Σε αναμμένα κάρβουνα κάθονται εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες με χρέη στον ΕΦΚΑ, στη συντριπτική τους πλειονότητα μικροοφειλέτες, περιμένοντας την είσοδο των ιδιωτικών εισπρακτικών εταιρειών στον δημόσιο ασφαλιστικό φορέα.
Η νομοθετική ρύθμιση που αναθέτει σε ιδιωτικές εταιρείες αρμοδιότητες του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ), ψηφίστηκε τον περασμένο Απρίλιο, αλλά οχτώ μήνες μετά δεν έχει εφαρμοστεί, αφού συνάντησε οξείες αντιδράσεις.
Γιατί «πάγωσε» προσωρινά η είσοδος ιδιωτών στον ΕΦΚΑ
Υπενθυμίζεται ότι σύσσωμοι οι επαγγελματικοί φορείς είχαν αντιταχθεί στην είσοδο των ιδιωτών στον ΕΦΚΑ, ζητώντας την απόσυρση του σχετικού άρθρου και επαναφέροντας το αίτημα για ρύθμιση οφειλών ως και με 120 δόσεις. Είχαν εκφράσει έντονη ανησυχία για την εμπλοκή των servicers – που συνδέονται ή ταυτίζονται με μεγάλα funds – στη διαχείριση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων πολιτών και των οφειλών τους στα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία.
Το υπουργείο Εργασίας καθησυχάζει ότι οι ιδιωτικοί φορείς (servicers-funds-νομικά γραφεία), θα ακολουθούν πρακτικές «ήπιας προσέγγισης, σε αντίθεση με τις πρακτικές πίεσης και απειλών περί αναγκαστικών μέτρων κατάσχεσης».
Τι συμβαίνει σήμερα
Κανονικά θα έπρεπε αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου να κηρυχθεί διεθνής διαγωνισμός για την ανάδειξη των ιδιωτικών φορέων που θα κυνηγάνε τους οφειλέτες για να τους ενημερώσουν «δι’υποθεσίν τους». Όμως ο διαγωνισμός παραπέμφθηκε στις καλένδες. Καθώς πλησιάζει το τέλος της χρονιάς η υπόθεση ξαναζεσταίνεται, με πλήθος διαρροών, ενίοτε αντιφατικών μεταξύ τους.
Για να χρυσώσει το χάπι της εισόδου ιδιωτών η κυβέρνηση υπόσχεται από το καλοκαίρι ότι θα επαναφέρει τις 120 (ή 72) δόσεις για επαγγελματίες ή αγρότες που χρωστάνε ως 10.000 ευρώ και είχαν χάσει τη ρύθμιση των 24 δόσεων. Παράλληλα, δίνεται η υπόσχεση ότι οι servicers θα εισηγούνται την υιοθέτηση εξατομικευμένων – ευέλικτων λύσεων, κομμένων και ραμμένων στις δυνατότητες και τις ανάγκες του κάθε οφειλέτη.
Μέχρι τώρα δεν έχει συμβεί τίποτα από τα παραπάνω. Πληθαίνουν όμως οι πληροφορίες που εμφανίζουν τους μεγάλους servicers να βρίσκονται «με το όπλο παρά πόδα», για να διεκδικήσουν μερίδιο της πίτας στο τιτάνιο -και κερδοφόρο για τους ίδιους- έργο της είσπραξης οφειλών.
Το προφίλ των οφειλετών του ΕΦΚΑ
Με βάση τα τελευταία στοιχεία του ΚΕΑΟ (β΄ τρίμηνο 2025) οι ληξιπρόθεσμες οφειλές ξεπερνούν τα 50,29 δισ. ευρώ, με ανησυχητική ανοδική τάση. Από το συνολικό ποσό, μόλις τα 29,85 δισ. ευρώ αφορούν πραγματικές οφειλές. Τα υπόλοιπα 20,4 δισ. ευρώ είναι τόκοι και πρόστιμα που ανατοκίζονται με ετήσιο επιτόκιο 8,5% – χωρίς ανώτατο όριο.
Πάνω από το 70% (1,49 εκατ. οφειλέτες), έχουν χρέη ως 15.000 ευρώ (σύνολο 5,67 δισ. ευρώ)
Άλλοι 358.717 (15,33%) έχουν χρέη 15.001-30.000 ευρώ (σύνολο 7,71 δισ. ευρώ)
Μόλις 2.859 μεγαλοοφειλέτες χρωστάνε 12,1 δισεκ. ευρώ, με χρέη σχεδόν 1 εκατ. ευρώ έκαστος.
Περίπου 10 δισ. ευρώ θεωρούνται ήδη μη εισπράξιμα, προερχόμενα από πτωχευμένες επιχειρήσεις, εκκαθαρίσεις και αποβιώσαντες.
Δηλαδή, η συντριπτική πλειοψηφία, 87,5%, χρωστάνε το πολύ 30.000 ευρώ – ποσό που είναι εντός των ορίων για να καταθέσουν τα χαρτιά τους για σύνταξη. Πρόκειται κυρίως για μικρές επιχειρήσεις, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, που γονατίζουν από το βάρος του κόστους ζωής και των λειτουργικών εξόδων, της υπερφορολόγησης, και των διαδοχικών κρίσεων.
Ζωή ποδήλατο για τους μικροοφειλέτες
Πετάλι σε ποδήλατο χωρίς αλυσίδα κάνουν οι επτά στους δέκα οφειλέτες που εντάσσονται σε ρυθμίσεις, αφού λόγων των υψηλών τόκων και του ανελαστικού πλαισίου, η πλειονότητα αδυνατεί να ανταπεξέλθει στην αποπληρωμή τους. Η ρύθμιση των 24 δόσεων θεωρείται απολύτως αποτυχημένη. Μόλις 150.000 συνεχίζουν να την τηρούν, από το 1,36 εκατομμύρια που εντάχθηκαν.
Στόχος της εμπλοκής των servicers είναι να αυξηθεί στο διπλάσιο η εισπραξιμότητα του ΚΕΑΟ – στα 4 δισ ευρώ το χρόνο από 1 δισ. σήμερα.
Ασαφή κριτήρια και θέμα συνταγματικότητας
Οι εργαζόμενοι στον ΕΦΚΑ παραμένουν αντίθετοι στην είσοδο ιδιωτικών εισπρακτικών εταιρειών στο ΚΕΑΟ. Υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα της συσσώρευσης των οφειλών είναι η ανελαστικότητα των ρυθμίσεων και συμφωνούν με τα αιτήματα των επαγγελματικών φορέων για επιμήκυνση των δόσεων.
Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων (ΠΟΣΕ) ΕΦΚΑ Χαράλαμπος Λυμπεράς, δηλώνει στο in ότι η αιτία που η πλειοψηφία των ασφαλισμένων χάνει τις ρυθμίσεις, οφείλεται στις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, αφού «δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στα τρέχοντα έξοδα, πόσο μάλλον να εξυπηρετήσουν τις οφειλές, σε 24 μόνο δόσεις. Τονίζει ότι ο ΕΦΚΑ οφείλει να αναζητήσει νομίμως τα χρήματα που του οφείλονται, ενισχύοντας τις δημόσιες υπηρεσίες του ΚΕΑΟ με μόνιμο προσωπικό και σύγχρονα τεχνικά μέσα, όχι με outsourcing σε μεσάζοντες-ιδιώτες.
Θέμα συνταγματικότητας
«Αν η πολιτεία θέλει να βοηθήσει τους ασφαλισμένους ας βρει καλύτερες ρυθμίσεις. Αυτό έχει σχέση με τα κυβερνητικά μέτρα. Από τη στιγμή που το θεσμικό πλαίσιο παραμένει απολύτως ανελαστικό, οποιαδήποτε ιδιωτική εταιρεία λέει ότι μπορεί να βρει εξατομικευμένες λύσεις για τον οφειλέτη παραπλανά το κοινό. Δεν μπορεί ο ιδιώτης να κάνει ατομική πολιτική με χρήματα του δημοσίου», λέει ο κ. Λυμπεράς.
Επιπλέον θέτει ζήτημα συνταγματικότητας και αναλογικότητας. Θεωρεί ότι αν εισαχθούν ρυθμίσεις α-λα-καρτ, θα δημιουργηθούν δύο κατηγορίες ασφαλισμένων, εκείνοι που πλήρωσαν με δόσεις όπως όλοι, κι εκείνοι που έκαναν ατομικές συμφωνίες. «Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν πουλήσει περιουσίες για να αποπληρώσουν τα χρέη τους στο κράτος. Θα έρθουν και θα πουν ‘’τι ήμουν κορόιδο;’’ Τα δημόσια οικονομικά πρέπει να έχουν δικαιοσύνη».
Τέλος, οι υπάλληλοι του ΕΦΚΑ θέτουν ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού. Οι ιδιωτικές εταιρίες θα διαχειρίζονται προσωπικά δεδομένα ασφαλισμένων – επαγγελματιών, που μπορούν να διαρρεύσουν στην αγορά, προκαλώντας τους οικονομική ζημιά. «Η ρύθμιση που ψηφίστηκε τον Απρίλιο, ήταν απολύτως ασαφής. Έλεγε ότι θα προστατεύονται τα δεδομένα χωρίς να θέτει όρους και προϋποθέσεις», καταλήγει ο πρόεδρος της ΠΟΣΕ-ΕΦΚΑ
in.gr
