δεν μπορούν να διαχειριστούν», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνει και στις νευρολογικές συνέπειες της έκθεσης στη βία κατά την παιδική ηλικία. Όπως εξηγεί, η παραμέληση και η κακοποίηση επηρεάζουν τον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου, περιορίζοντας την κριτική σκέψη και τη συναισθηματική ρύθμιση, ενώ η υπερδραστηριότητα της αμυγδαλής οδηγεί σε παρορμητικές και συχνά ανεξέλεγκτες αντιδράσεις. «Το παιδί μαθαίνει να αντιδρά πριν σκεφτεί», τονίζει, περιγράφοντας έναν μηχανισμό που ευνοεί την έκρηξη βίας.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Θάνος Ασκητής υπογραμμίζει ότι η αντιμετώπιση του φαινομένου δεν μπορεί να είναι αποσπασματική. «Η πρόληψη της βίας απαιτεί στενή συνεργασία γονέων, σχολείου και νομικού συστήματος», αναφέρει, επισημαίνοντας την ανάγκη καλλιέργειας της ενσυναίσθησης, της ουσιαστικής συναισθηματικής επικοινωνίας και της σωστής διαχείρισης των ορίων. Όπως λέει, «τα παιδιά χρειάζονται κανόνες, αλλά και παρουσία, όχι απουσία με τιμωρητικό λόγο».
Καταλήγοντας, ο κ. Ασκητής συνδέει τη βία ανηλίκων με τη γενικότερη κοινωνική αβεβαιότητα της εποχής. «Η βία των παιδιών είναι καθρέφτης της κοινωνίας μας», τονίζει, επισημαίνοντας ότι η οικογένεια και το σχολείο οφείλουν να αποτελέσουν πυλώνες ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Παρά τη ζοφερή εικόνα, εκφράζει την πεποίθηση ότι μέσα από συλλογική προσπάθεια και έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να υπάρξει αλλαγή πορείας, με στόχο όχι απλώς τη μείωση των περιστατικών, αλλά τη διαμόρφωση μιας πιο υγιούς και ισορροπημένης νέας γενιάς.
Τον περασμένο Μάιο παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μαξίμου παρουσία του πρωθυπουργού η Εθνική Στρατηγική κατά της Βίας και Παραβατικότητας Ανηλίκων για την περίοδο 2025-2030, που εισήγαγε νέα μέτρα για την προστασία και υποστήριξη των παιδιών. Στόχος της είναι η πρόληψη και αντιμετώπιση των βασικών μορφών βίας – ενδοοικογενειακής, ενδοσχολικής, διαδικτυακής, εξτρεμιστικής, ρατσιστικής και οπαδικής – μέσα από μια ολοκληρωμένη, παιδοκεντρική προσέγγιση που συνδέει δέκα υπουργεία και πολλούς φορείς. Η στρατηγική περιλαμβάνει 29 πολιτικές και 69 δράσεις με 38 δείκτες παρακολούθησης. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, με καινοτομίες όπως η πιλοτική λειτουργία τεχνικών γυμνασίων στα πρότυπα των ΕΠΑΛ, η αποβολή εντός σχολείου με συμμετοχή του μαθητή σε πρόγραμμα κοινωνικής εργασίας και η ενίσχυση της διαμεσολάβησης μεταξύ μαθητών. Η στρατηγική επιδιώκει να διατηρήσει τα παιδιά ενταγμένα στη σχολική κοινότητα, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει την εκπαίδευση, την υποστήριξη και την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που διαχειρίζονται περιστατικά βίας. Η πρόληψη της διαδικτυακής βίας ενισχύεται μέσα από την εφαρμογή Kids Wallet, η οποία επιτρέπει στους γονείς να θέτουν όρια ή να μπλοκάρουν τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, να δημιουργούν εξατομικευμένα προγράμματα και να πιστοποιούν την ηλικία των παιδιών τους. Η εφαρμογή συμβάλλει στην ασφαλή πλοήγηση των παιδιών στο διαδίκτυο και στον έλεγχο αγορών προϊόντων που απαγορεύονται για ανηλίκους, ενώ παρέχει αναλυτικά στατιστικά για τον χρόνο χρήσης κάθε μέσου.
Στο πλαίσιο της φιλικής προς τα παιδιά Δικαιοσύνης, προβλέπεται η ανασυγκρότηση και η γεωγραφική εξάπλωση των Σπιτιών του Παιδιού για την υποστήριξη θυμάτων, με στόχο την αποτροπή δευτερογενούς θυματοποίησης, ενώ για τους παραβάτες δημιουργείται διαλειτουργική μονάδα με πρωτόκολλα ενεργειών και εργαλεία αξιολόγησης παραγόντων κινδύνου. Παράλληλα, ενισχύεται η θετική γονεϊκότητα μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων και συμβουλευτικής.
Η στρατηγική περιλαμβάνει ακόμη την αύξηση ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και συμβούλων εκπαίδευσης στα σχολεία, την παροχή αυξημένης νομικής προστασίας σε εκπαιδευτικούς που καταγγέλλουν περιστατικά βίας, και την καθιέρωση της 11ης Δεκεμβρίου ως ημέρας συνεκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για τον σχολικό εκφοβισμό, συνοδευόμενη από εκδηλώσεις στην έναρξη κάθε σχολικής χρονιάς. Στόχος είναι η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου που συνδυάζει πρόληψη, προστασία και εκπαίδευση, ενισχύοντας την ασφάλεια και την ευημερία των παιδιών σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς τους. Κι όμως παρά τα μέτρα της κυβέρνησης τα στοιχεία της βίας ανηλίκων είναι αμείλικτα όσον αφορά την αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια.
Το βήμα από τον κοινωνικό ακτιβισμο στην κεντρική πολιτική σκηνή προανήγγειλε η πρόεδρος του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων των Τεμπών, επιβεβαιώνοντας τις διεργασίες για τη συγκρότηση νέου πολιτικού φορέα με στόχο την κάθοδο στις επόμενες εκλογές.
Σαφή τροπή προς την ενεργό πολιτική δράση λαμβάνει ο αγώνας της Μαρίας Καρυστιανού, καθώς η πρόεδρος του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών ανακοίνωσε την πρόθεσή της να ηγηθεί μιας νέας προσπάθειας που θα διεκδικήσει την ψήφο των πολιτών. Μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό Kontra Channel, η κυρία Καρυστιανού περιέγραψε το πλαίσιο ενός νέου κινήματος, το οποίο φιλοδοξεί να εκφράσει την κοινωνική δυσαρέσκεια για τη λειτουργία των θεσμών, θέτοντας ως προτεραιότητα την αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος «από μηδενική βάση».
«Επανεκκίνηση» του πολιτικού συστήματος
Η απόφαση για τη μετάβαση στον πολιτικό στίβο, όπως εξήγησε η ίδια, δεν πηγάζει μόνο από την τραγωδία των Τεμπών, αλλά από μια γενικευμένη αίσθηση αδιεξόδου που διαπερνά την κοινωνία. Συσχετίζοντας τον αγώνα των συγγενών των θυμάτων με άλλες κοινωνικές ομάδες, όπως τους αγρότες, η κυρία Καρυστιανού έκανε λόγο για θεσμική ανεπάρκεια και διαφθορά που αγγίζει τον πυρήνα του Κράτους Δικαίου.
«Ο κόσμος βγήκε έξω γιατί δεν αντέχει άλλο αυτή τη διαφθορά και τη σήψη στην κοινωνία», τόνισε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας πως ζητήματα όπως η ασφάλεια, η ευμάρεια και η Δικαιοσύνη αποτελούν πεδία που απαιτούν άμεση πολιτική παρέμβαση. Η ίδια χαρακτήρισε το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα «σαθρό», εκτιμώντας πως δεν επιδέχεται διορθώσεων αλλά χρειάζεται ριζική αναδόμηση. «Θέλει γκρέμισμα και να ξαναχτιστεί από την αρχή, με τις σωστές βάσεις», ανέφερε, προαναγγέλλοντας τη δημιουργία ενός φορέα που θα προκύψει μέσα από την κοινωνία για να λειτουργήσει υπέρ αυτής.
«Πόρτα» στο παλιό πολιτικό προσωπικό
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε η Μαρία Καρυστιανού στην ανθρωπογεωγραφία και την ταυτότητα του υπό διαμόρφωση κινήματος. Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με φήμες για ενδεχόμενη συνεργασία με πρόσωπα της κεντρικής πολιτικής σκηνής, όπως τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, ήταν κατηγορηματική, αποκλείοντας κάθε σύμπραξη με το «παλιό».
«Δεν υπάρχει περίπτωση συνεργασίας με κανένα από τα προηγούμενα πολιτικά κόμματα», ξεκαθάρισε, θέτοντας ως κόκκινη γραμμή την εμπλοκή με το υφιστάμενο σύστημα εξουσίας. Το νέο εγχειρήμα, όπως το περιέγραψε, θα απαρτίζεται από πολίτες που δεν έχουν εμπλακεί σε κομματικούς μηχανισμούς, αλλά διαθέτουν γνώση, διάθεση και όραμα. Στόχος, σύμφωνα με την ίδια, είναι να προσφερθεί στο εκλογικό σώμα μια «καθαρά εναλλακτική» πρόταση, τελείως διαφορετική από τις υπάρχουσες επιλογές.
Η απάντηση στην πολεμική
Ερωτηθείσα για την κριτική και την πολεμική που δέχεται, η οποία συχνά διαχωρίζει τον ρόλο της ως μητέρας που αναζητά δικαίωση από εκείνον του πολιτικού προσώπου, η κυρία Καρυστιανού δήλωσε πως δεν εκλαμβάνει τις επιθέσεις ως απειλή, αλλά ως επιβεβαίωση της ορθότητας των κινήσεών της.
Αναγνώρισε πως σκοπός των πιέσεων είναι η ανάσχεση του αγώνα της, ωστόσο σημείωσε πως αυτό λειτουργεί ενισχυτικά για την αποφασιστικότητά της. Συνέδεσε μάλιστα ευθέως την πολιτική της ενεργοποίηση με τη δικαστική διερεύνηση της τραγωδίας των Τεμπών, εκτιμώντας πως η παρουσία ενός νέου, ανεξάρτητου φορέα αυξάνει τις πιθανότητες για μια δίκαιη δίκη και, κατ’ επέκταση, για τη διαμόρφωση μιας πιο δίκαιης κοινωνίας.
«Πάμε για κάτι πολύ μεγάλο», κατέληξε η κυρία Καρυστιανού, δηλώνοντας πως θα βρίσκεται στην «πρώτη γραμμή» της προσπάθειας, επιβεβαιώνοντας πως η αντίστροφη μέτρηση για τη συγκρότηση του νέου κόμματος έχει ήδη ξεκινήσει.
Ακολουθεί το απόσπασμα από τη συζήτηση με τον δημοσιογράφο:
Δημοσιογράφος: Κυρία Καρυστιανού, λέμε για την κάθαρση και βλέπετε την εξεταστική, ας πούμε, για τον ΟΠΕΚΕΠΕ που θυμίζει πάρα πολύ την εξεταστική για τα Τέμπη. Βλέπετε τους αγρότες που είναι στους δρόμους. Βλέπετε έναν κόσμο που είναι σε ένα αδιέξοδο. Εσείς τι λέτε; Τι βλέπετε; Τι λέτε για όλα αυτά;
Μ. Καρυστιανού: Ακριβώς. Το είχα ξαναπεί και όταν είχαν γίνει οι δύο μεγάλες συγκεντρώσεις για τα Τέμπη. Όλος αυτός ο κόσμος βγήκε έξω όχι μόνο για το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, στο οποίο θα μπορούσε να είναι ο καθένας μέσα και ο καθένας μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό του ή το παιδί του μέσα στο τρένο. Βγήκε γιατί δεν αντέχει άλλο αυτή τη διαφθορά. Δεν αντέχει άλλο αυτή τη σήψη στην κοινωνία.
Δημοσιογράφος: Υπάρχει…
Μ. Καρυστιανού: Είναι ένα πρόβλημα που μας αφορά όλους και το πρόβλημα των αγροτών μας αφορά άμεσα, θα έλεγα, βάσει της λειτουργίας ενός κράτους. Δηλαδή, για όνομα του Θεού, όλα μας αφορούν. Ειδικά θέματα που άπτονται του Κράτους Δικαίου, της Δικαιοσύνης, της διαφθοράς, της διαπλοκής, που έχουν άμεση σχέση με τη ζωή μας, την ασφάλεια της ζωής μας, την ευμάρεια, την ποιότητα της ζωής μας, μας αφορούν όλους.
Δημοσιογράφος: Είναι ένα πολιτικό ζήτημα αυτό, που χρειάζεται ενεργοποίηση των πολιτών;
Μ. Καρυστιανού: Είναι ένα πολιτικό ζήτημα, αφού δεν λειτουργεί η Δικαιοσύνη. Είναι ένα πολιτικό ζήτημα ξεκάθαρα. Και με την άποψη ότι ο πολίτης πρέπει να μιλήσει για τα δικαιώματά του, αλλά και από την άποψη ότι οι πολιτικοί κάνουν ό,τι θέλουν στη χώρα.
Δημοσιογράφος: Αυτό πώς μπορεί να αλλάξει, κυρία Καρυστιανού; Έχουν όμως όλες τις εξουσίες στα χέρια τους. Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό;
Μ. Καρυστιανού: Αυτό θα αλλάξει με ένα καινούργιο… Θα πρέπει να γίνει αλλαγή του πολιτικού συστήματος. Το πολιτικό σύστημα αυτό είναι τόσο σαθρό που δεν διορθώνεται. Θέλει γκρέμισμα και να ξαναχτιστεί από την αρχή. Να ξαναχτιστεί όμως με τις σωστές βάσεις. Γι’ αυτό θεωρώ ότι αυτή τη φορά, με την κινητοποίηση των πολιτών, της κοινωνίας, θεωρώ ότι θα προκύψει κάτι μέσα από την κοινωνία, το οποίο ουσιαστικά θα λειτουργεί υπέρ της κοινωνίας. Θα φροντίσει την κοινωνία.
Δημοσιογράφος: Πολλοί προτρέπουν την Καρυστιανού να βγει μπροστά. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν αυτό. Είναι έτοιμη η Μαρία Καρυστιανού να μπει σε αυτή την προσπάθεια;
Μ. Καρυστιανού: Το «μπροστά»… Το πόσο μπροστά δεν ξέρω πώς το εννοούμε. Είμαι πάντως στην πρώτη γραμμή μαζί με άλλους ανθρώπους που προσπαθούμε να το οργανώσουμε αυτό το κίνημα.
Δημοσιογράφος: Αυτό το κίνημα πρέπει να πάρει τη μορφή ενός κόμματος και να κατέβει στις εκλογές; Δηλαδή δεν γίνεται διαφορετικά.
Μ. Καρυστιανού: Πιθανότατα, ναι. Αν είναι έτοιμο, αν ολοκληρωθεί σωστά, αν βρεθούν οι κατάλληλοι άνθρωποι, αν δημιουργηθούν όλες αυτές οι προϋποθέσεις, βεβαίως και θα βγει. Και καλά θα κάνει να βγει, γιατί πρέπει να έχουμε κάτι να ψηφίσουμε.
Δημοσιογράφος: Πρέπει να έχουμε μια εναλλακτική, μια καθαρά εναλλακτική στις εκλογές, πρέπει να υπάρχει εναλλακτική. Αυτό μας λέτε, έτσι;
Μ. Καρυστιανού: 100%. Και μία εναλλακτική που, ξέρετε, θα είναι τελείως διαφορετική από όλες τις υπόλοιπες.
Δημοσιογράφος: Να ρωτήσω και κάτι άλλο; Ξέρετε τι λένε; Ακούμε συνέχεια. Για παράδειγμα, επειδή υπήρχαν πολλά στελέχη που είναι κοντά στον κύριο Τσίπρα, διάβασα ότι «να, η κυρία Καρυστιανού συνομιλεί με τον Αλέξη Τσίπρα, μήπως συνεργαστούν». Υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο;
Μ. Καρυστιανού: Το έχω δηλώσει πολλές φορές ότι δεν υπάρχει περίπτωση συνεργασίας με κανένα από τα προηγούμενα πολιτικά κόμματα. Οτιδήποτε ακουμπά… όχι με τέτοια συμμετοχή όπως του κυρίου Τσίπρα που ήταν και πρώην πρωθυπουργός. Οτιδήποτε έχει ακουμπήσει το παλιό σύστημα, δεν μας αφορά.
Δημοσιογράφος: Οπότε μιλάτε για ένα νέο κύμα.
Μ. Καρυστιανού: Ναι. Το οποίο θα αποτελείται από ανθρώπους, πολίτες άσχετους με τα πολιτικά, μη εμπλεκόμενους σε πολιτικά κόμματα, σχήματα κ.λπ., οι οποίοι έχουν τη γνώση βέβαια, έχουν τη διάθεση, έχουν το όραμα, έχουν την ψυχή. Γιατί πάμε για κάτι πολύ μεγάλο.
Δημοσιογράφος: Σε αυτό το πολύ μεγάλο εγχείρημα, πάντως, είτε μπροστά είτε με οποιοδήποτε τρόπο, η Μαρία Καρυστιανού θα είναι εκεί να λειτουργήσει…;
Μ. Καρυστιανού: Βεβαίως θα είναι.
Δημοσιογράφος: Εγώ βλέπω ότι υπάρχει και ένα σύστημα το οποίο σας πολεμάει, κυρία Καρυστιανού. Από τη μία διαχωρίζει τη Μαρία Καρυστιανού, τη μητέρα που διεκδικεί τη δικαίωση, τη δικαιοσύνη, την τιμωρία για το θέμα των Τεμπών. Αλλά ως πολιτικό πρόσωπο, εδώ αρχίζει μετά μία πολεμική και νομίζω ότι διαβάζετε και εσείς τις δηλώσεις. Δεν χρειάζεται να μπω σε πολύ συγκεκριμένα. Πώς το αντιμετωπίζετε; Νιώθετε έτσι αυτή την πίεση; Νιώθετε αυτή την απειλή; Νιώθετε ότι κάποιοι φοβούνται;
Μ. Καρυστιανού: Ακριβώς όπως το λέτε. Δεν το νιώθω σαν απειλή. Γνωρίζω πολύ καλά για ποιο λόγο γίνεται. Ο σκοπός είναι να σταματήσω αυτόν τον αγώνα. Δεν θα σταματήσω. Ίσα-ίσα, όλα αυτά με πεισμώνουν περισσότερο. Θεωρώ ότι είμαι πιο κοντά στην πραγμάτωση του αγώνα μου. Δηλαδή, πραγματικά θεωρώ ότι με αυτό το καινούργιο που θα εμφανιστεί και με την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, έχω πολύ περισσότερες πιθανότητες για μια δίκαιη δίκη. Και δεν είναι μόνο αυτό. Θα ζω σε μια πιο δίκαιη κοινωνία και γι’ αυτό για εμένα είναι πάρα πολύ σημαντικό. Επομένως, όχι, δεν μπορώ να σταματήσω. Ίσα-ίσα.
Δημοσιογράφος: Θα προχωρήσετε;
Μ. Καρυστιανού: Θα συνεχίσω πιο δυνατά.
Νέα δεδομένα στην υπόθεση εξαφάνισης του Αλέξη Τσικόπουλου φέρνει στο φως η υπηρεσία Silver Alert, κάνοντας λόγο για εντοπισμό στίγματος εντός του αστικού ιστού των Χανίων μέσω πειραματικού συστήματος, την ώρα που οι έρευνες των αρχών εστιάζουν στον Αποκόρωνα.
Μια εβδομάδα μετά την εξαφάνιση του 33χρονου γιατρού του Βενιζελείου Νοσοκομείου, η αγωνία της οικογένειας κορυφώνεται, με τις εξελίξεις να λαμβάνουν απροσδόκητη τροπή τις τελευταίες ώρες. Ενώ οι επίγειες δυνάμεις της ΕΛ.ΑΣ. και της Πυροσβεστικής συνεχίζουν να «χτενίζουν» σπιθαμή προς σπιθαμή τη δύσβατη περιοχή του Βάμου, μια νέα πληροφορία τεχνολογικής φύσεως στρέφει το ενδιαφέρον στο κέντρο των Χανίων.
Η καινοτόμος μέθοδος και το «στίγμα» στα Χανιά
Μιλώντας στην τηλεοπτική εκπομπή «Live News», ο πρόεδρος του Silver Alert, κ. Γεράσιμος Κουρούκλης, προέβη σε αποκαλύψεις που, εάν επιβεβαιωθούν, ενδέχεται να αλλάξουν τα δεδομένα στις έρευνες αναζήτησης αγνοουμένων. Σύμφωνα με τον κ. Κουρούκλη, για τον εντοπισμό του 33χρονου εφαρμόζεται για πρώτη φορά παγκοσμίως ένα εξελιγμένο σύστημα που βασίζεται στον συνδυασμό κβαντικής φυσικής και δορυφορικών δεδομένων.
Όπως υποστήριξε ο επικεφαλής της υπηρεσίας, το συγκεκριμένο σύστημα, το οποίο έχει τη δυνατότητα εντοπισμού αγνοουμένων ανεξαρτήτως της κατάστασής τους, κατέγραψε «στίγμα» του αγνοούμενου εντός της πόλης των Χανίων. Μάλιστα, η καταγραφή δείχνει τον 33χρονο να κινείται πεζός και με ταχύτητα. «Περπατάει πολύ γρήγορα», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Κουρούκλης, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι η υπόθεση ενδέχεται να διαλευκανθεί άμεσα, ίσως και εντός της νύχτας. Σημειώνουμε ότι το πρώτο στίγμα εντοπίστηκε στο λιμάνι της Σούδας.
Η πληροφορία αυτή κινητοποίησε άμεσα την οικογένεια, με τη μητέρα του γιατρού να μεταβαίνει εσπευσμένα στα Χανιά, ελπίζοντας σε μια θετική έκβαση.
Η έκκληση του πατέρα και το ιατρικό ιστορικό
Την ίδια στιγμή, τραγική φιγούρα παραμένει ο πατέρας του 33χρονου, ο οποίος με ψυχραιμία αλλά και βαθιά ανησυχία, σκιαγράφησε το προφίλ του γιου του, θέλοντας να προλάβει τυχόν κοινωνικό αποκλεισμό σε περίπτωση εντοπισμού του.
Ο πατέρας επιβεβαίωσε ότι ο γιος του, ένας μάχιμος και δημιουργικός επιστήμονας στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο, αντιμετωπίζει ψυχιατρικό ζήτημα από την ηλικία των 30 ετών. «Όχι ιδιαίτερο, αλλά υπαρκτό», διευκρίνισε, αποκαλύπτοντας πως το τελευταίο διάστημα ο 33χρονος είχε διακόψει τη φαρμακευτική αγωγή που ελάμβανε.
«Άμα είναι ζωντανό, να μην στιγματιστεί», ήταν η δραματική έκκληση του πατέρα, ζητώντας διακριτικότητα και κατανόηση από την κοινή γνώμη για έναν νέο άνθρωπο που προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο μέσω της ιατρικής του ιδιότητας.
Σε αναμονή των εξελίξεων
Η υπόθεση του Αλέξη Τσικόπουλου παραμένει σε πλήρη εξέλιξη. Από τη μία πλευρά, η παραδοσιακή επιχείρηση έρευνας και διάσωσης στην ύπαιθρο και από την άλλη, η εφαρμογή μιας πρωτοποριακής τεχνολογίας, συνθέτουν το σκηνικό της αναζήτησης. Μένει να αποδειχθεί στην πράξη εάν το νέο αυτό σύστημα μπορεί να προσφέρει την πολυπόθητη λύση, οδηγώντας στον εντοπισμό του αγνοούμενου γιατρού και βάζοντας τέλος στον εφιάλτη της οικογένειάς του.
Σημειώνουμε ότι αυτή είναι η 3η φορά που εξαφανίζεται.
Λήξη συναγερμού σήμανε για τις αρχές και την οικογένεια του 72χρονου άνδρα στα Χανιά, η τύχη του οποίου αγνοούνταν από την περασμένη Πέμπτη. Η πολυήμερη αναζήτηση ολοκληρώθηκε με θετικό πρόσημο, καθώς ο ηλικιωμένος εντοπίστηκε σε περιοχή του Δήμου Πλατανιά, τερματίζοντας την αγωνία των οικείων του.
Με ανακούφιση υποδέχθηκε η τοπική κοινωνία την είδηση του εντοπισμού του 72χρονου, τα ίχνη του οποίου είχαν χαθεί μυστηριωδώς από την περιοχή του Πλατανιά Χανίων. Η περιπέτεια του ηλικιωμένου είχε αίσια έκβαση, καθώς σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, εντοπίστηκε σε καλή κατάσταση, παρά τις ημέρες που μεσολάβησαν από την εξαφάνισή του.
Το χρονικό της αναζήτησης
Το νήμα της υπόθεσης άρχισε να ξετυλίγεται την Πέμπτη, 11 Δεκεμβρίου 2025. Ο 72χρνος είχε μεταβεί κανονικά στην εργασία του, τηρώντας το συνηθισμένο του πρόγραμμα. Ωστόσο, η ανησυχία ξεκίνησε όταν παρέκκλεισε από τη ρουτίνα του και δεν επέστρεψε στην οικία του τη συνηθισμένη ώρα.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν κατέστη αδύνατη η οποιαδήποτε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί του από τα συγγενικά του πρόσωπα. Την εξαφάνιση δήλωσε στις αστυνομικές αρχές ο ανιψιός του, γεγονός που κινητοποίησε άμεσα τον μηχανισμό αναζήτησης. Οι έρευνες διεξήχθησαν υπό καθεστώς πίεσης και αγωνίας, καθώς ο αγνοούμενος αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας, γεγονός που καθιστούσε την κάθε ώρα κρίσιμη για τη σωματική του ακεραιότητα.
Ο εντοπισμός σε υπόγειο και η διακομιδή
Τελικά, οι έρευνες απέδωσαν καρπούς στην περιοχή του Ταυρωνίτη Χανίων. Ο 72χρονος εντοπίστηκε στο υπόγειο κτιρίου, δίνοντας τέλος στο θρίλερ της εξαφάνισής του.
Παρά την ταλαιπωρία, η γενική εικόνα της υγείας του κρίνεται καλή. Ωστόσο, ακολουθώντας το πρωτόκολλο για τέτοιες περιπτώσεις και δεδομένου του ιατρικού του ιστορικού, ο ηλικιωμένος μεταφέρθηκε προληπτικά στο Γενικό Νοσοκομείο Χανίων, προκειμένου να υποβληθεί στις απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις και να λάβει τη φροντίδα που απαιτείται μετά την πολυήμερη απουσία του.
Πλήθος κόσμου, κάτοικοι και επισκέπτες, κατέκλυσαν τον χώρο της πλατείας για να περιηγηθούν στο νέο εορταστικό σκηνικό που δημιούργησε ο Δήμος. Η βραδιά των εγκαινίων κορυφώθηκε με τη συναυλία του συγκροτήματος ONIRAMA, οι οποίοι ανέβηκαν στη σκηνή προσφέροντας ένα δυναμικό μουσικό πρόγραμμα και ενισχύοντας τη διασκεδαστική διάσταση της διοργάνωσης.
Μια αγορά δημιουργίας και τοπικής παράδοσης
Στον πυρήνα του Πάρκου έχουν αναπτυχθεί 19 θεματικά περίπτερα, τα οποία συνθέτουν μια πολυσυλλεκτική χριστουγεννιάτικη αγορά.
Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν τοπικά χειροποίητα είδη, καθώς τα περίπτερα διαθέτουν μια ευρεία γκάμα προϊόντων: από κλασικά χριστουγεννιάτικα στολίδια και παιχνίδια, μέχρι χειροποίητα κοσμήματα, κεριά, σαπούνια, καθώς και προϊόντα ευεξίας και ομορφιάς.
Το «παζλ» της αγοράς συμπληρώνουν είδη τέχνης και πολιτισμού, αλλά και εκκλησιαστικά είδη, προσφέροντας επιλογές για κάθε γούστο.
Κοινωνική αλληλεγγύη και εθελοντισμός
Πέρα από τον ψυχαγωγικό και εμπορικό του χαρακτήρα, το εγχείρημα διακρίνεται για το έντονο κοινωνικό του αποτύπωμα. Στους ξύλινους οικίσκους που έχουν στηθεί, φιλοξενούνται φορείς και εθελοντικοί σύλλογοι που δραστηριοποιούνται στην πόλη, αναδεικνύοντας το πρόσωπο της αλληλεγγύης.
Συγκεκριμένα, το «παρών» δίνουν το «Χαμόγελο του Παιδιού», ο Σύλλογος «Συνάνθρωπος», το Κ.Η.Φ.ΑΜΕΑ, το Κ.Η.Φ.Α.Π. «Μεγαλόχαρη» και το ΕΕΕΕΚ Χανίων. Παράλληλα, συμμετέχουν η Φιλοζωική, ο Φιλοζωικός Σύλλογος Χανίων, η Κοινωνική Κουζίνα και το Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού, υπενθυμίζοντας πως οι γιορτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την προσφορά στον συνάνθρωπο.
Ωράριο λειτουργίας και μελλοντικοί στόχοι
Το Χριστουγεννιάτικο Πάρκο θα παραμείνει ανοιχτό έως και την 6η Ιανουαρίου, αποτελώντας πόλο έλξης για την εορταστική περίοδο. Το ωράριο λειτουργίας έχει οριστεί καθημερινά από τις 11:00 το πρωί έως τις 22:00 το βράδυ. Εξαίρεση αποτελούν οι ημέρες των επίσημων αργιών (25 και 26 Δεκεμβρίου, καθώς και 1 και 6 Ιανουαρίου), κατά τις οποίες το πάρκο θα λειτουργεί από τις 17:00 το απόγευμα έως τις 22:00.
Η μαζική ανταπόκριση του κοινού κατά την πρώτη ημέρα επιβεβαιώνει τη στόχευση της δημοτικής αρχής: να μετατρέψει το Χριστουγεννιάτικο Πάρκο της Πλατείας 1866 σε έναν μόνιμο θεσμό που θα διαρκέσει για πολλά χρόνια, προσδίδοντας νέα πνοή στο κέντρο των Χανίων κάθε Χριστούγεννα.
Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να ιδρύσει κόμμα η Μαρία Καρυστιανού, τονίζοντας πως ένα κόμμα είναι η τελική μορφή που μπορεί να πάρει ένα κίνημα.
«Είναι κάτι που ναι, θα με βρει στην πρώτη γραμμή, όταν το κόμμα είναι η τελική μορφή που μπορεί να πάρει ένα κίνημα, εφόσον οργανωθεί σωστά. Δεν το αποκλείω ότι αυτή η κοινωνική αντίδραση αυτό το κίνημα θα μπορέσει να καταλήξει εκεί. Το εύχομαι πάντως», είπε χαρακτηριστικά σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ΣΚΑΙ.
Η Μαρία Καρυστιανού αναφέρθηκε στο πώς βιώνει την απώλεια της κόρης της Μάρθη την περίοδο των γιορτών. «Η περίοδος των γιορτών είναι δύσκολη. Δημιουργεί αντίθετα συναισθήματα σε ανθρώπους που έχουν βιώσει κάτι παρόμοιο αλλά εντάξει, είναι κάτι με το οποίο έχουμε συμβιβαστεί».
Τυπική διαδικασία η δίκη για τα Τέμπη
Η ίδια εξέφρασε την απαισιοδοξία της για την επικείμενη δίκη για τα Τέμπη. «Η έναρξη της δίκης για μένα, που δυστυχώς που το λέω, είναι μια τυπική διαδικασία που πρέπει να γίνει. Λείπει η κατηγορία για την πυρόσφαιρα. Πείτε μου λοιπόν πόσο ενδιαφέρον μπορεί να έχει αυτή η δίκη».
Η Μαρία Καρυστιανού εξαπέλυσε τα πυρά της κατά της Ευρωπαίας Εισαγγελέας. «Θεωρώ ότι είναι μια μεθόδευση. Δεν είναι δυνατόν η Ευρωπαία Εισαγγελέας να μην στηρίζει την υπεροχή που έχει το ενωσιακό δίκαιο έναντι του τοπικού. Και ερχόμαστε λοιπόν στην Ελλάδα, που το άρθρο 86 έρχεται να προστατεύει τους πολιτικούς από ποινικές ευθύνες. Επομένως η Ευρωπαία Εισαγγελέας δεν μπορεί να είναι πίσω από αυτό το δικό μας το άρθρο, το 68 και να δηλώνει ότι είναι το εμπόδιο των καθηκόντων της.
«Όταν βλέπουμε ότι κάτι δεν έχει γίνει σωστά, ουσιαστικά αποτελεί συγκάλυψη, φυσικά και θα μιλάμε για αυτό. Μάλλον δεν έχει μείνει κανένας φορέας που εμπιστεύομαι. Ελάχιστα μέσα ανέφεραν αυτό που έγινε στις Βρυξέλλες, που είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που έχουν γίνει ποτέ στην Ελλάδα. Άρα το να ασχολούνται τα μέσα με θέματα κουτσομπολίστικά ή το οτιδήποτε άλλο, είναι προσβλητικό για την κοινωνία», συνέχισε.
Η Μαρία Καρυστιανού εξέφρασε την αλληλεγγύη της στους αγρότες. «Έκανα ανάρτηση για τους αγρότες. Το κάνω γιατί όταν εμείς καλέσαμε τον κόσμο να βγει στους δρόμους, ο κόσμος μας συμπαραστάθηκε. Ήρθαν και οι αγρότες και από όλα τα επαγγέλματα. Θέλουμε λοιπόν, όλοι εμείς που επιθυμούμε κάτι διαφορετικό να είμαστε δίπλα στον άλλον».
Η πίστη στον Αρχάγγελο και η γερόντισσα από τη Συρία
Όσον αφορά τις δηλώσεις του Νίκου Καραχάλιου ότι συμβουλεύεται μία αστρολόγο και μία γερόντισσα από τη Συρία, είπε, «Προσπαθώ να διαχειριστώ το πένθος μου. Πραγματικά πιστεύω ότι η κόρη μου είναι δίπλα στον Αρχάγγελο. Με έχει βοηθήσει πάρα πολύ. Όταν δεν μπορείς να καταλάβεις κάποια πράγματα καλό είναι να μην τα σχολιάζεις».
Καμία σχέση με τον Καραχάλιο
«Η γερόντισσα είναι μια ηγουμένη ή ότι εγώ πιστεύω στον Αρχάγγελο είναι πράγματα που με βοηθούν για να ξεπεράσω την κατάσταση και το πένθος που βρίσκομαι. Δεν αισθάνομαι ντροπη για αυτό. Εξάλλου στον ουρανό είναι και η κόρη μου. Πώς μπορώ να μην αγαπώ εκείνο το κομμάτι», τόνισε.
Η ίδια ξεκαθάρισε ότι δεν θέλει να έχει καμία σχέση με τον Νίκο Καραχάλιο και με το κόμμα θα ιδρύσει εκείνος. «Δεν πρόκειται να συμμετέχω σε τίποτα που σχετίζεται με τον κύριο Καραχάλιο. Πάρα πολλοί άνθρωποι μιλάνε άσχημα για εμένα, αυτά με τα τρολς τρία χρόνια τώρα, πλέον δεν με αγγίζουν. Δίπλα στο όνομα του Νίκου Καραχάλιου μπορείτε να βάλετε όποια λέξη θέλετε, το ότι δεν έχω σχέση με τον συγκεκριμένο άνθρωπο τα καταλαμβάνει όλα.
Σε κατάσταση εγρήγορσης βρίσκονται εκ νέου οι λιμενικές και αστυνομικές αρχές της Κρήτης, καθώς οι μεταναστευτικές ροές προς τα νότια παράλια του νησιού συνεχίζονται με αμείωτη ένταση. Το πρωί της Δευτέρας (15/12), καταγράφηκαν δύο διαφορετικά περιστατικά σε Γαύδο και Ηράκλειο, με τον συνολικό αριθμό των εντοπισθέντων αλλοδαπών να ανέρχεται στους 118, επαναφέροντας στο προσκήνιο το ζήτημα της διαχείρισης των θαλάσσιων συνόρων στον νότο.
Το πρώτο φως της ημέρας αποκάλυψε την άφιξη μιας ακόμα λέμβου στο ακριτικό νησί της Γαύδου, επιβεβαιώνοντας πως ο θαλάσσιος διάδρομος από τη βόρεια Αφρική παραμένει ενεργός. Οι αρχές του νησιού εντόπισαν στην παραλία της Τρυπητής, στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης, συνολικά 38 άτομα, τα οποία είχαν μόλις αποβιβαστεί από το σκάφος που τους μετέφερε.
Η «απόβαση» στην Τρυπητή και το πρωτόκολλο διαχείρισης
Σύμφωνα με πληροφορίες της ΕΡΤ Χανίων, οι αλλοδαποί εντοπίστηκαν στην ακτή λίγο μετά την αποβίβασή τους. Άμεσα ενεργοποιήθηκε ο μηχανισμός των τοπικών αρχών για την παροχή των πρώτων βοηθειών, την καταγραφή και την αρχική ταυτοποίησή τους, διαδικασία που κρίνεται απαραίτητη πριν από την περαιτέρω προώθησή τους στην ενδοχώρα.
Το επιχειρησιακό σχέδιο προβλέπει την άμεση μετακίνησή τους από το νησί, δεδομένης της έλλειψης υποδομών φιλοξενίας στη Γαύδο. Οι 38 αλλοδαποί αναμένεται να επιβιβαστούν αργότερα σήμερα στο πλοίο της γραμμής, με προορισμό το λιμάνι της Χώρας Σφακίων.
Ο «σταθμός» της Αγιάς και η προώθηση στην ηπειρωτική χώρα
Από τα Σφακιά, τη σκυτάλη θα αναλάβουν οι αστυνομικές δυνάμεις για τη μεταφορά τους στα Χανιά. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, οι νεοεισερχόμενοι θα οδηγηθούν προσωρινά στον παλαιό εκθεσιακό χώρο της Αγιάς. Ο χώρος αυτός λειτουργεί ως ενδιάμεσος σταθμός για την ολιγοήμερη παραμονή τους, μέχρι να ολοκληρωθούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες για τη μεταγωγή τους στις θεσμοθετημένες δομές φιλοξενίας του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου στην ηπειρωτική χώρα.
Κινητοποίηση και στα ανοιχτά των Καλών Λιμένων
Το περιστατικό της Γαύδου δεν ήταν το μοναδικό που κλήθηκαν να διαχειριστούν οι αρχές στην περιοχή. Νωρίτερα, σε μια παράλληλη επιχείρηση έρευνας και διάσωσης, εντοπίστηκε έτερη λέμβος στη θαλάσσια περιοχή 43 ναυτικά μίλια νότια των Καλών Λιμένων, στο Ηράκλειο.
Στο σκάφος επέβαιναν 80 αλλοδαποί, οι οποίοι περισυνελέγησαν από τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος. Τα δύο αυτά περιστατικά, με διαφορά λίγων ωρών και σε κοντινή γεωγραφική απόσταση, καταδεικνύουν την αυξημένη πίεση που δέχεται το νότιο τόξο της Κρήτης, απαιτώντας τη διαρκή ετοιμότητα των υπηρεσιών για τη διαχείριση των ροών και την ασφάλεια των επιβαινόντων.
Ένα κρίσιμο βήμα για την ολοκλήρωση του οδικού χάρτη της Κρήτης πραγματοποιήθηκε με την ενεργοποίηση της προαίρεσης για το δυτικό τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα, ικανοποιώντας ένα πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας.
Σε τροχιά υλοποίησης εισέρχεται και τυπικά το δυτικότερο τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), καθώς υπεγράφη η ενεργοποίηση της προαίρεσης που προβλέπεται στη σύμβαση παραχώρησης του έργου. Η εξέλιξη αυτή αφορά την αναβάθμιση του οδικού τμήματος Κίσσαμος – Χανιά, συνολικού μήκους περίπου 30 χιλιομέτρων, διασφαλίζοντας την ενιαία και αδιαίρετη ανάπτυξη του αυτοκινητόδρομου.
Στην τελετή υπογραφής το «παρών» έδωσε ο Υπουργός Υποδομών Χρήστος Δήμας, ο Υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος, η Υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου και βουλευτής Χανίων, Σέβη Βολουδάκη, o βουλευτής Χανίων της Νέας Δημοκρατίας Αλέξανδρος Μαρκογιαννάκης, ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής και ο Δήμαρχος Πλατανιά Γιάννης Μαλανδράκης.
Θεσμική θωράκιση και οδική ασφάλεια
Η ενεργοποίηση της συγκεκριμένης ρήτρας (προαίρεση) δεν αποτελεί απλώς μια διαδικαστική πράξη, αλλά την ουσιαστική ένταξη του τμήματος Κίσσαμος–Χανιά στον συνολικό σχεδιασμό του ΒΟΑΚ με συγκεκριμένο πλαίσιο υλοποίησης. Μέσω αυτής της διαδικασίας, διασφαλίζεται η συνέχεια και η συνοχή του μεγάλου αναπτυξιακού έργου, αποτρέποντας τον κατακερματισμό του οδικού δικτύου.
Κεντρικός στόχος της αναβάθμισης είναι η ενίσχυση της οδικής ασφάλειας σε ένα δίκτυο που έχει χαρακτηριστεί επανειλημμένα ως επικίνδυνο, καθώς και η βελτίωση της λειτουργικότητας του άξονα. Το έργο αναμένεται να προσδώσει νέα αναπτυξιακή προοπτική στη Δυτική Κρήτη, συνδέοντας ταχύτερα και ασφαλέστερα την Κίσσαμο με τα Χανιά και την υπόλοιπη ενδοχώρα του νησιού.
Χρ. Δήμας: Έχουμε μια συνολική στρατηγική για το ΒΟΑΚ
Κατά την τελετή υπογραφή της απόφασης ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρίστος Δήμας, δήλωσε:
«Με την ενεργοποίηση για το τμήμα της προαίρεσης Κίσσαμος-Χανιά, ο Β.Ο.Α.Κ. επεκτείνεται στα δυτικά, όπως ακριβώς είχαμε προαναγγείλει τον Μάιο, όταν και υπεγράφη σύμβαση παραχώρησης για το βασικό τμήμα του Β.Ο.Α.Κ., Χανιά – Ηράκλειο. Έτσι, η σχετική σύμβαση συμπεριλαμβάνει πλέον την κατασκευή του νέου οδικού άξονα, του πρώτου με χαρακτηριστικά αυτοκινητόδρομου σε νησί, από τη Χερσόνησο Ηρακλείου μέχρι τον Κίσσαμο των Χανίων, συνολικού μήκους, πλέον, 187 χλμ, με την προσθήκη και των 30 χλμ της προαίρεσης».
Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών σημείωσε ότι η άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης έξι μήνες νωρίτερα από το σχετικό περιθώριο που προβλέπεται στη σύμβαση, καλύπτει μια βασική προϋπόθεση για την εκκίνηση της παραχώρησης, για να ξεκινήσει, δηλαδή, η κατασκευή του έργου στο συγκεκριμένο τμήμα, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο.
Συμπλήρωσε δε, ότι «ο Βόρειος Οδικός Άξονας της Κρήτης είναι ένα έργο το οποίο υλοποιείται, καθώς ήδη εκτελούνται εργασίες στο δημόσιο έργο από τον Άγιο Νικόλαο μέχρι τη Νεάπολη και στο ΣΔΙΤ, από τη Νεάπολη μέχρι τη Χερσόνησο.
Σχετικά, ο κ. Δήμας είπε: «Στο κομμάτι της παραχώρησης, στο Χανιά – Ηράκλειο, τις περασμένες ημέρες είχαμε τα πρώτα εργοτάξια στην παράκαμψη των Χανίων και του Ρεθύμνου, ενώ ακολουθεί και η παράκαμψη του Ηρακλείου.
Εκτελούνται, επίσης, τα οδικά έργα οδικής ασφάλειας σε δύο σημεία: Χανιά – Κολυμπάρι και Ηράκλειο – Λινοπεράματα και το 2026, θα έχουμε έργα οδικής ασφάλειας σε πέντε σημεία. Παράλληλα, έχουμε χρηματοδοτήσει τις μελέτες για να φτάσουμε μέχρι τη Σητεία.
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Δήμας δήλωσε: «Έχουμε μια συνολική στρατηγική για το ΒΟΑΚ, με διαφορετική ωριμότητα ανάλογα με το έργο. Όμως, ο κοινός τόπος και η βούληση της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού είναι να μπορέσουμε να τηρήσουμε και τα χρονοδιαγράμματα και τους προϋπολογισμούς, ώστε να έχουμε έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο που θα συνδέει τη μία άκρη της Κρήτης με την άλλη».
Ν. Ταχιάος: Πράξη η δέσμευση Μητσοτάκη η Κρήτη να γίνει ένα απέραντο εργοτάξιο
Ο Υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος τόνισε:
Με την υπογραφή της απόφασης για την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης δίνεται στην πράξη το εναρκτήριο λάκτισμα για να «τρέξει» σε πλήρεις ρυθμούς το έργο του ΒΟΑΚ και συγκεκριμένα, η σύμβαση Χερσόνησος–Καστέλι. Μπορεί αυτό το τμήμα να εντάχθηκε συμβατικά στο αντικείμενο του έργου ως προαίρεση, όμως πρακτικά, η άσκηση αυτού του δικαιώματος σηματοδοτεί την επίσημη εκκίνηση της κατασκευής ενός από τα πιο κρίσιμα και ενδιαφέροντα τμήματα του ΒΟΑΚ που υλοποιείται ως Παραχώρηση.
Πρόκειται για το κομμάτι που προσδίδει μεγάλο κυκλοφοριακό φόρτο στο συνολικό έργο και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, ήταν καθοριστικό για τη χρηματοδότησή του. Με τη σημερινή υπογραφή ο παραχωρησιούχος αποκτά τη δυνατότητα να κλείσει τις εκκρεμότητές του με τις τράπεζες, διασφαλίζοντας τόσο τη δική του χρηματοδοτική συμμετοχή όσο και τη συμμετοχή του Δημοσίου σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές του υποχρεώσεις. Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για να δούμε εργοτάξια σε όλη την Κρήτη.
Αυτό είναι, ουσιαστικά, το στοίχημα των επόμενων ημερών. Πέρα από τα εργοτάξια οδικής ασφάλειας, πέρα από τις ενεργές συμβάσεις, πέρα από τα νέα εργοτάξια στις παρακάμψεις που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και πέρα από τη σήραγγα στα Άπτερα, πλέον ανοίγει ο δρόμος ώστε η Κρήτη να γίνει αυτό που έχει δεσμευτεί από την αρχή ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης: «ένα απέραντο εργοτάξιο».
Δ. Αναγνωστόπουλος: Ξεκινά ένα έργο μήκους περίπου 187 χιλιομέτρων
Ο Γενικός Γραμματέας Υποδομών Δημήτριος Αναγνώπουλος είπε:
«Η σημερινή μέρα θεμελιώνει τη μακρά ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας ενός μεγάλου έργου και σύντομα θα έρθει η ημερομηνία έναρξης παραχώρησης, που δηλώνει τη χρονική διάρκεια υλοποίησης της πενταετίας. Είναι ένα έργο μήκους περίπου 187 χιλιομέτρων, στο οποίο κατά τη διάρκεια κατασκευής του δίνεται η δυνατότητα να παραδοθούν νωρίτερα αυτοτελή τμήματα στους χρήστες».
Σ. Βολουδάκη: «Έργο στρατηγικής σημασίας»
Την ικανοποίησή της για την εξέλιξη εξέφρασε η κ. Βολουδάκη, χαρακτηρίζοντας το γεγονός ως ορόσημο για την περιοχή. Σε δήλωσή της αμέσως μετά την υπογραφή, η Υφυπουργός τόνισε πως ο ΒΟΑΚ περνά οριστικά σε φάση υλοποίησης, απαντώντας σε χρόνια αιτήματα των κατοίκων.
«Πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη για τα Χανιά και για ολόκληρη την Κρήτη. Ο ΒΟΑΚ περνά οριστικά σε φάση υλοποίησης, ενισχύοντας την ασφάλεια των μετακινήσεων και δημιουργώντας ισχυρές αναπτυξιακές προοπτικές», σημείωσε χαρακτηριστικά η κ. Βολουδάκη και προσέθεσε: «Είναι ένα έργο στρατηγικής σημασίας που απαντά σε χρόνια αιτήματα των τοπικών κοινωνιών και βελτιώνει ουσιαστικά την καθημερινότητα των πολιτών».
Ντ. Μπακογιάννη: Αξίζουν συγχαρητήρια στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών
Η Βουλευτής Χανίων Ντόρα Μπακογιάννη ανέφερε: «Η ενεργοποίηση της προαίρεσης για το τμήμα Κίσσαμος – Χανιά του ΒΟΑΚ αποτελεί ένα ουσιαστικό και αναγκαίο βήμα για την ολοκλήρωση του έργου.
Αξίζουν συγχαρητήρια στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την πρωτοβουλία και την ταχεία κινητοποίηση, ώστε να ασκηθεί η προαίρεση χωρίς καθυστερήσεις.
Ευχαριστώ τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών κ. Χρίστο Δήμα, τον Υφυπουργό Υποδομών κ. Νίκο Ταχιάο και τον Γενικό Γραμματέα Υποδομών κ. Αναστάσιο Αναγνώπουλο για τη συμβολή και τη συνεργασία τους».
Αλ. Μαρκογιαννάκης: Ένα αίτημα δεκαετιών επιλύεται
Μετά την υπογραφή της σύμβασης ο κ. Μαρκογιαννάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Σήμερα έγινε ακόμα ένα βήμα για την ολοκλήρωση του μεγάλου αναπτυξιακού έργου
του ΒΟΑΚ, με την υπογραφή από τον Υπουργό της σύμβασης για το τμήμα που αφορά
τη διαδρομή Χανιά – Καστέλι.
Το μεγάλο αυτό έργο συνολικά προχωράει και επιτέλους γίνεται πραγματικότητα για την Κρήτη και τα Χανιά που το είχαν ανάγκη εδώ και δεκαετίες. Η δουλειά η οποία γίνεται από τον Υπουργείο και η σωστή συνεργασία όλων των φορέων μεταξύ τους, φέρνουν αποτελέσματα και φέρνουν εμάς, τους Κρητικούς και τις Κρητικές, ολοένα και πιο κοντά στην απόκτηση ενός υπερσύγχρονου και ασφαλούς αυτοκινητόδρομου που θα καλύπτει πραγματικά τις κυκλοφοριακές ανάγκες της Κρήτης.
Ενα αίτημα δεκαετιών, μια αναπτυξιακή υστέρηση πολλών ετών, επιλύεται μέσα από τη
συνεπή και μεθοδική δουλειά κυβέρνησης και φορέων, δίνοντάς μας τη λύση που μας
αξίζει».
Στ. Αρναουτάκης: Ευτυχής κατάληξη συζητήσεων ετών
Ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης δήλωσε:
«Η σημερινή υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης αποτελεί την κατάληξη συζητήσεων ετών. Συμφωνήσαμε στην προαίρεση για την Κίσσαμο, αναγνωρίζοντας την υψηλή καθημερινή επισκεψιμότητα της περιοχής.
Την ίδια στιγμή, τα τμήματα Χερσόνησος – Νεάπολη και Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος εξελίσσονται με πολύ ικανοποιητικούς ρυθμούς. Επισκέπτομαι τα εργοτάξια σχεδόν κάθε εβδομάδα και διαπιστώνω ότι η πρόοδος είναι σημαντική.
Ωστόσο, θέλω να επαναλάβω πως για εμάς ΒΟΑΚ σημαίνει Κίσσαμος – Σητεία. Σας καλώ να δώσετε προτεραιότητα και στο υπόλοιπο τμήμα, ξεκινώντας από την παράκαμψη της Παχιάς Άμμου, προϋπολογισμού 56 εκατ. ευρώ, ώστε και οι πολίτες της Ιεράπετρας και της Σητείας να δουν το έργο να υλοποιείται και να κατανοήσουν πώς ο ΒΟΑΚ φτάνει στην περιοχή τους. Θέλω να ευχαριστήσω την ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών, διότι αποδεικνύεται στην πράξη ότι όταν συνεργαζόμαστε και μιλάμε την ίδια γλώσσα, μπορούν να υλοποιηθούν ακόμη και τα πιο απαιτητικά έργα, όπως ο ΒΟΑΚ».
Μ. Μουστάκης: “δύσκολο έργο, με τη συνεργασία όλων, μπορούμε να το πετύχουμε”
Από την πλευρά του παραχωρησιούχου ο Γενικός Διευθυντής Επιχειρηματικής Ανάπτυξης και εκτελεστικό μέλος του ΔΣ του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Μάνος Μουστάκας δήλωσε:
«Είναι αξιέπαινη και αξιοσημείωτη η προσπάθεια του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών που ότι μέσα σε μόλις έξι μήνες κατάφερε να φέρει εις πέρας αυτό το δύσκολο έργο.
Το γεγονός ότι έχετε τώρα τη δυνατότητα να εξασκήσετε το δικαίωμα της προαίρεσης, δηλαδή πρακτικά να προσθέσετε το τμήμα Κίσσαμος – Χανιά στην υπόλοιπη χάραξη της παραχώρησης. Δεν είναι μόνο απαραίτητο συμβατικά και τυπικά, αλλά και ουσιαστικά και συγκοινωνιακά. Ολοκληρώνει το έργο και την πρόσβαση που έπρεπε αυτό να έχει και προς δυσμάς.
Είναι δύσκολο έργο, με τη συνεργασία όλων, μπορούμε να το πετύχουμε».
Η Ευρώπη είναι μια ποικιλόμορφη ήπειρος με σημαντικές διακυμάνσεις στις τιμές των τροφίμων από τη μία χώρα στην στην άλλη.
Η Βορειοδυτική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων χωρών όπως η Ελβετία, η Νορβηγία, Γαλλία, το Λουξεμβούργο, τείνουν να είναι πιο ακριβές. Αντίθετα, οι χώρες στη Νοτιονατολική και στα Δυτικά Βαλκάνια, εμφανίζουν συνολικά τις λιγότερο ακριβές τιμές τροφίμων.
Η Ελλάδα βρίσκεται μέσα στις 15άδα με τις πιο υψηλές τιμές στα τρόφιμα.
Ωστόσο, υπάρχει και ένα παράδοξο. Ενώ οι τιμές των τροφίμων είναι χαμηλότερες σε ορισμένες χώρες από ό,τι στην ΕΕ συνολικά, τα νοικοκυριά σε αυτές τις χώρες συχνά δαπανούν μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού τους σε τρόφιμα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Η Eurostat για τις τιμές τροφίμων
Τα τρόφιμα αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα έξοδα των νοικοκυριών στην Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας κατά μέσο όρο περίπου το 11,9% των δαπανών σε ολόκληρη την ΕΕ και φτάνοντας έως και το 20% σε χώρες όπως η Ρουμανία.
Οι τιμές των τροφίμων ποικίλλουν επίσης σημαντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο δείκτης τιμών τροφίμων της Eurostat παρέχει μια χρήσιμη βάση για σύγκριση, σύμφωνα με το Euronews. Εάν το μέσο καλάθι τροφίμων της ΕΕ οριστεί στα 100 ευρώ, ο δείκτης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να υποδείξει πόσο θα κόστιζε το ίδιο καλάθι σε κάθε χώρα.
Τα ψώνια σε τρόφιμα την εβδομάδα είναι ένα αναπόφευκτο έξοδο για όλους μας
Ένα επίπεδο τιμών πάνω από 100 σημαίνει ότι μια χώρα είναι ακριβότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ ένα ποσοστό κάτω από 100 υποδηλώνει ότι είναι φθηνότερη.
Σύμφωνα με την Eurostat, το 2024, η Βόρεια Μακεδονία ήταν η φθηνότερη χώρα για τρόφιμα μεταξύ 36 ευρωπαϊκών χωρών. Ένα τυπικό καλάθι τροφίμων κόστιζε 73 ευρώ, καθιστώντας την 27% φθηνότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Ποια είναι η χώρα με τις πιο ακριβές τιμές τροφίμων
Η Ελβετία είναι η πιο ακριβή χώρα, με τις τιμές των τροφίμων να είναι 61,1% πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Το ίδιο καλάθι κοστίζει 161,1 ευρώ.
Η Βόρεια Μακεδονία είναι υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ — δεν είναι ακόμη μέλος, αλλά έχει ενεργές εμπορικές συμφωνίες με την ΕΕ — ενώ η Ελβετία δεν ανήκει στον ΕΟΧ και αντ’ αυτού βασίζεται σε ένα δίκτυο διμερών συμφωνιών με την ΕΕ.
Στην ΕΕ, η Ρουμανία (74,6 €) έχει το χαμηλότερο επίπεδο τιμών τροφίμων, ενώ το Λουξεμβούργο (125,7 €) έχει το υψηλότερο. Τα τρόφιμα είναι 25,4% φθηνότερα στη Ρουμανία και 25,7% ακριβότερα στο Λουξεμβούργο σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ.
Μετά την Ελβετία στην κορυφή, δύο άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) συμπληρώνουν την πρώτη τριάδα: η Ισλανδία (€146,3) και η Νορβηγία (€130,6).
Οι χώρες της ΕΖΕΣ είναι μη μέλη της ΕΕ που συνεργάζονται με το μπλοκ κυρίως στο εμπόριο και την πρόσβαση στην αγορά, διατηρώντας παράλληλα μεγαλύτερο εθνικό έλεγχο επί των νόμων, των συνόρων και των πολιτικών.
Οι τιμές των τροφίμων είναι επίσης τουλάχιστον 10% υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ στη Δανία (119,3 €), την Ιρλανδία (111,9 €), τη Γαλλία (111,5 €), την Αυστρία (110,9 €) και τη Μάλτα (110,9 €).
Οι χώρες με τις λιγότερο ακριβές τιμές τροφίμων
Η Νοτιοανατολική Ευρώπη και τα Δυτικά Βαλκάνια εμφανίζουν συνολικά τις χαμηλότερες τιμές τροφίμων.
Εκτός από τη Βόρεια Μακεδονία και τη Ρουμανία, η Τουρκία (75,7 €), η Βοσνία-Ερζεγοβίνη (82,5 €), το Μαυροβούνιο (82,6 €) και η Βουλγαρία (87,1 €) βρίσκονται πολύ κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Η Σερβία (€95,7) και η Αλβανία (€98,7) είναι επίσης φθηνότερες από την ΕΕ.
Μεταξύ των «Μεγάλων Τεσσάρων» της ΕΕ, οι τιμές των τροφίμων είναι επίσης υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ στην Ιταλία (104 ευρώ) και τη Γερμανία (102,9 ευρώ). Η Ισπανία (94,6 ευρώ) είναι 5,4% φθηνότερη από την ΕΕ.
Αν ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 100 ευρώ, πόσο κοστίζουν τα τρόφιμα σε όλη την Ευρώπη; (Τα στοιχεία αφορούν στο 2024)
Οι περισσότερες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και αρκετές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης παραμένουν κάτω ή κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της Σλοβακίας, της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Ουγγαρίας.
Η Δυτική Ευρώπη καταγράφει γενικά υψηλότερες τιμές τροφίμων και οι σκανδιναβικές χώρες είναι από τις πιο ακριβές στην Ευρώπη.
Στην Ελλάδα
Η Ελλάδα, βρίσκεται στη πρώτη 15άδα με τις πιο ακριβές χώρες (105,1 €), στη λίστα του 2024.
Σε ότι αφορά στην χρονιά που διανύουμε, τα τελευταία στοιχεία, τόσο της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τον Οκτώβριο του 2025 όσο και οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις της Eurostat για τον Νοέμβριο του 2025, επιβεβαιώνουν ότι οι αυξητικές πιέσεις στις τιμές των τροφίμων συνεχίζονται με αμείωτη ένταση, καθιστώντας το κόστος του «καλαθιού» δυσβάσταχτο.
Στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», η ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε αύξηση 2,6% σε ετήσια βάση τον Οκτώβριο του 2025. Αυτή η αύξηση έρχεται να προστεθεί σε ήδη αλματώδεις αυξήσεις των προηγούμενων μηνών, δημιουργώντας ένα συσσωρευτικό κόστος που πλήττει άμεσα τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Η εικόνα τον Νοέμβριο, με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat, επιβεβαιώνει την πίεση. Ο γενικός πληθωρισμός στην Ελλάδα εκτινάχθηκε στο 2,9%, κυρίως λόγω της ενέργειας, αλλά η άνοδος τιμών 3,1% για την ευρύτερη κατηγορία «Τρόφιμα, αλκοολούχα ποτά και καπνός» δείχνει ότι οι πληθωριστικές πιέσεις στη βασική διατροφή παραμένουν ισχυρές και δομικές.
Οι διαφορές τιμών έχουν σημασία για τα νοικοκυριά
Η Ilaria Benedetti, αναπληρώτρια καθηγήτρια από το Πανεπιστήμιο της Tuscia, σημείωσε ότι διαρθρωτικοί παράγοντες όπως το κόστος παραγωγής, η ολοκλήρωση της αλυσίδας εφοδιασμού και η έκθεση σε παγκόσμιους κραδασμούς παίζουν βασικό ρόλο στις διαφορές.
«Οι μικρότερες και ιδιαίτερα ανοιχτές οικονομίες — συχνά με τα νομίσματά τους να υπόκεινται σε έντονες διακυμάνσεις — βίωσαν μια ισχυρότερη μετακύλιση του αυξανόμενου κόστους ενέργειας και γεωργικών εισροών κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας», δήλωσε στο Euronews.
Οι τιμές των τροφίμων όμως στην Ευρώπη διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών
Η Benedetti τόνισε ότι αυτά τα τιμολογιακά κενά έχουν σημασία επειδή ο αντίκτυπός τους εξαρτάται από το πόσα νοικοκυριά πρέπει να διαθέσουν για τρόφιμα.
Σε αρκετές χώρες της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τα τρόφιμα αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 20% των δαπανών των νοικοκυριών, ενώ στις οικονομίες υψηλότερου εισοδήματος το μερίδιο είναι συνήθως κάτω από 12%.
«Ως αποτέλεσμα, η ίδια αύξηση τιμών έχει πολύ βαρύτερες συνέπειες όπου τα εισοδήματα είναι χαμηλότερα», πρόσθεσε.
Κόστος εργασίας και μισθοί
«Ο πιο σημαντικός λόγος είναι οι διαφορές στα εισοδήματα και τους μισθούς », δήλωσε στο Euronews Business ο Alan Matthews, καθηγητής στο Trinity College του Δουβλίνου.
Χώρες με υψηλότερους μέσους μισθούς, όπως η Δανία και η Ελβετία, τείνουν να έχουν υψηλότερες τιμές τροφίμων, επειδή το κόστος εργασίας στη γεωργία, τη μεταποίηση και το λιανικό εμπόριο μετακυλίεται στους καταναλωτές.
«Οι διαφορές στη φορολογία, ιδίως ο ΦΠΑ στα τρόφιμα, ευθύνονται επίσης για ορισμένες από τις διαφορές», πρόσθεσε. Ορισμένες χώρες επιβάλλουν χαμηλότερο ή ακόμη και μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ στα τρόφιμα, όπως η Ιρλανδία, ενώ σε άλλες, όπως η Δανία, τα τρόφιμα υπόκεινται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ.
«Οι διαφορές στη φορολογία, ιδίως ο ΦΠΑ στα τρόφιμα, ευθύνονται επίσης για ορισμένες από τις διαφορές», πρόσθεσε. Ορισμένες χώρες επιβάλλουν χαμηλότερο ή ακόμη και μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ στα τρόφιμα, όπως η Ιρλανδία, ενώ σε άλλες, όπως η Δανία, τα τρόφιμα υπόκεινται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ.
Ο Matthews επεσήμανε ότι οι τιμές των τροφίμων θα επηρεαστούν επίσης από τις προτιμήσεις των καταναλωτών.
Για παράδειγμα, οι καταναλωτές στις χώρες της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης ενδέχεται να αγοράζουν μεγαλύτερο ποσοστό βιολογικών ή προϊόντων υψηλής ποιότητας ή μπορεί να προτιμούν επώνυμα προϊόντα αντί για τα πιο ακριβά προϊόντα των σούπερ μάρκετ.
Επιπτώσεις για την επισιτιστική ασφάλεια
Ο Jeremiás Máté Balogh, αναπληρωτής καθηγητής από το Πανεπιστήμιο Corvinus της Βουδαπέστης, δήλωσε ότι αυτές οι διαφορές τιμών έχουν επιπτώσεις στην επισιτιστική ασφάλεια, ιδίως όταν λαμβάνονται υπόψη σε συνδυασμό με το διαθέσιμο εισόδημα.
«Ενώ οι χώρες με υψηλό εισόδημα μπορούν να απορροφήσουν τα αυξημένα επίπεδα τιμών, τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη αντιμετωπίζουν ένα δυσανάλογο βάρος, ακόμη και αν οι ονομαστικές τιμές των τροφίμων είναι χαμηλότερες», δήλωσε στο Euronews.
Το επίπεδο τιμών της Eurostat δεν λαμβάνει υπόψη το εισόδημα των νοικοκυριών, επομένως αυτά τα επίπεδα δεν προσαρμόζονται για λόγους προσιτότητας.
Για παράδειγμα, ενώ τα τρόφιμα είναι ακριβά στη Δανία, οι άνθρωποι έχουν υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα εκεί, επομένως μπορούν να αγοράσουν περισσότερο ψωμί.
O “Αγώνας της Κρήτης” εκδόθηκε στις 8 Ιουλίου του 1981. Έμεινε όλα αυτά τα χρόνια σταθερός στη διακήρυξή του για έγκυρη – έγκαιρη ενημέρωση χωρίς παρωπίδες.
Copyright © 1981-2023 | ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΡΗΤΗΣ ΙΚΕ | ΑΠΟΚΟΡΩΝΟΥ 51, ΧΑΝΙΑ, 73134, ΚΡΗΤΗ | ΤΗΛ.: 28210-74544 | ΕΜΑΙL: news@agonaskritis.gr | Created by Websitepro
